نقش اصالت در خانه‌ های امروزی ...

ایده طراحی ارسی‌خانه چه بود؟

ایجاد فضایی با حس معماری ایرانی اما در عین حال مدرن و با در نظر گرفتن نیازهای زیستی انسان، ایده کلی طراحی بنا بوده است. در این راستا به عناصر آب، گیاه و نور توجه ویژه‌ای شد؛ چه در نما و دیوارهای داخلی و چه در پشت‌بام، رمپ و پارکینگ.

درواقع کانسپت طراحی بنا، فرم مدرن اُرسی است که به صورت یک شبکه چوبی همراه با شیشه‌های رنگی به صورت پوسته دوم به جداره نما اضافه شد و این امکان در طراحی دیده شد که کاربر، مانند پنجره اُرسی آن را بالا و پایین ببرد و بدین ترتیب علاوه بر استفاده از بازی نور و رنگ بتواند با باز کردنش، آن را به سایبان تبدیل کند. توجه به قاب‌بندی معمارانه و اصل شفافیت در معماری نیز از نکات مورد توجه در طراحی بوده است. همچنين مبحث بعد چهارم در معماری نیز از ایده‌های کلی طراحی بود.

ویژگی‌های خاص ارسی‌خانه

۱. در نظر گرفتن عناصر اصلی فضای معماری ایران (نور، آب، گیاه)

۲. توجه به محیط زیست و معماری پایدار با ایجاد فضاهای سبز

۳. توجه به طراحی نورپردازی

۴. استفاده از سیستم‌های هوشمند جهت بهینه‌سازی مصرف در نورپردازی و تاسیسات و آبیاری قطره‌ای

5. توجه ویژه به المان سنتی ایرانی (پنجره اُرسی) به شکل مدرن در طراحی نمای بیرونی و فضاهای داخلی

6. توجه ویژه به جلوگیری از اتلاف حرارت و انرژی

7. توجه به اصل دعوت‌کنندگی فضا در طراحی ورودی بنا با در نظر گرفتن فرم و استفاده از گیاه و نورپردازی ویژه پیاده‌روی مقابل آن.

8. در نظر گرفتن بعد چهارم در معماری (زمان) با جابه‌جایی تراس‌ها در نمای شمالی تا کاربران در هر طبقه کادر و منظره منحصر به خود را داشته باشند.

9. توجه به اصل شفافیت و بازی با نور و کادربندی در فضای ورودی طبقه همکف با الهام از معماری خانه‌های ایرانی؛ به‌خصوص خانه‌های کاشان

چگونگی جلوگیری از اتلاف حرارتی در طراحی نمای ارسی‌خانه

نمای ساختمان به‌صورت دو جداره با چوب ترمو و شیشه رنگی پوشانده شده است که علاوه بر زیبایی تابش نور رنگی به فضای داخل، نقش سایبان را نیز دارد. این پوشش علاوه بر تاثیر بصری تاثیرات اقلیمی نیز دارد. انرژی انتقالی از طریق تشعشع در ارسـی‌هـا حدود یک‌سوم حالتی است کـه صـرفا از شیـشه سـاده استفاده شده باشد ولی متاسفانه قسمت عمـده‌ای از انـرژی با این وجود، توسط شیشه‌های رنگی جذب می‌شود و بر اثر گسیل طـول مـوج‌هـای بلند دوباره به داخـل برمـی‌گـردد.

گسیل طول مـوج‌هـای بلند به داخل ساختمان (توسط شیشه‌های رنگی گرم شده بر اثر جذب تابش) می‌تواند تأثیر مثبت آنهـا در جلـوگیری از ورود انـرژی تابـشی مستقیم را خنثی سازد؛ در نتیجه استفاده از شیشه‌های رنگی در مناطق اقلیمی مانند تهران باید دوجداره با شیشه ساده باشد؛ به‌طوری‌که شیشه رنگی در سمت خارج و شیشه ساده در سمت داخل ساختمان به كار رود. این امر باعث دفع انرژی زیاد تابشی در تابستان و مانع خروج تابشی گرما در زمستان می‌شود.

تراس‌هایی با قاب‌بندی منحصر به خود در ارسی‌خانه

تراس‌ها با قاب‌هایی از جنس سنگ تراورتن کادر شده‌اند که نحوه جانمایی آنها در نما با الهام از بحث بعد چهارم در معماری است. بدین صورت تراس‌ها و جابه‌جایی آنها، علاوه بر ایجاد تحرک و پویایی در نما و ایجاد تجربه متفاوت منظری هر ایوان، که کاربران در هر طبقه می‌توانند کادر و منظره منحصر به خود را داشته باشند به خوبی مفهوم بعد چهارم (زمان) در معماری را پیاده می‌کند.

قاب‌بندی دور تراس‌ها با الهام از قاب‌بندی فضاهای ایرانی همچون خانه طباطبایی‌های کاشان به شکلی مدرن ارائه شده است که در عین تاکید بر ایوان با استفاده از حجم و فرم منحصر به فرد، هر یک با ایجاد زاویه متفاوت تابش مناسب آفتاب به فضای داخلی را در زمان‌های مختلف بهبود می‌بخشد.

پوشش گیاهی نمای ارسی‌خانه

با در نظر گرفتن توجه به گیاه در معماری ایرانی پوشش گیاهی مناسب در نما به صورت نواری طراحی شده است که از آبیاری قطره‌ای در آن استفاده شده و گلدان‌ها به صورت ریلی قابل جابه‌جایی هستند.

ایده طراحی فضای ورودی و رمپ ارسی‌خانه چه بود؟

قاب ارائه شده در فضای ورودی طبقه همکف با الهام از بازی نور راهروی ورودی خانه عامری‌ها، به گونه‌ای است که شخصی که از در ورودی ساختمان وارد بنا می‌شود به یک باره با تصویری با عمق میدان زیاد روبه‌رو می‌شود که در انتهای آن سه آبنما در کنار فلاور‌باکس گیاهان دیده می‌شود.

در طول این مسیر هم سعی شده با جداره‌سازی ویژه دیوارها با الهام از فضای شاه‌نشین خانه‌های کاشان با استفاده از چوب و شیشه رنگی و نورپردازی موضعی حسی ناشی از فضای ارسی‌دار را تداعی کند و با توجه به کاربرد سقف کاذب کشسان شفاف به طول تقریبی 20 متر، به صورت آسمان شب به طور برنامه‌ریزی شده نگاه مخاطب از بین آن فضای تاریک‌تر همراه با بازی نور و رنگ به سمت قاب نهایی که همان تابلوی بازی آب و گیاه و نور است، هدایت می‌شود.

در طراحی فضای رمپ به دلیل عدم وجود حیاط سعی شده با استفاده از نصب فلاورباکس روی دیوارها و کاشت گیاه در جداره‌ها و کف رمپ حس مکانی بهتری ایجاد شود.

فضای داخلی ارسی‌خانه چگونه طراحی شد؟

از آنجا که فضای ساختمان مسکونی باید حس آرامش و امنیت داشته باشد و در فرهنگ ایرانی کبوتر سمبل صلح و آرامش است با الهام از فضای کبوترخانه‌های تاریخی ایرانی در طراحی فضاهای داخلی مانند باکس پله و ورودی واحدها و استفاده از مجسمه‌های کبوتر در داخل این فضاها به شکل جدید، کمک زیادی به تاثیر حس فضا شد و خریداران ساختمان هم از این ایده استقبال خوبی کردند.

با وجود محدودیت مساحت واحدها و مشاعات سعی شده پیش‌ورودی کوچکی ایجاد شود كه با باز شدن در آپارتمان کلیت داخل واحد از دید آنی محفوظ بماند. در طراحی عملکردی پلان و خلق فضاها و ارتباط آنها، به جداسازی فضاهای عمومی و خصوصی توجه شده و فضاهای اتاق خواب و سرویس‌ها دارای حوزه‌بندی مجزا از فضاهای آشپزخانه و نشیمن است. فراخی و دلبازی و رعایت استانداردها در تخصیص حداقل مساحت لازم برای هر فضا از نکات مورد توجه طراح بوده و محدودیت مساحت زمین و خواسته کارفرما مبنی بر دو واحد بودن هر طبقه، مانع خلاقیت در آفرینش فضاها نشده است.

با طراحی نورپردازی و سقف کاذب و طراحی بدنه دیوارها در ورودی همکف، مشاعات، راه‌پله و داخل واحدها و انتخاب رنگ و بافت متنوع و حساب شده متریال‌ها، از هر سه بعد برای تعریف فضاها استفاده شده است. در طراحی کابینت آشپزخانه واحدها هم سعی شد با در نظر گرفتن فضای پرت بالای کابینت‌ها در طراحی به عنوان قفسه‌های اضافی علاوه بر جادارتر کردن کابینت، از نظر فرم بصری، زیبایی متفاوتی به آن داده شود.

پشت بام ارسی‌خانه چه ویژگی‌هایی دارد؟

با توجه به اهمیت فضای حیاط در معماری و تاثیر روانی طبیعت و گیاه و با توجه به این نکته که عملا به دلیل جنوبی بودن ملک و گذر مسیر رمپ طبقه منفی یک فضایی برای حیاط باقی نمانده بود، مشاور بر آن شد که با طراحی بام سبز کمبود این مکان را جبران کند و از طرف دیگر به اهداف معماری سبز نزدیک‌تر شود.

در طراحی بام سبز پیشنهادی ارسی‌خانه نکات زیر مد نظر قرار گرفته است:

• با توجه به نیاز احتمالی ساکنان آینده به استفاده همزمان دو یا چند خانواده سعی شد با توجه به محل قرارگیری خرپشته در وسط بام، در دو سمت آن فضایی برای نشستن طراحی شود که عملا به هم دید نداشته باشند.

• استفاده از آب و آبنما در طراحی بام متناسب با الگوهای حیاط خانه ایرانی

• در طراحی، نقاطی جهت جانمایی احجام هنری، مجسمه‌ها، تندیس‌ها و اُبژه‌ها در راستای برگزاری نمایشگاه‌های کوچک احتمالی توسط ساکنان اختصاص داده شد.

• استفاده از گلدان‌ها و فلاورباکس برای تاکید بیشتر بر گیاهی خاص.

معماران ارسی‌خانه در انتخاب نوع پوشش گیاهی بام به نکات زیر توجه داشتند:

• با توجه به مقیاس کوچک فضا سعی شد از گیاهانی که دچار تغییرات فصلی کمتری هستند، استفاده شود؛ چراکه تغییرات در فضاهای کوچک با جزيیات بیشتری به چشم می‌آید.

• سعی شد بخش بیشتر پوشش گیاهی به گیاهان چهار فصل و همیشه سبز و بخش کمتر آن به پوشش گیاهان فصلی اختصاص یابد؛ تا در عین لطافت و زیبایی حاصل از گل‌ها و گیاهان فصلی شاهد پوششی سبز در تمام فصول باشیم.

• از گونه‌هایی که طول عمر بیشتری دارند، استفاده شد.

• از انتخاب گونه‌هایی که دارای برگ‌های سمی هستند یا از خود گازهای سمی دفع می‌کنند، پرهیز شد.

• از گیاهانی که گرده‌افشانی زیادی دارند یا آلرژی‌زا هستند، استفاده نشد.

• توجه به آبرساني همسان با ریشه‌افکنی متناسب آنها در کاشت گیاهان مختلف در کنار هم.