جاباما
۲۳۰۵۴۱
۶۱۱۵
۶۱۱۵
پ

امروز در تاریخ

۱۳ مرداد - ۴ آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟

امروز ۱۳ مرداد برابر با ۴ آگوست تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟
برترین ها: امروز ۱۳ مرداد برابر با ۴ آگوست تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

۹۳۶ - روزی که عمان باردیگر ضمیمه ایران شد

سوم آگوست ۹۳۶ میلادی و ۳۰۵ سال پس از خروج عمان از قلمرو ایران، فرماندار دیلمی کرمان، آن منطقه را ضمیمه ایالت خود کرد. عمان از زمان کوروش بزرگ تا سال ۶۳۰ میلادی به مدت ۱۱ قرن گوشه ای از قلمرو ایران و گاهی ضمیمه ساتراپی مکران (منطقه بزرگی در جنوب شرقی ایران و پاکستان امروز) و زمانی وابسته به ساتراپی کرمان بود. عمان ۵ سال پیش از جنگ قادسیه، از ایران جدا و به قلمرو حکومت اسلامیون پیوسته بود. این منطقه استراتژیک و ثروتمند واقع در جنوب تنگه هرمز تا ورود اروپاییان به خلیج فارس در قرن شانزدهم، همچنان از توابع ایران بود و پس از آن نیز در قرن هجدهم نادرشاه بر آنجا مسلط شد و می خواست مرکز ناوگان خود قراردهد و از آنجا به اخراج اروپاییان از مشرق زمین و ازجمله شرق آفریقا دست بزند که در توطئه قوچان به دست تنی چند از افسرانش کشته شد.

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟

در زمان هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان حاکم نشین عمان نفتدار که ۳۰۹ هزار کيلومتر مربع وسعت دارد و جمعيت آن در سال ۲۰۱۰ دو ميليون و هفتصد هزار تن بود و بيش از هشتصد هزار خارجي در آنجا زندگي و کار مي کنند شهر صحار بود در نزدیکی مسقط و مسقط بمانند هنگ کنگ مفهوم بوی عطر (عطر آگین) می دهد. در ایران باستان، رئيس حکومت محلي عمان «بُلند» عنوان داشت که واژه اي است پارسي و يک مفهوم آن «عالي مقام» است. به يک تعبير، واژه عُمان نيز پارسي (اُومان = اُ ـ مان) است به مفهوم مردم «درگير با آب»، دريا نورد و از اين قبيل [«اُوّ» يعني آب و هنوز در روستاهاي جنوب و جنوب شرقي ايران، آب را عاميانه «اُوّ» تلفظ مي کنند]. عمان هيچگاه مستعمره اروپاييان نبود ـ تنها براي مدتي طولاني متحد دولت لندن بود. سلاطين عمان از قرن هجدهم از طايفه «عضد» هستند و از اعراب قحطاني.

۱۹۰۷ - دولت فرانسه قتل ۹ اروپايي را در مراكش بهانه قرار داد و به اين كشور لشكر كشيد و چندي بعد، پس از سازش سياسي با آلمان مراکش(کشور مغرب) را تحت الحمايه خود کرد.

۱۹۱۵ - تشكيل پليس جنوب در پي انعقاد قرارداد ۱۹۱۵

با گسترش شعله‏هاي جنگ جهاني اول، دولت‏هاي روس و انگليس كه نفوذ آلمان‏ها را در ايران بر خلاف منافع خود مي‏ديدند، در قراردادي محرمانه، منطقه بي‏طرف ايران را كه در قرارداد ۱۹۰۷ م پيش‏بيني شده بود، ميان خود تقسيم و توافق كردند براي حفظ منافع خود در ايران، قشوني تشكيل دهند. از اين رو، روس‏ها نيروي قزاق را به استعداد يازده هزار نفر با فرماندهي خود ايجاد كردند و دولت انگلستان، قوايي درجنوب كشور به نام پليس جنوب تشكيل داد. افسران انگليسي در رأس پليس جنوب و افراد داوطلب هندي و ايراني، سربازان آن را تشكيل مي‏دادند. وظيفه اصلي اين پليس، تخليه جنوب ايران از آلمان‏ها و عوامل آنها بود. پس از اين قرارداد محرمانه، روس‏ها تا اصفهان پيش روي كردند و قلمرو نفوذ خود را از تهران به اصفهان گسترش دادند.

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟

۱۹۱۹ - روزي که مصطفي كمال پاشا ترکیه را جمهوری کرد

مصطفي كمال پاشا كه در پي شكست عثماني در جنگ جهاني اول كمر همت به نجات دست كم خاك اصلي آن بسته بود پنجم آگوست ۱۹۱۹ در نشست ناسيوناليستهاي اين سرزمين در «سيواس» اعلام كرد كه تركيه بايد جمهوري شود. وي اين تصميم را هنگامي علني ساخت كه وطن او در وضعيتي وخيم قرار داشت ؛ فاتحان جنگ هنوز تصميم به ابقاء اين كشور نگرفته بودند و يونان ۲۰ هزار سرباز در «سميرنا» كه از زمان «همر» سابقه يوناني بودن داشت پياده كرده بود و ناوهاي جنگي انگلستان، فرانسه و ايتاليا در آبهاي درياي مرمره تا قسطنطنيه (استانبول)، همه جا ديده مي شدند. سلطان سر جايش نشسته بود و هرج و مرج و كمبود مايحتاج زندگي در همه جا به چشم مي خورد.

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟
آتاتورك

مصطفي كمال (آتاتورك) بعدا راه حلي براي سلطان يافت و آن اين بود كه چون عنوان بزرگتر سلطان «خليفه مسلمانان» است به همين اكتفا كند و با حرم خود خوش باشد و حكومت را به دولتمردان بسپارد.

مصطفي كمال كه مردي غير مذهبي و داراي تجربه جنگي فراوان بود يونانيان را از سميرنا بيرون راند، پايتخت را به آنكارا منتقل كرد ، براي تركيه كه همه مستملكات اروپايي و عربي خود را از دست داده بود قانون اساسي نوشت، الفباي كتابت را به لاتين تغيير داد و .... اگر ترس از مصطفي كمال نبود ، تغيير نظام حكومتي تركيه آسان نبود.

در جريان تلاشهاي شش ساله آتاتورك براي حفظ بقاي تركيه ، حكومت بلشويكي روسيه از نظر ارسال تسليحات نظامي به او كمك بسيار كرد.

1922 - آغاز جنگ استقلال‏ طلبان تركيه با ارتش يونان

امپراتوري عثماني از ديرباز با همسايگان خود اختلافات مرزي داشت. يكي از اين كشورها، يونان بود كه در ادوار مختلف بر سر تصاحب سرزمين‏هاي بيشتر با عثماني مي‏جنگيد. در همين راستا، طي نبردي كه ميان نيروهاي ترك به رهبري مصطفي كمال پاشا با سپاهيان يوناني در سال 1921م روي داد، مصطفي كمالْ مهاجمان را تار و مار كرد و با اين پيروزي، مورد توجه جهانيان قرار گرفت. در اين هنگام دولت جديدالتاسيس شوروي و هم‏چنين دولت فرانسه كه بر سر باقي‏مانده امپراتوري عثماني پس از جنگ جهاني اول، با دولت انگلستان اختلاف داشت، به همكاري با مصطفي كمال پاشا اظهار تمايل كردند.

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟

مصطفي كمال نيز با دريافت اسلحه و مهمات از شوروي و فرانسه، در چهارم اوت ۱۹۲۲م، حمله نهايى خود را براي بيرون راندن يوناني‏ها از خاك تركيه و بندر ازمير آغاز كرد. يوناني‏ها كه انتظار اين حمله را نداشتند غافل‏گير شدند و سراسيمه دست به عقب‏نشيني زدند. باتصرف ازمير، آتش‏سوزي عظيمي در اين شهر روي داد كه آن را به ويرانه‏اي مبدل ساخت. هرچند پس از مدتي، عمدي بودن اين حريق كه توسط نيروهاي ترك صورت گرفته بود، افشا شد و جالب اينكه به بخش ترك‏نشين اين شهر آسيبي وارد نگرديد. با اين پيروزي‏ها، از خلافت و سلطنت عثماني، جز نامي باقي نماند و مصطفي كمال پاشا، همه كاره تركيه شد. در نهايت مجلس جديد تركيه در روز ۲۹ اكتبر ۱۹۲۳م، مصطفي كمال پاشا را كه به آتاتورك شهرت يافته بود به رياست جمهوري اين كشور انتخاب كرد.

۱۳۳۵ - تبعيد غيرقانوني ده ساله دكتر مصدق به احمدآباد

دكتر محمد مصدق كه دولت او با كودتاي ۲۸ امُرداد ۱۳۳۲ ساقط شده بود، ۱۳ امُرداد سال ۱۳۳۵ پس از تحمل سه سال زندان به احمد ابادِ ساوجبلاغ ـ نزديك كرج و به قول خود او؛ قلعه احمدآباد ـ تبعيد شد و تا پايان عمر به مدت ده سال و هفت ماه در اين روستا تحت نظر بود و اين اندوه که در اين چهارديواري هدر مي رود و نمي تواند براي ميهن و هموطنانش کاري انجام اورا ترک نمي کرد و رنج مي داد.

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟

تبعيد دكتر مصدق به اين روستا، از سوي حقوقدانان عملي غير قانوني اعلام شده است، زيرا اين تبعيد به حكم دادگاه نبود و به اراده و طبق سياست دولت وقت صورت گرفته بود كه از استخوانهاي اين مرد هم واهمه داشت. دولت وقت دكتر مصدق را دو هفته زودتر از انقضاي محكوميت (که اين محكوميت هم غير قانوني بود زيرا كه طبق قانون آيين دادرسي وقت، محاكمه نخست وزير و وزيران بايد در ديوان عالي كشور صورت مي گرفت نه محكمه نظامي) از زندان خارج ساخته و به احمدآباد فرستاده بود تا بتواند اورا (كه هنوز زنداني محسوب مي شد) تبعيد كند. اين رهبر ملي پيشتر هم (قبل از نخست وزير شدن) يك بار به احمد آباد تبعيد شده بود. وي در همين احمدآباد مدفون است و آرامگاه او از ابنيه ملي ايران بشمار مي رود.

۱۹۶۴ - آغاز رسمي جنگ ويتنام با امريكا در پي وقوع حادثه خليج تونكن

بعد از جنگ جهاني دوم و ناتواني فرانسه در حفظ سلطه خود در منطقه ويتنام، در جنوب شرق آسيا، امريكا ابتدا در پوشش اعزام مستشاران نظامي به كمك فرانسه آمد. اما پس از ناتواني نيروهاي امريكايى و بالا رفتن هزينه حضور غيرمستقيم و بدون نتيجه، در سال ۱۹۶۳م ايالات متحده به صورت آشكار و رسمي قواي خود را وارد ويتنام نمود و هر روز بر تعداد آنها افزود. از سوي ديگر برخوردهاي چريكي و گسترش مبارزات استقلال طلبانه مردم ويتنام باعث شد نه تنها افكار عمومي در سراسر جهان به حمايت از مردم ويتنام عمل نمايد بلكه نيروهاي نظامي امريكا نيز در مقاطع گوناگون دچار شكست‏هاي مفتضحانه‏اي شوند. در چهارم اوت ۱۹۶۴م، دو ناوشكن امريكايى كه در خليج تونْكَن در ويتنام شمالي مشغول گشت‏زني بودند از سوي قايق‏هاي ويتنامي موسوم به "پي.تي" مورد حمله قرار گرفتند و هر دو ناوشكن غرق شدند. قايق‏هاي ويتنام سپس پايگاه‏هاي امريكا در اطراف اين منطقه را با توپ‏هاي خود مورد هدف قرار دادند.

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟

اين حمله آن‏چنان به كارايى نيروهاي نظامي و حيثيت بين‏المللي امريكا ضربه وارد ساخت كه سه روز بعد در ۷ اوت ۱۹۶۴م، كنگره امريكا به رئيس جمهور اين كشور اجازه داد تا براي دفع هر نوع حمله و خطر نسبت به نيروهاي امريكايى دست به هر اقدامي بزند. وارد شدن نيروهاي فراوان امريكايى به منطقه ويتنام نيز در راستاي اجراي اين قانون صورت گرفت اما بديهي‏ترين نتيجه اين اقدام، رسوايى و آشكار شدن ماهيت تجاوزكارانه امريكا در عرصه بين‏المللي بود. واقعه خليج تونكن در واقع آغازي بر جنگ خونين نه ساله در ويتنام بود كه تلفاتي بسيار بر جاي نهاد. آن گونه كه اسناد محرمانه وزارت دفاع امريكا، پنتاگون، نشان مي‏دهد و در ژوئن سال ۱۹۷۱م توسط روزنامه‏هاي عمده انتشار يافت، سوء استفاده از حادثه خليج تونكن باعث شد تا يك توطئه سازمان يافته براي توسعه جنگ عليه مردم ويتنام و به منظور سرنگون ساختن دولت ويتنام شمالي شكل گيرد.

۱۳۵۸ - تنگه هرمز و استراتژی آمریکا

در پی انتشار خبر کناره گیری دریادار احمد مدنی کرمانی از فرماندهی نیروی دریایی جمهوری اسلامی و ظاهرا به سبب مداخله افراد غیر مسئول در امور مربوط به این نیرو و قرارگرفتن این خبر در صفحه اول روزنامه اطلاعات مورخ دوم امردادماه ۱۳۵۸ (جولای ۱۹۷۹) که پذیرفته هم نشد رسانه های عربی ابراز نگرانی کردند که با رفتن شاه، خلیج فارس و تنگه هرمز دیگر امن نیست و کماندوهای فلسطینی ممکن است تانکرها را تصرف و باج خواهی کنند. متعاقب آن شرکتهای بیمه انگلیسی خلیج فارس را منطقه جنگی اعلام و نرخ بیمه تانکرهارا بالا بردند و دولت ژاپن به ۲۲ تانکر ژاپنی اخطار کرد که فورا از خلیج فارس خارج شوند و رسانه های غرب با توجه به این تحولات، افزایش بهای بنزین را پیش بینی کردند که «هارولد براونHarold Brown» وزیر دفاع وقت آمریکا برای حل مسئله و رفع نگرانی ها مطالبی بیان کرد که استراتژی آمریکا قرارگرفته است.

براون گفت که آمریکا خودرا مکلف به تامین امنیت معبر نفت یعنی تنگه هرمز می داند. ما در منطقه خلیج فارس منافع حیاتی و دوستان متعدد داریم و همگان می دانند که با تمامی وسائلی که در دست داریم از امنیت و حفظ آرامش خلیج فارس و تنگه هرمز دفاع خواهیم کرد و توان این کار را هم داریم و خودرا برای انجام این تکلیف آماده ساخته ایم. منابع نفتی منافع حیاتی ما و متحدانمان را تشکیل می دهند. حالا که شاه رفته ما باید خودرا آماده نگهداریم تا نظم خلیج فارس برهم نخورد.

متعاقب همین اظهارات بود که آمریکا به تدریج و هربار به مناسبتی بر حضور خود در منطقه افزود و اینک ـ به نوشته تفسیرنگاران ـ در غرب آسیا یک قدرت بلامنازع شده است. این مفسران نوشته اند که قبلا در این منطقه، در برابر انگلستان دولت روسیه و پیش آنها در برابر روم و عثمانی، امپراتوری ایران قرارداشت و اینک در برابر آمریکا قدرت همتراز دیگری وجود ندارد.

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟

دکتر هارولد بروان متوّلد سپتامبر ۱۹۲۷ که اندیشه جنگ الکترونیک ازوست و برنامه های متعدد برای گسترش نیروی موشکی آمریکا تنظیم کرده است پس از سالها مشاور مک نامارا وزیر دفاع آمریکا بودن از ۱۹۶۵ تا ۱۹۶۹ وزیر نیروی هوایی این کشور و از ژانویه ۱۹۷۷ تا ژانویه ۱۹۸۱ وزیر دفاع بود. طرح «تشنج زدایی با مسکو» و ایجاد «نیروی واکنش سریع» ازوست. وی را همچنین یکی از معماران آشتی مصر و اسرائیل (سازش کمپ دیوید) نوشته اند. براون بود که طرح عملیات ناموفق خارج ساختن مسلحانه گروگانهای آمریکایی از تهران را تنظيم کرد که این برنامه در صحرای طبس شکست خورد. براون پس از کناررفتن از وزارت دفاع به تدریس در گروه آموزشی «مطالعات پیشرفته بین الملی» در دانشگاه جانز هاپکینز پرداخت و سپس رئیس انستیتوی سیاست خارجی این دانشگاه شد. او همچنين در تنظیم طرح ایجاد شورای امنیت انرژی (نفت) شرکت داشت و از تحلیلگران انستیتوی تحولات امنیت جهانی است که به دولت آمریکا و متحدان نظر و اندرز می دهد.

۲۰۰۸ - آغاز دوره ۴ ساله رياست جمهوري احمدي نژاد

محمود احمدي نژاد پيش از ظهر ۱۲ امُرداد ۱۳۸۴ (سوم آگوست ۲۰۰۵) دوره ۴ ساله رياست جمهوري را پس از تنفيذ انتخاب وي از سوي آيت الله خامنه اي رهبر جمهوري اسلامي آغاز كرد. در اين مراسم كه در حسينيه جماران برگزار شده بود صدها تن از معاريف و مقامات دولتي حضور داشتند.

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟

احمدي نژاد در نطق رسمي اش در اين مراسم قول داد كه همه توان خود را در جهت تامين عدالت و فرصتهاي برابر در همه زمينه ها، توزيع عادلانه امكانات كشور و رفع تبعيض بكار خواهد انداخت. او در اين نطق بار ديگر خود را يك خادم مردم خواند.

احمدي نژاد از اقتدار و استقلال ملي و نيز رعايت حقوق همگان و قطع كينه ورزي ها، بي انصافي و ناديده گرفتن حقوق ديگران و همچنين از تاريخ و فرهنگ افتخار آميز و منابع عظيم توليد ثروت در ايران سخن گفت.

زادروزها

۱۵۲۱ - زادروز اوربان هفتماز پاپ‌های کلیسای کاتولیک رم
۱۷۹۲ - زادروز پرسی بیش شلی شاعر غزل‌سرای انگلیسی

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟
پرسی بیش شلی

۱۸۵۹ - زادروز کنوت هامسون نویسنده اهل نروژ ، برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۲۰
۱۹۶۰ - زادروز خوزه لوئیز رودریگز ساپاترو دو دوره نخست‌وزیر اسپانیا

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟
کنوت هامسون

۱۸۰۵ - سر ویلیام روآن همیلتون ریاضیدان و فیزیکدان ایرلندی.
۱۹۳۰ - آیت الله علی سیستانی مرجع تقلید شیعه ایرانی.

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟
روآن همیلتون

۱۹۴۱ - فین تیسن ایران‌شناس دانمارکی.
۱۹۶۱ - زادروز باراک اوباما چهل و چهارمین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا ، برنده جایزه صلح نوبل

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟
فین تیسن

۱۹۶۵ - زادروز فردریک راین‌فلت نخست وزیر سوئد از سال ۲۰۰۶

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟
باراک اوباما

درگذشت‌ها

۱۰۶۰ - درگذشت هانری یکم پادشاه فرانسه
۱۸۷۵ - درگذشت هانس کریستیان آندرسن نویسنده معروف اهل دانمارک

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟
هانس کریستیان آندرسن

۱۹۲۲ - درگذشت اسماعیل انور فرمانده کل ارتش عثمانی در جنگ بالکان و در جنگ جهانی اول
۱۹۹۷ - درگذشت ژان کالمان دارای طولانی‌ترین عمر تایید شده یک انسان در تاریخ

13 مرداد - 4 آگوست؛ در تاریخ چه گذشت؟
ژان کالمان

*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن برترین ها را نصب کنید.
درآمد ماهیانه 5-20 میلیون از توی خونه با موبایل

آموزش رایگان کسب درآمد 5-20 میلیون ماهیانه از خونه و فقط با یه موبایل ساده رو در یک وبینار رایگان آموزشی یاد بگیر

محتوای حمایت شده

تبلیغات متنی

سایر رسانه ها

    ارسال نظر

    لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.

    از ارسال دیدگاه های نامرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.

    لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.

    در غیر این صورت، «برترین ها» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

    بانک اطلاعات مشاغل تهران و کرج