طلوع یک ستاره مردم پسند در نیمه تابستان

بهنام بانی، ستاره جدید موسیقی پاپ توانست برای اولین اجراهایش بیش از ۱۶ هزار بلیت را در چند ساعت بفروشد و همه را متعجب کند.

روزنامه هفت صبح - امیر بهاری: بهنام بانی، ستاره جدید موسیقی پاپ توانست برای اولین اجراهایش بیش از ۱۶ هزار بلیت را در چند ساعت بفروشد و همه را متعجب کند.

بهنام بانی این روزها تبدیل به پدیده موسیقی پاپ ایران شده است. پدیده ای که مسیر شهرت و محبوبیتش از حامد همایون هم عجیب تر بود. کسی که از حدود یک سال پیش با چند تک آهنگ صدایش شنیده شد و امسال وقتی بلیت فروشی اولین کنسرت او آغاز شد، به گزارش سایت «نوا» در فاصله ۱۵ دقیقه تمام ۴۱۰۰ بلیت این برنامه (دو سانس ۲۰ مردادماه) به فروش رفت.

بعد از این برای شش اجرای دیگر تمدید شد و باز هم فروش رفت و دست آخر دو بار دیگر هم تمدید شد. شش سانس سالن میلاد نمایشگاه و چهار سانس هم سالن برج میلاد. تمام این بلیت ها (حدود 16 هزار بلیت با میانگین قیمت 80 هزار تومان) ظرف دو سه ساعت فروش رفته اند. این رکوردی فراتر از حامد همایون و دیگر ستاره های موسیقی پاپ ایران در چند سال اخیر است.

بهنام بانی در مصاحبه ای گفته بود از نسل قدیم صدای محمد علیزاده را دوست دارد. شاید برای شما عجیب باشد که کسی محمد علیزاده را خواننده نسل قدیم بداند اما در بستر موسیقی پاپ ایران که ابرستاره ها (منظورم صرفا از منظر محبوبیت و فروش است) عمر کمی دارند، این حرف درست است و محمد علیزاده قدیمی به نظر می آید. آیا اخیرا شنیدید که در اطراف شما کسی برای رفتن به کنسرت رضا صادقی یا شهرام شکوهی یا فرزاد فرزین سر و دست بشکند؟

عمر ستاره ها کوتاه شده یا اینکه محبوبیت آنها حبابی است؟ هستند نام هایی در پاپ شیش و هشت خودمان که نزدیک به ۴۰ سال است ترانه های آنها در سیستم های صوتی پخش می شود. آیا ۴۰ سال بعد هنوز صدای بهنام بانی و حامد همایون هم شنیده خواهدشد؟ پاسخ این سوال را تاریخ خواهد داد اما بحث مهم در این میان فضای غیرقابل پیش بینی و بدون ساز و کار موسیقی پاپ است.

اصلا معلوم نیست که شاخصه های شهرت و محبوبیت در ایران چگونه عمل می کنند. حامد همایون را این روزها همه می شناسند و در فاصله کمتر از یک سال کار به جایی رسیده که مخالفان سرسختی هم پیدا کرده است. اما برای حامد همایون، تهیه کننده اش (محسن رجب پور که سال ها پیش گروه آریان و ستاره ای مثل بنیامین را لانچ کرده بود) یک استراتژی به خصوص طراحی کرده بود.

بهنام بانی اما چنین کسی را کنارش نداشت؛ یک به قول خودش رفیقی مثل حامد برادران پیدا کرده که برایش آهنگسازی و تنظیم می کند و یک مرتبه با چند تک آهنگ به فروش ۱۶ هزار بلیت می رسد. خودش در مصاحبه ای گفته که یک شبه نیامده و سال هاست که می خواند. در این مملکت خیلی ها هستند که سال هاست می خوانند و بناست که سال ها بخوانند و دست آخر هم خواننده رفقا و فامیل باقی بمانند؛ ماجرای او متفاوت است.

بهنام بانی را کسی تا چندی پیش نمی شناخت. سوال این است که آیا لابی خاصی پشت او بود؟ یا مثلا فلان کانال تلگرام یا سایت پربیننده از او حمایت کرده است؟ اصلا هیچ کدام از این ها نیست. سایت های زیادی هستند که حتی میان اهالی رسانه هم اعتبار دارند و مشغول پول گرفتن از خوانندگان پاپ جوان هستند تا آنها را به اصطلاح مطرح کنند و هیچ اتفاقی هم نمی افتد؛ فقط طرف نامش در سرچ گوگل می آید. مردم ایران هم اگر بنا بود به حمایت رسانه ای خاص از نامی توجه کنند الان سالن های تهران باید پر می شد از ترانه خوانان نه چندان بااستعداد صدا و سیمایی.

ترانه های بهنام بانی و امثال او رابطه خاصی با خود مردم پیدا می کنند. اینکه چگونه و براساس چه مکانیسمی با چه معیاری مورد استقبال مردم قرار می گیرند، معمولا نیست. حتی خود تهیه کنندگان کنسرت او هم تصور نمی کردند او بیشتر از یکی، دو سانس سالن میلاد نمایشگاه را پر کند و به خاطر همین برای تمدید اجرایش به سمت سالن برج میلاد هم رفتند. چون برنامه ریزی شده نبود.

این نشان می دهد متولیان موسیقی ایران هیچ برنامه ای برای سلیقه موسیقایی مردم ندارند. یعنی مردم به هر آنچه که دوست دارند گوش می دهند و چون ساز و کاری نیست و فضای مجازی قدرت زیادی پیدا کرده، هر آنچه که دل شان بخواهد را دنبال می کنند.

از این نظر شبیه کشورهای توسعه یافته هستیم که موسیقی آزاد است، منتها یک تفاوت عمده وجود دارد؛ در ساختار دموکراتیک هر کس حتی آشغال ترین موسیقی را می تواند منتشر کند، به شرط اینکه مخاطب داشته باشد. اما این جا تعداد زیادی استعداد با ایده های خلاقانه که کمی اعتراض اجتماعی دارد، پشت درهای ارشاد باقی می مانند. اگر هم پشت ارشاد نمانند جایی در سلیقه فعلی مردم ندارند. میان مردم صداهایی را انتخاب می کنند که نه خواست حکومت است و نه خواست آن کارشناس و متولی موسیقی. صدایی که امکان دارد چندان استعدادی هم در آن نباشد.

موسیقی ایران به لحاظ عدد و رقم در حال رشد و صنعتی شدن است ولی از نظر ساختار و چرخه تولید به هیچ وجه این گونه نیست. مثلا همین بهنام بانی تمام زحماتش را خودش کشیده و حالا که مخاطب پیدا کرده است یک تهیه کننده ای از راه می رسد و به چشم یک کالای گران بها او را می خرد. در صورتی که طلوع یک ستاره معمولا با برنامه ریزی های سخت و پیچیده و نظارت هنرمندان و کارشناسان بسیاری اتفاق می افتد. اصلا تهیه کننده واقعی در موسیقی پاپ کسی است که به تمام مراحل کار نظارت دارد، از انتخاب شعر گرفته تا ارکستراسیون، تنظیم و... ما این را نداریم.

به قول بهروز صفاریان ما دلال داریم نه تهیه کننده. و به همین خاطر موسیقی پاپ ایران بلبشویی غریب است که در عین بی نظمی و بدون ساختار بودن، ستاره های خاص خودش را تولید می کند. شاید هم این بد نباشد و بهترین سیستم ایرانی تولید ستاره همین است.