شبکه دو، حجاب زنان و اشعه چشم مردان

هفته نامه تماشاگران امروز: «از چشمان مردان اشعه ای ساطع می شود که اگر به صورت زن بخورد، پیری زودرس می آورد.» پخش زنده گفتگو با دو زن پوشینه پوش یک خانواده و صحبت درباره سبک زندگی شان در برنامه «زنده باد زندگی» به سرعت در شبکه های اجتماعی جلب توجه کرد.


در این برنامه که با هدف ترویج سبک زندگی ایرانی اسلامی در شبکه ۲ ساخته می شود، از خانواده یک روحانی دعوت شده بود تا به تلویزیون بیایند و درباره زندگی شان صحبت کنند.

این قسمت از برنامه زنده باد زندگی آنقدر در سایت ها و شبکه های اجتماعی دست به دست چرخید و شیر شد که حتی اگر از مشتریان پروپا قرص تلویزیون نباشید، احتمالا ویدئوی ضبط شده آن را دیده اید؛ ویدئوی سیاه و سفیدی که روز چهارشنبه دوم مهر از برنامه زنده باد زندگی پخش و روانه شبکه های اجتماعی شد.

زنده باد زندگی مجله ای شبانگاهی است که پخش اش از اوایل تیر ۹۱ در شبکه ۲ آغاز شد. این برنامه به تهیه کنندگی و اجرای محمد جعفر خسروی از یکشنبه تا چهارشنبه از ساعت ۲۳:۴۵ به مدت ۱۲۰ دقیقه به صورت زنده روی آنتن شبکه ۲ می رود. پخش این برنامه در اواخر سال ۹۲ متوقف شد اما با رویه ای جدید در فروردین ۹۳ پخش اش از سر گرفته شد.

زنده باد زندگی برنامه ای خانواده محور است که با هدف ترویج سبک زندگی ایرانی - اسلامی، به سفارش گروه خانواده شبکه ۲ سیما تهیه می شود. در برنامه دوم مهر زنده باد زندگی، خانواده یک روحانی به نام محمد صادقی ۴۳ ساله، همسر، دختر، دامادش، دو پسر و یک نوه اش حضور داشتند.


زهرا، تنها دختر خانواده در ۱۲ سالگی عقد و در ۱۴ سالگی ازدواج کرده و ۱۶ سالگی صاحب فرزند شده بود. داماد خانواده هم طلبه بود و در بخشی از این برنامه شرکت کرده بود.

پوشش کاملا سیاه رنگ همسر آقای صادقی و دخترش زهرا در این برنامه زنده تلویزیونی، بسیار جلب توجه کرد. حجاب مادر به گونه ای بود که چشم هایش به سختی دیده می شد اما دختر او که دستکش سیاه در دست داشت، حتی چشمانش هم دیده نمی شد.

خود خسروی پیش تر گفته بود این خانواده با عنوان «خادمی شهدا» نامیده می شوند و علت حضورشان در برنامه این بود که درباره دفاع مقدس و عنوانی که به خانواده شان نسبت داده می شود، صحبت کنند. «این برنامه به صورت سیاه و سفید پخش می شود» به صورت زیرنویس در تمام زمان پخش برنامه، از پایین تصویر عبور می کرد. بعدها روابط عمومی شبکه ۲ اعلام کرد دلیل سیاه و سفید پخش شدن برنامه به دلیل شهادت حضرت جواد (ع) بوده است؛ چیزی که سابقه نداشته و بقیه شبکه ها رنگی پخش می شدند!

ضمن اینکه آن قسمت از برنامه به مناسبت شهادت امام جواد (ع) به موضوع جوانان و سیره اهل بیت می پرداخت. صحبت های مادر خانواده درباره نحوه پوشش اش یکی از بحث برانگیزترین قسمت های این گفتگو بود: «از چشمان مردان اشعه ای ساطع می شود که اگر به صورت زن بخورد، پیری زودرس می آورد.»

خسروی از او می پرسد آیا این گفته مستند است و زن تنها به گفتن «بله» قناعت می کند. علاوه بر آن یکی از پرسش های مجری از صادقی، درباره تماشای تلویزیون در خانه بود که صادقی گفت تلویزیون نمی بینند اما به جای آن از اینترنت استفاده می کنند!

این برنامه به ترویج زندگی ایرانی اسلامی می پردازد و نشان دادن این نوع پوشش و زندگی و بیان این احادیث به معنای ترویج آن است. آیا پوشش دینی که نباید «لباس شهرت» باشد، به معنای پوشیدن برقع و پوشینه است؟ آن هم پوششی که بعد از نمایش اش در تلویزیون با اعتراض بسیاری از متدینین روبرو شد. سوال اینجاست که مسئولان و سازندگان برنامه چه بازخوردی از پخش چنین برنامه هایی دارند؟»

برای گرفتن جواب همین سوالات بود که با تهیه کننده و مدیر تولید برنامه تماس گرفتیم اما چه مریم جلالی، مدیر گروه خانواده شبکه ۲ و چه جعفر خسروی، تهیه کننده و مجری برنامه بعد از تماس های ناموفق پی در پی سرانجام ترجیح دادند با جواب هایی کوتاه ماجرا را از سرشان باز کنند. مجری و تهیه کننده برنامه با گفتن اینکه «حرفی برای گفتن ندارم» و «نمی خواهم درباره برنامه ای که خیلی از آن گذشته حرف بزنم.»

ما را به روابط عمومی شبکه پاس داد: «از روابط عمومی شبکه ۲ باید بپرسید.» خسروی حتی ادعا می کرد از طرف شبکه ۲ جوابیه ای درباره آن برنامه در رسانه ها منتشر شده است که با شخم زدن سایت روابط عمومی شبکه و تمام رسانه ها به جوابیه ای نرسیدیم. در کنار آن، مریم جلالی مدیر تولید برنامه و مدیر گروه خانواده شبکه ۲ گفت: «خسروی تهیه کننده است و او باید حرف بزند. من چندان تمایلی برای صحبت درباره آن قسمت از برنامه ندارم چون چندان موافقش نیستم.»


اشعه از کجا می آید؟

اطراف ما خانواده های روحانی زیادی زندگی می کنند. بسیاری از ما زندگی خانواده های روحانی را از نزدیک دیده ایم. آن چیزی که ما دیده ایم این است که پوشش زنان روحانیون تفاوت چندانی با سایر زنان مذهبی دور و بر خودمان ندارد. زنانی که نه پوشینه می زنند و نه برقع می اندازند اما در عوض، روی شان را می گیرند و حاضر نیستند در مقابل دوربین ظاهر شوند.

بسیاری از ما چنین خانواده هایی را دیده ایم و می دانیم این زن ها با اینکه پوشش شان به این سفت و سختی نیست اما حتی حاضر نیستند عکس باحجاب شان هم در جایی منتشر شود اما نکته مهمتر اینکه حکم اسلام برای پوشش زنان درباره پوشش تمام بدن به جز دست ها و صورت است. دین اسلام دین تعادل است، این را همه جا می شنویم. نکته دیگر، بیان احادیث بدون سند در این برنامه است و حتی مجری برنامه اصراری بر بیان منابع حدیث نداشت.

بزرگترین مشکلی که در زمان پیامبر و امامان وجود داشت، انتشار احادیث جعلی از زبان ائمه بود. زمانی که علامه مجلسی منبع ۱۱۰ جلدی «بحارالانوار» را نوشت، گفته بود اینها همه احادیثی است که به نقل از ائمه و امامان مطرح شده است اما تحقیق درباره صحت و سقم آن به عهده عالمان دینی و دیگران است. بسیاری از افراد از همین قشر مذهبی بعد از دیدن این برنامه خاص معتقد بودند کاش حداقل مادر خانواده توضیح می داد که حدیث «اشعه» را از کجا نقل می کند؟