تصاویر روز ناسا از پدیده‌های فضایی

خبرگزاری ایسنا: سازمان فضایی آمریکا(ناسا) چند تصویر از پدیده‌های مختلف فضایی را منتشر کرد.

در یکی از این تصاویر که رصدخانه چاندرا منتشر کرد، ابرنواختری از بقایای یک ستاره در فاصله ۱۹۰ هزار سال نوری از زمین دیده می‌شود.

ابرنواخترها(Supernova) پرجرم‌ترین ستاره‌های عالم هستند، زندگی خود را با انفجاری عظیم به نام ابرنواختر به پایان می‌برند. یک ابرنواختر زمانی رخ می‌دهد که یک ستاره در حال مرگ شروع به خاموش شدن می‌کند. آن گاه به طور ناگهانی منفجر شده و مقدار بسیار زیادی نور تولید می‌کند و در پس خود یک هستهٔ کوچک نوترونی به جای می‌گذارد.

نوترون سنگین‌ترین ماده در فضا است. مقداری نوترون به اندازهٔ یک سر سوزن می‌تواند هزاران تن جرم داشته باشد. ستاره ماده خود را به سوی فضا پرتاب می‌کند و ممکن است درخشندگی آن چند روزی از کل یک کهکشان هم بیش‌تر باشد.

هنوز هم می‌توان بقایای درخشان ستاره‌های منفجر شده را که صدها یا هزاران سال پیش از هم پاشیده‌اند، دید. ابرنواخترها نادرند؛ در کهکشان خودمان به طور میانگین در هر قرن یک یا دو ابرنواختر رخ می‌دهد که برخی از آن‌ها نیز در پس غبار کهکشان پنهان می‌شوند. آخرین ابرنواختر قطعی که در راه‌شیری دیده‌ شد، ابرنواختر کپلر در سال ۱۶۰۴ میلادی بود. اما اخترشناسان، به‌خصوص رصدگران آماتور، تعداد بسیار بیشتری را در دیگر کهکشان‌ها یافته‌اند.

در تصویر دیگری که آن را نیز چاندرا منتشر کرده است سحابی سیاره‌نمای "مدوسا" در کهکشان "جمینای" دیده می‌شود که ۱۵۰۰ سال نوری از زمین فاصله داشته و شعاع آن چهار سال نوری است.

"سحابی سیاره‌نما" (planetary nebula) نوعی سحابی منتشر شونده است که از گاز و پلاسما تشکیل شده‌ است و معمولا این نوع سحابی‌ها پس از مرگ ستارگان به وجود می‌آیند.

این نام از قرن هجدهم، هنگامی که این سحابی‌ها به علت حلقوی بودن(که خود به خاطر انفجار ستاره‌ است) در تلسکوپ‌های ضعیف به شکل یک سیاره دیده و اشتباه گرفته می‌شدند، به وجود آمده‌ است.

عمر این سحابی‌ها کوتاه و حدود ۱۰ هزار سال در مقابل با عمر چند میلیون ساله ستاره است.

نواحی روشن از گاز یونیده، نه تنها کنار ستارگان تازه متولد شده، بلکه اطراف ستاره‌هایی که آخرین مراحل تحول خود را سپری می‌کنند نیز دیده می‌شود.

سحابی سیاره‌ نما عبارت است از یک پوسته گازی به دور یک ستاره آبی داغ و کوچک.

در زمان تحول ستاره و در مرحله هلیوم‌سوزی، ممکن است ناپایداری‌هایی بروز کند. برخی ستارگان شروع به تپش می‌کنند، در حالی که در دیگر ستاره‌ها ممکن است تمام اتمسفر بیرونی به فضا پرتاب شود. در حالت اخیر، یک پوسته گازی که با سرعت 20 تا 30 کیلومتر بر ثانیه در حال انبساط است اطراف یک ستاره کوچک و داغ(دمای 50 هزار تا 100 هزار درجه کلوین) تشکیل خواهد شد.