جاباما
۵۰۹۲۴۹
۶۴۴۴
۶۴۴۴
پ

سبک شناسی معماری اسلامی (۲)

منظور از هنر و معماری اسلامی، همان هنر و معماری سرزمین‌های‌ - خاورمیانه، آفریقای شمالی، هند شمالی و اسپانیا - است‌ که از آغاز قرن هفتم میلادی تحت حاکمیت مسلمانان قرار گرفتند.

برترین ها: منظور از هنر و معماری اسلامی، همان هنر و معماری سرزمین‌های‌ - خاورمیانه، آفریقای شمالی، هند شمالی و اسپانیا - است‌ که از آغاز قرن هفتم میلادی تحت حاکمیت مسلمانان قرار گرفتند.
سبک‌های معماری اسلامی و بناهای مربوطه در ایران

معماری ایرانی را در دوره اسلامی پیش از دوره معاصر به چهار سبک خراسانی، رازی، آذری و اصفهانی تقسیم می کنند، که در این مطلب به معرفی اجمالی این سبک ها می پردازیم، همچنین ویژگی های هر یک را بیان کرده و بنا های شاخص هر سبک را ذکر می کنیم.

معماری ایرانی

سبک خراسانی:

با طلوع اسلام ساخت بناهای مذهبی به خصوص مساجد آغاز گردید. سبک خراسانی اولین سبک معماری اسلامی بوده، چون اولین بناها در خراسان ایجاد شده، لذا به سبک خراسانی معروف است. این سبک در قرون اولین (۱ تا ۴ هجری) رایج بوده و تحت تأثیر پلان و نقشه مساجد عربی با ساختمانی ایرانی (پارتی) با فضای ساده (فاقد تزئینات) بنا احداث شده‌اند.

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

ویژگی‌های سبک خراسانی:

۱. پلان مستطیل شکل
2. فضای شبستانی یا چهل ستونی
۳. ساده و بی‌پیرایه (فاقد تزئینات)
4. مصالح اولیه خشت خام و آجر
۵. فاقد پوشش و تزئینات یا گاهاً پوشش کاهگل
6. استفاده از تک منار منفک با مقطع دایره‌ای در شمال بنا
۷. قوس‌های بیضی، تخم‌مرغی، ناری

در سبک خراسانی پلان و نقشه مساجد عربی و ساختمان بنا ایرانی است.

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

بناهای سبک خراسانی:

1. مسجد جامع فهرج
۲. مسجد تاریخانه‌ی دامغان
3. مسجد جامع نیریز
۴. مسجد جامع ابرقو
5. مسجد جامع میید
۶. مسجد جامع اردستان
7. مسجد جامع اصفهان
۸. ارگ بم در کرمان
9. رباط ماهی یا چاهه در سرخس
۱۰. پل - سد امیر در شیراز
11. مسجد جامع اردبیل


سبک رازی:

تغییرات اسلوب معماری روندی تدریجی و آرام دارد، آغاز تغییرات در اسلوب خراسانی و نزدیک شدن آن به سبک رازی از دوره‌ی آل زیار و سامانیان صورت پذیرفته است. سبک رازی دومین سبک معماری پس از اسلام در ایران می‌باشد. که اوج آن در دوره‌ی سلجوقی بوده است.چون اولین بناها در شهر ری (راز) احداث گردیده، به سبک رازی معروف است. از مهمترین تغییرات این سبک حذف فضای شبستانی و ستون‌های آن و احداث ایوان، گنبد با پلان چهار ایوانی می‌باشد.

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

  • اصلی‌ترین متنوع‌ترین سبک معماری ایرانی، سبک رازی است.
  • سبک رازی تحت تأثیر سبک پارسی و پارتی قرار دارد.
  • روند تغییر مساجد شبستانی به ایوانی

مساجد شبستانی: مانند مسجد جامع فهرج یزد، مسجد تاریخانه‌ی دامغان. مساجد چهار طاقی: مانند مسجد یزد خواست، مسجد جامع اردبیل. مساجد تک ایوانی: مانند مسجد جامع نیریز، مسجد جامع رجبعلی (درخونگاه تهران) مسجد جامع یزد، مسجد جامع سمنان. مساجد دو ایوانی: مسجد جامع زوزن (فریومد خراسان)، مسجد جامع ساوه. مساجد چهار ایوانی: مسجد جامع اصفهان - مسجد امام اصفهان

ویژگی‌های سبک رازی:

۱. پلان مستطیل شکل
2. فضای ایوانی
۳. مصالح اولیه آجر
4. ساخت ایوان 0پلان ایوان مربع شکل می‌باشد)
۵. استفاده از طاق‌های جناقی (تیزه دار)
6. ساخت گنبد و متعلقات آن (گوشواره و فیلپوش)، گنبدها بر پشت ایوان جنوبی ساخته می‌شده است.
۷. ساخت زوج مناره بر ایوان جنوبی
8. استفاده از تزئینات (گچ‌بری، آجرکاری، گره‌سازی، کاشی خشتی)

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

بناهای سبک رازی:

1. مقبره‌ی امیر اسماعیل سامانی در بخارا
۲. گنبد سرخ مراغه
3. مقبره‌ی امیر ارسلان جاذب در مشهد
۴. برج رسگت در سواد کوه مازندران
5. برج لاجیم در مازندران
۶. برج اردکان در گرگان
7. برج مهماندوست در دامغان
۸. برج طغرل در شهر ری
9. برج علاءالدین تکش در ورامین
۱۰. برج مقبره‌های خرقان در همدان
11. گنبد قابوس در گرگان
۱۲. مسجد برسیان در اصفهان
13. مسجد جامع اردستان
۱۴. مسجد جامع کبیر قزوین
15. رباط شرف (کاروانسرای شرف) در سرخس
۱۶. مسجد جامع گلپایگان
17. مسجد جامع اصفهان (عتیق اصفهان)
۱۸. گنبد علویان درهمدان
19. پل شهرستان در اصفهان
۲۰. حرم حضرت عبدالعظیم


سبک آذری:

با ورود مغولان (ایلخانی) این شیوه معماری آغاز گردید و تا زمان صفویه ادامه داشته است. چون اولین بناها درتبریز احداث گردید به سبک آذری معروف است. دوره‌ی حکومت غازان خان را آغاز سبک آذری می‌دانند.

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

سبک آذری خود به دو شیوه قابل تفکیک می‌باشد:

الف: شیوه‌ی اول سبک آذری مربوط به دوره‌ی ایلخانی به مرکزیت تبریز با ویژگی‌های زیر:

1. ساخت بناهای سترگ و عظیم
۲. توجه به تناسبات عمودی بنا
3. ساخت ایوان با پلان مستطیل شکل
۴. تنوع در ایوان سازی
5. استفاده از تزئیناتی چون گچ‌بری، کاشی زرین فام و کاشی نقش برجسته.

ب: شیوه ی دوم سبک آذری مربوط به دوره‌ی تیموری به مرکزیت سمرقند با ویژگی‌های زیر:

1. ساخت ساقه (گلوگاه) بین فضای گنبد و گنبد خانه.
۲. ایجاد سطوح ناصاف در تمامی بنا.
3. استفاده از تزئینات کاشی معرق (موزاییک کاری)

دوره‌ی تیموری اوج معماری سبک آذری می‌باشد.

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

از بناهای سبک آذری:

1. شنب غازان
۲. ربع رشیدی
3. رصدخانه‌ی مراغه
۴. ارگ علیشاه در تبریز
5. مدرسه و تکیه‌ی امیر چخماق
۶. زندان اسکندر یا مدرسه‌ی ضیاییه در یزد
7. مسجد جامع ورامین
۸. گنبد سلطانیه یا مقبره‌ی اولجایتو
9. جرم امام رضا (ع)
۱۰. مقبره‌ی شیخ صفی الدین اردبیلی
11. مسجد کبود تبریز یا جهانشاه
۱۲. مدرسه‌ی امامی اصفهانی
13. مسجد جامع یزد
۱۴. مسجد گوهرشاد
15. مجموعه‌ی تاریخی سنگ بست
۱۶. مقبره ی شاه نعمت‌الله ولی در ماهان کرمان
17. مدرسه‌ی غیاثیه خردگرد در خواف
۱۸. مسجد جامع عتیق شیراز
19. مقعه‌هارونیه در توس
۲۰. گور امیر تیمور در سمرقند
21. مزار شیخ احمد جام در تربت جام
۲۲. مقبره‌ی سلطان بخت آغا در اصفهان
23. مسجد و مدرسه‌ی طلاکاری در سمرقند
۲۴. مجموعه‌ی آرامگاه‌های شاه زند در سمرقند
25. مدرسه‌ی گوهرشاد در هرات
۲۶. مسجد بی‌بی خاتون در سمرقند
27. مدرسه‌ی میر عرب در بخارا
۲۸. کاروانسرای انجیره در جاده یزد - طبس
29. کاروانسرای چهار آباد درجاده‌ی نطنز - اصفهان
۳۰. پل قافلانکوه
31. منارجنبان


سبک اصفهانی:

به شیوه‌ی معماری دوره‌ی صفویه، سبک اصفهانی اطلاق می‌شود. چون اولین بنادر شهرهای اصفهان ساخته شده و به سبک اصفهانی معروف است. دوره‌ی حکومت شاه عباس را عصر طلایی سبک اصفهانی می‌دانند.

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

ویژگی‌های سبک اصفهانی (تزئینی‌ترین سبک معماری ایرانی)

۱. پلان مستطیل شکل و چند ضلعی ساده
2. پلان ایوانی
۳. مصالح مرغوب و بادوام
4. در تزئینات بناها از کاشی خشتی، هفت‌رنگ، مقرنس کاری، یزدی‌بندی، کاربندی یا رسمی‌بندی استفاده شده است.


۱۰ بنای شگفت انگیز از معماری اسلامی

فرهنگ اسلامی برخی از شاهكارهای معماری را به جهان هدیه داده است. جزئیات و تزئینات موشكافانه امضا و ویژگی یگانه معماری اسلامی است. اکنون ۱۰ بنای بسیار زیبا و شگفت‌انگیز از معماری اسلامی را به شما معرفی می‌كنیم.

۱. حمام سلطان امیر احمد، كاشان، ایران

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

این بنا در قرن ۱۶ ساخته شده و امروز یكی از جاذبه‌های گردشگری و پرطرف‌دار شهر كاشان است. این بنا توسط سازمان میراث فرهنگی به ثبت رسیده است. این حمام دارای كاشی‌های تزئینی زیبا است كه برخی از آن‌ها طلایی و فیروزه‌ای هستند.

چرا به این حمام بروم؟ این حمام دارای معماری و دكور فوق‌العاده‌ای است و از اهمیت تاریخی و فرهنگی زیادی برخوردار است. این بنا از محبوب‌ترین بناهای شهر كاشان است.

۲. شِفشوئن (Chefchaouen)، مراكش

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

این روستا در قرن ۱۵ كشف شده است و در میان كوه‌های ریف (Rif) محصور شده است. این روستا بسیار تاریخی و دارای فرهنگ غنی‌ای است اما آن‌چه بیش از هر چیز گردشگران را به خود جذب می‌كند رنگ‌های آبی موجود در معماری آن است. گردشگران هم‌چنین از قدم زدن در خیابان‌ها، بازدید از بازارهای صنایع دستی، و خوردن غذاهای محلی لذت می‌برند.

چرا به این روستا بروم؟ زیرا این روستا بسیار تاریخی است و دارای مناظر فوق‌العاده زیبایی است.

۳. قصر مونتازا، آلكساندریا، مصر

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

این قصر در سال ۱۹۳۲ ساخته شده است و از آن به عنوان قصر تابستانی پادشاه فواد اول استفاده می‌شده است. این قصر در ساحل دریای مدیترانه واقع شده و در معماری آن سبك‌های تركی و فلورنتین تركیب شده است. امروزه بازدید از این قصر و باغ‌های پادشاهی گسترده آن برای عموم آزاد است.

چرا به این قصر بروم؟ این قصر مكانی بسیار خوب برای گشت‌وگذار و لذت بردن از فضای سبز آن است.

۴. برج‌العرب، دوبی، امارات متحده عربی

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

یكی از لوكس‌‌ترین و تنها هتل هفت ستاره دنیا برج‌العرب است كه دل هر كسی را می‌برد. از بیرون شبیه یك كشتی است و از دورن لوكس و جذاب است.

چرا به این هتل بروم؟ برج‌العرب معروف‌ترین و لوكس‌ترین هتل دنیاست.

۵. مسجد جامع اصفهان، اصفهان، ایران

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

این مسجد تماشایی حاصل ساخت‌وساز مدامی است كه از قرن هفتم تا قرن بیستم ادامه یافته است. با این حال، این مسجد قدیمی‌ترین عبادتگاه اصفهان است و شاهكاری از معماری ایرانی است.

چرا به این مسجد بروم؟ مسجد جامع اصفهان دارای معماری ایرانی خارق‌العاده‌‌ای است و در عین حال بسیار معروف است.

۶. مسجد حسن دوم، كازابلانكا، مراكش

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

این مسجد چند ركود را به نام خود ثبت كرده است: این مسجد بزرگ‌ترین مسجد آفریقا و مناره ۲۱۰ متری آن مرتفع‌ترین مناره جهان است. كار ساخت این مسجد مرمری در سال ۱۹۹۳ به پایان رسیده است و در ساحل اقیانوس آتلانتیك قرار دارد كه از سالن اصلی مسجد كه دارای كفپوش‌های شیشه‌ای است می‌توان این اقیانوس را دید.

چرا به این مسجد بروم؟ مسجد حسن دوم یكی از مهم‌ترین بناهای كشور مراكش است.

۷. الحمرا، آندولس، اسپانیا

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

این كاخ تماشایی و مجموعه مستحكم در دوره حكومت مسلمانان در اسپانیا ساخته شده است. زیبایی آن از این حقیقت سرچشمه می‌گیرد كه هدف از طراحی این كاخ ساخت بنایی شبیه بهشت بوده است. بنابراین كل این مجموعه زیبا و خارق‌العاده است: باغ‌ها، فواره‌ها، آبراهه‌ها، و جزئیات هنرمندانه.

چرا به این كاخ بروم؟ این كاخ مهم‌ترین نمونه معماری عربی در اروپا است.

۸. مسجد نصیرالملك، شیراز، ایران

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

این مسجد در سال ۱۸۸۸ ساخته شده و یك مسجد سنتی است. با این حال، شیشه‌های رنگی زیبا و شگفت‌انگیز این بنا را تبدیل به بنایی خاص و دیدنی كرده‌اند. وقتی آفتاب در هنگام طلوع از درون این پنجره‌ها وارد مسجد می‌شود، كل فضا در نورهای رنگی غرق می‌شود.

چرا به این مسجد بروم؟ این مسجد هم از نظر تاریخی و هم از نظر معماری بسیار بااهمیت است.

چه زمانی به این مسجد بروم؟ هنگام صبح، وقتی این مسجد از نور پر می‌شود.

۹. مسجد سلیمیه، ادیرنه، تركیه

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

این مسجد در قرن ۱۸ ساخته شده و یكی از معروف‌ترین مسجدهای عثمانی است. مسجد سلیمیه نمونه‌ای كامل از معماری اسلامی است. سبك، طراحی، و عناصر ساده این مسجد تا به امروز توجه بسیاری از گردشگران را به خود جلب كرده است. این مسجد از سوی یونسكو به عنوان میراث جهانی ثبت شده است.

چرا به این مسجد بروم؟ مسجد سلیمیه نمونه معروفی از معماری اسلامی است، بسیار زیباست، و یكی از جاذبه‌های گردشگری پرطرف‌دار كشور تركیه است.

۱۰. مسجد جامع شیخ زاهد، ابوظبی، امارات متحده عربی

سبک شناسی معماری اسلامی (2)

این مسجد به دستور آخرین رئیس‌جمهور امارات ساخته شده است و هدف از ساخت آن تركیب ارزش‌های سنتی، معماری، و طراحی با انواع مدرن آن است. این مسجد بزرگ نماینده كل دنیاست: مواد و مصالح آن از كشورهای مختلف شامل كشورهای غیراسلامی وارد شده است.

چرا به این مسجد بروم؟ این مسجد دارای اهمیت فرهنگی، معماری، و معنوی است.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن برترین ها را نصب کنید.
درآمد ماهیانه 5-20 میلیون از توی خونه با موبایل

آموزش رایگان کسب درآمد 5-20 میلیون ماهیانه از خونه و فقط با یه موبایل ساده رو در یک وبینار رایگان آموزشی یاد بگیر

محتوای حمایت شده

تبلیغات متنی

سایر رسانه ها

    ارسال نظر

    لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.

    از ارسال دیدگاه های نامرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.

    لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.

    در غیر این صورت، «برترین ها» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

    بانک اطلاعات مشاغل تهران و کرج