جاباما
۲۰۱۰۱۰
۵۷۱۶
۵۷۱۶
پ

امروز در تاریخ

۱۴ اردیبهشت - ۴ مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟

امروز ۱۴ اردیبهشت برابر با ۴ مِی تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟
برترین ها: امروز ۱۴ اردیبهشت برابر با ۴ مِی تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

۴۵۴ ق م - دولت ايران ورود يونانيان را به مصر ممنوع كرد

فرماندار ايراني مصر در بهار سال ۴۵۴ پيش از ميلاد با صدور دستوري ورود يونانيان را به مصر ممنوع اعلام كرد. طبق محاسبه تقويم نويسان، اين دستور كه به سه زبان و سه خط نوشته شده بود چهارم ماه مي آن سال صادر شده بود. علت صدور اين دستور اين بود كه يونانيان به تحريك مصري ها بر ضد دولت ايران ادامه مي دادند. يونانيان قبلا هم مصريان را بر ضد دولت ايران به شورش وادار كرده بودند كه شورش آنان سركوب شده بود و يونانيان محرك پس از مصادره كشتي هايشان توسط ساتراپ ايراني مصر، اخراج (ديپورت) شده بودند.

در قرون قديم، مصر به مدت ۱۲۱ سال يك ساتراپي (ايالت) ايران بود.

۳۰۵ - بازنشستگي یک امپراتور

ديوكلتيانوس Diocletianus (ديوكلتيان) امپراتور روم که يکم ماه مي سال ۳۰۵ ميلادي داوطلبانه اعلام بازنشستگي کرده بود، از چهارم اين ماه دست از سياست و امور دولتي کشيد و به زندگاني عادي بازگشت و بقيه عمر را به دور از صحنه سياست و حتي محيطي سياسي مانند پايتخت، در يك نقطه ساحلي دور دست گذرانيد. مورخان معاصر ابراز اميدواري کرده اند که دولتمردان و سياستمداران زمان حاضر از ديو کلتيان پيروي کنند و صحنه را براي ديگران که برنامه هايي بهتر و آلودگي و تعهدات کمتري دارند باز بگذارند.

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟
ديوكلتيانوس

ديوکلتيان هنگام اعلام تصميم خود در يکم ماه مي گفته بود که هركس اين حق را بايد داشته باشد كه مدتي را در اواخر عمر بدون نگراني از كار و معيشت و هرگونه دغدغه ديگر زندگي، با آسودگي در آرامش بسربرد. اين توصيه به نام «برقراري بازنشستگي» در مورد کارمندان و مقامات پايين به تدريج به اجرا درآمده است، ولي مقامات تراز اول همچنان اشتياق به حفظ قدرت تا آخرين لحظه عمر دارند، ولو اينکه ملت از ادامه کار آنان آسيب ببيند که روانشناسان آن را عادت ثانوي و اشتياق به ادامه قدرت و مطرح بودن عنوان داده اند. در قرن بيستم در برخي از کشورها، براي احراز مقام (انتخابي و انتصابي) نصاب سني تعيين کرده اند ولي اين کار دليل نشد که مقامات (معتادان به قدرت و شهرت) ميدان را ترک کنند. آنان به صورتي ديگر در صحنه مانده اند، به صورت تشکيل حزب و انجمن، ايجاد دفتر مشاوره، مشاور رسانه ها شدن و نوشتن کتاب و تفسير و ايراد سخنراني و ....

بايد دانست که در دوران حكومت ۲۱ ساله ديوكلتيان، سه بار ميان ايران و روم بر سر اين موضوع كه چه فردي بايد حاكم ارمنستان باشد جنگ و نزاع در گرفته بود كه در اين جنگ ها، روم طرف بازنده بود.

1493 - پاپ سرزمين هاي مردم را به اسپانيا و پرتغال بخشيد!

چهارم ماه مي 1493 و پس از بازگشت كريستوفر كلمبوس از نخستين سفر خود به قاره غربي (آمريكا) كه جزاير آنتيل، كوبا و دومينيكن امروز را بازديد كرده بود، با توجه به اين كه قبلا هم پرتغالي ها در قسمت شرقي جهان راههاي دريايي را يافته و به سرزمين هايي رسيده بودند، اين سرزمين ها را ميان اين دو كشور كاتوليك مذهب تقسيم كرد و طي فرماني به آنها بخشيد!. خط تقسيم، شمالي ـ جنوبي بود و از ميان اقيانوس اطلس و فاصله بين جزاير آزور و دماغه سبز مي گذشت. طبق اين فرمان بزرگترين مقام وقت مذهبي مسيحيت، قسمت غربي شامل همه قاره آمريكا سهم اسپانيا و قسمت شرقي شامل جزاير واقع در اقيانوسهاي هند و آرام و اطلس شرقي به پرتغال تعلق گرفت، حال آن كه اين سرزمين ها داراي سكنه، تمدن درخشان و حكومت بودند. مكزيك و «پرو» با آن تمدن درخشان قديمي سهم اسپانيا و اندونزي و فيليپين و حتي جزاير خليج فارس سهم پرتغال شده بودند!. اين تقسيم و سهميه بندي كه لكه تاريكي در تاريخ بشر است هنگامي صورت گرفت كه هنوز اسپانيايي ها بيشتر نقاط قاره آمريكا ازجمله مكزيك و سرزمين هاي واقع در منطقه آندز را نديده بودند و پرتغالي ها به اندونزي، گوام و فيليپين نرسيده بودند!. بعدا چون پرتغالي ها در منطقه اسپانيا (واگذاري پاپ به اسپانيا) به برزيل رسيدند و اسپانيايي ها در منطقه پرتغال به فيليپين، آن دو دولت كاتوليك اين دو سرزمين را با هم معامله (مبادله) كردند و پرتغال صاحب برزيل شد و فيليپين كه نام پادشاه وقت اسپانيا بر آن نهاده شده به اسپانيا تعلق گرفت. در اين ميان پاپ وقت كه خود اسپانيايي بود براي انگلستان و هلند كه كاتوليك نبودند سهمي در نظر نگرفت و در آن زمان فرانسه كاتوليك هنوز بفكر رفتن به درياهاي دور دست نيفاده بود كه صاحب سهم شود!.

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟
پاپ الکساندر ششم

1799 - جنگهاي قهرمانانه «تيپو صاحب» با انگليسي ها

«Tipoo saheb تيپو صاحب» يكي از حاكمان محلي هند كه در برابر استعمار انگلستان ايستادگي جانانه كرد چهارم ماه مي 1799 در چهارمين جنگ با نيروهاي انگليسي كشته شد. وي پسر حيدر علي بود كه پس از فوت پدرش حكمران ميسور Mysore هندوستان شده بود.

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟
Tipoo saheb

تيپو كه يك مسلمان سني بود مردي شجاع و در عين حال اديب بود و شعر مي گفت. وي به زبان پارسي و نيز زبان محلي خود اشعار فراوان گفته است. تيپو در سه جنگ اول با انگليسي ها، موفق به عقب راندن آنان شده بود. وي موفق شده بود که با اين جنگها، تكميل استعمار انگلستان بر هندوستان را دو دهه به تاخير اندازد.

1889 - توليد آسپرين

كارخانه باير آلمان چهارم ماه مي ۱۸۸۹ آسپرين را كه هر چند وقت يك بار برايش يك خاصيت تازه كشف مي كنند به عنوان داروي جديدالاختراع به صورت پودر به بازار فرستاد. به اين ترتيب آسپرين يكي از قديمي ترين داروهاي دوران جديد است كه در هر نقطه از جهان به دست مي آيد و بدون نسخه دكتر به فروش مي رسد. در دهه هاي اخيرانواع مشتقات آسپرين با نامهاي مختلف به بازار آمده است. از نظر شيميايي، آسپرين يك نوع اسيد است.

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟

پژوهشگران پزشكي در مصاحبه هاي اخير خود گفته اند كه آسپرين براي بسياري از بيماري ها از قلب و عروق تا پيش گيري از سرطان و سكته مغزي نافع است و .... آنان افزوده اند كه كارخانه هاي داروسازي مايل به انتشار خواص آسپرين نيستند زيرا كه مصرف اين داروي بسيار ارزان و فراوان مانع از فروش داروهاي گران قيمت آنها مي شود كه در مقايسه با آسپرين كه فرمول آن در دسترس همه كارخانه هاست تاثير بيشتري هم ندارند.

۱۹۰۲ - ايزوله كردن عنصر راديواكتيو «راديوم»

در اين روز از سال ۱۹۰۲«پير» و «ماري» كوري ـ زن و شوهر فيزيكدان فرانسوي ـ موفق شدند عنصر راديواكتيو «راديومRadium» را ايزوله كنند. با اين عمل، راه براي گسترش فيزيك اتمي و دستيابي به انرژي اتمي و نيز ساخت بمب آن باز شد. با اين پيروزي، سال بعد جايزه نوبل فيزيك به پير و ماري کوري Marie Curie تعلق گرفت. مادام کوري در سال ۱۹۱۱ نيز به خاطر کارهايش روي عنصر Plonium برنده جايزه نوبل در شيمي شد.

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟
Marie Curie

ماري کوري 32 سال پس از اين كشف، در پنجم جولاي (ژوئيه) 1934 درگذشت. ماري در سال 1867 در لهستان به دنيا آمده بود. شوهر او قبلا در يک حادثه رانندگي در پاريس کشته شده بود.

1919 - چيني ها در پكن دست به يك تظاهرات ميليوني زدند و به تصميم كنفرانس ورساي (نشست فاتحان در پايان جنگ جهاني اول براي تقسيم مناطق و تعيين سرنوشت ها و ...) كه قسمتي از چين را به ژاپن واگذار كرده بود اعتراض كردند.

1945 - انحلال حزب نازي آلمان در پي شكست اين كشور از متفقين

با انحلال حزب ناسيونالْ سوسياليست آلمان مشهور به حزب نازي، دوران اقتدار و سلطه اين حزب كه با استفاده از ديكتاتوري، خشونت و سركوب شديد، از سال 1932م زمام امور آلمان را به دست گرفته بود، به پايان رسيد. حزب نازي كه در اكتبر 1920م ايجاد شده بود در سال 1933م دو ميليون عضو داشت و در سال‏هاي بعد 6 ميليون نفر را جذب خود كرد. اين حزب قصد داشت با اتحاد ملل آلماني زبان، آلمان مقتدري ايجاد كند كه بتواند مرزهاي خود را گسترش دهد. حزب نازي پس از شكست آلمان در جنگ جهاني دوم از هم پاشيد و براي هميشه غير قانوني اعلام شد.

1986 - سقوط "ببرك كارمل" رئيس جمهور كمونيست افغانستان

بَبْرَك كارمِل رئيس جمهور پيشين افغانستان در سال 1929م متولد شد و تحصيلات خود را در مدرسه آلماني‏هاي كابل و سپس دانشگاه كابل به پايان رساند. وي از جواني وارد فعاليت‏هاي سياسي شد و با گرايش به كمونيسم، به دليل فعاليت‏هاي كمونيستي و مبارزات مخفي عليه رژيم پادشاهي ظاهر شاه، در دهه 1950م به مدت پنج سال را در زندان به سر برد. با اين حال وي از سال 1956م به مدت 17 سال در مجلس افغانستان موسوم به لويه جرگه عضويت داشت.

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟
ببرك كارمل

ببرك كارمل در سال 1965م حزب خلق افغانستان را تأسيس كرد و پس از ائتلاف اين حزب با حزب پرچم در سال 1977م، وي معاون دبيركل اين ائتلاف گرديد. كارمل در زمان حكومت دولت نورمحمد تركي به سفارت در برخي كشورهاي بلوك شرق فرستاده شد اما با كودتاي ديگري به فرماندهي حفيظ الله امين، از بازگشت به افغانستان خودداري كرد. ولي چون روس‏ها به حفيظ الله امين، كه درصدد نزديكي به امريكا و ايجاد تعادلي در روابط افغانستان با شرق و غرب بود، بدگمان شدند، موجبات سرنگوني او را فراهم آوردند و طي كودتاي 27 دسامبر 1979م ببرك كارمل را به جاي حفيظاللَّه امين بر اريكه قدرت نشاندند. آغاز حكومت كارمل در افغانستان با اشغال نظامي اين كشور توسط قواي ارتش سرخ شوروي همراه بود. اما اين اشغال‏گري با مقاومت مجاهدان افغاني روبرو شد تا اينكه دولت شوروي براي رويارويى با آن‏ها ناچار شد نيروهاي خود در افغانستان را تا يك‏صد هزار نفر افزايش دهد. نبردهاي سنگين مجاهدان افغان تا هشت سال ادامه يافت و در اين زمان دولت شوروي درصدد تغيير سياست خود در افغانستان برآمد. از اين رو در نخستين گام در راه اين تغيير سياست، ببرك كارمل را در چهارم مه 1986م از رياست جمهوري بركنار كرد و قدرت را به ژنرال نجيب‏اللَّه رئيس پليس مخفي افغانستان سپرد. كارمل در طول هفت سال حكومت خود، بيشترين تلاش را در صحنه تبليغات داخلي و بين‏المللي براي موجه جلوه دادن حضور نظامي شوروي سابق در افغانستان كرد. وي هفت ماه پس از بركناري، در روز 25 دسامبر 1986م هنگامي كه قصد داشت از سفارت چين در كابل درخواست پناهندگي سياسي كند توسط نيروهاي امنيتي افغانستان بازداشت شد و از آن به بعد تا سقوط رژيم نجيب‏اللَّه در آوريل 1992م هيچ گزارشي از سرنوشت وي منتشر نگرديد. هرچند بر اساس برخي از اسناد، وي در اين مدت در مسكو اقامت داشته است. اما كارمل از آن پس به شمال افغانستان رفت و در آنجا ساكن شد تا اينكه در اوايل دهه 1990م درگذشت.

1994 - ميان ياسر عرفات رهبر وقت فلسطيني ها و اسحق رابين نخست وزير اسرائيل يك قرارداد صلح امضاء شد و قرار شد كه فلسطيني ها تا ترتيبات بعدي، دولت خودگردان داشته باشند.

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟

۱۳۳۹ ش - ويراني شهر لار در اثر وقوع زلزله

لار نام شهریست در جنوب استان فارس. شهر لار در فاصلهٔ ۵۷ فرسنگی جنوب شرقی شهر شیراز قرار دارد. ودر حد فاصل شهرستانهای داراب، جهرم، خنج، فیروزآباد و استان بوشهر و استان هرمزگان واقع شده‌است. این شهر در استان فارس قرار دارد و ارتفاعش از سطح دریا ۹۱۵ متر است. در میان ۷۵ بلوک فارس «بلوک لار» تحت عنوان (لارستان بزرگ) وسیعترین از همه و۴۵x۵۷ فرسخ یعنی در حدود ۱۲۶۰۰۰ کیلومتر مربع مساحت دارد.

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟

زلزله‌های فراوان لار را ویران کرده‌است که از۷۰۰ سال پیش تاکنون در تاریخ ثبت شده‌است. تقریباً هر ۴۵سال یا ۹۰ سال یک بار لار ویران شده‌است. زلزله قبلی در سال ۱۳۳۹رخداده‌است. لارستان در عصر صفویه به دلیل واقع شدن در جاده تجارتی اصفهان به خلیج فارس از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده‌است.

۱۳۴۰ - استعفاي شريف‏ امامي به دنبال اوج‏گيري تظاهرات

ادامه اعتصاب فرهنگيان كه از روزهاي قبل در اعتراض به كمي حقوق خود آغاز شده بود، باعث شد كه در مجلس شوراي ملي، دو تن از نمايندگان، دولت جعفر شريف امامي را به علت عدم رسيدگي به كار فرهنگيان و قتل يكي از آنان در جريانات اخير استيضاح كرده و دولت را مسؤول حوادث پيش آمده بدانند. شريف امامي، نخست وزير نيز يكي از وكلاي مجلس كه قبلاً وزير فرهنگ بوده را مورد حمله قرار داده و او را توبيخ كرد. ولي رييس مجلس از ادامه سخنان شريف امامي جلوگيري كرد و شريف امامي نيز با اعتراض جلسه مجلس را ترك نمود. شريف امامي كه در حقيقت از مجلس اخراج شده بود، از مجلس به دربار رفت و استعفاي خود را به شاه تسليم نمود. وي كشور را با مشكلاتي كه ظرف هشت ماه از نخست‏وزيري خود حل نكرده بود و شايد بر بار آن نيز افزوده بود تنها گذاشت و سكان كشتي را به دست ديگري سپرد و موقتاً از صحنه سياسي كنار رفت.

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟
جعفر شريف امامي

1970 - كشتار 4 دانشجوی آمريكایی در تظاهرات ضد جنگ ویتنام

John Filo (جان فیلو) با گرفتن این عکس از جفری میلر که پس از اصابت گلوله بر زمین افتاده و مقتول شده بود و دختر جوانی بر جسد او شیون می کرد برنده جایزه عکس خبری شد. در گوشه عکس، تصویر جفری میلر قرار داده شده است

چهارم ماه مي 1970، درجريان تظاهرات ضد ادامه جنگ ويتنام، در دانشگاه دولتي كنت Kent واقع در ايالت اُهايوُ آمريكا، چهار دانشجو بر اثر تيراندازي گارد ملي كشته و گروهي نيز مجروح شدند. از سال 1969 و افشاء ماجرای روستای مای لای (کشتار غیر نظامیان ویتنامی) و در بهار 1970 پس از انتشار اخبار گسترش جنگ ویتنام به کامبوج، در آمریکا و بویژه در میان جوانان مخالفت با ادامه این جنگ گسترش یافته بود. نگرانی از احضار جوانان از طریق قرعه کشی برای اعزام به جبهه هم وجود داشت.

در تیراندازی گارد ملی در دانشگاه کنت که 13 ثانیه طول کشیده بود و 67 گلوله شلیک شده بود 4 دانشجو کشته و 9 تن دیگر مجروح شدند.

مقتولین این تیراندازی؛ جفری میلیر Geffrey Miller بيست ساله ساله، ویلیام ناکس شرودر William Knox Schroeder بيست ساله، ساندرا شوور Sandra Scheuerبيست و يک ساله و الیسون کراوز Allison B. Krause نوزده ساله بودند.

تظاهرات دانشجويان اين دانشگاه عمدتا به اين خاطر بود که همان هفته نيروهاي آمريکايي مستقر در ويتنام جنوبي به نام تعقيب ويت کنگ وارد کامبوج شده بودند و بيم گسترش جنگ و طولاني شدن آن مي رفت. در رويداد دانشگاه کنت به يک ساختمان دانشگاه نيز آسيب رسيد.

تظاهرات آمريكائيان بر ضد جنگ ويتنام كه آن را بيهوده مي دانستند از سال 1967 آغاز شده بود. مخالفان این جنگ می گفتند که به نظر آنان، آمریکا در ویتنام منافع آنچنانی ندارد که به مخاطره افتاده باشند و نیم میلیون نظامی به آنجا بفرستد.

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟
چهار دانشجوی مقتول دانشگاه کنت؛ دو دختر و دو پسر از چپ به راست:جفري ميلر، ويليام ناکس شرودر، اليسون کراوز و ساندرا شوور

زادروزها

۱۰۰۶ - زادروز خواجه عبدالله انصاری، ادیب، عارف و اندیشمند ایرانی
۱۸۲۵ - زادروز توماس هنری هاکسلی زیست‌شناس انگلیسی

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟
خواجه عبدالله انصاری

۱۸۸۱ - زادروز الکساندر فیودورویچ کرنسکی سیاستمدار روسی
۱۹۲۸ - زادروز حسنی مبارک چهارمین رئیس جمهور مصر

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟
حسنی مبارک

۱۹۲۹ - زادروز آدری هپبورن، هنرپیشهٔ مشهور آمریکایی بلژیکی‌تبار
۱۹۲۹ - زادروز رونالد گولیاس کمدین و بازیگر برزیلی

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟
آدری هپبورن

۱۹۸۷ - زادروز سسک فابرگاس بازیکن فوتبال چلسی و تیم ملی اسپانیا

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟
سسک فابرگاس

درگذشت‌ها

۱۷۹۹ - درگذشت تیپو سلطان مسلمان مبارز ضداستعمار اهل میسو
۱۹۳۸ - درگذشت جیگارو کانو ابداع‌کنندهٔ ورزش رزمی جودو اهل ژاپن

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟
جیگارو کانو

۱۹۴۵ - درگذشت فدر فون بک فیلد مارشال آلمانی در دوره رایش سوم
۱۹۵۵ - درگذشت ژرژ انسکو آهنگساز رومانیایی ، نوازنده ویلن و پیانو ، رهبر ارکستر، معلم موسیقی

14 اردیبهشت - 4 مِی؛ در تاریخ چه گذشت؟
یوسیپ بروز تیتو

۱۹۸۰ - درگذشت یوسیپ بروز تیتو رئیس جمهور یوگسلاوی

*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن برترین ها را نصب کنید.
درآمد ماهیانه 5-20 میلیون از توی خونه با موبایل

آموزش رایگان کسب درآمد 5-20 میلیون ماهیانه از خونه و فقط با یه موبایل ساده رو در یک وبینار رایگان آموزشی یاد بگیر

محتوای حمایت شده

تبلیغات متنی

سایر رسانه ها

    ارسال نظر

    لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.

    از ارسال دیدگاه های نامرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.

    لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.

    در غیر این صورت، «برترین ها» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

    بانک اطلاعات مشاغل تهران و کرج