دلایل پایین آمدن سطح علمی مربیان فوتبال
در سال‌های اخیر بارها صحبت از علم و دانش مربیان ایرانی شده است.
روزنامه شهروند: در سال‌های اخیر بارها صحبت از علم و دانش مربیان ایرانی شده است. برخی از علاقه‌مندان به فوتبال معتقدند اکثر مربیان داخلی به روش سنتی کار می‌کنند و با علم روز دنیا فاصله دارند. البته در نسل جدید هستند مربیانی که سعی کردند مدارج مربیگری را با روشی اصولی طی کرده و درکشورهای اروپایی مدارک سطح بالا دریافت کنند.
چگونه مربی شویم؟
با اکثر بازیکنان بازنشسته که صحبت می‌کنید، از داشتن مدارک مربیگری در ٣ سطح A، B و C حرف می‌زنند اما آیا داشتن این مدارک مربیگری نشان‌دهنده سطح دانش مربیان است؟ گرفتن مدارک مربیگری در داخل کشور شاید آسان‌تر از آن چیزی باشد که فکرش را بکنید. کمیته آموزش هرساله از نفرات داوطلب برای حضور در کلاس‌های مربیگری در سطوح مختلف ثبت‌نام می‌کند و با دعوت از مدرسان فیفا برای دوره‌های یک‌ماهه این کلاس‌ها انجام می‌پذیرد. پس یک بازیکن بعد از بازنشستگی شاید در طول ٣سال بتواند مدرک مربیگری A آسیا را دریافت کند و به راحتی روی نیمکت یکی از تیم‌های لیگ‌برتری بنشیند.
تفاوت‌هایی با اروپا
شاید در نگاه اول پیش خودمان بگوییم که مدرسان فیفا در تمام دنیا یکی هستند، پس دانشی که ازسوی آنها به مربیان آموزش داده می‌شود، هم یکسان است. براین اساس تفاوت در سطح امکانات و کمپ‌هایی است که کلاس‌های مربیگری در آن‌جا تدریس می‌شوند. در ایران حتی زمین مناسب برای تمرین تیم‌ملی هم وجود ندارد، چه برسد به امکانات کمیته آموزش فدراسیون که بخواهد به علم روز دنیا نزدیک باشد. از طرفی در ایران خیلی از مربیان بعد از دریافت مدرک A دیگر به سراغ دانش‌افزایی نمی‌روند و بیشتر وقت‌شان صرف پیدا کردن تیم و تیمداری می‌شود.
حذف مربیان کم‌کار
محمد احسانی، رئیس کمیته آموزش فدراسیون فوتبال درباره تفاوت کیفیت کلاس‌های مربیگری در ایران و اروپا به «شهروند» می‌گوید: «با این‌که از نظر فیفا مدرک A یک مربی که ازسوی کنفدراسیون آسیا صادر شده، با مدرکی که ازسوی یوفا صادر شده، تفاوتی ندارد اما ما هم قبول داریم که سطح کیفی کلاس‌های داخلی که زیر نظر AFC برگزار می‌شود، با کلاس‌هایی که مربیان در اروپا در آن شرکت می‌کنند، متفاوت است. ما این‌جا با محدودیت‌های زیادی مواجه هستیم و وقتی می‌خواهیم برای برگزاری یک کلاس از داوطلبان ٤میلیون تومان دریافت کنیم، همه اعتراض می‌کنند. ما هم مجبوریم به اندازه همان میزان بودجه امکانات درنظر بگیریم اما در اروپا نزدیک به ١٠هزار یورو از داوطلبان دریافت می‌کنند و سطح امکاناتشان هم بالاتر است.»وی درباره برنامه‌های فدراسیون برای بالابردن سطح دانش مربیان داخلی خاطرنشان می‌کند: «اخیرا آیین‌نامه‌ای را وضع کردیم که به مربیان طبق آن امتیاز می‌دهیم. مربیانی که در ٥سال به اندازه کافی امتیاز کسب نکرده باشند و در کلاس‌های دانش‌افزایی شرکت نکرده باشند، مدارکشان از بین می‌رود. نزدیک به هزار مربی با مدرک A داریم که اخیرا ٤٠٠نفر به دلیل عدم فعالیت از این لیست حذف شدند. درمجموع نزدیک به ٢٠هزار مربی درکشور داریم که ٨هزار نفر از آنها از دور خارج شده‌اند.»
الگوهای پرهزینه
تا به حال کمتر شنیده‌ایم که مربیان ایرانی برای اخذ مدرک مربیگری به کشورهای اروپایی سفر کنند. دلیلش هم مشخص است؛ هزینه بالای سفر به اروپا و حضور در کلاس‌های مربیگری سطح بالا چیزی نیست که هر فردی از عهده‌اش بربیاید. وحید هاشمیان نمونه بارزی برای مربیان جوان کشور است که با هزینه شخصی خود چند سالی است در آلمان تمام مدارج را گذرانده و حتی دوران کارآموزی خود را در باشگاه‌های بزرگ نظیر بایرن‌مونیخ پشت سر گذاشته است. مهدی پاشازاده نیز دقیقا راه هاشمیان را رفته بود و هم‌اکنون نیز مهدی مهدوی‌کیا و فرهاد مجیدی در اروپا در تلاش برای اخذ مدارک مربیگری سطح بالا هستند.
فدراسیون کمکی نمی‌کند
مهدی پاشازاده، بازیکن سابق تیم‌ملی که مدرک مربیگری خود را از کشور آلمان دریافت کرده، درباره دلایل پایین بودن سطح دانش مربیان ایرانی به «شهروند» می‌گوید: «بعد از جنگ تحمیلی به دلیل فقر دانش فوتبال در بن‌بستی گیر افتادیم که باعث شد به مربیان خارجی ازجمله استانکو، ویرا و یورگن گده رجوع کنیم. نسل تیم‌ملی در جام‌جهانی ٩٨ از نظر مردم نسل طلایی فوتبال ایران بود اما آنها هم بعد از بازنشستگی رها شدند. زمانی که سال‌های آخر فوتبالم را در اروپا سپری می‌کردم، یک بازیکن ترکیه‌ای که هم بازی من بودم، تماسی از فدراسیون کشورش دریافت کرد که به کلاس مربیگری برود و ٦ماه بعد هم در تیم نوجوانان آن کشور مربیگری کند اما آیا وقتی من به کلاس‌های مربیگری رفتم، کسی در فدراسیون خبردار بود؟»
وی همچنین می‌افزاید: «با هزینه شخصی مدرک مربیگری گرفتم و برخی از مسئولان آلمانی خیلی بیشتر از ایرانی‌ها به من کمک کردند. مطمئن باشید دانشی که من در کلاس‌های مربیگری آموختم، خیلی بیشتر از کسانی که در ایران در بهترین تیم‌ها مربیگری می‌کنند. حتی اگر تیم پزشک هم نداشته باشد، خودم می‌توانم برای بازیکنان دارو تجویز کنم. البته به خود شخص هم ربط دارد که چقدر پشتکار داشته باشد چون مد شده یکسری از دوستان به سفرهای تفریحی می‌روند و نامش را دانش‌افزایی می‌گذارند.»
پایان عصر مربیان سنتی
با روندی که برخی از مربیان جوان درپیش گرفتند و با توجه به سرعت افزایش علم روز مربیگری در دنیا به نظر می‌رسد خیلی زود عصر مربیان سنتی در فوتبال ایران به پایان برسد. شاید نخستین نشانه قهرمانی استقلال خوزستان با عبدالله ویسی بود. سرمربی این فصل استقلال خوزستان در مدت تعطیلات بین ٢ فصل سفرهایی را به اروپا و آمریکا داشت و به گفته خودش چیزهای زیادی را از حضور در تمرین تیم‌های بزرگ آموخت. این باید زنگ خطری برای فدراسیون و مربیان ایرانی باشد که روش سنتی خود را تغییر داده و کمی به علم روز دنیا نزدیک شوند.
چگونه مربی شویم؟
با اکثر بازیکنان بازنشسته که صحبت می‌کنید، از داشتن مدارک مربیگری در ٣ سطح A، B و C حرف می‌زنند اما آیا داشتن این مدارک مربیگری نشان‌دهنده سطح دانش مربیان است؟ گرفتن مدارک مربیگری در داخل کشور شاید آسان‌تر از آن چیزی باشد که فکرش را بکنید. کمیته آموزش هرساله از نفرات داوطلب برای حضور در کلاس‌های مربیگری در سطوح مختلف ثبت‌نام می‌کند و با دعوت از مدرسان فیفا برای دوره‌های یک‌ماهه این کلاس‌ها انجام می‌پذیرد. پس یک بازیکن بعد از بازنشستگی شاید در طول ٣سال بتواند مدرک مربیگری A آسیا را دریافت کند و به راحتی روی نیمکت یکی از تیم‌های لیگ‌برتری بنشیند.
تفاوت‌هایی با اروپا
شاید در نگاه اول پیش خودمان بگوییم که مدرسان فیفا در تمام دنیا یکی هستند، پس دانشی که ازسوی آنها به مربیان آموزش داده می‌شود، هم یکسان است. براین اساس تفاوت در سطح امکانات و کمپ‌هایی است که کلاس‌های مربیگری در آن‌جا تدریس می‌شوند. در ایران حتی زمین مناسب برای تمرین تیم‌ملی هم وجود ندارد، چه برسد به امکانات کمیته آموزش فدراسیون که بخواهد به علم روز دنیا نزدیک باشد. از طرفی در ایران خیلی از مربیان بعد از دریافت مدرک A دیگر به سراغ دانش‌افزایی نمی‌روند و بیشتر وقت‌شان صرف پیدا کردن تیم و تیمداری می‌شود.
حذف مربیان کم‌کار
محمد احسانی، رئیس کمیته آموزش فدراسیون فوتبال درباره تفاوت کیفیت کلاس‌های مربیگری در ایران و اروپا به «شهروند» می‌گوید: «با این‌که از نظر فیفا مدرک A یک مربی که ازسوی کنفدراسیون آسیا صادر شده، با مدرکی که ازسوی یوفا صادر شده، تفاوتی ندارد اما ما هم قبول داریم که سطح کیفی کلاس‌های داخلی که زیر نظر AFC برگزار می‌شود، با کلاس‌هایی که مربیان در اروپا در آن شرکت می‌کنند، متفاوت است. ما این‌جا با محدودیت‌های زیادی مواجه هستیم و وقتی می‌خواهیم برای برگزاری یک کلاس از داوطلبان ٤میلیون تومان دریافت کنیم، همه اعتراض می‌کنند. ما هم مجبوریم به اندازه همان میزان بودجه امکانات درنظر بگیریم اما در اروپا نزدیک به ١٠هزار یورو از داوطلبان دریافت می‌کنند و سطح امکاناتشان هم بالاتر است.»وی درباره برنامه‌های فدراسیون برای بالابردن سطح دانش مربیان داخلی خاطرنشان می‌کند: «اخیرا آیین‌نامه‌ای را وضع کردیم که به مربیان طبق آن امتیاز می‌دهیم. مربیانی که در ٥سال به اندازه کافی امتیاز کسب نکرده باشند و در کلاس‌های دانش‌افزایی شرکت نکرده باشند، مدارکشان از بین می‌رود. نزدیک به هزار مربی با مدرک A داریم که اخیرا ٤٠٠نفر به دلیل عدم فعالیت از این لیست حذف شدند. درمجموع نزدیک به ٢٠هزار مربی درکشور داریم که ٨هزار نفر از آنها از دور خارج شده‌اند.»
الگوهای پرهزینه
تا به حال کمتر شنیده‌ایم که مربیان ایرانی برای اخذ مدرک مربیگری به کشورهای اروپایی سفر کنند. دلیلش هم مشخص است؛ هزینه بالای سفر به اروپا و حضور در کلاس‌های مربیگری سطح بالا چیزی نیست که هر فردی از عهده‌اش بربیاید. وحید هاشمیان نمونه بارزی برای مربیان جوان کشور است که با هزینه شخصی خود چند سالی است در آلمان تمام مدارج را گذرانده و حتی دوران کارآموزی خود را در باشگاه‌های بزرگ نظیر بایرن‌مونیخ پشت سر گذاشته است. مهدی پاشازاده نیز دقیقا راه هاشمیان را رفته بود و هم‌اکنون نیز مهدی مهدوی‌کیا و فرهاد مجیدی در اروپا در تلاش برای اخذ مدارک مربیگری سطح بالا هستند.
فدراسیون کمکی نمی‌کند
مهدی پاشازاده، بازیکن سابق تیم‌ملی که مدرک مربیگری خود را از کشور آلمان دریافت کرده، درباره دلایل پایین بودن سطح دانش مربیان ایرانی به «شهروند» می‌گوید: «بعد از جنگ تحمیلی به دلیل فقر دانش فوتبال در بن‌بستی گیر افتادیم که باعث شد به مربیان خارجی ازجمله استانکو، ویرا و یورگن گده رجوع کنیم. نسل تیم‌ملی در جام‌جهانی ٩٨ از نظر مردم نسل طلایی فوتبال ایران بود اما آنها هم بعد از بازنشستگی رها شدند. زمانی که سال‌های آخر فوتبالم را در اروپا سپری می‌کردم، یک بازیکن ترکیه‌ای که هم بازی من بودم، تماسی از فدراسیون کشورش دریافت کرد که به کلاس مربیگری برود و ٦ماه بعد هم در تیم نوجوانان آن کشور مربیگری کند اما آیا وقتی من به کلاس‌های مربیگری رفتم، کسی در فدراسیون خبردار بود؟»
وی همچنین می‌افزاید: «با هزینه شخصی مدرک مربیگری گرفتم و برخی از مسئولان آلمانی خیلی بیشتر از ایرانی‌ها به من کمک کردند. مطمئن باشید دانشی که من در کلاس‌های مربیگری آموختم، خیلی بیشتر از کسانی که در ایران در بهترین تیم‌ها مربیگری می‌کنند. حتی اگر تیم پزشک هم نداشته باشد، خودم می‌توانم برای بازیکنان دارو تجویز کنم. البته به خود شخص هم ربط دارد که چقدر پشتکار داشته باشد چون مد شده یکسری از دوستان به سفرهای تفریحی می‌روند و نامش را دانش‌افزایی می‌گذارند.»
پایان عصر مربیان سنتی
با روندی که برخی از مربیان جوان درپیش گرفتند و با توجه به سرعت افزایش علم روز مربیگری در دنیا به نظر می‌رسد خیلی زود عصر مربیان سنتی در فوتبال ایران به پایان برسد. شاید نخستین نشانه قهرمانی استقلال خوزستان با عبدالله ویسی بود. سرمربی این فصل استقلال خوزستان در مدت تعطیلات بین ٢ فصل سفرهایی را به اروپا و آمریکا داشت و به گفته خودش چیزهای زیادی را از حضور در تمرین تیم‌های بزرگ آموخت. این باید زنگ خطری برای فدراسیون و مربیان ایرانی باشد که روش سنتی خود را تغییر داده و کمی به علم روز دنیا نزدیک شوند.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر