بشقاب‌ جادویی برای بازکردن اشتهای بچه‌ های بدغذا

بي‌اشتهايي كودكان يكي از نگراني‌هاي هميشگي پدر و مادرهاست، اما اين‌كه كودكان ميلي به خوردن غذا ندارند و هميشه از خوردن مواد غذايي‌ مورد نيازشان سر بازمي‌زنند، دلايل متعددي دارد كه با شناخت درست آنها به سادگي مي‌توان كودك را به غذا خوردن تشويق كرد؛ حتي با روش‌هاي ساده‌اي مثل تزئين غذا و سرو كردن آن در ظرف‌هاي مخصوص بچه‌ها. اگر شما هم جزو آن گروه از پدر و مادرهايي هستيد كه نگران بي‌‌ميلي كودك‌شان نسبت به غذا خوردن هستند، با ما همراه باشيد. دكتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و رژیم درمانی به پرسش‌هاي شما در اين زمينه پاسخ مي‌دهد.



بي‌اشتهايي در كودكان دلايل بي‌شماري دارد، از روش‌هاي نادرست در تغذيه گرفته تا مشكلات جسمي. اما شايع‌ترين دليل بي‌ميلي كودكان به پيروي از روش‌هاي نادرست والدين در تغذيه‌ آنهاست؛ روش‌هايي كه ناخودآگاه موجب لجبازي و خودداري آنها از خوردن مي‌شود. البته نبايد اين نكته را هم از نظر دور داشت كه بي‌اشتهايي كودكان در كنار دلايل جسمي، دلايل روحي نيز دارد. به طوري كه اگر شرايط روحي و رواني كودك و راه و روش تغذيه او از بدو تولد مناسب باشد معمولا نبايد شاهد بي‌‌اشتهايي در كودك باشيم. در حقيقت يكي از ابزارهاي ارتباطي كودك با محيط اطرافش غذا خوردن است تا جايي كه مي‌توان از شيوه غذا خوردن كودك به رابطه‌اش با محيط اطراف پي‌برد. معمولا كودكان هر اعتراض يا مشكلي نسبت به محيط اطراف را در روش غذا خوردن‌شان نشان مي‌دهند. بنابراين اگر كودك شما ميلي به غذا خوردن ندارد و شما از سلامت جسماني او اطمينان داريد، بايد از آسايش روحي و رواني كودك‌تان آگاه شويد.



در كنار آمدن با بي‌‌اشتهايي كودكان قبل از هر چيز بايد علت اصلي بي‌ميلي را كه در اكثر قريب به اتفاق موارد هم روحي و رواني است، شناسايي كنيد و از راه درست به درمان آن بپردازيد. يادتان باشد در چنين شرايطي اجبار به غذا خوردن و رفتار اضطراب گونه نادرست‌ترين روشي است كه شما به عنوان پدر و مادر مي‌توانيد به كار بگيريد، چون انتخاب اين روش‌ها نه تنها شما را به هدف‌تان نزديك‌ نمي‌كند بلكه باعث لجبازي و خودداري بيشتر كودك از خوردن مي‌‌شود. در مرحله اول براي مقابله با بي‌‌اشتهايي شما بايد سلامت جسمي كودك را مورد بررسي دقيق قرار دهيد، چون ممكن است كودك شما به دليل نوعي بيماري يا وجود سوء جذب، یا حتي حساسیت‌های غذایی ميلي به خوردن نداشته باشد.



نكته مهم در ترغيب كودكان به غذا خوردن، انتخاب شيوه‌هاي درست تشويقي است. خيلي از والدين براي وادار كردن كودكان به غذا خوردن به شيوه‌هاي نادرستي مثل التماس كردن پناه مي‌برند، يا كل خانه را دنبال كودك مي‌دوند تا او يك قاشق بيشتر غذا بخورد يا حتي سعي مي‌كنند توجه كودك را به تصاوير تلويزيون جلب كنند، اين روش‌ها برخلاف نتيجه ظاهري كه در پي‌دارند، شيوه‌هاي موثري براي رسيدن به نتيجه دلخواه يعني روي آوردن كودك به غذا خوردن نيستند و اغلب در دراز مدت بي‌نتيجه مي‌مانند. اين روش‌ها همان‌قدر بي‌تاثيرند كه وادار كردن كودك به غذا خوردن با شيوه‌هاي تنبيهي مثل باز كردن دهان كودك با فشار و حتي روي آوردن به شربت‌هاي اشتهاآور.



اگر كودك شما هم از غذا خوردن سرباز مي‌زند به جاي وادار كردن او به خوردن، بايد طوري برنامه‌ريزي كنيد كه در كنار ديگر اعضاي خانواده و هم‌زمان با شما غذا بخورد. اين ترفند به ظاهر ساده، ناخودآگاه او را به خوردن ترغيب مي‌كند. در كنار اين روش، استفاده از ظروف غذايي مخصوص و تزئين متفاوت مواد غذايي طوري كه خوش‌آب و رنگ‌تر به نظر بيايند در تحريك اشتهاي كودك موثرند. نكاتي هم هستند كه رعايت نكردن آنها نقش زيادي در بي‌اشتهايي كودك‌ دارند، نكاتي مثل پر كردن بيش از حد ظرف غذاي كودك، رعايت نكردن نظم در غذا خوردن و تنوع در غذا و حتي نرم كردن بيش از حد غذا. انتخاب اين روش‌ها هرگز شما را به نتيجه دلخواه‌تان نمي‌رساند.



براي تشويق كودكان بي‌‌اشتها به غذا خوردن بايد حوصله به خرج بدهيد و سعي كنيد به جاي ايجاد فضايي عصبي و پر تشنج، با ساختن محيطي شاد و با نشاط ميل به غذا خوردن را در كودك ايجاد كنيد. اين نكته را هم به ياد داشته باشيد كه در اكثر موارد غذا نخوردن كودكان گذراست يا به تعبيري يك اعتصاب غذاست كه معمولا دلايل روحي و رواني دارد. بنابراين در اين شرايط بهترين روش اين است كه آرامش خود را حفظ كنيد و بدون اضطراب با اين مشكل كنار بياييد. ضمن اين‌كه يادتان باشد كودك را هيچ وقت با بچه‌هاي هم سن و سالش مقايسه نكنيد، چون رشد و ميزان اشتها در كودكان مختلف متفاوت است.



براي تشويق كودكان به غذا خوردن لازم است طول مدت معيني را براي غذا خوردن مشخص كنيد. در نظر گرفتن اين زمان به كودك گوشزد مي‌كند كه ظرف يك بازه زماني مشخص بايد با غذايش كنار بيايد. بعد از اين فاصله اگر هنوز چيزي از غذاي كودك باقي ماند، بدون اين‌كه در مورد آن بحث كنيد، باقي‌مانده غذا را از سر سفره برداريد. در طول زماني كه به شام يا ناهار خوردن اختصاص مي‌دهيد، سعي كنيد كنار كودك بنشينيد و با او در مورد غذا خوردن حرف بزنيد، حتي از او بپرسيد كه چه غذايي را براي شام يا ناهار روز بعد دوست دارد. اجازه انتخاب غذا را به كودك بدهيد و بالاخره اين‌كه به خاطر دور ريختن غذا او ار سرزنش نكنيد. به كار گرفتن اين روش‌ها ناخودآگاه كودك را به خوردن تشويق مي‌كند.



در دسترس قرار ندادن غذاي کافی و سالم براي كودك نيز از دلايل ديگري است كه مي‌تواند زمينه‌ساز بي‌اشتهايي در او شود. گاهي پدر و مادرها به جاي اين‌كه مواد غذایی سالم، مثل سبزی‌هاي شسته و پوست کنده، میوه‌های شسته و آماده خوردن، دانه‌ها و مغزهای مقوی مثل آجیل، لبنیات تازه و ... را در اختیار كودك قرار بدهند، به عنوان ميان وعده سراغ شیرینی، شکلات یا تنقلاتی مي‌روند كه کالری زیاد دارند و در عوض محتواي غذايي كم. همين روش نادرست باعث مي‌شود بچه‌ها ميلي به خوردن غذاهاي اصلي نداشته باشند. در حالي كه اگر از كودكي ذائقه كودك را به مواد غذايي سالم مثل سبزي‌‌ها و ميوه‌هاي شسته و دانه‌هاي مقوي و.... عادت دهيم جدا از تضمين سلامت كودك به او فرصت مي‌دهيم هميشه براي خوردن وعده‌هاي اصلي غذايي آماده باشد.




اشتهاي كودك بيش از هر چيز در گرو سلامت اوست. اما نبايد فراموش كنيد كه در كنار اين ويژگي، ميل كودك شما به خوردن نيز تا حد زيادي وابسته به سطح فعاليت‌هاي اوست. بنابراين بعد از اطمينان از سلامت كودك بايد يكي از دلايل بي‌ميلي او به غذا خوردن را در تغيير مقدار فعاليت‌هايش دنبال كنيد. این را هم باید بدانید که در دوران کودکی‌، علاقه‌ و بي‌علاقگي‌‌ به غذاهای مختلف به سرعت تغییر می‌کند. بنابراين دوست داشتن یا نداشتن غذا هميشگي نيست و تا حد زيادي تحت تاثیر ظاهر و طعم غذاست. به همين دليل بهتر است سعي كنيد ظاهر خوش آب و رنگ و جذابي به غذاهاي مورد علاقه كودكان بدهيد تا ميل بيشتري به خوردن داشته باشند.



يكي از دلايل بي‌اشتهايي در كودك مي‌تواند وجود نوعی بیماری در او باشد. هر نوع بیماری یا داروی مصرفی که موجب زخم‌های دهان، تغییر حس چشایی کودک، تهوع و استفراغ شود زمينه‌ بي‌‌اشتهايي در كودك را فراهم مي‌كند. البته وجود تب خفیف هم مي‌تواند بي‌اشتهايي در كودك را به دنبال داشته باشد. جدا از اين موارد در طول دوران بيماري یا نقاهت، به دلیل کمتر شدن فعالیت، بچه‌ها معمولا اشتهای کمتری نسبت به غذا خوردن پیدا می‌کنند. ولی اين حالت نگران‌كننده نيست، چون بازسازی بدن کودکان بسیار سریع است و بعد از بيماري، با كمي مراقبت بیشتر، کودک شما به راحتی به وضعیت اولیه برمي‌گردد. فقط باید مراقب باشید کمبود غذایی او به سوء تغذیه منجر نشود، چون اثرات مخربي كه در اين شرايط براي كودك به همراه دارد، به سختی قابل جبران است. يادتان باشد با مشورت كردن هر ۲‌ تا ۳ ماه يك بار با پزشك و اطمينان از نبود انگل در روده‌هاي كودك، مي‌توانيد مطمئن باشيد كه دليل بي‌اشتهايي كوچولوي شما بيماري نيست.

اختصاصی مجله اینترنتی برترین ها Bartarinha.ir