۲۰ دقیقه سخنرانی جنجال برانگیز هاشمی

روزنامه هفت صبح - کمال بردبار: پنج نکته از سخنرانی آیت الله رفسنجانی در مراسم بانوی انقلاب که واکنش های شدیدی در طول هفته به همراه داشته است.

20 دقیقه سخنرانی، پیاده شده اش به 1500 کلمه هم می رسد. اما همین 20دقیقه همین 1500کلمه غوغایی در طول هفته ایجاد کرد که مثل جریان زیرآبی اقیانوس بود. موج های مختلف آمدن و رفتند اما هنوز پاسخگویی به نطق هاشمی رفسنجانی در اختتامیه «بزرگداشت بانوی انقلاب خانم خدیجه ثقفی، همسر فقید امام خمینی» ادامه دارد.

هاشمی رفسنجانی در این سخنرانی 20 دقیقه ای گویا اصرار داشت که هر محوری که اصولگرایان رادیکال راعصبانی می کند مطرح سازد. بحث خاطرات او از امام که این جا به جملات کوتاهی درباره قطعنامه 598 ختم شد و تشبیه آن به بدبینی های فعلی در مورد توافق هسته ای، او سپس خاطرات را به دوران انتخابات 84 کشاند و این بار خاطره ای از ارادت همسر امام به ایشان کنقل کرد. اما داستان ادامه داشت.

آیت الله هاشمی رفسنجانی سپس خاطره ای را به نقل از همسر خود درباره شیوه برخورد امام با همسر و دخترانش در قبل و تفاوتش باسال های پس از انقلاب مطرح کرد که بازتاب های خشمگینانه ای در پی داشته است. او برای آنکه پازل سخنرانی اش را تکمیل کند بحث حق الناس در انتخابات را هم وسط کشید و در وسط راه طعنه ای هم روانه گروه دلواپسان در حوزه حجاب و پوشش زنان کرد. قبول کنید این گزنده ترین سخنرانی آیت الله در تماماین سال ها بوده است. ترکیبی از تمام استراتژی های مرد کهنه کار و محترم عرصه سیاست ایران در مقابل مخالفانش. بلافاصله واکشن ها آغاز شد.


تقریبا تمام چهره های سرشناس اصولگرا و رسانه ها؛ حسین شریعتمداری در روزنامه کیهان، سردار جعفری فرمانده سپاه پاسداران، سایت جهان نیوز، خبرگزاری فارس و... در این میان علی مطهری دیدگاه متمایل به هاشمی رفسنجانی را دوباره به نمایش گذاشت و حمید انصاری رئیس دفتر حفظ آثار امام هم طبق روال از اظهارنظر درباره دیدگاه های هاشمی رفسنجانی و خاطراتش از امام خودداری کرد و ترجیح داد سکوت کند و البته پروین احمدی نژاد هم با ذکر خاطره ای سلیقه همسر حضرت امام در مورد انتخابات ۸۴ را کاملا متفاوت با آنچه آیت الله هاشمی روایت کرده نشان داده است. رفسنجانی در هشتادسالگی همچنان خبرسازترین چهره سیاسی کشور است. پیروزی هایش، شکست هایش و سخنانش و سکوت هایش هنوز واکنش های سهمگینی در رسانه ها پدیدار می کند.

شاید کمترکسی گمان می کرد سخنرانی هاشمی رفسنجانی در همایش بانوی انقلاب که یکشنبه همین هفته برگزار شد، با موج گسترده ای از واکنش ها رو به رو شود. او در لا به لای سخنرانی خود در این همایش که به منظور تجلیل از مقام و خدمات همسر مرحومه حضرت امام (ره) برپا شده بود؛ باز هم خاطرات جدیدی را بیان کرد و همین خاطره گویی ها مانند همیشه واکنش های زیادی خصوصا در میان مجامع اصولگرا به وجود آورد. از فرمانده سپاه و مدیرمسئول روزنامه کیهان تا برخی سایت ها و خبرگزاری های اصولگرا.

با وجود آن که هاشمی رفسنجانی عادت ندارد به انتقادهای این چنینی پاسخ دهد اما دامنه واکنش ها به اندازه ای گسترده شد که او برخلاف بارهای گذشته ترجیح داد به این انتقادها پاسخ دهد. خبرگزاری تسنیم در بخش هایی از صحبت های او که روز گذشته منتشر کرده، آورده: «نگران این هجمه نیستم و همه این حرفا را سابق نیز گفته بودم، اما جریان های افراطی دراین شرایط احساس نگرانی بیشتری می کنند.»

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام به اقدام توهین آمیز گروهی که چند سال قبل در حرم امام (ره) مانع سخنرانی حجت الاسلام حاج سید حسن آقا خمینی شده بودند، اشاره کرد و ادامه داد: «همین گروه، پیاده نظام دلواپسان امروزند.» در ادامه مروری داریم بر همه این اتفاق ها و حاشیه ها.

آیت الله هاشمی رفسنجانی چه گفته بود؟

بخش های جنجال برانگیز صحبت های آیت الله هاشمی رفسنجانی را می توان به چهار عنوان تقسیم کرد.

۱- ماجرای کاندیداتوری در سال ۸۴: رئیس مجمع تشخص مصلحت نظام، در مورد کاندیداتوری خود در سال ۸۴ برای نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفته بود: «در سال ۸۴ یک موی بدنم راضی نبود کاندیدا شوم، چرا که دولت آقای خاتمی بود و من گفتم نمی آیم اما سخنرانی ها و ملاقات ها بود. همسر امام مرا خواست و به من گفتند امام این انقلاب را به دست شماها سپردند. آیا شما می دانید اینها چه کسانی هستند؟ همین صحبت های همسر امام سبب شد من قبول کردم و پذیرفتم.»

۲- شیرین شدن جام زهر: خبرگزاری فارس بخش دیگری از صحبت های رفسنجانی در این همایش را اینگونه منتشر کرده است: «امام مجمع تشخیص مصلحت نظام را برای حل اختلاف بین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان تاسیس کرد تا این مسئله برای همیشه حل شود. امام به این نتیجه رسید که باید تا قبل از خودشان جنگ را تمام کند البته گفتند جام زهر را نوشیدم اما دو سه ماه پس از جنگ به خود من گفتند که جام زهر برای من شیرین شد.»

۳- زنان بدحجاب: آیت الله هاشمی «عدم استعمار و استبداد و حضور مردم» را سه عاملی دانست که اگ ردر جامعه ای حضور داشته باشد آن جامعه هیچ گاه شکست نخواهدخورد. او در ادامه گفت: «اما آدم های خشک مقدس، جاهل و نادان نیز هستند. امروز همه مصیبت این است که چند زن بدحجاب در خیابان باشد. بله این مصیبت است و این زن ها باید حداقل حجاب اسلامی را داشته باشند اما مسئله این است که بقیه مسائل مانند زندان ها، ظلم ها، سرکوب ها و حق هایی که از مردم ضایع می شود، چه می شود؟»

۴- رای مردم: عضو مجلس خبرگان رهبری به فرمایش مقام عظمای ولایت قبل از انتخابات سال ۹۲ اشاره و گفته بود: «رهبری در زمان انتخابات (۹۲) با صراحت گفتند رای مردم حق الناس است. این به این معناست که اگر کسی حقی بر گردن داشته باشد این حق ساقط نمی شود و خدا هم نمی بخشد چون خدا عادل است پس چطور به خودمان حق می دهیم آن کسی که مردم می خواهند وارد شود (رای بیاورد) نگذاریم بیاید و آن کسی که مردم نمی خواهند را مسلط کنیم؟»


روزنامه کیهان، اولین واکنش

یک روز پس از سخنرانی هاشمی رفسنجانی، حسین شریعتمداری مدیرمسئول روزنامه کیهان در یادداشتی با عنوان «یاد آن روز ها به خیر!» به صحبت های هاشیم رفسنجانی واکنش نشان داد. بخش هایی از پاسخ بلند حسین شریعتمداری را در ادامه می خوانید.

۱- چرا جناب هاشمی رفسنجانی در نقل خاطرات و مسائل گذشته به درگذشتگان استناد می کنند که پی بردن به صحت و سقم آن نیازمند دسترسی به آنان است و این دسترسی امکان پذیر نیست؟ آقای هاشمی پیش از این هم از قول حضرت امام (ره) نقل کرده بودند که آن بزرگوار مخالف شعار مرگ بر آمریکا بوده اند! که البته آثار مکتوب و مضبوط حضرت امام (ره) با آنچه آقای هاشمی به آن حضرت نسبت داده اند کاملا مغیر و متضاد است. در اظهارات دیروز هم سخنانی را به همسر امام نسبت داده اند که مراجعه و پرس و جو از آن مرحومه نیز امکان پذیر نمی باشد!

۲- این روزها برخی از پژوهشگران تاریخ معاصر با استناد به رخدادها و اسناد سال های پایانی جنگ و پذیرش قطعنامه ۵۹۸ از سوی امام (ره)، نتیجه می گیرند که جناب هاشمی رفسنجانی در زمینه سازی برای پذیرش قطعنامه و به تعبیر حضرت امام «نوشیدن جام زهر» نقش ویژه و موثری داشته است که بدون قضاوت درباره آن و با اعتقاد به اینکه همه تصمیم های حضرت امام (ره) ریشه الهی داشته و با مصلحت اندیشی برای اسلام و انقلاب اتخاذ شده بود.

به نظر می رسد آقای هاشمی با انتساب این جمله به امام راحل که «دو سه ماه پس از جنگ به خود من گفتند جام زهر برای من شیرین شد»! در پی رفع اتهام از خود بوده اند. سخن مورد اشاره آقای هاشمی در متن و محتوای خود این مضمون را نیز القاء می کند که اگرچه پذیرش قطعنامه برای امام راحل (ره) به منزله نوشیدن جام زهر بوده است ولی تلاش آقای هاشمی در زمینه سازی برای پذیرش آن- بخوانید جام زهر- از دوراندیشی و درایت بیشتر ایشان نسبت به حضرت امام (ره) حکایت می کند! و حاکی از آن است که حضرت امام (ره) چندماه بعد از نوشیدن جام زهر به درایت آقای هاشمی پی برده و- به قول ایشان- متوجه شیرینی و حلاوت آن شده اند!

۳- بدیهی است که به قول ایشان، خانم ها باید حداقل حجاب اسلامی را داشته باشند و باز هم به قول ایشان، بدحجابی فقط یکی از مشکلات است. ولی چه کسی این مسئله را اصلی ترین مشکل قلمداد کرده است؟ و اما، باید از آقای هاشمی پرسید آیا حضرتعالی نبودید که روز ۱۲ اردیبهشت ۶۵ در خطبه نماز جمعه تهران، پیشنهاد می کردید خانم های بدحجاب باید به اردوگاه های بازسازی منتقل شودند و فرموده بودید این خانم ها باید خودشان در اردوگاه ها کار کنند و مخارج خویش را تامین کنند زیرا اکثرا از قشر مرفه هستند و با پول های بادآورده که خودشان یا شوهرانشان دزدیده اند زندگی می کنند و...! جناب هاشمی! حالا یک بار دیگر سخنان دیروزتان را مرور بفرمایید!

واکنش فرمانده کل سپاه

سرلشگر جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یک روز پس از صحبت های رفسنجانی در بخش هایی از صحبت های خود گفت: «اینکه دلسوزان انقلاب و کسان راکه بیشترین شهید را داده اند و هنوز زخم میدان های جهاد بر جسم و روح شان باقی است، به عنوان خشکه مقدس های اذیت کننده امام معرفی کنیم به چه معنی است؟! این یک بغض خطرناک نسبت به جریان ارزشی انقلاب اسلامی و آرمان های حضرت امام خمین (ره) است که ریشه در خاستگاه همین مردم ارزشی و آرمان خواه دارد و البته بی توجهی آنان نسبت به این گونه افراد!»

روایت پروین احمدی نژاد

پروین احمدی نژاد، در واکنش به صحبت های اکبر هاشمی رفسنجانی نوشت: «خرداد سال هشتاد و پنج در سالروز وفات حضرت امام خمینی (ره) دکتر احمدی نژاد به اتفاق چند نفر دیگر از جمله اینجانب، به منظور دیدار با همسر مکرمه امام در جماران حضور یافتند. نکات قابل اشاره از آن دیدار و مسایل بعدی: خانم در مقابل خدمه و برخی از اعضای خانواده، خوشحالی خود را از انتخاب دکتر این گونه ابراز کردند که در زمان انتخابات گفته بودند: اگر دکتر رأی بیاورد، شیرینی انتخاب، مهمان من باشید و هرچه می خواهید غذا از بیرون تهیه کنید.

ایشان می گفتند: به خادمه منزل گفته ام تلویزیون را برای من فقط در صورت سخنرانی دکتر و یا مقام معظم رهبری روشن کنید. ایشان (همسر راحل امام) بعد از آن دیدار به منزل دکتر رفتند، حال آن که به اذعان خانواده شان بعد از رحلت مرحوم حاج احمد کمتر از منزل بیرون می رفتند!»


علی مطهری: اعتماد کنیم.

علی مطهری، نماینده مردم تهران در مجلس درباره صحبت های آیت الله هاشمی رفسنجانی در همایش «بانوی انقلاب اسلامی» و واکنش منتقدان به صحبت های او گفته بود: «هرکس باید در اظهارنظر خود آزاد باشد و رسانه هم ها باید نظر همه مقامات کشور را به طور دقیق منتشر کنند...» مطهری همچنین درباره خاطره آیت الله هاشمی رفسنجانی درباره انتخابات ۸۴ ریاست جمهوری نیز گفته بود: «ما باید به کسی مثل آقای هاشمی که از یاران امام خمینی بودند اعتماد و خاطرات او را قبول کنیم والا اساسا باید در اصل انقلاب شک کرد.»

سکوت موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)

حمید انصاری قائم مقام موسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (ره) درباره صحبت های هاشمی رفسنجانی مبنی بر اینکه امام (ره) دو- سه ماه بعد از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ به او گفته اند «جام زهر برای من شیرین شد» و موضع موسسه امام در این مورد، ترجیح داد سکوت کند ودر مقابل اصرار خبرنگاران پاسخ داد که این سوالات را از دفتر هاشمی رفسنجانی بپرسند.

انصاری در بخشی از صحبت هایش گفته بود: «شما از دفتر ایشان (هاشمی رفسنجانی) سوال کنید ببینید مستندی دارند یا خیر و ببینید مستندشان چیست... اگر قرار شد مطلبی بود که نیاز به موضع گیری موسسه داشت حتما موسسه بدون ملاحظه و در صورت نیاز موضع گیری می کند.»

انتقادها از نقل خاطره ای درباره رفتار امام با همسر و دخترانش

سایت جهان نیوز بخش دیگری از صحبت های هاشمی رفسنجانی را بازتاب داده و در بخشی از گزارش مفصل خود نوشته: روز یکشنبه ۲۳ فروردین ماه، همایش بانوی انقلاب در تجلیل از خدیجه ثقفی، همسر مرحوم امام خمینی (ره) با حضور بسیاری از بزرگان و علما برگزار شد. در بخشی از این همایش، آیت الله هاشمی رفسنجانی به ایران سخن پرداختند. صحبت های هاشمی از منظرهای گوناگون قابل تامل و بررسی است؛ اما آنچه مورد نظر ماست، بخشی از سخنان وی است که شاید به جهت نداشتن زمینه سیاسی، کمتر مورد توجه قرار گرفت. هاشمی گفت: «امام با رفتاری که با همسرشان داشتند، نشان دادند چه احترامی برای زن قائل هستند.

البته، امام (ره) قبل از انقلاب تعصب هایی هم داشتند. مثلا همسر من نقل می کند که وقتی همسر امام (ره) با مردی که خریدهای خانه را انجام می دادسحبت می کرد،امام (ره) می فرمود چرا با این ها صحبت می کنی؟ دو کلمه بنویس و به آن ها بده، اما بعد از انقلاب که شرایط تغییر کرد، دختر جوان امام (ره) در برابر خودشان برای مردم سخنرانی می کردند.» آنچه در این بخش از سخنرانی قابل توجه است، تعصب امام (ره) قبل از انقلاب و تغییر شرایط و طرز تفکر امام (ره) در بعد از انقلاب است.

این که فقیهی در جایگاه امام (ره)، و با موقعیت سیاسی و علمی و اعتقادی و عرفانی ایشان، در هر دوره ای براساس خواست ها و موقعیت های خود تصمیم بگیرد و برخورد کند و حتی تعصب هایی خارج از عرف و منطق نیز داشته باشد، امری است که موقعیت فقاهت و حتی امامت و زعامت ایشان را دچار تردید خواهدکرد. مگر جز این است که مرجع تقلید باید عادل باشد و با علم تصمیم بگیرد؟! سایت جهان نیوز پس از مرور چند نکته در آخر گزارش خود آورده است: «لازم است که نظرات و دیدگاه های امام خمینی (ره)، از آنجا که برگرفته از تعالیم ناب اسلامی و منطبق با دین و قرآن بود، قبل و بعد از انقلاب، یکسان و هماهنگ بود.

امام (ره) همان طور که نظر اسلام است، مخالف ارتباط خارج از عرف زن و مرد بودند و به شدت مراقب آن، اما حضور زن در اجتماع، به نحوی که مخاطب خاصی در برخوردها وجود نداشته باشد، از نظر ایشان بلااشکال بود و حتی در سخنرانی های متعدد بر آن تاکید نیز داشتند و از زنان فعال درعرصه اجتماع تقدیر می کردند. علاوه بر آن، استناددادن عمل یک فقیه، به تعصبات، اگر نه توهین که کم لطفی آشکاری به اوست! آن هم فقیه و مرجعی، به جامعیت و کاملیت امام (ره)، که لحظه به لحظه زندگی و کلمه به کلمه سخنان شان، الگویی برای جهانیان است و نمود عینی و مجسم یک مسلمان واقعی.»