حکم جالب قاضی دوستدار محیط زیست

روزنامه هفت صبح: انتشار حکم متفاوت یک قاضی در شهر کازرون استان فارس درباره جوانی که مرتکب تخلف زیست محیطی شده بود، تعجب ها را برانگیخت و همین رأی که 26 فروردین صادر شده بود، تشکر مشاور رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست از قاضی دوستدار محیط زیست را در پی داشت. قاضی در این پرونده به جای فرستادن جوان متخلف به زندان، او را موظف به پژوهشگری برای سازان حفاظت محیط زیست کرد. این حکم مدنی به علت کم سابقه بودن در کشور مورد توجه رسانه ها هم قرار گرفته است.

براساس آنچه جمال خداپرست رئیس اداره محیط زیست شهرستان کازرون فارس گفته است، اسماعیل کهرم مشاور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از موضوع مطلع شد و در تماس تلفنی با ابوذر اسدی رئیس دادگاه «جره و بالاده» کازرون (قاضی پرونده)، قدردانی کرد و مقرر شده در آیینی از این قاضی تقدیر شود.

رئیس دادگاه بخش جره و بالاده کازرون و قاضی رسیدگی به پرونده یاد شده، روز شنبه در گفتگو با خبرگزاری ایرنا گفت: «متخلف این پرونده جوانی 18 ساله است که در حوزه تالاب بین المللی پریشان کازرون مبادرت به شکار غیرقانونی 38 پرنده دراج در این تالاب کرده بود. با توجه به سن این فرد خاطی و اینکه نمی توانیم انتظار داشته باشیم که ارزش و اهمیت حفاظت از محیط زیست را درک کند، در مجازات تعزیری اقدام به تعلیق صدور حکم کردم و این جوان متخلف مکلف شد برای حمایت از محیط بانان به مدت یک سال به عنوان محیط بان افتخاری فعالیت کند.»

او توضیح داد: «همچنین این فرد خاطی مکلف شد در مدت یاد شده از طریق مجله ها یا فضای مجازی، فهرست کامل پرندگان مهاجر به دریاچه پریشان را همراه با عکس و مبدأ و مقصد این پرندگان تهیه و به محیط زیست تحویل دهد و پس از تایید اداره محیط زیست، حکم معافیت برای او صادر شود.»

این قاضی دوستدار محیط زیست هدف از صدور این حکم را که برای اولین بار صادر شده است، بها دادن به محیط زیست اطراف به ویژه برای متخلفانی که از سن کمتری برخوردار هستند؛ دانست. متخلف جوانی که در تالاب بین المللی پریشان کازرون فارس اقدام به شکار و صید غیرمجاز پرندگان کرده بود 26 فروردین جاری با حکم یک قاضی به زندان نرفت بلکه به تهیه گزارش پژوهشی و مطالعه درباره محیط زیست محکوم شد.

نحوه اجرای حکم

مدیر کل حفاظت محیط زیست استان فارس در این مورد توضیح داد: «این شکارچی متخلف که در تالاب پریشان اقدام به صید 38 دراج کرده بود با اقدام به موقع محیط بانان منطقه یاد شده دستگیر و به دادگاه تحویل داده شد.»

حسینعلی ابراهیمی کارنامی افزود: «قاضی دوستدار محیط زیست رسیدگی به این تخلف با توجه به اهمیت مقوله آموزش، تنویر افکار عمومی و اصلاح متخلفان، حکم خود را بر این مبنا صادر کرد. این قاضی دادگستری با توجه به اینکه این شکارچی متخلف 18 سال دارد و با هدف اصلاح وی و ترویج فرهنگ زیست محیطی، او را به پرداخت 152 میلیون ریال جریمه نقدی محکوم و برایش تعویق صدور حکم به مدت یک سال صادر کرد.»

مدیرکل محیط زیست فارس افزود: «همچنین براساس حکم قاضی این شکارچی متخلف متعهد شده که در ایام تعویق، محیط بان افتخاری اداره محیط زیست شهرستان کازرون باشد و ظرف این مدت همکاری مستمری با محیط بانان داشته باشد.»

ابراهیمی کارنامی گفت: «همچنین این شکارچی خاطی باید در مدت تعلیق، پژوهش کاملی در مورد پرندگان مهاجر و آبزی و کنار آبزی و وضعیت زندگی پرندگان دریاچه پریشان به همراه مستندات (عکس و ارائه پژوهش) تهیه و به دادگاه ارائه کند. همچنین این شکارچی متخلف مکلف شده است در تحقیق زیست محیطی خود گزارشی در مورد علت اینکه پرندگان دریاچه پریشان را ترک می کنند، تهیه و آن را ارائه کند.»

دریاچه شیرین پریشان با وسعت 43 کیلومتر مربع در 12 کیلومتری جنوب شرقی شهر کازرون در حاشیه جنوبی ارتفاعات زاگرس واقع شده است. این دریاچه تا قبل از بروز پدیده خشکسالی پذیرای خیل عظیمی از پرندگان مهاجر و آبزی بود ولی به دلیل خشکسالی و حفر چاه های غیرمجاز در اطراف آن در سال های اخیر با خشکی تالاب و مهاجرت شمار کمی از پرندگان به این منطقه مواجه شده است. شهرستان کازرون در فاصله 120 کیلومتری غرب شیراز واقع شده است.

مروری بر چند حکم جالب داخلی

1- هدیه دادن گل و عدم استعمال دخانیات

در سال 88 یکی از شعب دادگاه های استان فارس مردی محکوم شد به همسرش سالانه 10 روز گل هدیه کند، در غیر اینصورت با سه ماه و یک روز حبس مواجه خواهد شد. این مرد با اتهام رها کردن زندگی مشترک و ترک نفقه و ضرب و شتم همسرش مورد تعقیب قرار گرفت و دادگاه پس از رسیدگی او را به سه ماه و یک روز حبس محکوم کرد اما با توجه به فقدان سابقه کیفری متهم در جهت اصلاح ذات البین و تحکیم مبانی خانوادگی و زندگی مشترک محکومیت نامبرده را به مدت سه سال معلق کرد، مشروط بر اینکه زوج دستورات زیر را به معرض اجرا بگذارد: 1- پرداخت به موقع نفقه زوجه و حسن معاشرت با وی، 2- هدیه دادن یک شاخه گل به مدت سه سال هر سال 10 روز، به نحوی که پایان نوبت دهم سالگرد ازدواج زوجین باشد، 3- استفاده از نصایح یکی از علمای مذهبی به تشخیص دادستان در سالروز ازدواج در هر سال، 4- خودداری از استعمال سیگار و مواد دخانی.

2- نگهداری از یک رأس الان

در همان سال 88 مردی که در استان فارس با آتش زدن عمدی یک رأس الاغ زنده را کشته بود با حکم جالب دادگاه مواجه شد. کشاورز 53 ساله ای در استان فارس الاغی بلاصاحب که وارد مزرعه کاهو او شده و به مزرعه خسارت زده بود را با ریختن بنزین به آتش کشید و در پی آن یکی از شعب دادگاه های استان فارس که حسب کیفرخواست دادستان به پرونده رسیدگی می کرد، او را مجرم شناخت و حکم بر محکومیت وی به تحمل 50 ضربه شلاق صادر کرد. در ادامه دادگاه نیز به لحاظ وضعیت خاص و فقدان پیشینه کیفری و سوابق مثبت محکوم علیه از اجرای حکم شلاق خودداری و محکومیت وی با شرایط دیگری معلق شد تا در صورت اجرای آنها محکومیت شلاق اجرا نشود. در رأی دادگاه آمده بود: «محکوم علیه مکلف است به جای تحمل شلاق و به عنوان مجازات جایگزین اولا نسبت به فراگیری 20 حدیث از معصومین (ع) با مضامین مهربانی با حیوانات و رفتار شایسته با حیوانات اقدام کند، ثانیا به مدت یک سال از کاشتن کاهو در مزرعه خود خودداری کند و ثالثا یک رأس الاغ بلاصاحب را به مدت سه ماه نگهداری و تغذیه وی را به عهده گیرد.»

3- خرید لوازم کمک آموزشی

در بهمن سال گذشته یکی از قضات دادگاه انقلاب شهرستان نایین در بخشی از احکام قضایی، محکومان را به تهیه و خرید کتاب و لوازم کمک آموزشی برای مدارس محروم سیستان و بلوچستان ملزم کرد که این اقدام او علاوه بر اثرات اصلاحی و تربیتی در رفتار و کردار مجرمین، تقدیر و تشکر فرهنگیان و مسئولان آموزش و پرورش استان را از اقدام اصلاحی این قاضی به دنبال داشت. این قاضی، انگیزه خود را از صدور این احکام، اقدامی در راستای ارتقای سطح فرهنگی و تربیتی مناطق محروم سیستان و بلوچستان که بیش از سایر مناطق در معرض آسیب ورود مواد مخدر قرار دارند، عنوان کرد.

4- نوشتن مقاله زیست محیطی

در پی ورود و شکار غیرمجاز شش نفر از جوانان به منطقه حفاظت شده پارک ملی بمو در استان فارس در سال 91، دادرس دادگاه عمومی بخش زرقان ضمن تعلیق حبس متهمان، چهار نفر از آنان را به نوشتن مقاله با موضوع اهمیت محیط زیست محکوم کرد. دادرس دادگاه عمومی بخش زرقان این افراد را که به شکار غیرمجاز بره آهو متهم هستند، گناهکار شناخت و آنها را به 91 روز زندان حبس محکوم کرد ولی حبس آنان را به دلیل عدم سابقه کیفری، تعلیق کرد.