تمام احتمالات مجلس
مهم‌ترين موضوع در مجلس دهم تركيب هيات‌رئيسه است اما اين روزها، فکرها مشغول تعيين رئيس‌است غافل از اینکه بازیگران دیگر هيات‌رئيسه نيز به اندازه شخص رئیس، اهمیت بالایی دارند.
روزنامه قانون: مهم‌ترين موضوع در مجلس دهم تركيب هيات‌رئيسه است اما اين روزها، فکرها مشغول تعيين رئيس‌است غافل از اینکه بازیگران دیگر هيات‌رئيسه نيز به اندازه شخص رئیس، اهمیت بالایی دارند. به ويژه در این دوره که اندام جريان تندروهای مجلس به شدت لاغر شده و به دنبال موقعیتی هستند تا بتوانند گزینه ای از خودشان را در میان هيات‌رئيسه جا کنند. از اين رواگر بتوانند گزينه هاي خود يا همفكران خود را در هيات رئيسه بنشانند،نوعی خطر وتهدید برای جریان اعتدالگرا محسوب مي‌شوند. علاوه بر گزینه های مطرح در رسانه ها، گزینه هایی نیز در محافل خصوصی اصلاح طلبان و اصولگرایان به عنوان گزینه های ۱۱(۱۲ منهاي رئيس) صندلی مطرح می‌شوند.در همين‌راستا به ترکیب نواب و دبیران مجلس نگاهي مي‌اندازيم.
شانس اصلاح‌طلبان براي نايب رئيسي
اصلاح طلبان برخلاف دوره هفتم، هشتم و نهم مجلس، شانس زیادی برای کسب کرسی‌های هيات‌رئيسه دارند.آنها که در مجالس اول تا ششم، به عنوان مهره های اصلی هيات‌رئيسه ، بازی فعالی داشتند حال مجدد به دوران اوج خود برگشته اند.گزینه های روی میز این جریان برای نواب رئیسی، علی مطهری، الیاس حضرتی، محمدرضا تابش، مسعود پزشکیان و غلامرضا تاجگردون هستند.
زمزمه ها حاکی از آن است که مسعود پزشکیان گزینه بی چون و چرای این جریان برای نايب‌رئیسی مجلس است.اوچندين دوره نمايندگي و وزارت بهداشت را در پرونده دارد.او یکی از اصلاح طلبان معتدل بوده که همیشه به‌عنوان تریبونی برای این جریان عمل کرده است. پزشکیان کسی است که هر دو جریان او را قبول دارند.در همين راستا، شایعاتی مبنی بر رایزنی پزشکیان با تیم لاریجانی نيزوجود دارد.
شواليه تنها
داستان درباره علی مطهری فرق می‌کند.او به عنوان یک تریبون براي بيان سخناني كه بيشتر نمايندگان توان گفتن آن ها را ندارند،عمل مي‌کند.مطهري با اینکه تنها در دو دوره هشتم و نهم در مجلس حضور داشته امابیش ازمحمدرضاباهنری که ۲۸ سال سمت نمایندگی مجلس را یدک می‌کشید، خبرساز شده است.برخي مدعي‌اند نه مطهري از كسي و نه کسی از مطهری در مجلس حرف شنوی ندارد و او درواقع شوالیه‌ای تنها با صدایی بلند است!به خاطر همین شايدبرخي علاقه‌اي به حضور وي در اين كرسي نداشته باشند.
سر بي‌كلاه رئيس‌فراكسيون اصلاحات
محمدرضا تابش، گزینه دوم فراکسیون امید برای نايب رئیسی است. او از مجلس ششم تا امروز در مجلس حاضر بوده است.تابش در دوره هفتم، رئیس فراکسیون اقلیت مجلس بود. او به خاطر رابطه خانوادگی اش با رئیس دولت اصلاحات، به‌عنوان یکي از اصلاح طلبان دو آتشه شناخته می‌شد اما در پایان مجلس نهم به خاطر در پی گرفتن مواضعی منفعل در قبال آنان، کمي‌از اعتبار خود پیش این جریان کاست. شنیده ها حاکی از آن است که تابش نیز رای چندانی برای به دست آوردن جایگاه نايب رئیسی در میان اصلاح طلبان ندارد و او شايد تنها برای دبیری گزینه مناسبی باشد.
حضرتي، نايب رئيس‌يا رئيس‌‌كميسيون
در گزينه‌هاي پيش رو، الیاس حضرتی نيز یکی از کارکشته های اصلاح طلبان در مجلس است. او از دوره سوم تا ششم نماینده بود.حضرتي از چهرههاي رسانه‌اي بهارستان است و به همین واسطه، چهره ای شناخته شده در میان مردم است. برخلاف آنچه رسانه متبوع این نماینده مي‌گوید، او چندان اقبالی برای نايب رئیسی ندارد. گفته می‌شود او در حال رایزنی با منتخبان برای کسب ریاست یکی از کمیسیون های مجلس(اقتصادي) است.
لابي من اصلاح‌طلبان
غلامرضاتاجگردون، نماینده تازه نفسی است . او با اینکه تنها نمایندگی دور نهم مجلس را در کارنامه خود دارد به خوبی نشان داد قواعد لابی‌گری را می‌داند و یک اصلاح طلب محافظه کار است. او برای رسیدن به ریاست کمیسیون برنامه و بودجه در مجلس نهم به خوبی با اصولگرایان تعامل کرد. تاجگردون معاون سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در دولت دوم اصلاحات بود و دومین گزینه جریان اصلاح طلب برای معرفی به عنوان نايب‌رئیسي يا دبيري است.
سهم اصولگرايان
در نبود افرادی چون باهنر،زاکانی،ابوترابی فرد،حسین سبحانی نیا،غلامعلی حداد عادل وآقاتهرانی که هر کدام می‌توانستند بخشی از هيات‌رئيسه را تصاحب كنند و وزنه ای برای این جریان در مجلس محسوب شوند، چنته اصولگرایان بیش از قبل خالی است. اما با نگاهی گذرا به داشته های اصولگرایان، کاظم جلالی، حمیدرضا حاجی بابایی،جهانبخش محبی‌نیا،محسن کوهکن وبهروز نعمتي از کسانی هستند که می‌توانند گزینه هاي این جریان برای نايب رئیسی مجلس دهم باشند.
دست راست لاريجاني
کاظم جلالی یکی از پر بحث ترین افرادی است که در میان اصولگرایان مطرح شده است. او نمایندگی ۴ دوره مجلس را در کارنامه خود دارد. جلالی چهره‌اي است که قصد ثبت نام برای انتخابات مجلس دهم را نداشت اما با دعوت لاریجانی که همیشه حکم حامي‌را برای او داشته، ثبت نام کرد و این‌بار بر خلاف دوره‌هاي قبل كه از شاهرود نامزد مي‌شد،از تهران و آن‌هم از لیست امید وارد مجلس دهم شد. او کسی است که بعد از اعلام نامش در لیست امید مطرود اصولگرایان شد و خشم آنها را حداقل برای مجلس دهم به جان خرید. گفته می‌شود نام جلالي كه سابقه رياست بر مركز پژوهش‌هاي مجلس را نيز دارد، با حمایت حزب کارگزاران و اعتدال و توسعه در لیست امید قرار گرفته است. جلالی یکی از بخت‌های اصولگرایان برای جلوس بر صندلی نايب رئیسی مجلس دهم است.
دست چپ رئيس
بهروز نعمتی سابقه حضور در مجلس نهم را دارد. او کسی است که نامش در لیست امید قرار داشت و به این وسیله توانست به مجلس دهم راه یابد. او در اولین سال مجلس نهم به عنوان سخنگوی هيات‌رئيسه فعالیت می‌کرد. او هم مانند جلالی به دلیل حضور نامش در لیست امید مطرود اصولگرایان است. برخلاف تصور بعضی که می‌گویند او گزینه اصولگرایان برای هيات‌رئيسه است اما او هیچ اقبالی از سوی هم اردوگاهی‌هایش ندارد.
يكتاي احمدي‌نژادي‌ها و پايداري
حمیدرضا حاجی بابایی از ديگر گزینه های این جریان است. او که از دوره پنجم تا هشتم در مجلس حضور داشته، یکی از مهره های اصلی در ترکیب هيات‌رئيسه ، به ويژه در دوره های هفتم و هشتم بوده‌است. حاجی بابایی، سمت وزیر آموزش و پرورش در دولت دوم محمود احمدی‌نژاد را نيز در كارنامه‌دارد. البته برخي او را از بدترین وزرای آموزش و پرورش بعد از انقلاب می‌دانندزيرا حادثه‌هاي مدارس ايران و سوختگي‌هاي كودكان ايران‌زمين در دوره رياست او صورت گرفت. حاجي‌بابايي سخنگوي جبهه یکتاست و ارتباط نزدیکی با جبهه پایداری دارد و اين موضوع احتمال موفقيت وي را براي نايب رئيسي مجلس بالا مي‌برد، چون هم احمدي‌نژادي هاي مجلس پشت او مي‌ايستند و هم تندروهاي بهارستان!
اصولگراي معقول
جهانبخش محبی نیا به نظر می‌رسد معقول‌ترین گزینه این جریان محسوب می‌شود. او نمایندگی دوره های پنجم تا هشتم مجلس شورای اسلامي‌را در کارنامه خود دارد. او هم پا به پای حاجی بابایی در ترکیب هيات‌رئيسه مجلس هفتم و هشتم به عنوان دبیر حضور داشته‌است. محبی نیا در دوره نهم با اینکه در ترکیب نمایندگان حاضر نبوده اما به عنوان جانشین معاونت نظارت بر مجلس شورای اسلامي‌به فعالیت خود ادامه داده است. محبی نیا از کسانی است که هموراه مورد تایید علی لاریجانی بوده است.
بازگشت آقاي سخنگو
محسن کوهکن نيزگزینه ای است که زمزمه‌هایش به تازگی در میان گزینه های اصولگرایان شنیده می‌شود. او پیش از این در دوره های چهارم،هفتم و هشتم، نماینده مجلس بوده است. کوهکن به‌عنوان یکی از اعضای فعال جبهه پیروان خط امام و رهبری در زمینه انجام فعالیتهای سیاسی مربوط به اصولگرایان طی سال‌های گذشته نقش تاثیرگذاری داشته‌است. اما برخي زمزمه‌ها به گوش مي‌رسد كه اصولگرایان بیشتر او را برای جایگاه دبیری در نظر گرفته اند تا نايب رئیسی. او در دوره های مختلف در ترکیب هيات‌رئيسه به عنوان ناظر حاضر بوده است و در بازه‌اي از مجلس هشتم نيز، سخنگوي هيات‌رئيسه بود.
ادامه ماجراي هيات رئيسه
بعد ازنواب رئیسی، نوبت به ۶ نفری می‌رسد که قرار است به عنوان منشی یا همان دبیر هيات‌رئيسه معرفی شوند.اصولگرایان عزت ا... یوسفیان ملا، محمدحسین فرهنگی، محمد دهقان وشايد محسن كوهكن را گزینه های خود برای دبیری درنظرگرفته‌اند. فرهنگی و دهقان پیش‌تر در مجلس هشتم و نهم به عنوان دبیر فعالیت می‌کردند. پس چندان بی‌راه نیست اگر گزینه های اصولگرایان برای دبیری باشند.یوسفیان ملا نیز از مجلس هفتم در مجلس حضور دارد و یکی از نزدیکان لاریجانی است.
دبيران مجلس‌ششمي
در میان اصلاح طلبان نيز یک گزینه به نام سهیلا جلودار زاده وجود دارد. کسی که در مجلس‌های پنجم، ششم وهفتم نماینده مجلس بوده‌است. او همچنین سابقه دبیری در چهار سال مجلس ششم را در کارنامه خود دارد.از سوي ديگر گفته می‌شود حضرتی برای دبیری نیز در حال تلاش کردن است و جايگاهي براي خود در هيات‌رئيسه كنار گذاشته‌است.همچنين محمد‌كاظمي، منتخب مردم ملاير، قاضي دادگستري و از نمايندگان مجلس ششم نيز براي اين جايگاه ميان اصلاح‌طلبان مطرح است.
وكيلي، دبيري براي وكلاي ملت
محمد علي وکیلی نيز شايد گزینه اصلاح‌طلبان برای سمت دبيري رئيسي باشد. او نيز يكي ديگر از چهرههاي رسانه‌اي بهارستان است.وكيلي كه سوابق مديريتي مختلفي در پرونده خود دارد، اولین باری است که قدم به پارلمان ایران مي‌گذارد. با این حال به دلیل نفوذ وصلاحيت، می‌تواند گزینه مطلوبی برای این سمت باشد.
مستقلان اصولگرا
عبدالرضا عزیزی، نماینده مستقل دوره نهم و دهم مجلس است. او در سه سال آخر مجلس نهم به عنوان رئیس کمیسیون اجتماعی فعالیت کرده‌است. عزیزی ازحوزه انتخابیه شیروان به مجلس دهم راه یافت. او هم در کنار محمدعلی پورمختار، رئیس کمیسيون اصل ۹۰ مجلس نهم جزو کسانی است که نام‌شان به عنوان گزینه هایی برای دبیری از سوی اصولگرایان(مستقل) شنیده می‌شود. فرهاد تجري، نماينده قصرشيرين نيز كه سابقه نايب رئيس اولي كميسيون قضايي را در پرونده دارد، از گزينه‌هاي ديگر اين سمت است.
ناظران بر روسا
ناظران یا کارپردازان سه نفری هستند که قرار است در ترکیب هيات‌رئيسه حاضر باشند. عبدالرضا مصری یکی از گزینه های احتمالی اصولگرایان است. او پیش‌تر در مجلس نهم نیز وظيفه سخنگویي هيات‌رئيسه را برعهده‌داشت و مدتي وزیر رفاه دولت اول محمود احمدی نژاد بود. محمد آشوری تازیانی نیز یکی دیگر از گزینه های احتمالی اصولگرایان برای تصدی این پست است. او از دوره هفتم در مجلس حضور داشته و به مجلس دهم نیز راه یافته است. آشوری از اعضای کمیسیون امنیت ملی در مجلس نهم بود و به همراه مصری و سید شریف حسینی نماینده مردم اهواز ناظران هيات‌رئيسه بودند.
كليد ساختمان قرني واگذار مي‌شود؟
رئیس مرکز پژوهش‌ها بعد از رياست‌بهارستان، مهم‌ترین سمت کلیدی در مجلس شورای اسلامي به حساب مي‌آيد. کاظم جلالی ریاست این مرکز را در مجلس نهم به عهده داشت. اما همان‌طور که پیش‌تر ذکر شد، او باید به زودی اسبابش در ساختمان قرنی را در جعبه گذاشته و نقل مکان کند. در میان اصولگرایان این شانس برای جهانبخش محبی نیا و حمیدرضا حاجی بابایی است. اما با وجود پالس های منفی ای که نسبت به حاجی بابایی وجود دارد، محبی نیا گزینه محتمل‌تری برای اصولگرایان محسوب می‌شود. از طرفی تاجگردون و بهروز نعمتي که به عنوان گزینه ای برای نايب رئیسی از سوی اصلاح طلبان مطرح می‌شود نيز شانس رسيدن به اين سمت را دارد.
لزوم توجه به جوانان و بانوان
اين گمانه‌زني‌ها در حالي صورت مي‌گيرد كه بنا به روال گذشته، جاي جوانان و بانوان در عرصه خالي است! شايد جايگاه رياست مجلس و نواب رئيس براي جوانان چندان قابل دفاع نباشد، ولي براي ساير كرسي‌هاي هيات رئيسه مي‌توان از جوانان و بانوان خوش فكر و مدبر براي بهبود وضعيت ايران اسلامي استفاده كرد. نكته‌اي كه سال‌هاست، به آن توجهي نمي‌شود.
هيات رئيسه، دبيران و ناظران
چه وظيفه‌اي دارند؟
طبق ماده 15آيين نامه‌داخلي بهارستان، هيات‌رئيسه دائم از رئيس، 2نايب رئيس، 6دبير(منشي) و 3 ناظر(كارپرداز) تشكيل شده‌است.
شرح انتخاب هيات‌رئيسه
در ماده 16آمده است؛ انتخاب رئيس در نوبت اول با اكثريت مطلق آراي نمايندگان صاحب راى است و انتخاب نواب رئيس، دبيران و ناظران هركدام جداگانه و با اكثريت نسبى و راى مخفى و با ورقه خواهد بود. در صورتى‌كه در انتخاب رئيس در نوبت اول اكثريت مطلق حاصل نشود، در نوبت دوم اكثريت نسبى كافى خواهد بود.
اختيارات بالا نشينان
ماده 24 نيز مي‌گويد وظايف و اختيارات هيات رئيسه عبارتند از:
1- نظارت بر كليه امور ادارى، مالى، استخدامى و سازمانى مجلس
۲- تصويب بودجه پيشنهادى سالانه مجلس و ارجاع آن به كميسيون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس جهت طى مراحل قانونى
3- تصويب حقوق مالى نمايندگان طبق اين آيين‌نامه
۴- انتظام و حفظ انضباط جلسات مجلس
5- نظارت بر انجام امور مربوط به گزارش‌ها و چاپ و توزيع آنها
۶- تهيه و تنظيم برنامه هفتگى مجلس
7- مسئوليت و نظارت بر رعايت اوقات و مهلت هاى قانونى مذكور در اين آيين‌نامه
۸- تصميم‌گيري در خصوص دعوت از اشخاص حقيقي و حقوقي و موافقت با حضور اشخاص متقاضي جهت شركت يا اظهارنظر در مجلس
9- اعلام مراتب رد اعتبارنامه يا استعفاى نمايندگان به وزارت كشور
۱۰- بررسى و حل و فصل مسائل و مشكلات كميسيون‌ها و شعب و اتخاذ تصميم در موارد اختلافي يا عدم رعايت آيين‌نامه
11- حفظ شأن و منزلت و اقتدار مجلس و دفاع از حقوق و جايگاه قانونى نمايندگان
۱۲- تصويب سازوكار لازم جهت بهبود روش‌هاي نظارتي و ساماندهي امور ناظران منتخب مجلس و كميسيون‌ها درمجامع و شوراها و دريافت گزارش آنان
گفتني‌است، جلسات هيات رئيسه با حضور حداقل دوسوم اعضا كه رئيس يا يكى از نواب رئيس جزوآنان باشد رسميت مىيابد و مصوبات آن با راى اكثريت مطلق عده حاضر معتبر خواهد بود.
دبيران چه كار مي‌كنند؟
ماده ۲۳- وظايف دبيران را به شرح زير توضيح مي‌دهد:
۱- مراقبت در ضبط و تحرير صورت مذاكرات و چاپ و توزيع آنها
2- قرائت طرح‌ها و لوايح، پيشنهادها، نوشتهها و مطالبى كه بايد به اطلاع مجلس برسد.
۳- تنظيم پيشنهادهاى واصله از طرف نمايندگان به ترتيب وصول با قيد شماره
4- ترتيب اجازاتى كه نمايندگان در جلسه براى نطق مىخواهند، با رعايت حق تقدم و قيد شماره ترتيب
ناظران نيز وظايفي دارند كه به اين شرح است:
1- تنظيم برنامهها و سياست‌هاى مالى، استخدامى، خدماتى، تبليغى و انتظامات مجلس و ارائه آن به رئيس مجلس جهت طى مراحل بعدى
۲- نظارت بر عملكرد كليه واحدهاي ساختار تشكيلات اداري مجلس، نحوه اجراى مصوبات هيات رئيسه و كميسيون تدوين آيين‌نامه داخلي درخصوص تبصره (۲) ماده (۷۳)
3- نظارت بر روند تهيه و پيشنهاد بودجه سالانه مجلس و پيگيرى مراحل بعدى آن
۴- نظارت بر حفظ اداره و ثبت ابنيه و اموال و موسسات مجلس
5- نظارت بر عملكرد مركز پژوهش‌ها، مركز اسناد، كتابخانه و موزه مجلس كه طبق قوانين مربوط به خود تشكيل گرديدهاند.
۶- پيگيرى مشكلات نمايندگان و ارائه راهحل مناسب به هيات رئيسه
7- نظارت بر ساير امور ادارى و مالى و خدماتى مجلس
ماده 75- هيات رئيسه مي‌تواند در چهارچوب امكانات موجود و بودجه مصوب تشكيلات مناسبي را جهت تدوين، نگارش و ويرايش حقوقي و ادبي طرح‌ها و لوايح ايجاد كند. نظرات اين تشكيلات قبل از تصويب نهايي طرح يا لايحه در مجلس، با موافقت كميسيون ذي‌ربط انجام مي‌شود.
ماده 76- در راستاي ايفاي هرچه بهتر وظيفه نمايندگي، همچنين حفظ شأن و منزلت مجلس و جايگاه حقيقي نمايندگان، هيات رئيسه مي‌تواند به منظور برقراري ارتباط موثر (ديداري، شنيداري و مكتوب) نمايندگان با موكلان و نمايندگان دستگاه‌هاي اجرايي و نهادهاي رسمي و غيررسمي در مركز و حوزه انتخابيه با اختصاص فضاي فيزيكي مناسب (دفاتر كار و ملاقات عمومي)، هرگونه امكانات سخت‌افزاري و نرم‌افزاري مورد نياز را در شأن نظام جمهوري اسلامي فراهم كند. اعتبارات مورد نياز در بودجه سالانه مجلس پيش‌بيني مي‌شود.
شانس اصلاح‌طلبان براي نايب رئيسي
اصلاح طلبان برخلاف دوره هفتم، هشتم و نهم مجلس، شانس زیادی برای کسب کرسی‌های هيات‌رئيسه دارند.آنها که در مجالس اول تا ششم، به عنوان مهره های اصلی هيات‌رئيسه ، بازی فعالی داشتند حال مجدد به دوران اوج خود برگشته اند.گزینه های روی میز این جریان برای نواب رئیسی، علی مطهری، الیاس حضرتی، محمدرضا تابش، مسعود پزشکیان و غلامرضا تاجگردون هستند.
زمزمه ها حاکی از آن است که مسعود پزشکیان گزینه بی چون و چرای این جریان برای نايب‌رئیسی مجلس است.اوچندين دوره نمايندگي و وزارت بهداشت را در پرونده دارد.او یکی از اصلاح طلبان معتدل بوده که همیشه به‌عنوان تریبونی برای این جریان عمل کرده است. پزشکیان کسی است که هر دو جریان او را قبول دارند.در همين راستا، شایعاتی مبنی بر رایزنی پزشکیان با تیم لاریجانی نيزوجود دارد.
شواليه تنها
داستان درباره علی مطهری فرق می‌کند.او به عنوان یک تریبون براي بيان سخناني كه بيشتر نمايندگان توان گفتن آن ها را ندارند،عمل مي‌کند.مطهري با اینکه تنها در دو دوره هشتم و نهم در مجلس حضور داشته امابیش ازمحمدرضاباهنری که ۲۸ سال سمت نمایندگی مجلس را یدک می‌کشید، خبرساز شده است.برخي مدعي‌اند نه مطهري از كسي و نه کسی از مطهری در مجلس حرف شنوی ندارد و او درواقع شوالیه‌ای تنها با صدایی بلند است!به خاطر همین شايدبرخي علاقه‌اي به حضور وي در اين كرسي نداشته باشند.
سر بي‌كلاه رئيس‌فراكسيون اصلاحات
محمدرضا تابش، گزینه دوم فراکسیون امید برای نايب رئیسی است. او از مجلس ششم تا امروز در مجلس حاضر بوده است.تابش در دوره هفتم، رئیس فراکسیون اقلیت مجلس بود. او به خاطر رابطه خانوادگی اش با رئیس دولت اصلاحات، به‌عنوان یکي از اصلاح طلبان دو آتشه شناخته می‌شد اما در پایان مجلس نهم به خاطر در پی گرفتن مواضعی منفعل در قبال آنان، کمي‌از اعتبار خود پیش این جریان کاست. شنیده ها حاکی از آن است که تابش نیز رای چندانی برای به دست آوردن جایگاه نايب رئیسی در میان اصلاح طلبان ندارد و او شايد تنها برای دبیری گزینه مناسبی باشد.
حضرتي، نايب رئيس‌يا رئيس‌‌كميسيون
در گزينه‌هاي پيش رو، الیاس حضرتی نيز یکی از کارکشته های اصلاح طلبان در مجلس است. او از دوره سوم تا ششم نماینده بود.حضرتي از چهرههاي رسانه‌اي بهارستان است و به همین واسطه، چهره ای شناخته شده در میان مردم است. برخلاف آنچه رسانه متبوع این نماینده مي‌گوید، او چندان اقبالی برای نايب رئیسی ندارد. گفته می‌شود او در حال رایزنی با منتخبان برای کسب ریاست یکی از کمیسیون های مجلس(اقتصادي) است.
لابي من اصلاح‌طلبان
غلامرضاتاجگردون، نماینده تازه نفسی است . او با اینکه تنها نمایندگی دور نهم مجلس را در کارنامه خود دارد به خوبی نشان داد قواعد لابی‌گری را می‌داند و یک اصلاح طلب محافظه کار است. او برای رسیدن به ریاست کمیسیون برنامه و بودجه در مجلس نهم به خوبی با اصولگرایان تعامل کرد. تاجگردون معاون سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در دولت دوم اصلاحات بود و دومین گزینه جریان اصلاح طلب برای معرفی به عنوان نايب‌رئیسي يا دبيري است.
سهم اصولگرايان
در نبود افرادی چون باهنر،زاکانی،ابوترابی فرد،حسین سبحانی نیا،غلامعلی حداد عادل وآقاتهرانی که هر کدام می‌توانستند بخشی از هيات‌رئيسه را تصاحب كنند و وزنه ای برای این جریان در مجلس محسوب شوند، چنته اصولگرایان بیش از قبل خالی است. اما با نگاهی گذرا به داشته های اصولگرایان، کاظم جلالی، حمیدرضا حاجی بابایی،جهانبخش محبی‌نیا،محسن کوهکن وبهروز نعمتي از کسانی هستند که می‌توانند گزینه هاي این جریان برای نايب رئیسی مجلس دهم باشند.
دست راست لاريجاني
کاظم جلالی یکی از پر بحث ترین افرادی است که در میان اصولگرایان مطرح شده است. او نمایندگی ۴ دوره مجلس را در کارنامه خود دارد. جلالی چهره‌اي است که قصد ثبت نام برای انتخابات مجلس دهم را نداشت اما با دعوت لاریجانی که همیشه حکم حامي‌را برای او داشته، ثبت نام کرد و این‌بار بر خلاف دوره‌هاي قبل كه از شاهرود نامزد مي‌شد،از تهران و آن‌هم از لیست امید وارد مجلس دهم شد. او کسی است که بعد از اعلام نامش در لیست امید مطرود اصولگرایان شد و خشم آنها را حداقل برای مجلس دهم به جان خرید. گفته می‌شود نام جلالي كه سابقه رياست بر مركز پژوهش‌هاي مجلس را نيز دارد، با حمایت حزب کارگزاران و اعتدال و توسعه در لیست امید قرار گرفته است. جلالی یکی از بخت‌های اصولگرایان برای جلوس بر صندلی نايب رئیسی مجلس دهم است.
دست چپ رئيس
بهروز نعمتی سابقه حضور در مجلس نهم را دارد. او کسی است که نامش در لیست امید قرار داشت و به این وسیله توانست به مجلس دهم راه یابد. او در اولین سال مجلس نهم به عنوان سخنگوی هيات‌رئيسه فعالیت می‌کرد. او هم مانند جلالی به دلیل حضور نامش در لیست امید مطرود اصولگرایان است. برخلاف تصور بعضی که می‌گویند او گزینه اصولگرایان برای هيات‌رئيسه است اما او هیچ اقبالی از سوی هم اردوگاهی‌هایش ندارد.
يكتاي احمدي‌نژادي‌ها و پايداري
حمیدرضا حاجی بابایی از ديگر گزینه های این جریان است. او که از دوره پنجم تا هشتم در مجلس حضور داشته، یکی از مهره های اصلی در ترکیب هيات‌رئيسه ، به ويژه در دوره های هفتم و هشتم بوده‌است. حاجی بابایی، سمت وزیر آموزش و پرورش در دولت دوم محمود احمدی‌نژاد را نيز در كارنامه‌دارد. البته برخي او را از بدترین وزرای آموزش و پرورش بعد از انقلاب می‌دانندزيرا حادثه‌هاي مدارس ايران و سوختگي‌هاي كودكان ايران‌زمين در دوره رياست او صورت گرفت. حاجي‌بابايي سخنگوي جبهه یکتاست و ارتباط نزدیکی با جبهه پایداری دارد و اين موضوع احتمال موفقيت وي را براي نايب رئيسي مجلس بالا مي‌برد، چون هم احمدي‌نژادي هاي مجلس پشت او مي‌ايستند و هم تندروهاي بهارستان!
اصولگراي معقول
جهانبخش محبی نیا به نظر می‌رسد معقول‌ترین گزینه این جریان محسوب می‌شود. او نمایندگی دوره های پنجم تا هشتم مجلس شورای اسلامي‌را در کارنامه خود دارد. او هم پا به پای حاجی بابایی در ترکیب هيات‌رئيسه مجلس هفتم و هشتم به عنوان دبیر حضور داشته‌است. محبی نیا در دوره نهم با اینکه در ترکیب نمایندگان حاضر نبوده اما به عنوان جانشین معاونت نظارت بر مجلس شورای اسلامي‌به فعالیت خود ادامه داده است. محبی نیا از کسانی است که هموراه مورد تایید علی لاریجانی بوده است.
بازگشت آقاي سخنگو
محسن کوهکن نيزگزینه ای است که زمزمه‌هایش به تازگی در میان گزینه های اصولگرایان شنیده می‌شود. او پیش از این در دوره های چهارم،هفتم و هشتم، نماینده مجلس بوده است. کوهکن به‌عنوان یکی از اعضای فعال جبهه پیروان خط امام و رهبری در زمینه انجام فعالیتهای سیاسی مربوط به اصولگرایان طی سال‌های گذشته نقش تاثیرگذاری داشته‌است. اما برخي زمزمه‌ها به گوش مي‌رسد كه اصولگرایان بیشتر او را برای جایگاه دبیری در نظر گرفته اند تا نايب رئیسی. او در دوره های مختلف در ترکیب هيات‌رئيسه به عنوان ناظر حاضر بوده است و در بازه‌اي از مجلس هشتم نيز، سخنگوي هيات‌رئيسه بود.
ادامه ماجراي هيات رئيسه
بعد ازنواب رئیسی، نوبت به ۶ نفری می‌رسد که قرار است به عنوان منشی یا همان دبیر هيات‌رئيسه معرفی شوند.اصولگرایان عزت ا... یوسفیان ملا، محمدحسین فرهنگی، محمد دهقان وشايد محسن كوهكن را گزینه های خود برای دبیری درنظرگرفته‌اند. فرهنگی و دهقان پیش‌تر در مجلس هشتم و نهم به عنوان دبیر فعالیت می‌کردند. پس چندان بی‌راه نیست اگر گزینه های اصولگرایان برای دبیری باشند.یوسفیان ملا نیز از مجلس هفتم در مجلس حضور دارد و یکی از نزدیکان لاریجانی است.
دبيران مجلس‌ششمي
در میان اصلاح طلبان نيز یک گزینه به نام سهیلا جلودار زاده وجود دارد. کسی که در مجلس‌های پنجم، ششم وهفتم نماینده مجلس بوده‌است. او همچنین سابقه دبیری در چهار سال مجلس ششم را در کارنامه خود دارد.از سوي ديگر گفته می‌شود حضرتی برای دبیری نیز در حال تلاش کردن است و جايگاهي براي خود در هيات‌رئيسه كنار گذاشته‌است.همچنين محمد‌كاظمي، منتخب مردم ملاير، قاضي دادگستري و از نمايندگان مجلس ششم نيز براي اين جايگاه ميان اصلاح‌طلبان مطرح است.
وكيلي، دبيري براي وكلاي ملت
محمد علي وکیلی نيز شايد گزینه اصلاح‌طلبان برای سمت دبيري رئيسي باشد. او نيز يكي ديگر از چهرههاي رسانه‌اي بهارستان است.وكيلي كه سوابق مديريتي مختلفي در پرونده خود دارد، اولین باری است که قدم به پارلمان ایران مي‌گذارد. با این حال به دلیل نفوذ وصلاحيت، می‌تواند گزینه مطلوبی برای این سمت باشد.
مستقلان اصولگرا
عبدالرضا عزیزی، نماینده مستقل دوره نهم و دهم مجلس است. او در سه سال آخر مجلس نهم به عنوان رئیس کمیسیون اجتماعی فعالیت کرده‌است. عزیزی ازحوزه انتخابیه شیروان به مجلس دهم راه یافت. او هم در کنار محمدعلی پورمختار، رئیس کمیسيون اصل ۹۰ مجلس نهم جزو کسانی است که نام‌شان به عنوان گزینه هایی برای دبیری از سوی اصولگرایان(مستقل) شنیده می‌شود. فرهاد تجري، نماينده قصرشيرين نيز كه سابقه نايب رئيس اولي كميسيون قضايي را در پرونده دارد، از گزينه‌هاي ديگر اين سمت است.
ناظران بر روسا
ناظران یا کارپردازان سه نفری هستند که قرار است در ترکیب هيات‌رئيسه حاضر باشند. عبدالرضا مصری یکی از گزینه های احتمالی اصولگرایان است. او پیش‌تر در مجلس نهم نیز وظيفه سخنگویي هيات‌رئيسه را برعهده‌داشت و مدتي وزیر رفاه دولت اول محمود احمدی نژاد بود. محمد آشوری تازیانی نیز یکی دیگر از گزینه های احتمالی اصولگرایان برای تصدی این پست است. او از دوره هفتم در مجلس حضور داشته و به مجلس دهم نیز راه یافته است. آشوری از اعضای کمیسیون امنیت ملی در مجلس نهم بود و به همراه مصری و سید شریف حسینی نماینده مردم اهواز ناظران هيات‌رئيسه بودند.
كليد ساختمان قرني واگذار مي‌شود؟
رئیس مرکز پژوهش‌ها بعد از رياست‌بهارستان، مهم‌ترین سمت کلیدی در مجلس شورای اسلامي به حساب مي‌آيد. کاظم جلالی ریاست این مرکز را در مجلس نهم به عهده داشت. اما همان‌طور که پیش‌تر ذکر شد، او باید به زودی اسبابش در ساختمان قرنی را در جعبه گذاشته و نقل مکان کند. در میان اصولگرایان این شانس برای جهانبخش محبی نیا و حمیدرضا حاجی بابایی است. اما با وجود پالس های منفی ای که نسبت به حاجی بابایی وجود دارد، محبی نیا گزینه محتمل‌تری برای اصولگرایان محسوب می‌شود. از طرفی تاجگردون و بهروز نعمتي که به عنوان گزینه ای برای نايب رئیسی از سوی اصلاح طلبان مطرح می‌شود نيز شانس رسيدن به اين سمت را دارد.
لزوم توجه به جوانان و بانوان
اين گمانه‌زني‌ها در حالي صورت مي‌گيرد كه بنا به روال گذشته، جاي جوانان و بانوان در عرصه خالي است! شايد جايگاه رياست مجلس و نواب رئيس براي جوانان چندان قابل دفاع نباشد، ولي براي ساير كرسي‌هاي هيات رئيسه مي‌توان از جوانان و بانوان خوش فكر و مدبر براي بهبود وضعيت ايران اسلامي استفاده كرد. نكته‌اي كه سال‌هاست، به آن توجهي نمي‌شود.
هيات رئيسه، دبيران و ناظران
چه وظيفه‌اي دارند؟
طبق ماده 15آيين نامه‌داخلي بهارستان، هيات‌رئيسه دائم از رئيس، 2نايب رئيس، 6دبير(منشي) و 3 ناظر(كارپرداز) تشكيل شده‌است.
شرح انتخاب هيات‌رئيسه
در ماده 16آمده است؛ انتخاب رئيس در نوبت اول با اكثريت مطلق آراي نمايندگان صاحب راى است و انتخاب نواب رئيس، دبيران و ناظران هركدام جداگانه و با اكثريت نسبى و راى مخفى و با ورقه خواهد بود. در صورتى‌كه در انتخاب رئيس در نوبت اول اكثريت مطلق حاصل نشود، در نوبت دوم اكثريت نسبى كافى خواهد بود.
اختيارات بالا نشينان
ماده 24 نيز مي‌گويد وظايف و اختيارات هيات رئيسه عبارتند از:
1- نظارت بر كليه امور ادارى، مالى، استخدامى و سازمانى مجلس
۲- تصويب بودجه پيشنهادى سالانه مجلس و ارجاع آن به كميسيون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس جهت طى مراحل قانونى
3- تصويب حقوق مالى نمايندگان طبق اين آيين‌نامه
۴- انتظام و حفظ انضباط جلسات مجلس
5- نظارت بر انجام امور مربوط به گزارش‌ها و چاپ و توزيع آنها
۶- تهيه و تنظيم برنامه هفتگى مجلس
7- مسئوليت و نظارت بر رعايت اوقات و مهلت هاى قانونى مذكور در اين آيين‌نامه
۸- تصميم‌گيري در خصوص دعوت از اشخاص حقيقي و حقوقي و موافقت با حضور اشخاص متقاضي جهت شركت يا اظهارنظر در مجلس
9- اعلام مراتب رد اعتبارنامه يا استعفاى نمايندگان به وزارت كشور
۱۰- بررسى و حل و فصل مسائل و مشكلات كميسيون‌ها و شعب و اتخاذ تصميم در موارد اختلافي يا عدم رعايت آيين‌نامه
11- حفظ شأن و منزلت و اقتدار مجلس و دفاع از حقوق و جايگاه قانونى نمايندگان
۱۲- تصويب سازوكار لازم جهت بهبود روش‌هاي نظارتي و ساماندهي امور ناظران منتخب مجلس و كميسيون‌ها درمجامع و شوراها و دريافت گزارش آنان
گفتني‌است، جلسات هيات رئيسه با حضور حداقل دوسوم اعضا كه رئيس يا يكى از نواب رئيس جزوآنان باشد رسميت مىيابد و مصوبات آن با راى اكثريت مطلق عده حاضر معتبر خواهد بود.
دبيران چه كار مي‌كنند؟
ماده ۲۳- وظايف دبيران را به شرح زير توضيح مي‌دهد:
۱- مراقبت در ضبط و تحرير صورت مذاكرات و چاپ و توزيع آنها
2- قرائت طرح‌ها و لوايح، پيشنهادها، نوشتهها و مطالبى كه بايد به اطلاع مجلس برسد.
۳- تنظيم پيشنهادهاى واصله از طرف نمايندگان به ترتيب وصول با قيد شماره
4- ترتيب اجازاتى كه نمايندگان در جلسه براى نطق مىخواهند، با رعايت حق تقدم و قيد شماره ترتيب
ناظران نيز وظايفي دارند كه به اين شرح است:
1- تنظيم برنامهها و سياست‌هاى مالى، استخدامى، خدماتى، تبليغى و انتظامات مجلس و ارائه آن به رئيس مجلس جهت طى مراحل بعدى
۲- نظارت بر عملكرد كليه واحدهاي ساختار تشكيلات اداري مجلس، نحوه اجراى مصوبات هيات رئيسه و كميسيون تدوين آيين‌نامه داخلي درخصوص تبصره (۲) ماده (۷۳)
3- نظارت بر روند تهيه و پيشنهاد بودجه سالانه مجلس و پيگيرى مراحل بعدى آن
۴- نظارت بر حفظ اداره و ثبت ابنيه و اموال و موسسات مجلس
5- نظارت بر عملكرد مركز پژوهش‌ها، مركز اسناد، كتابخانه و موزه مجلس كه طبق قوانين مربوط به خود تشكيل گرديدهاند.
۶- پيگيرى مشكلات نمايندگان و ارائه راهحل مناسب به هيات رئيسه
7- نظارت بر ساير امور ادارى و مالى و خدماتى مجلس
ماده 75- هيات رئيسه مي‌تواند در چهارچوب امكانات موجود و بودجه مصوب تشكيلات مناسبي را جهت تدوين، نگارش و ويرايش حقوقي و ادبي طرح‌ها و لوايح ايجاد كند. نظرات اين تشكيلات قبل از تصويب نهايي طرح يا لايحه در مجلس، با موافقت كميسيون ذي‌ربط انجام مي‌شود.
ماده 76- در راستاي ايفاي هرچه بهتر وظيفه نمايندگي، همچنين حفظ شأن و منزلت مجلس و جايگاه حقيقي نمايندگان، هيات رئيسه مي‌تواند به منظور برقراري ارتباط موثر (ديداري، شنيداري و مكتوب) نمايندگان با موكلان و نمايندگان دستگاه‌هاي اجرايي و نهادهاي رسمي و غيررسمي در مركز و حوزه انتخابيه با اختصاص فضاي فيزيكي مناسب (دفاتر كار و ملاقات عمومي)، هرگونه امكانات سخت‌افزاري و نرم‌افزاري مورد نياز را در شأن نظام جمهوري اسلامي فراهم كند. اعتبارات مورد نياز در بودجه سالانه مجلس پيش‌بيني مي‌شود.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر