بفرماييد آشپزی

برترین ها: اگر شما از آن دسته پدر و مادرهایی هستید که از بهانه‌‌گیری‌‌های کودک‌تان سر غذاخوردن و سلیقه‌های عجیب و غریبش در خوردن و نخوردن غذا کلافه شده‌اید، شاید با دیدن مسابقه آشپزی بچه‌ها سر ذوق بیایید. مسابقه‌ای که هم به معرفی مواد غذایی مفید برای بچه‌ها می‌پردازد و هم کار پخت‌و پز و درست کردن یک وعده غذایی را به آن‌ها می‌سپارد. این کار چند فایده دارد؛ بچه‌ها هم مراحل درست کردن یک وعده غذایی را یاد می‌گیرند و متوجه می‌شوند مامان‌ها چقدر برای آن‌ها وقت می‌گذارند و هم از دست پخت خودشان می‌خورند و لذت می‌برند. مسابقه «یک لقمه خنده» با همین هدف چند ماهی است که هر روز ساعت ۳۰‌:‌۱۶ از شبکه دو سیما پخش می‌شود. یک مسابقه با دو گروه شرکت‌کننده که البته در هر گروه، بچه‌ها به همراه یکی از اعضای خانواده‌شان حضور دارند و طبیعی است که چنین رقابتی خالی از خنده و طنز نیست. فضایی شاد که علاوه بر جنبه های آموزشی، قوه تشخیص و خلاقیت بچه ها را ارزیابی می کند. نکته مهم دیگر این است که مسابقه «یک لقمه خنده» بازنده ندارد. شركت‌كنندگان كه نام گروه‌شان را خودشان انتخاب مي‌كنند به همراه دستيارشان (مادر یا پدرشان)، يكي ‌يكي وارد آشپزخانه مي‌شوند. مجري برنامه با بچه‌ها شوخی می‌کند تا ترس‌شان از دوربین بریزد و بعد دو گروه با اسم‌های بامزه‌ای که برای خودشان انتخاب کرده‌اند، آماده مسابقه می‌شوند. مثلا گروه "شلغم بيلي بيلي" و "مرغ خيكي" یا گروه «باقالی پلو و قیمه» یا «چاکالا»، منوی غذا را می‌گیرند و وارد مطبخ مي‌شوند تا مواداوليه را انتخاب كنند. آن‌ها باید این مواد را برای پدر یا مادرشان بیاورند تا با هم آشپزي را شروع ‌كنند. نکته جالب این مسابقه، بازی و اجرای نمایش بزرگترها هنگام معرفی هرگروه است. سوسن کرامتی و ژاله موقر تهیه‌کننده مسابقه و مجتبی ظریفیان کارگردان و مجری برنامه است که با اجرای نمایش‌های مختلف و همراهی با شرکت‌کننده‌ها فضای برنامه را شاد می‌کند.



سوسن كرامتي از آن دست تهیه‌کننده‌هاست که با برنامه‌های جدید و ابتکارهای تازه‌اش شناخته می‌شود. در کارنامه او برنامه‌های زیادی برای بچه‌ها دیده می‌شود. برنامه‌هایی مانند: «تابستان شاد»، «باغ همیشه بهار»، «بچه‌ها مدرسه»، «مدرسه فسقلي‌ها» ،«خونه گلپرینا» و... .

کرامتی درباره‌ فکر اولیه این کار و اینکه چطور شد سراغ مسابقه آشپزی برای بچه‌ها رفته است، می‌گوید: «بارها از پدر و مادرها می‌شنیدیم که بچه‌مان بدغذاست و از هر غذایی ایراد می‌گیرد یا علاقه زیادی به فست‌فود و میان وعده‌های چرب و خوشمزه مثل چیپس و پفک و... دارد. برای همین به فکر تهیه این برنامه افتادیم. برنامه‌ای که در آن به دور از حالت دستوری که مثلا بچه‌ها این غذا را بخورید یا فست‌فود نخورید و... کار را به خود بچه‌ها بسپاریم و از آنها بخواهیم خودشان غذا درست کنند تا لذت خوردنش برایشان دو چندان شود و متوجه شديم جای یک مسابقه آشپزی برای بچه ها خالی است. پس آشپزي بهانه‌ای شد تا در قالب تفریح و طنز، آموزش‌های لازم را به بچه‌ها بدهیم. شبکه از طرح اولیه خیلی استقبال کرد، چون بچه‌ها بیشتر برنامه‌های کارتون و سرگرمی و عروسکی می‌بینند و جای چنین برنامه‌ای خالی بود. برای شروع توليد به همراه همکارم ژاله موقر حدود 8 ماه كار كارشناسی و تحقيق انجام دادیم و از نظرات كارشناسان مختلف در اين حوزه استفاده کردیم، از طراحی دکور و جذابیت های آن گرفته تا اینکه سرفصل‌ها چه باشند و چگونه اجرا شود و در نهایت کار روی آنتن رفت.» کرامتی درباره انتخاب نام «یک لقمه خنده» برای این مسابقه می‌گوید: «انتخاب اسم برای هر برنامه مرحله‌ای حساس و گاهی دشوار است. ما دنبال نامی بودیم که حالت دستوری نداشته باشد، انگار که می‌خواهند مهمانی بیایند و یک جمع دورهمی داشته باشند؛ ضمن اینکه از ابتدا قرار بود فضای مسابقه پر از هیجان و خنده و طنز باشد و بچه‌ها لابه‌لای بازی و خنده وارد یک رقابت سالم شوند. به همین دلیل سعی کردیم خیلی در تیتراژ لفظ مسابقه را به کار نبریم، چون مسابقه یعنی برد و باخت و برای کسی که باخته است خاطره خوبی از این برنامه به جا نخواهد ماند، به همین دلیل است که ما بازنده نداریم. به بچه‌ها می‌گوییم اینجا آمده‌ایم تا دست به ‌دست هم بدهیم و یک لقمه خنده بخوریم که واقعا هم همین‌طور است.»



کرامتی درباره حضور بچه‌ها همراه پدر و مادرشان در این مسابقه، می‌گوید: «ما با ۱۸۰ کودک و البته ۱۸۰ پدر و مادر کار کردیم. وقتی صحبت از آشپزی است، خب مسائل ایمنی و استفاده بچه‌ها از آب جوش، قابلمه داغ یا چاقو، رنده و... پیش می‌آید که این برای بچه‌ها مشکل‌ساز می‌شود. برای همین متوجه شديم با حضور بزرگترها از ایمنی کار مطمئن خواهیم بود، ضمن اینکه بچه‌ها در کنار بزرگترها احساس راحتی و امنیت می‌کنند و مهمتر اینکه هدف ما نزدیکی رابطه فرزندان و والدین است. البته ما الزامی به حضور فقط پدر یا مادر نداریم، بچه‌ها می‌توانند با خاله، دایی یا عمو و عمه نیز بیایند.»

وی در ادامه به ارزيابی خلاقيت و توانايی بچه‌ها در این برنامه اشاره کرده، می‌گوید: «معیار ما سرعت عمل بچه‌هاست و وقتی می‌گوییم این گروه املت یا ماکارونی یا کیک کشمشی و فالوده درست کند، لازم است که بچه‌ها هم شناخت کافی از مواد غذایی داشته باشند و هم با سرعت این مواد را فراهم کرده به بزرگترها برسانند تا زمان را از دست ندهند. در واقع ما لابه‌لای جنبه‌های آموزشی و تربيتی این برنامه رقابت سالم را توصیه می‌کنیم.» تهیه کننده این مسابقه برای جذاب‌تر شدن این برنامه کارهای دیگری کرده است. مثلا سعی کرده از هنرمندان و چهره‌های محبوب كودكان و خردسالان به همراه فرزندان‌شان هم دعوت کند تا برنامه حالت تکراری و یکنواختی نداشته باشد.


بچه‌هــا مــــجتبی ظریفیان را با نام عمو مهربان می‌شناسند‌، او سال‌هاست به صورت حرفه‌ای برای کودکان کار تئاتر انجام می‌دهد‌. ظریفیان قبلا با سوسن کرامتی و ژاله موقر در برنامه‌های کودک همکاری داشته و کارگردان هنری برنامه «تابستان شاد» بوده است. او با لباس‌های رنگارنگ و مدل‌های مختلف کلاه و عینک در این برنامه ظاهر می‌شود و بچه‌ها هنوز او را با همان نام عمو مهربان تابستان شاد صدا می‌کنند. ظریفیان درباره انگیزه‌اش از همکاری دوباره با سوسن کرامتی در مقام مجری و کارگردان می‌گوید: «سال گذشته در میان برنامه‌های صبحگاهی تابستان یک مسابقه آشپزی هم داشتیم که با استقبال خوبی روبه‌رو شد. این استقبال ذهن ما را مشغول کرد تا اینکه طرح مسابقه آشپزی در فضای وسیع‌تر و جدی به ذهن‌مان رسید و در نهایت به این برنامه رسیدیم. هدف‌مان هم این بود که یک کار نو انجام دهیم که تکراری نباشد، به همین دلیل تصمیم گرفتیم همراه مسابقه و سرگرمی از فضاهای نمایشی هم استفاده کنیم. اگر از من بپرسید، این مسابقه را چگونه تعریف می‌کنم، می‌گویم شاخص این برنامه برای من، وارد کردن نمایش خلاق لابه لای آیتم‌های برنامه است که تا حد زیادی علاوه بر سرگرمی، ذهن بچه‌ها را فعال کرده و برای قبول مسائل آموزشی و حتی تربیتی، آماده می‌کند. در واقع از نگاه ما، آشپزی فقط یک بهانه است، نه یک هدف. هدف، همکاری بچه‌ها با پدر و مادر‌هاست‌.»



کرامتی در مورد دکور می‌گوید‌: «برای لوکیشن مسابقه یک سوله بزرگ در منطقه ازگل انتخاب کردیم. یک آشپز‌خانه مدرن داریم و یک مطبخ. برای ساخت دکور طرح‌های زیادی را بررسی کردیم. چون دکور بزرگ بود ساختش نیز زمان زیادی برد، اما الان جالب شده است؛ به‌ویژه مطبخ، چون بچه‌ها یا در‌باره مطبخ نشنیده‌اند یا ندیده‌اند و به‌ این وسیله با آشپز‌خانه‌های زمان قدیم آشنا می‌شوند.»

او درباره منابعی که برای نوشتن این برنامه استفاده کرده است، می‌گوید: «آزیتا رضایی سرپرست نویسندگان برنامه است او و دیگر نویسندگان برای این کار منابع زیادی مطالعه کرده‌اند؛ از سی‌دی‌های مرتبط با آشپزی قدیمی یا طب سنتی تا کتاب‌های ادبی ـ که برای بخش حکایت‌ها در قسمت مطبخ توسط شرکت‌کننده‌ها اجرا می‌شود تا بچه‌ها با ضرب‌المثل‌های زبان فارسی آشنا شوند ـ، اینکه بچه‌ها لباس‌های قدیمی می‌پوشند و از دکور استفاده مفهومی می‌شود و همه چیز به زمان گذشته می‌رود، حاصل تلاش مطالعه تیم نویسندگان است.» کرامتی در پایان از علاقه بچه‌ها به این برنامه می‌گوید‌: «کار کردن با بچه‌ها شیرین است و به ویژه در این برنامه می‌بینیم که آن‌ها علاقه زیادی به آشپزی و بازی دارند و برای شرکت در برنامه رغبت نشان می‌دهند. بازخورد برنامه از طرف بزرگترها هم خوب بوده و حس همکاری و همدلی بین بچه‌ها را تقویت کرده است».



ظریفیان درباره حضور بچه‌ها به همراه والدین‌شان در استودیو و ارتباط با آن‌ها به عنوان مجری، می‌گوید: «جالب است بدانید، ما از بچه‌ها هیچ تستی برای بازی نگرفتیم، اما می‌بینید بچه‌ها چقدر راحت خودشان را بازی می‌کنند و بدون توجه به دوربین خودشان هستند. در واقع به همین اصل می‌رسیم که هیچ کودکی کمتر از دیگری نیست و مهم نوع برخورد با بچه‌هاست و همه استعداد‌هایی دارند که باید آنها را پیدا کرد.» با این حال او در مقام کارگردان این برنامه معتقد است: «کودک یعنی انرژی مثبت‌ و من همیشه دوست داشتم از این انرژی مثبت استفاده کنم. حیفم می‌آید، آن‌ها را نادیده بگیرم و هر نوع بازیگوشی و شلوغ کاری آن‌ها را یک فرصت برای‌شان می‌بینم. برای همین قصد اصلی ما این بود که برنامه‌ای با حضور بچه‌ها بسازیم و گردانندگان اصلی‌اش بچه‌ها باشند نه بزرگترها. در واقع وقتی بچه‌ای به مطبخ می‌رود و کدو حوایی، فلفل‌دلمه یا سیب‌زمینی می‌آورد، یعنی این انتخاب اوست و اوست که فضای شادی را به وجود آورده و مسابقه در دست‌های اوست؛ همه اینها هر بار ما را به یک‌سری اتفاقات ناب می‌رساند.» ظریفیان در ادامه می‌گوید: «معیار ما در آشپزی بچه‌ها، غذاهای ساده‌ای است که درست کردنش برای آن‌ها آسان باشد‌ و به زمان زیادی هم نیاز نداشته باشد. در ضمن چون هدف ما ترویج تغذیه سالم و درست است غذاهایی مانند کو‌کو‌ سبزی‌، کوکو ‌سیب‌زمینی، ذرت و قارچ‌، خوراک لوبیا، ماهی و... بیشترین سهم را در منوی ما دارند.» او درباره نحوه داوری در برنامه و اینکه در نهایت بازنده‌ای وجود ندارد، می‌گوید: «خودم داور هستم‌ و اصل، بازی بچه‌هاست‌؛ سرعت عمل، اعتماد به‌ نفس و همکاری. قرار نیست دست‌پخت‌شان کارشناسی شود و امتیاز بگیرند، بلکه مهم درست انتخاب کردن یعنی شناخت مواد غذایی و همکاری درست با بزرگترهاست. به آن‌ها می‌گوییم معیار یک غذای خوب، سالم بودن، خوشمزه بودن، تزیین زیبا و با عشق درست شدن است. در پایان هم بعد از اینکه بچه‌ها توضیح دادند غذا را چگونه آماده کرده‌اند، جایزه‌شان را می‌دهیم. مبلغی پول در پاکت‌هایی که نشان برنامه روی آن‌هاست به‌عنوان جایزه به بچه‌ها تقدیم می‌شود تا خاطره خوشی از برنامه داشته باشند.»