۲ فروردین - ۲۲ مارس؛ در تاریخ چه گذشت؟

برترین ها: امروز 2 فروردین برابر با 22 مارس تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

33 - سالروز مصلوب شدن حضرت مسيح (ع)

گود فرايديGood Friday = هالي فرايدي (جمعه مقدس) مصادف با 22 مارس بود. در اين روز در سال 33 ميلادي، حكمران رومي وقت اورشليم، مسيح را مصلوب كرد.

قرن ها است كه مسيحيان در برخي از كشورها در اين روز چگونگي مصلوب كردن مسيح (Crucifixion = اعدام با شكنجه) را به نمايش مي گذارند تا مؤمنين مسيحي شكنجه اي را كه مسيح در آن زمان تحمل كرد مجسم كنند. در پاره اي از مناطق مسيحي نشين، مسيحيان داوطلب مي شده اند كه همانند مسيح آنان را بر صليب ميخكوب كنند تا همان درد را تحمل كنند. به عبارت ديگر؛ كف دستها و پايشان را با ميخ و ضربه چكش به تخته هاي متقاطع صليب بكوبند و مدتي را به همان حالت باقي بمانند. اين كار در كشور فيليپين كه داراي تقريبا هشتاد ميليون مسيحي است همه ساله همچنان انجام و عكس و خبر آن در رسانه هاي سراسر جهان منعكس مي شود.


صليب واقعي كه مسيح بر آن ميخكوب شد و به همان صورت بر آن باقي ماند، بعدا توسط ارتش ايران كه روميان را از فلسطين بيرون راند به شهر تيسفون (پايتخت ايران در كنار دجله) منتقل شد كه به خواست و اصرار هراكليوس امپراتور روم شرقي به اورشليم بازگردانيده شد و درست روز ۲۲ مارس سال ۶۳۰ ميلادي در جاي سابق خود قرارگفت. روميان در سال ۳۳۷ ميلادي (۳۰۴ بعد از مصلوب شدن مسيح) اجازه يافتند تا اگر بخواهند مسيحي شوند.

۳۳۷ - كنستانتين يکم يكشنبه ها را تعطيل عمومي و اجباري اعلام داشت


كنستانتين يکم امپراتور مقتدر همه قلمرو روم 22 مارس سال 337 ميلادي درگذشت. طبق برخي محاسبات تقويمي تازه، ت مرگ او 22 ماه مه اين سال اتفاق افتاده است!.

از كارهاي مهم كنستانينن دستور ساختن شهر بزرگي در كنار تنگه بسفور و در محل مهاجرنشين قديمي يونانيان (بيزانتيوم) است كه به نام وي، كنستانتينوپل Constantinople (شهر كنستانتين = قسطنطنيه) ناميده شد كه از سال 1453 پس از تصرف آن به دست تركان عثماني، به اسلامبول (شهر اسلام) تغيير نام داده شده كه به تدريج و بويژه پس از تغيير الفباي ترکيه، استانبول تلفظ مي شود. كنستانتين يکم يازدهم ماه مه سال 330 ميلادي دستور ساختن كنستانتينوپل (قسطنطنيه) را صادر كرد تا پايتخت شرقي امپراتوري روم و نزديك به ايران باشد؛ زيرا با روي كار آمدن ساسانيان و احياي ناسيوناليسم سازش ناپذير ايراني - راهي جز اين، براي امپراتوري روم باقي نمانده بود.

ديگر از كارهاي مهم كنستانتين كه تا به امروز باقي مانده و رعايت مي شود، قرار دادن «روز يكشنبه» به عنوان تعطيل عمومي هفتگي است. کنستانسين يکم هفتم مارس 321 ميلادي يکشنبه را تعطيل عمومي اعلام داشت و در سوم ژوئيه همين سال اعلام كرد كه از آن پس تعطيلي يكشنبه ها در سراسر قلمرو روم اجباري خواهد بود و روز استراحت است. علت اجباري کردن تعطيلي يکشنبه ها اين بود، که بسياري از کسبه نخستين اعلاميه او را (که سه ماه پيش از آن صادر شده بود) سرسري گرفته و رعايت نمي کردند.

كنستانتين كه پس از پيروزي بر رقيبان داخلي، 28 اكتبر سال 312 ميلادي خود را امپراتور همه روم اعلام داشته بود بعدا بدون اينکه دين باستاني روم را تغيير دهد پذيرفته بود كه اتباع مسيحي را تحمل خواهد کرد. او بعدا مخالفت و يا تخريب اديان و معابد ديگر را هم ممنوع کرد.

به دستور كنستانتين، طاق نصرت معروف شهر روم ساخته شد. كنسانتين در شهر قسطنطنيه مدفون است.

امپراتوري روم از سال 306 دچار رقابت ژنرالها و مدعيان متعدد امپراتور شدن و جنگ داخلي بود. مورخان نوشته اند كه اگر ايران در آن زمان به جاي نايب السلطنه داراي رئيس كشور بود، كار روم همان زمان پايان يافته بود. شاه ايران در آن زمان يك كودك بود كه در سال 310 ميلادي 17 ساله شد و به نام شاپور دوم (ذوالاكتاف) خود زمام امور را به دست گرفت و بعدا دوبار روميان را شكست سخت داد.

1622 - بومیان (سرخپوستان) ویرجینیای جنوب شرقی که پی به نیّات انگلیسی ها از ورود به آمریکای شمالی و استقرار در این منطقه و ایجاد کلنی جیمز تاون برده بودند آنان را که حدود هزار تن بودند مردم حمله قراردادند. در این حمله 347 مهاجر انگلیسی کشته شدند. انگلیسی ها 15 سال بود که در آمریکای شمالی (ویرجینیای جنوب شرقی) مستقر شده و به تصرف و تملّک اراضی بومیان دست زده بودند.

1633 - جوزف پريستلي آب كربناته (سلتزر) را اختراع كرد.


1739 - نادرشاه وارد دهلی شد

نادر شاه پادشاه ایرانیان که ارتش امپراتور مغول تبار هندوستان را شکست داده و این امپراتور تسلیم او شده بود در این روز مراسم نوروز را در كاخ «شاهجهان در دهلی» برگزار كرد. نادرشاه در جريان لشكركشي به هند، پس از شكست دادن ارتش 360 هزار نفري اين كشور در دشت کرنال و دريافت تاج پادشاهي هند از دست امپراتور شکست خورده این کشور، براي ورود به دهلي منتظر فرارسيدن نوروز شد تا در روزي سعد به اين آرزو برسد و روز 20 مارس وارد دهلي شده بود. نادرشاه به نوروز و آيين هاي آن علاقه مندي فراوان داشت.


وي سكه خود موسوم به «سكه نادري» را در سال 1735 ميلادي، در مراسم سلام نوروز رايج ساخت و تعدادي از آن را به رسم عيدي به منشي ها و افسران خود داد كه در يك طرف سكه نقش شده بود: «الخير في ماوقع» و در طرف ديگر سكه اين عبارت ضرب شده بود: «نادرِ ايران زمين». اين عبارت نشان مي دهد كه نادر يک ناسيوناليست و خواهان احياي امپراتوري ايران در چارچوب مرزهاي عهد ساسانيان، اشكانيان و هخامنشيان بود.

1795 - توماس جفرسون به عنوان نخستين وزير امور خارجه دولت نوبنياد ايالات متحده (امريكا) تعيين شد.


1881 - تأسيس فیفا

در 22 مارس 1881م اتحاديه بين المللي فوتبال به منظور نظارت بر مسابقه ‏هاي فوتبال در ميان كشورهاي جهان به وجود آمد. تا قبل از تشكيل اين اتحاديه، مسابقات فوتبال در داخل كشورها و به صورت غير رسمي انجام مي‏شد. اتحاديه بين‏ المللي فوتبال كه هم اكنون فيفا (فدراسيون بين‏ المللي فوتبال) خوانده مي‏شود، با هدف انجام مسابقات فوتبال، ميان تيم‏ هاي ملي كشورها با سازمان‏دهي و قوانين يكسان، تأسيس شد. لازم به ذكر است كه اولين مسابقه بين‏المللي رسمي فوتبال در سال 1901، ميان انگليس و آلمان برگزار شد.


۱۹۲۲ - يك دادگاه انگليسي مهاتما گاندي استقلال طلب معروف هند و مبتكر «مبارزه منفي» و مبارز بزرگ ضد استعمار را به جرم مخالفت با انگلستان به شش سال زندان محكوم كرد.

۱۹۴۵ - تأسيس اتحاديه عرب به ابتكار دولت مصر

اتحاديه يا جامعه عرب اتحاديه‏اي است كه به پيشنهاد ملك فاروق پادشاه وقتِ مصر و با امضاي پيماني توسط دولت‏هاي سوريه، عراق، اردن، عربستان، مصر و يمن در ۲۲ مارس ۱۹۴۵م به وجود آمد. طرح تأسيس اين اتحاديه در اجلاسي كه در ۲۵ سپتامبر ۱۹۴۴م در بندر اسكندريه مصر تشكيل شد به تصويب رسيده بود و هدف از تشكيل اين اتحاديه، حفظ تماميت ارضي و استقلال كشورهاي عضو و برقراري همكاري نزديك سياسي، اقتصادي و فرهنگي ميان اعضا بوده است. در نخستين كنفرانس اين اتحاديه، نمايندگاني از اعراب فلسطين هم شركت داشتند و هدف اتحاديه نيز بيشتر مبارزه با فكر تشكيل يك دولت يهودي در فلسطين بود.

پس از تشكيل رژيم صهيونيستي و وقوع جنگ‏هاي اعراب و اسرائيل، اتحاديه عرب با هدف مبارزه با اين رژيم و احقاق حقوق فلسطيني‏ها به فعاليت خود ادامه داد ولي با بروز اختلاف بين خود كشورهاي عربي، جلسات اين اتحاديه بيشتر به بحث و گفتگو درباره مسائل مورد اختلاف اعراب اختصاص يافت. پس از چندي كشورهاي عربي ليبي، سودان، تونس، مغرب، الجزاير، بحرين، جيبوتي، كويت، لبنان، موريتاني، عمان، قطر، سومالي، امارات متحده عربي و سازمان آزادي بخش فلسطين نيز به اين اتحاديه پيوستند و اتحاديه عرب با بيش از بيست كشور عربي، كار خود را ادامه داد. در سال ۱۹۵۰، تعدادي از اعضاي اتحاديه، يك قرارداد امنيت جمعي امضا كردند و در ۱۹۶۲م اين اتحاديه تصميم به ايجاد يك فرماندهي نظامي مشترك گرفت.


اما همكاري‏هاي نظامي در اتحاديه عرب، عملاً تحقق نيافت و كشورهاي خط مقدم نبرد با رژيم صهيونيستي در جنگ‏هاي خود با اين رژيم تنها ماندند. در سال ۱۹۷۹م به دنبال امضاي قرار داد جداگانه صلح بين مصر و رژيم صهيونيستي در كمپ ديويد، مصر كه خود بنيان‏گذار اتحاديه عرب بود، از اين سازمان اخراج شد و مقر اتحاديه عرب از قاهره به تونس انتقال يافت. ده سال بعد در سال ۱۹۸۹م، مصر مجدداً به عضويت اتحاديه پذيرفته شد و با توجه به اين واقعيت كه در سياست مصر نسبت به اسرائيل تغييري حاصل نشده است، پذيرش مجدد مصر به عضويت اتحاديه عرب را مي‏توان به عنوان عقب گرد سياست اتحاديه عرب در قبال رژيم صهيونيستي تلقي نمود. اتحاديه عرب علي رغم در اختيار داشتن سرزمين‏هاي وسيع و ثروت و منابع انبوه خدادادي، نقش چندان مهمي در سياست‏هاي كلان جهان ندارد و در بسياري از مسائلي كه حتي به خود جامعه عرب مربوط مي‏شود منفعلانه عمل مي‏كند. علاوه بر اين، وجود اختلافات متعدد در داخل اتحاديه عرب، مانع از مطرح شدن اين اتحاديه به عنوان نهادي قدرت‏مند و صاحب نفوذ در منطقه و جهان شده است.

۱۳۴۲ - حمله به مدرسه فيضيه در قم

عصر روز دوم فروردين ۱۳۴۲ ش برابر با ۲۵ شوال ۱۳۸۲ ق و مصادف با شهادت امام صادق(ع) بود. به همين مناسبت از طرف آيت‏اللَّه گلپايگاني، مجلس سوگواري در مدرسه فيضيه قم برپا گرديد. پس از شروع مراسم، ناگهان افرادي كه خود را به شكل دهقانان و مردم عادي درآورده بودند، مجلس را به هم زدند. با واكنش مردم و طلاب نسبت به اين موضوع، نيروهاي پليس وارد عمل شده و به ضرب و جرح مردم و طلبه‏ها پرداختند. در اين واقعه، مزدوران پهلوي، تعدادي از طلبه‏ها را از طبقه دوم و پشت بام فيضيه به حياط پرت كردند. عده زيادي كشته و زخمي شدند. اين تهاجم وحشيانه، باعث خشم شديد امام، موضع‏گيري عليه رژيم و انزجار مردم از نظام طاغوتي گرديد. همزمان با هجوم مأموران رژيم شاه به فيضيه، درگيري‏هاي مشابهي در مشهد و تبريز روي داد و علاوه بر ضرب و جرح مردم، تعدادي نيز دستگير شدند.


۱۹۵۸ - ملك فيصل پادشاه كشور سعودي شد. وي در ۲۵ مارس ۱۹۷۵ به دست برادرزاده اش فيصل ابومساعد در کاخ سلطنتي رياض با شليک دو گلوله کشته شد.


1982 - جنگ ایران و عراق: آغاز عملیات فتح المبین که منجر به پیروزی ایران و باز پس گیری مناطق غرب شوش و دزفول شد.


۱۹۹۵ - فضانورد روسی فضاپیمای سایوز، والری پولیاکوف، پس از ۴۳۷ روز از ایستگاه فضایی میر به زمین بازگشت و رکورد طولانی‌ترین سفر فضایی را به خود اختصاص داد.


مناسبت ها:

روز جهاني آب

رشد فزاينده جمعيت و افزايش مصرف آب، قطع بي رويّه درختان جنگل‏ها و تغيير اكوسيستم طبيعت، رشد شهرسازي و افزايش صنايع آلوده كننده آب، شيوه‏هاي نامناسب و غير اصولي كشاورزي، احداث سدهاي مخزني و ايجاد درياچه‏هاي مصنوعي، همگي از عوامل نابودي چرخه منظم آب در سطح جهان است كه نوعي تهديد جدي براي جامعه بشري محسوب مي‏شوند. از اين‏رو و در راستاي آگاه ساختن جهانيان به اهميت روزافزون آب و ايجاد سيستم‏هاي جهاني و توسعه منابع آب، در كنفرانس جهاني توسعه و محيط زيست كه در سال 1992م در شهر ريودو ژانيروي برزيل تشكيل شد، روز بيست و دوم مارس برابر با دوم فروردين به عنوان روز جهاني آب معين شد و در مجمع عمومي سازمان ملل متحد به تصويب رسيد.


زادروزها

۱۴۵۹ - زادروز ماکسیمیلیان یکم، امپراتور مقدس روم و پادشاه آلمان
۱۵۹۹ - زادروز آنتونی فان دیک نقاش پرترهٔ بلژیکی زادهٔ آنتورپ ، یکی از نقاشان پیشروی دربار انگلستان


۱۷۹۷ - زادروز ویلهلم یکم، امپراتور آلمان پادشاه پروس از ۲ ژانویه ۱۸۶۱ تا ۹ مارس ۱۸۸۸ و اولین امپراتور آلمان
۱۸۶۸ - زادروز رابرت میلیکان فیزیکدان برجسته آمریکایی ، برنده جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۲۳


۱۹۴۸ - زادروز اندرو لوید وبر آهنگساز تئاتر موزیکال اهل انگلستان ، برنده ۷ جایزه تونی، ۳ جایزه گرمی، یک جایزه اسکار و یک جایزه گولدن گلوب ، خالق گربه‌ها
۱۹۷۶ - زادروز ریس ویترسپون بازیگر آمریکایی برنده جایزه اسکار


درگذشت‌ها

۱۶۸۷ - درگذشت ژان-باپتیست لولی آهنگساز فرانسوی زادهٔ ایتالیا
۱۸۳۲ - درگذشت یوهان ولفگانگ گوته شاعر، ادیب، نویسنده، نقاش، محقق، انسان‌شناس، فیلسوف و سیاست‌مدار آلمانی ، یکی از کلیدهای اصلی ادبیات آلمانی و جنبش وایمار کلاسیک و رمانتیسیسم


۲۰۰۱ - درگذشت صبیحه گوکچن اولین خلبان زن هواپیماهای جنگنده در سرتاسر جهان
۲۰۰۱ - درگذشت ویلیام هانا انیمیشن ساز و یکی از بنیانگذاران شرکت انیمیشن سازی هانا-باربرا ، ازسازندگان کارتون مشهور تام و جری به همراه جوزف باربرا


۲۰۰۴ - درگذشت احمد یاسین بنیانگذار جنبش مقاومت اسلامی (حماس) و ریاست مجمع اسلامی غزه
۲۰۰۵ - درگذشت کنزو تانگه معمار برجستهٔ ژاپنی ، طراح هتل تهران



*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون