۱۰ مرداد - ۱ آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟

برترین ها: امروز 10 مرداد برابر با 1 آگوست تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:


داستان شنيدني نامگذاري ماه آگوست

نامگذاري ماه آگوست (آگست ـ اوت)، هشتمين ماه ميلادي در تقويم گريگوري (يونيورسال) داستاني جالب دارد، از اين قرار:

در تقويم رومي كه به دستور «ژوليوس سزار» در قرن يکم پیش از ميلاد تدوين شده بود، «سال» بمانند تقويم ايرانيان از مارس (نوروز) آغاز مي شد، ماه آگوست کنونی که ماه هشتم است در آن زمان ماه ششم بود و Sextilis (ماه ششم) خوانده مي شد. ماه پيش از آن را به اين مناسبت كه ژوليوس سزار در آن به دنيا آمده بود، ژولاي (جولاي ـ ژوئيه) نامگذاري كرده بودند كه پس از گذشت بيش از دو هزار سال به همين نام باقي مانده است.


پس از سزار، پسر خوانده او «گايوس اوكتاويوس Gaius Octavius» به سمت امپراتور انتخاب شد و سزار اوكتاويانوس نام گرفت. سناي روم پس از غلبه اوكتاويانوس بر مخالفين و در صدر آنان ماركوس آنتونيوس و زنش كلئوپاترا ـ ملكه يوناني تبار مصر، وي را لقب «اوگوستوس Augustus» داد و پيشنهاد اورا كه به تنهايي حكومت كند و شريك نداشته باشد تصويب كرد. گام بعدي اوگوستوس كه پا در جاي پاي پدرخوانده اش مي گذاشت، قرار دادن نام خود بر يكي از ماههاي سال بود و ماه ششم را كه متعاقب ماه ژولاي (ماه ژوليوس سزار) بود برگزيد و آن را «اوگوست» ناميد كه هنوز باقي مانده است. كار بعدي او كه خودخواهي محض خوانده شده است اين بود كه اعلام كرد ماه اوگوست بايد بمانند ماه ژولاي 31 روزه باشد تا دست كمي از ماه ژوليوس سزار نداشته باشد كه عملي شده است و به اين ترتيب، سال ميلادي كه خورشيدي است داراي هفت ماه 31 روزه است!

اوگوستوس پس از 40 سال حكومت در نوزدهم اوگوست (ماهي كه به نام خودش بود) در سال 14 ميلادي درگذشت.

از كارهاي ديگر اوگوستوس كه به ميراث باقي مانده و برخي از دولتها در طول تاريخ و تا به امروز از آن استفاده كرده اند، اصطلاح «صلح رومي ـ Pax Romana» است. وي در حالی که که روم دَمی از جنگ با این و آن فراغت نداشت مي گفت كه دولت روم با هيچ دولتي سر جنگ ندارد و تجاوزي از ناحيه روم صورت نمي گيرد و جنگهايي كه انجام مي شود، تنها به خاطر صلح و حفظ امنيت اتباع روم است و تعرض محسوب نمي شوند!

1286 - تجاوز نظامي امپراتوري عثماني به مرزهاي غربي ايران

دولت عثماني در آغاز مشروطيت و زماني كه دولت ايران درگير مسائل داخلي و مبارزه با آزادي خواهان و مشروطه‏ طلبان بود، با فرصت‏ طلبي، چند منطقه از نواحي مرزي ايران را مورد تجاوز قرار داد و برخي مناطق را به اشغال خود درآورد. در اين ميان، بر اثر اعتراض شديد روسيه و انگلستان، عثماني مجبور به تخليه آن نواحي گرديد، اما با حملات ديگر، آن مناطق را دوباره تصرف كرد. اين بار نيز بر اثر اعتراض روسيه و انگلستان، نيروهاي عثماني عقب‏ نشيني كردند. اعتراض اين دو دولت به خاطر ايران دوستي و يا رعايت حقوق بين‏الملل نبود بلكه آنان درصدد بودند تا ايران و منافع آن را خود به تنهايي به يغما ببرند و مزاحمي نداشته باشند. چنان كه در اين مسير قراردادهاي استعماري فراواني عليه ايران امضا كردند. به طوري كه ايران را به سه منطقه نفوذ روس و انگليس و بي‏طرف تقسيم كرده و به طور ثابت در كشور حضور نظامي داشتند.

1914 - اعلان جنگ آلمان به روسيه در آغاز جنگ جهاني اول

دو روز پس از حمله اتريش به صربستان و آغاز جنگ جهاني اول در 28 ژوئيه 1914م، دولت روسيه اعلام داشت كه از استقلال و تماميت ارضي صربستان در مقابل اتريش حمايت خواهد كرد. از اين رو، در 31 ژوئيه همين سال، كشور روسيه و اتريش، هر دو اعلام بسيج عمومي كردند. روز بعد در اول اوت 1914م، آلمان كه مترصّد فرصتي براي آغاز جنگ با روسيه و توسعه قلمرو امپراتوري خود به طرف شرق بود به روسيه اعلان جنگ داد و قريب چهار ميليون سرباز را براي جنگ بسيج كرد. اين جنگ چهار سال به طول انجاميد و 16 كشور جهان، بيش از 65 ميليون نفر را بسيج كرده بودند. تلفات اين جنگ بيش از 8 ميليون كشته و ميليون‏ها زخمي برآورد گرديد. در جنگ جهاني اول، سراسر اروپا و بخش‏هايى از جهان عرصه زد و خورد نظامي بود. اگر چه اين جنگ نشانگر روحيه قدرت و تجاوزگري استعمارگران غربي بود و ليكن نتيجه تاسف‏بار آن بيش از همه دامنگير ملل مسلمان گرديد زيرا در جريان اين جنگ خانمان‏سوز، قدرتهاي استعماري و حيله‏گر غربي، بزرگترين قدرت اسلامي جهان يعني امپراتوري عظيم 600 ساله عثماني را كه تا آن زمان در برابر هدفهاي شيطاني و تجاوزگرانه آنان به خوبي مقاومت مي‏كرد با توسل به حيله‏هاي مختلف تجزيه كرده و جهان اسلام را دچار خلأ قدرت سياسي نمودند.


۱۹۳۶ - بازي هاي المپيك سال ۱۹۳۶ در برلين

هشتمين دور تازه بازيهاي المپيك در اين روز در سال ۱۹۳۶ در شهر برلين آغاز شد و هيتلر از آن وسيعا بهره برداري تبليغاتي کرد. براي انجام اين دور مسابقه ها كه در آن ورزشكاراني از ۵۲ ملت شركت كرده بودند بزرگترين استاديوم آن زمان جهان ساخته شده بود. اين استاديوم در طول دو سال آماده شده بود. هيتلر در مراسم آغاز اين مسابقه ها شركت كرده بود و ورزشكاران از برابر او رژه رفته بودند و ۳ هزار كبوتر پرواز داده شده بود. در مراسم گشايش اين بازي ها يكصد هزار تن و عمدتا آلماني حضور يافته بودند و براي هيتلر سرود خوانده و كف زده بودند. در اين مراسم، هيتلر با چند ورزشکار عکس گرفت. حزب نازي آلمان (حزب ناسيونال سوسياليست) سه سال پيش از آن انتخابات را برده و به قدرت رسيده بود.


1950 - جزيره گوام واقع در اقيانوس آرام يك منطقه آمريكايي اعلام شد. گوام كه قبلا متعلق به اسپانيا بود در پي جنگ آمريكا و اسپانيا، از آغاز قرن 20 به آمريكا منتقل شده بود كه در جريان جنگ جهاني دوم موقتا به تصرف ژاپن در آمده بود.


1952 - دستور دكتر مصدق به خروج اشرف پهلوي از ايران

به دستور دکتر محمد مصدق رئیس دولت وقت، يکم آگوست 1952 (دهم امُرداد 1331) اشرف پهلوي خواهر دوقلوي شاه وقت، ايران را ترك كرد و روانه اروپا شد. مصدق براي قطع اِعمال نفوذ و نیز پيشگيري از توطئه احتمالي اشرف بر ضد دولت خود و همکاری با عوامل بیگانه ،دستور داده بود كه از كشور خارج شود. مصدق می دانست که اشرف از ورود به توطئه بر ضد دولت او خودداری نمی کند و سازمان اطلاعات شهربانی (پلیس) را مامور گزارش تماسهای او کرده بود. مصدق با مداخله بستگان و نزديكان شاه در امور كشور شديداً مخالف بود. وی بارها در جلسات شورای وزیران و در مصاحبه های مطبوعاتی و سخنرانی های خود گفته بود که هیچ عاملی بیش از مداخله و اِعمال نفوذ اصحاب نام و متنفذان در معاملات دولتی، انتصابات، صدور پروانه ها، طرح قوانين و اموری نظیر اینها مردم را عصبی و آماده عصیان نمی کند. این مداخلات همه قشرها را خشمگین می سازد بویژه طبقه منوّر (روشنفکر) و طبقه متوسط جامعه را که کوشش ما بر افزایش شمار اعضای این دو طبقه است.


اشرف يك سال بعد در همين زمان (در آستانه براندازي 28 امُرداد 1332 = آگوست 1953) به گونه اي محرمانه به ايران بازگشت!. همزمان، سرهنگ شوارتسکوف ـ افسر آمریکاییِ کارشناس امور پلیسی ـ هم وارد تهران شده بود و ....

1990 - روز جهاني شير مادر

استفاده گسترده از شير خشک و غذاهاي کودک در ايام پس از جنگ جهاني دوم به‌خصوص در کشورهاي توسعه‌يافته رشد چشم‌گيري يافت که همين امر، باعث نگراني جوامع جهاني گرديد. ترويج تغذيه با شير مادر و افزايش آگاهي عموم از خواص منحصر به فرد اين شير در سلامتي کودک و حفظ و تداوم شيردهي مادران، نيازمند گامي بزرگ و اساسي بود.

بر همين اساس، در اول اوت ۱۹۹۰م سازمان بهداشت جهاني با همکاري يونيسف طي اجلاسي در شهر فلورانس ايتاليا، بيانيه‌اي را در تداوم، ترويج و حمايت از تغذيه با شير مادر به امضا رساند. در اين بيانيه بر اهميت تغذيه نوزاد با شير مادر در شش ماه اول زندگي و تأثير آن برتندرستي کودک و مادر تأکيد شده است.

1361 - سالروز بنیانگذاری دانشگاه آزاد اسلامی و نخستین دانشگاه آن، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.

2003 - 30 ميليون دلار پاداش لو دادن مخفي گاه دو پسر صدام حسين

مقامات مربوط دولت آمريكا يکم آگوست 2003 تصويب كردند كه 30 ميليون دلار جايزه «لو دادن» دو پسر صدام حسين به فردي كه نشاني مخفيگاه آنان را به نظاميان آمريكايي داده بود پرداخت شود، ولي از افشاء نام اين فرد خودداري شده بود. گويا اين فرد مالک همان خانه اي در موصل بود که دو پسر صدام، نوه او (پسر 14 ساله قُصي به نام مصطفي) و يک محافظ (بادي گارد) در آنجا پنهان شده بودند. اينان به مالک خانه اعتماد داشتند که به آنجا رفته بودند. عُدي Uday پسر بزرگتر متولد ژوئن 1964 و قُصي Qusai متولد ماه مي 1966 بود. معلوم نيست عُدي و قُصي صدام حسين و نوه 14 ساله او از چه زماني در اين خارج واقع در موصل (شمال عراق) بسر مي بردند. زمان لو داده شدن اين خانه نيز گزارش نشده است.

درعمليات تصرف خانه در 22 جولاي 2003 بيش يکصد نظامي و چند هلي کوپتر شرکت کردند و عمليات نزديک به شش ساعت طول کشيد. نظاميان تلاش بسيار کردند که پسران صدام را زنده دستگير کنند که موفق نشدند و تيراندازي از داخل خانه قطع نمي شد.

طبق پاره اي از گزارشهاي تاييد نشده كه از راديو اسرائيل هم پخش شد، برنده پاداش 30 ميليون دلاري يك تاجر عراقي به نام «نواف زيدان» بوده است.

دولت آمريكا قبلا براي دستگيري و يا سر هركدام از اين دو برادر (پسران صدام) 15 ميليون دلار پاداش تعيين كرده بود و براي سر صدام 25 ميليون دلار.


زادروزها

۱۰ پیش از میلاد - زادروز کلودیوس، امپراتور روم.
۱۲۶ - زادروز پرتیناکس امپراتور روم به مدت سه ماه.


۱۷۴۴ - زادروز ژان-باتیست لامارک زیست شناس فرانسوی.
۱۸۱۹ - زادروز هرمان ملویل رمان‌نویس،شاعر و نویسنده داستان‌های کوتاه آمریکایی ، خالق رمان موبی دیک.


۱۹۲۴ - زادروز عبدالله بن عبدالعزیز ششمین پادشاه عربستان سعودی.
۱۹۳۶ - زادروز ایو سن لوران طراح لباس مشهور فرانسوی.


۱۳۱۹ - زادروز محمود دولت‌آبادی نویسنده معاصر ایرانی است. او نویسنده رمان مشهور کلیدر است.
۱۹۴۴ - زادروز محمد سریر آهنگ‌ساز و موسیقی‌دان ایرانی ، رییس هیأت مدیرهٔ خانه موسیقی ایران.


۱۹۸۴ - زادروز باستیان شواینشتایگر بازیکن فوتبال اهل آلمان.


درگذشت‌ها

۳۰ پیش از میلاد - خودکشی مارک آنتونی، سیاستمدار و ژنرال رومی و دوست نزدیک ژولیوس سزار و رقیب اکتاویان.
۵۲۷ - درگذشت ژوستین یکم، امپراتور بیزانس.


۲۵۳ - درگذشت تربونیانوس گالوس امپراتور روم.
۱۱۳۷ - درگذشت لویی ششم پادشاه فرانسه.


۱۷۱۴ - درگذشت آن بریتانیای کبیر ملکه انگلستان، اسکاتلند و ایرلند.
۱۸۶۷ - درگذشت شارل بودلر، شاعر فرانسوی.


۲۰۰۵ - درگذشت فهد بن عبدالعزیز پنجمین پادشاه عربستان سعودی.
۲۰۰۹ - درگذشت کرازون آکینو سیاستمدار اهل فیلیپین و رئیس جمهور آن کشور از سال ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۲.


۱۳۹۳ - درگذشت حسین معدنی مربی تیم ملی والیبال ایران


*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون