۵ مرداد - ۲۷ جولای؛ در تاریخ چه گذشت؟

برترین ها: امروز ۵ مرداد برابر با ۲۷ جولای تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

۱۶۰۶ - شاه عباس شهر گنجه را از عثماني ها پس گرفت

لشكريان شاه عباس كه براي اخراج عوامل عثماني (تركيه) از چند منطقه در قفقاز ايران وارد اين منطقه شده بودند در اين روز در سال ۱۶۰۶ ميلادي كه در آن تاريخ مصادف با ماه محرم بود شهر گنجه (زادگاه گنجوي شاعر معروف) را كه اينك در جمهوري آذربايجان قرار گرفته است پس گرفتند. در جنگي كه روي داد بيش از دو هزار و پانصد تن از عساكر عثماني كشته شدند. شاه عباس سپس محمد پاشا فرماندار منصوب از سوي عثماني در گنجه را كه به اسارت گرفته شده بود به زندان مازندران فرستاد. اندكي بعد، شماخي نيز با جنگ پس گرفته شد كه عثماني در اين نبرد هم سه هزار كشته تلفات داد و تا آن سوي «قارص» عقب نشست. به مناسبت آزاد شدن گنجه، در همان روز اين شعر ساخته شد: (در محرم گنجه از عباس شد). عثماني ها قبلا با استفاده از منازعات داخلي شاهزادگان صفوي به قفقاز ايران تعرض كرده بودند.


در عمليات قفقاز بود كه فرماندهان توپخانه ايران متوجه شدند كه گلوله هاي توپ بايد عينا مطابق كاليبر (اندازه لوله توپ) باشد و گرنه احتمال انفجار توپ مي رود و از همان زمان مقرر شد كه توپ و گلوله هاي مربوط بايد در يك كارخانه ريخته شده باشند.

پس از اخراج عثماني ها از قفقاز جنوبي، شاه عباس از شهر تفليس (گرجستان) كه از متعلقات ايران بود ديدار كرد؛ دستور ترميم خرابي هاي وارده به شهر ايروان (ارمنستان) را صادر كرد، و سپس عازم پايتخت خود شد.

1779 - اختراع دوچرخه در آلمان

دوچرخه در آلمان و در چنين روزي از سال ۱۷۷۹ ميلادي اختراع شد.

در تاريخ ۲۷ ژوئيه ۱۷۷۹م "دوچرخه" توسط يكي از اهالي مانهايم آلمان ساخته شد. اين دوچرخه از جنس چوب و فاقد ركاب و زنجير بود و تنها با فشار پا و دويدن شخصي كه بر روي آن قرار داشت به حركت درمي‏آمد. بعدها يعني در سال ۱۸۳۹م دوچرخه ركاب‏دار توسط مك‏ميلان آهنگر هلندي ساخته شد و سرانجام به سال ۱۸۸۸م دوچرخه‏اي با چرخ‏هاي مساوي و داراي تاير ساخته شد.


دوچرخه يک وسيله نقليه پدالي است که با نيروي انسان حرکت مي‌کند. دوچرخه داراي دو چرخ متصل به يک شاسي است که يک چرخ در جلو و يک چرخ در عقب قرار دارد. بنا بر ضابطه اتحاديه جهاني دوچرخه‌سواري زين دوچرخه بايد در سطحي بالاتر از پدال‌ها قرار گرفته باشد.

۱۷۹۳ - اعدام ماكسيميليان روبْسْپير يكي از رهبران انقلاب كبير فرانسه

ماكسيميليان روبْسْپير، يكي از رهبران انقلاب كبير فرانسه، در سال ۱۷۵۷م در اين كشور به دنيا آمد و پس از طي تحصيلات خود، به وكالت پرداخت. وي در جواني وارد فعاليت‏هاي سياسي شد و با ورود به مجلس طبقات عمومي فرانسه، مخالفت رسمي خود را با مفاسد لويى شانزدهم، پادشاه اين كشور ابراز داشت. روبسپير در همين اوان، حزب ژاكوِبْن را بنياد نهاد و با ايراد نطق‏هاي مهيج و بيانات آتشين، مردم محروم و طبقه زحمتكش فرانسه را عليه دستگاه ظالمانه دربار تحريك كرد. هنگامي كه لويى شانزدهم از طرف انقلابيون توقيف شده بود، روبسپير با نفوذ خود توانست نمايندگان مجلس را مجبور كند تا لويى را محكوم به مرگ كنند. پس از اعدام لويى شانزدهم، روبسپير اختياردار فرانسه شد و راه‏اندازي كميته نجات ملي و با تشكيل دادگاهاي انقلابي براي اعدام‏هاي دسته جمعي، دوره ترور يا وحشت را در فرانسه به راه انداخت.


اين دوره يك ساله هنگامي آغاز شد كه به دستور مجلسِ كنوانسيون كه اداره امور فرانسه را پس از پيروزي انقلاب بر عهده داشت، دادگاهي براي مبارزه با مخالفين حكومت داخليِ انقلاب فرانسه تشكيل شد. اما روبسپير كه قصد داشت قدرت را به طور كامل در اين كشور در دست گيرد، با سوء استفاده از اين موقعيت، بسياري از مخالفانِ خود را به تيغ گيوتين سپرد. در دوره وحشت بيش از 17 هزار نفر، بدون محاكمه كشته شدند كه در بين آن‏ها اشخاصي هم‏چون آنتوان لاوازيه شيمي‏دان، آندره شنْيِه شاعر معروف فرانسه و حتي دانتون، هم‏رزم و دوست نزديك روبسپير نيز وجود داشتند. به همين دليل، اين دوره باعث نارضايتي مردم فرانسه و مخدوش شدنِ چهره انقلاب اين كشور گرديد. سرانجام، در نتيجه خشونت و بي‏رحمي روبسپير نسبت به مخالفان و بسياري از همكاران و همفكران سابق خود، نقشه‏اي براي از ميان برداشتن اين رهبر تندرو چيده شد و پس از آنكه او را در 27 ژوئيه 1794م دستگير كردند، بي‏درنگ به تيغ گيوتين سپردند. با مرگ روبسپير، مردم در 28 ژوئيه آن سال، پايان دوره حكومت ترور را جشن گرفتند.

1839 - آغاز جنگ اول ترياك

جنگ انگلستان و چين معروف به جنگ اول ترياك از روزي چون امروز در جولاي سال 1839 و در پي افكندن صندوقهاي حاوي ترياك محصول هند از سوي چيني ها به دريا آغاز شد. انگليسي ها با صدور ترياك هند به چين، چيني ها را معتاد و خشم برخي بزرگان اين كشور را برانگيخته بودند. اين جنگ به شكست چين كه تجهيزات نظامي مدرن نداشت انجاميد. انگليسي ها نه تنها در هند، بلكه در افغانستان و ايران باعث توسعه كشت خشخاش شدند.


۱۸۹۴ - جنگ تمام عيار ژاپن با چين

جنگ تمام عيار ژاپن با چين از ۲۷ جولاي سال ۱۸۹۴ آغاز شد. دو روز پيش از آن (۲۵ جولاي) ژاپني ها با گلوله باران كردن يك كشتي توپدار چيني جرقه اين جنگ را زده بودند. اين جنگ، به شكست چين و افتادن تايوان، منچوري شرقي و شبه جزيره كره به دست ژاپني ها انجاميد و ژاپن از آن پس همانند ساير قدرت هاي وقت به مداخله در امور چين پرداخت. ژاپن در دهه چهارم قرن بيستم نيز به چين تجاوز نظامي كرد و در شهرهاي چين دست به قتل فجيع صدها هزار چيني زد، موضوعي كه مردم معمولي چين آن را فراموش نکرده اند.


شبه جزيره كره از ۲۵ جولاي سال ۱۹۰۷ به تصرف ژاپن درآمد و اين سلطه تا پايان جنگ جهاني دوم (سال ۱۹۴۵) ادامه داشت. مسئله كره كه ريشه در همان زمان دارد هنوز حل نشده و اين سرزمين وحدت خودرا که وعده داده شده بود به دست نياورده است.

۱۹۰۰ - قیام خونین «مشت زن ها» در چین

۲۷ جولاي سال ۱۹۰۰، سيصد هزار چيني ميهندوست كه عنوان «مشت زنان ـ افراد بدون تفنگ» بر خود نهاده بودند در شهر پكن دست به محاصره سفارتخانه هاي كشورهاي بزرگ و محل سكونت خارجيان و چيني هاي مسيحي شده زدند و بسياري را به گروگان گرفتند. اين كار چند هفته پيش از آن از شهر Tienstin آغاز شده بود. چينيان از اين كه ميهن آنان همچون گوشت قرباني ميان قدرتهاي وقت قسمت مي شد و از حاكميت ملي تنها نامي باقي مانده بود خشمگين شده بودند و تحمل آنان از آن وضعيت پايان يافته بود.

قدرت هاي بزرگ وقت ـ انگلستان، فرانسه، آلمان، آمريكا، روسيه و ژاپن براي سركوب مشت زنان نيرو فرستادند و با وجود اخطاريه (اسمي و ظاهري) امپراتور چين به نيروهاي خارجي که مداخله نکنند، اين نيروها به قلع و قمع وطندوستان چيني دست زدند، و بسياري از آنان را پس از دستگير کردن گردن زدند (عكس زير) و ....

اين رويداد در كتب درسي كودكان چيني آمده است. با وجود اين، رفتار مقامات دو کشور با يکديگر دوستانه است.


1909 - « اورويل رايت » يكي از دو برادري كه سازنده نخستين هواپيما بودند در اين روز موفق شد يك ساعت و 12 دقيقه در آسمان پرواز كند كه قبلا سابقه نداشت.


1921 - كشف ماده انسولين

انسولين ،هورموني است كه از لوزالمعده مهره داران ترشُّح مي‏شود و به خون مي‏ريزد. اين پروتئين بر مقدار قند خون نظارت داشته و مقدارش را ثابت نگاه مي‏دارد. بالا رفتن مقدار قند خون، عامل محرك ترشح انسولين است. در واقع انسولين، هورموني است كه ذخيره و سوخت و ساز مواد قندي بدن را تنظيم مي‏نمايد. كمبود اين هورمون در بدن، موجب بروز بيماري ديابت مي‏شود. انسولين براي نخستين بار در 27 ژوئيه 1921م به وسيله فردريك بانتينگ محقق كانادايي و همكارش چارلز بِست كشف گرديد و به همين دليل موفق به اخذ جايزه نوبل پزشكي 1923 شد.


1952 - پس از بركناري فاروق از سلطنت مصر ، در اين روز پسر شيرخوار او را رسما به سلطنت برداشتند!

1980 - محمدرضا شاه پهلوي درگذشت

27 جولاي 1980 (در آن سال مصادف با پنجم امُرداد 1359) محمدرضا پهلوي، شاه بركنارشده ایران از بيماري سرطان در بيمارستان ارتش مصر درگذشت و در مسجد الرفاعي شهر قاهره مدفون شد. وي که 26 اكتبر سال 1919 (چهارم آبان1299) به دنيا آمده بود 60 سال عمر و 37 سال پادشاهی کرد.


شاه از 16 ژانويه سال 1979 (26 دي 1357) كه ايران را ترك كرده بود با در به دري بي سابقه اي رو به رو بود. كشورهاي ديگر حتي دوستان سابقش از جمله پادشاه سابق اردن از پذيرفتن او اكراه داشتند. باهاما و مكزيك اورا موقتا پذيرفته بودند و پاناما به اصرار دولت آمريكا. تازه در آنجا در سايه ترس از ربوده شدن و يا استرداد به ايران جهت محاكمه به سر مي بُرد. دولت آمريكا كه اورا براي انجام عمل جراحي به خاک خود پذيرفته بود با تظاهرات و تصرف سفارتخانه اش در تهران رو به رو شده بود. تصرف سفارت آمریکا در تهران و به گروگان گرفته شدن کارکنان آن، در زمان خود به صورت یک مسئله بزرگ و پیچیده درآمده بود و جمهوری اسلامی رهایی گروگانهارا مشروط به تحویل و استرداد شاه کرده بود و مهدی بازرگان برای حل مسئله از شاه خواسته بود که داوطلبانه به تهران بازگردد و اطمینان داده بود که اعدام نخواهد شد که شاه به پیام او پاسخ نداده بود.

اگر تاريخ سلطنت 37 ساله پهلوي دوم را مرور كنيم آن را همراه با ضعف ها و اشتباههاي متعدد مي بينيم كه بزرگترين آنها فراهم نکردن زمينه تمرين و اجراي دمكراسي در ايران بود که از عوامل ثبات اوضاع يک کشور و پيشرفت همگاني اتباع آن شناخته شده است. [در يک دمکراسي، به ندرت کودتا و انقلاب سراسري - مشابه انقلاب فرانسه و روسيه ديده شده است]. شاه سابق، جز در دوره دو سال و پنج ماهه حكومت دكتر مصدق که در اين دوره در حاشیه قرارداشت، عملا مانع از پیدایش احزاب واقعي و آموزش و تمرين دمكراسي در ايران شده بود و روزنامه ها در دست و انحصار افرادي معيّن بودند و با اين دو عمل، کشور از ظهور شخصيتهاي سياسي بزرگ و تولید دولتمردان شایسته محروم و سرانجام، خود قرباني اين اشتباهاتش شده بود. اشتباهات او در يک سال آخر سلطنتش متعدّد بود و بيماري سرطان و ترس از مردن و ... اورا ازتفکر منطقی و انجام برخي از مسئوليت هايش بازداشته بود.


از رفتار شاه در سال انقلاب چنین استنباط شده است که تداوم اعتراضات و تظاهرات، وی را دچار شکست روحیه، افسردگی و انفعال کرده بود زیرا که انتظار نداشت مردم برضد او بپاخیزند. شاه تصور می کرد که مردم ـ مردمی که برغم افزایش درآمد نفت، از بازنشستگی عمومی و تعدیل توزیع درآمد برخوردار نبودند، امنیت شغلی نداشتند و ... ـ دوستدار بدون چون و چرای او هستند و به وی پشت نخواهند کرد. شاه در طول 37 سال سلطنت موفق نشده بود روانشناسی ایرانیان را درک کند. او انتظار نداشت که ملت به خیابانها بریزد و خواستار برکناری اش شود و متحدين خارجي اش سکوت کنند و يا موافق «تغيير» شوند. این وضعیت اورا افسرده و درنتیجه دچار انفعال و بی رغبتی کرده بود. داروهای مصرفی (بیماری سرطان) نیز مزید بر علت شده و توان تصمیمگیری و کارآیی اورا عمیقا کاهش داده بود. مشاوران او در اواخر سلطنت و ماههای آخر انقلاب معدود و عمدتا نزدیکانش بودند که در صداقت و ميزان تدبيرشان ترديد بود. این مشاوران تنها دو جمله برزبان داشتند: «نگران نباشيد، اوضاع آرام خواهدشد». شاه در ماههای نخست انقلاب به فریاد مردم که خواستار انحلال ساواک و دوره وقت پارلمان، آزادی تشکیل احزاب با هر ایدئولوژی و انتشار نشریه، شورایی کردن رادیو ـ تلویزیون دولتی و انجام انتخابات آزاد بودند گوش نکرد. انتخابات آزاد، می توانست اعتراض را از خیابان به تالار پارلمان منتقل کند. شاه در آن ماهها به اندرزهای مقامات پیشین و سیاستمداران ملی گرا نیز توجه نکرد و راه خودش را رفت. یکی از این توصیه ها تفویض اختیارات به پسرش بود. با اینکه از آگاهان نظر خواسته بود و این نظرات جمع آوری شد به آنها اعتنا نکرد.


از بررسي کارنامه پهلوي دوم چنين بر مي آيد که از همان دهه 1320 و مخصوصا در دهه های 1340 و 1350 درانتصاب مدیران ارشد دقت لازم بعمل نمی آورد و تازه اجازه آزادي عمل كافي به مديران تراز اول دولتي نمي داد. پس از درگذشت تدریجی چند مشاور نزدیکش، امکان کنترل کارهارا بمانند گذشته نداشت. با اینکه، دولت لندن دیگر یک ابرقدرت نبود، شاه همچنان و همانند دهه های 1940 و 1950 از این دولت در بیم و هراس بود. ساواک او قادر نبود و یا اینکه می ترسید فعالیت های غیر دیپلماتیک سفارتخانه ها در تهران را تعقیب و زیرنظر ذره بین داشته باشد. چند دولت دیگر در تهران مامور اطلاعاتی داشتند و کار خودرا می کردند. نفت و افزایش بهای آن از سال 1973 باعث شده بود که دوستان آمریکایی اش را عملا ازدست بدهد زیرا که اصرار بر بالا بودن بهای آن داشت، و همین اصرار سبب شد که دولت واشنگتن متوجه دولت سعودی شود مخصوصا که شاه تهدید کرده بود که در سال 1979 قرارداد نفت به اراده او تنظیم خواهد شد. بالا رفتن بهای نفت ولخرجی هارا بالا برده بود و ایران از اواخر سال 1355 دچار تورم روزافزون شده بود و توده ها از این وضعیت ناراضی بودند. اصرار شاه بود که دلارهای حاصل از فروش نفت از هفت توان تجاوز نکند که باعث انتقال ثروت با همان دلارهاي نفتي از کشور شد و .... نزدیک شدن محدود شاه به مسکو در دهه 1970 و حل مسائل با دولت بغداد و رهاساختن کُردهای عراقی که مورد حمایت آمریکا و اسرائیل بودند سران غرب را مجبور به تجدید نظر در سیاست خود نسبت به شخص شاه کرده بود. تحولات افغانستان در سال انقلاب و افتادن حکومت این کشور به دست کمونیست ها مشاوران دولت کارتر را به فکر قراردادن اسلامیست ها در برابر کمونیسیم انداخته بود. کثرت دانشجویان ایرانی در اروپا و آمریکا و تشکیل اتحادیه و تماس با مقامات کشورهای محل تحصیل و بدگویی از شاه و اشغال سفارتخانه ها ایران نظر این دولتها را تا حدی زیاد تغییر داده بود. حزب دمکرات آمریکا از زمان جان اف. کندی با شاه میانه خوبی نداشت زیرا که وی با مجبورکردن علی امینی به کناره گیری مانع انجام توصیه های اصلاحگرانه «کندی» شده بود که امینی در حال پیاده کردن آنها بود. اسناد محرمانه دهه 1970 (آخرین دهه سلطنت شاه) نشان می دهد که غرب و بویژه آمریکا از تصمیم احتمالی شاه به اتمی کردن ایران که از دهه 1950 دارای رآکتور آموزشی شده بود نگران شده بود.

نگاهي کوتاه به رويدادهاي دوران سلطنت محمدرضا شاه، وي را مردي دو دل، مردد، و در برخی از موارد در قبال بعضی دولتها تا حدي ترسو نشان مي دهد و در 25 سال آخر، از سانسور و سركوب روشنفكران حكايت دارد. به ساواك به قدري آزادي عمل داده شده بود كه اعضاي آن برپايه منافع شخصي خود حتي براي وزيران كابينه پرونده سازي مي كردند و گزارش دروغ و بي اساس مي دادند و افراد دلسوز را از خدمت به وطن باز مي داشتند، دلزده و نا اميد مي كردند. اين گزارش هاي عمدتا مغرضانه بود که پس از انقلاب سند محاکمات، اعدام ها ـ مجازاتها، اخراج ها و محروميت ها قرار گرفت و هنوز پس از گذشت دهها سال از انقلاب به اين گزارش ها استناد مي شود و چون ماهيت محرمانه دارند، افراد نمي توانند به آنها دستيابي داشته باشند و از دادگاه ردّ آنها را بخواهند و اعاده حيثيت کنند و در نتيجه نمي توانند براي آينده خود برنامه ريزي داشته باشند و موفقيت به دست آورند و لذا هدر مي روند. اين پرونده سازي ها عمدتا به اين دليل بود که افراد ساواک از صلاحيت لازم و به ويژه ملاحظات اخلاقي برخورد نبودند و استخدام آنان ضابطه دقيق و پيش شرط لازم نداشت. بررسي وضعيت دوران سلطنت محمدرضا شاه و تحليل تاريخي آن براي سياسيون و دولتمردان بسيار پندآموز می تواند باشد.


پهلوی دوم در شهریور 1320 در شرايطي به سلطنت رسيده بود که متفقين ايران را اشغال نظامي و دولت انگلستان پدر اورا تبعيد و در اختيار گرفته بود و صحبت از تغيير نظام حکومتي بود. اين ترس از قدرت بيگانه تا اواخر دهه 1940 شاه سابق را ترک نگفت. اصلاح شتابزده قانون اساسي در پي رويداد 15 بهمن 1327 به تدريج پاي اورابه استبداد کشانيد. از رقابت دو ابر قدرت وقت به سود وطن استفاده نکرد. از دو اشتباه پدرش که عدم تغيير الفباي کتابت، و پايان ندادن به نفوذ چندين خانواده مشخص بود عبرت نگرفت و به استفاده از مُهره هاي معيّن ادامه داد.


پس از بالا رفتن درآمد ايران از نفت از سال 1973، از اين پول بهره برداري مفيد نشد، به خواست بيگانه فروش ارز به بهاي ارزان را آزاد گذارد و به دليل داشتن دستياران نامطمئن نتوانست استقلال عمل ايران را در داخل بلوک مربوط (غرب) حفظ کند و روي حرفهايش بايستد و يکي از دلايل آن، نبودن احزاب سياسي آزاد و رسانه هاي مستقل بود که حقايق را بگويند و .... انعطاف شاه سابق در قبال مسئله بحرين و تغيير 180 درجه اي ناگهاني او در قبال اين مسئله ضعف وي را در برابر نفوذ ديگران در سياست ريزي ايران نشان داد و ....

در دوران سلطنت پهلوی دوم کارهای مثبت متعدد نیز انجام گرفت ازجمله رایگان و یکنواخت شدن آموزش و پرورش در همه سطوح، احترام جهانی به گذرنامه ایران، عدم علاقه ایرانیان به مهاجرت از کشور و نبود اشتیاق به این کار، مقدمات صنعتی شدن، نظم و نسق اداری و ....


1385 - اقامه اولين نماز جمعه رسمي جمهوري اسلامي ايران در تهران به امامت آيت ‏اللَّه طالقاني

روز جمعه پنجم مرداد سال 1358 برابر با سوم ماه مبارك رمضان سال 1399 ق، اولين نماز جمعه بعد از پيروزي انقلاب اسلامي به امامت مرحوم آيت‌‏اللَّه سيدمحمود طالقاني در دانشگاه تهران برگزار شد. امام خميني)ره(، چند روز قبل از اين تاريخ، اين مهم را به ايشان سپردند و حكم برپايي و اقامه نماز جمعه را صادر فرمودند. واگذاري اين تكليف عظيم و سنگين توسط رهبر فرزانه انقلاب در حساس‏ترين بُرهه از زمان انقلاب اسلامي برعهده آيت‏اللَّه طالقاني كه زبان گويايي براي بازگويي حقايق و رسوا نمودن دشمنان انقلاب داشت، امر خطيري بود. جمعيت انبوه و ميليوني كه از نخستين ساعات بامداد اين روز از نقاط مختلف شهر تهران به دانشگاه و خيابان‏هاي اطراف هجوم آورده بودند، با مشاهده امام جمعه، تكبيرگويان، حمايت خويش را از رهبري امام خميني (ره) و نهضت الهي ايشان اعلام داشتند.


با آغاز اقامه نماز جمعه، گروهك‏هاي مغرور و منافق كه براي فريفتن مردم و براي واژگون نشان دادن مسائل و به انحراف كشيدن انقلاب، دست به تبليغات بسيار عظيم و خطرناك و حساب شده زده بودند، ناگهان با يك معجزه بزرگ الهي و اسلامي روبرو شدند و نقشه‏هاي خود را نقش برآب ديدند. اتحاد و اجتماع صفوف نمازگزاران نماز جمعه، توطئه‏هاي حساب شده و ترتيب يافته منافقان را خنثي ساخت و حيله و تزوير آنان را در هم شكست. شياطين و منافقين در همه جا راه يافتند اما در صفوف به هم پيوسته نماز رسوخ پيدا نكردند. سرانجام از همين صفوف نماز جمعه بود كه مشت‏هاي گره كرده به سوي منافقان و احزاب و گروهك‏هاي مغرور و مستكبر و از خدا بي‏خبر نشانه رفت و آنان را متواري و نابود ساخت. نماز جمعه پس از پيروزي انقلاب، همواره محلي براي هوشياري و آگاهي‏بخشي به مردم و نيز مكاني براي تزكيه نفس و خشوع و خضوع در برابر ذات خداوندي بوده و هست.

زادروزها

۱۶۶۷ - زادروز یوهان برنولی ریاضیدان اهل سوییس
۱۸۲۴ - زادروز الکساندر دوما (پسر) نویسنده فرانسوی ، پسر الکساندر دوما (پدر)


۱۸۳۵ - زادروز جوسوئه کاردوچی شاعر ایتالیایی ، برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۰۶
۱۹۲۹ - زادروز ژان بودریار جامعه‌شناس، فیلسوف ، عکاس و نظریه‌پرداز پسامدرنیته و پساساختارگرایی


۱۹۴۸ - زادروز پگی فلمینگ، پایتناژباز آمریکایی ، برنده مدال طلای المپیک ۱۹۶۸ فرانسه
۱۹۶۹ - زادروز تریپل اچ کشتی گیر حرفه‌ای آمریکایی


۱۹۷۷ - زادروز جاناتان ریس میرز بازیگر و مدل ایرلندی
۱۳۲۳ - زادروز داریوش ارجمند، بازیگر ایرانی


۱۳۳۹ - زادروز محسن وزوایی از فرماندهان و شهدای جنگ ایران و عراق
۱۳۵۶ - زادروز مهدی مهدوی‌کیا، بازیکن فوتبال ایرانی


درگذشت‌ها

۱۸۴۱ - درگذشت میخائیل لرمونتوف شاعر ، نقاش و نویسنده رمانتیسیست روس
۱۸۴۴ - درگذشت جان دالتون شیمیدان و فیزیکدان بریتانیایی


۱۸۷۳ - درگذشت فیودور تیوتچف شاعر و دیپلمات روس
۱۹۷۰ - درگذشت آنتونیو ده الیویرا سالازار سیاستمدار پرتغالی ، نخست وزیر این کشور از ۱۹۳۲ تا ۱۹۶۸


۱۹۸۰ - درگذشت محمدرضا پهلوی، آخرین شاه دودمان پهلوی و آخرین پادشاه ایران
۱۹۸۱ - درگذشت ویلیام وایلر کارگردان آمریکایی-آلمانی ، برنده سه جایزه اسکار


۱۳۸۵ - درگذشت جعفر بزرگی، خواننده و بازیگر ایرانی سینما و تلویزیون
۱۳۹۲- درگذشت رضا مریدی دلفان، نوازنده سرنا- سلطان سرنای ایران


*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون