قاسم افشار دلزده و حسین زمان بی مجوز!

مجله زندگی ایده آل: خوانندگان نسل اول پاپ بعد از انقلاب کجا هستند؟ این سوالی است که ذهن خیلی از طرفداران قدیمی موسیقی پاپ را به خود مشغول کرده است؛ خوانندگانی که سالیان پیش آلبوم‌های‌شان را در نوار کاست‌ها می‌خریدیم یا کلیپ‌های‌شان را از همین تلویزیون خودمان می‌دیدیم. حالا اما اکثر آنها کمرنگ و یا دیگر حضور ندارند. این بار اما برخلاف همیشه سراغ دو خواننده از یک نسل رفتیم.

نسلی که به موسیقی پاپ بعد از انقلاب جان دوباره دادند تا جاده پر پیچ و خم موسیقی ایران را برای خوانندگان امروز هموار کنند.قاسم افشار، خواننده نسل اولی موسیقی پاپ ایرانی که تا همین چند سال پیش یکی از پرکارترین خواننده‌های هم‌نسل خودش بود و صدایش مدام از رادیو و تلویزیون شنیده می‌شد و حسین زمان که حالا دیگر خیلی وقت است آلبومی را روانه بازار موسیقی ایران نکرده و به تک قطعه‌های گهگاهش بسنده می‌کند.

قاسم افشار: ما دلزده شدیم

چرا اکثر خوانندگان نسل اول موسیقی پاپ بعد از انقلاب، این روزها کمتر فعالیت دارند؟

دلیلش به‌نظر من این است که در هفت، هشت سال اخیر بازار موسیقی ما بازار بسیار آشفته‌ای بود و فکر می‌کنم خیلی‌ها دچار یک افسردگی و دلزدگی شده بودند. در این سال‌ها به‌نظرم به موسیقی اهمیتی داده نمی‌شد و تعهدی نسبت به تولید آثار موسیقایی از سوی دوستانی که در این حوزه کار می‌کردند وجود نداشت و ما فقط موسیقی را به‌صورت روزمره می‌شنیدیم بدون آنکه تفکری پشت آن باشد.

فکر می‌کنم همه این عوامل باعث شد بچه‌های هم‌نسل من دچار یک دلزدگی شوند. خود من هم از فضای حاکم بر موسیقی در سال‌های اخیر دلزده شده‌ام و چند سالی از تولید آلبوم بازمانده و فاصله گرفته‌ام. خیلی از دوستانم هم فاصله گرفته‌اند. درست یا غلطش را کاری ندارم اما به‌نظرم همین‌ها باعث شده بود در این سال‌ها انگیزه‌ای برای کار کردن نداشته باشیم.


فکر نمی‌کنید در همین مدتی که شما و هم‌نسلان‌تان عرصه را خالی کردید، خیلی‌ها قارچ‌گونه رشد کرده‌اند و بازار موسیقی را به‌دست گرفته‌اند؟

درست است، این اتفاق افتاد و خود من هم زمانی که از بازار موسیقی فاصله گرفتم فکر نمی‌کردم این اتفاق بیفتد. البته من از این موضوع ناراحت نیستم چون بین بچه‌هایی که بعد از ما وارد بازار موسیقی شدند افرادی هم هستند که واقعا می‌توانیم اسم‌شان را خواننده بگذاریم. در هر حال این اتفاق افتاده و در این سال‌ها فضا به یکسری از دوستان سپرده شده و الان آنها داخل رینگ هستند.

با این تفاسیر اگر شما بخواهید به بازار موسیقی بازگردید مشکلی برای‌تان پیش نمی‌آید؟

نه، من الان آلبوم جدیدم آماده شده و به امید خدا اگر مشکلی پیش نیاید بعد از هفت، هشت سال دوری به عرصه موسیقی برمی‌گردم و کنسرت‌هایم را دوباره شروع می‌کنم.

خیلی از هم‌نسلان شما به‌تازگی تصمیم گرفتند دوباره پا به میدان بگذارند، اما در این سال‌ها موسیقی ما به‌روزتر شده و سلیقه مردم هم تا حدود زیادی تغییر کرده و شاید شما و هم‌نسلان‌تان با این تغییرات ناآشنا باشید. برای حل این مشکل چه فکری کردید؟

راستش خود من در آلبوم جدیدم کاراکتر اصلی قاسم افشار را تغییر ندادم اما سعی کردم نوع موسیقی و تنظیم‌ها به‌روز باشد، البته تاحدی که به کاراکتر کاری‌ام لطمه نزند. تقریبا تمام این فاکتورها را لحاظ کردم. حتی یکی از کارها را در اینترنت گذاشتم تا ببینم بازخوردهای مردم چطور است و خوشبختانه بازخوردهای خوبی هم گرفتم. در کل می‌توانم بگویم فضای آلبوم جدیدم با آخرین آلبومی که از من منتشر شد ۹۰درجه تفاوت دارد.

پس از این به بعد تصمیم دارید مثل سابق حضوری فعال داشته باشید؟

البته این را بگویم که احتمالا بعد از این آلبوم دیگر آلبومی تولید نکنم چون هزینه تولید آلبوم بسیار زیاد است و باتوجه به رعایت نکردن قوانین کپی‌رایت تولید و فروش آلبوم موسیقی در ایران، برگشت مالی ندارد و به‌نظرم اصلا منطقی نیست. الان خیلی از بچه‌ها کارهای‌شان را در اینترنت می‌گذارند چون در حال حاضر بازار موسیقی ایران در اینترنت رونق گرفته است. شاید من هم بعد از این آلبوم همین‌طور از طریق اینترنت کارهایم را به گوش مردم برسانم. چون انگیزه من برای برگشتن به عرصه موسیقی یک علاقه و عشق شخصی است و نفع دیگری از این کار نمی‌برم.

با این تفاسیر به دوستان هم‌نسل‌تان پیشنهاد می‌کنید که به این عرصه برگردند یا خیر؟

قطعا پیشنهاد می‌کنم برگردند چون به نظرم اگر همه دوستانم برگردند، می‌شود فضای موسیقی امروز را تغییر داد و کارهای خوبی تولید کرد چون من اعتقاد دارم افرادی که در آن زمان شروع به فعالیت کردند در کارشان قوی هستند. حالا چه آنهایی که با ما شروع کردند و چه آنهایی که دو، سه سال بعد از ما آمدند. البته نمی‌توانم بگویم اگر برگردند می‌توانیم کل فضای موسیقی را تغییر دهیم. اما می‌توانیم هم به فضای موسیقی امروز نزدیک شویم و هم کارهایی را تولید کنیم که بار موسیقایی داشته باشند.

شما تفاوت خوانندگان هم‌نسل خودتان را با خوانندگانی که این روزها بازار موسیقی را به‌دست گرفتند در چه می‌بینید؟

به هر حال همه یک نقاط ضعف و قدرتی دارند. هم بچه‌های هم‌نسل ما و هم دوستانی که در حال حاضر در عرصه موسیقی فعال هستند نقاط ضعف و قدرتی دارند. اما تفاوتی که بین خوانندگان نسل اول و خوانندگان این نسل می‌بینم بیشتر در اجرای زنده است. بچه‌های هم‌نسل من وقتی روی استیج بودند واقعا می‌خواندند و صدای‌شان همانی بود که در آلبوم می‌شنیدید.

متاسفانه بعضی خوانندگانی که در چند سال اخیر به شهرت رسیدند روی صحنه نمی‌خوانند و پلی‌بک می‌کنند. البته همان‌طور که در ابتدا هم گفتم در میان خوانندگان این نسل هم افرادی هستند که واقعا خواننده هستند و کارشان را درست انجام می‌دهند.

حسین زمان:مجوز حضور نداشتم

فکر می‌کنید چه دلایلی باعث کم کار شدن خوانندگان نسل اول پاپ در چند سال اخیر شده است؟

اکثر خوانندگان نسل اول موسیقی پاپ بعد از انقلاب سال‌ها پشت درهای بسته مانده بودند و با خون دل و خطر کردن پا به این عرصه گذاشتند و طلسم موسیقی پاپ را شکستند و فضا را با درایت و حوصله برای حضور دیگران آماده کردند. اکثر آنها زیرنظر اساتید دلسوزی همچون مرحوم بابک بیات و استاد فریدون شهبازیان کار حرفه‌ای خود را شروع کردند و متعهد بودند تحت هر شرایطی کار نکنند.

متاسفانه طی چند سال اخیر مثل بسیاری از موارد دیگر موسیقی نیز توسط دلالان و واسطه‌ها محاصره شد و رانتخواری و پارتی‌بازی روال عادی را به هم زد. در چنین فضایی ارزش‌های هنری فراموش می‌شوند و باندبازی جای شایستگی را می‌گیرد. اگر هنرمندی نخواهد سفارشی و فرمایشی و در چارچوب‌های دیکته شده کار کند مجبور به سکوت است.


با تغییر و تحولات سیاسی کشور در یکی، دو سال اخیر امید این می‌رود که شما نسل اولی‌ها به صحنه موسیقی پاپ بازگردید.

اگر شرایط به‌گونه‌ای تغییر کند که هنرمندان آزادی عمل داشته باشند، فشارهای گوناگون از روی آنها برداشته شود و حرمت هنر محفوظ بماند قطعا به صحنه باز می‌گردند. این مملکت متعلق به همه است امیدوارم جایگاه هنر متعهد به رسمیت شناخته شود تا هنرمندان بدون زیر پا گذاشتن عزت نفس‌شان بتوانند فعالیت کنند.

چه شد که تصمیم گرفتید بعد از سال‌ها سکوت دو قطعه «زندونی» و «فکر چشمای تو بودم» را بخوانید؟

۱۰ سال مجوز حضور نداشتن کافی بود و به این نتیجه رسیدم می‌توانم با حضور در فضای مجازی حصر را بشکنم که این کار را کردم. در حال حاضر منتظرم تا ببینم با تغییرات ایجاد شده می‌توانم در فضای واقعی و در وطنم فعالیت داشته باشم یا نه که اگر بشود ترجیح می‌دهم به‌صورت واقعی در جمع دوستان و هوادارانم باشم و چنانچه نشود همین روال را ادامه خواهم داد.

چرا این دو قطعه را به‌صورت زیرزمینی پخش کرده‌اید؟

من به‌صورت زیرزمینی کاری انجام نداده‌ام بلکه به‌طور واضح و شفاف خبرهای مربوط به آن را در رسانه‌هایی که حاضر به انتشار بودند، منتشر کرده‌ام و هیچ کاری را مخفیانه انجام نداده‌ام.

در سال‌های اخیر چه کردید و در حال حاضر چه می‌کنید؟ آیا تصمیم دارید باز هم بخوانید یا باید به همین دو قطعه بسنده کنیم؟

از یک سال پیش تصمیم به تولید کار و انتشار آنها در فضای مجازی گرفتم و تعدادی کار آماده کرده‌ام. دو عدد از این ترانه‌ها را به‌صورت ویدئو کلیپ دراختیار شبکه‌های تلویزیونی برون‌مرزی قرار داده‌ام که مدتی است پخش می‌شود. بله تا زمانی که بتوانم بودجه تولید را تامین کنم حتما به کار ادامه خواهم داد.

اگر قرار باشد آلبومی تولید کنید سعی می‌کنید مجوزدار کار کنید یا خیر؟

همان‌طور که گفتم ترجیح می‌دهم کارهایم را داخل ایران تولید و منتشر کنم ولی اگر اجازه ندهند به طرق دیگر این کار را خواهم کرد.