توپ در زمین خوش‌تیپ‌ها
شاید قبلا دیدن تیپ جدید فوتبالیست‌های مطرح صرفا به دربی بزرگ پایتخت محدود می‌شد که بازیکنان استقلال و پرسپولیس برای این یک مسابقه خاص با ظاهر جدیدی در میدان حاضر می‌شدند.
روزنامه شهروند: شاید قبلا دیدن تیپ جدید فوتبالیست‌های مطرح صرفا به دربی بزرگ پایتخت محدود می‌شد که بازیکنان استقلال و پرسپولیس برای این یک مسابقه خاص با ظاهر جدیدی در میدان حاضر می‌شدند. در سال‌های اخیر اما با توجه به گستردگی فضای مجازی حتی عکس‌های شخصی بازیکنان خارج از میادین فوتبال نیز بازخوردهای زیادی در میان علاقه‌مندان دارد.
این‌که بازیکنان مطرح و بعضا ملی‌پوش باید با چه تیپ و ظاهری در محافل ورزشی و غیرورزشی ظاهر شوند، با توجه به قوانین و فرهنگ ایران دارای محدودیت‌های خاصی است اما برخی از بازیکنان پایشان را فراتر از این مرزها می‌گذارند؛ تا جایی که حتی برایشان محرومیت هم در پی داشته است.
اصرار سوشا به تیپ‌های عجیب
سوشا مکانی که ٢سال قبل با محرومیت ٦ماههای مواجه و مجبور شد مدتی را خارج از ایران به فوتبالش ادامه دهد، در بازگشت به ایران بار دیگر به مسیر قبلی‌اش ادامه می‌دهد. با وجود ویدیوها و تصاویری که برای دروازه‌بان سابق پرسپولیس دردسر ایجاد کرد و حتی پای او را به زندان کشاند، در حکم محرومیتش از سوی کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال، پوشیدن شلوار باب‌اسفنجی دلیل محرومیت عنوان شده بود.
با این حال سوشا اصلا در این مدت حتی سعی نکرد که به خاطر جلوگیری از محرومیت دوباره در پوشیدن لباس‌های قبلی‌اش تجدیدنظر کند. در ماههای اخیر بار دیگر شاهد بودیم که در شبکه‌های اجتماعی تیپ‌های جدیدی از سوشا مکانی رونمایی می‌شود که برای علاقه‌مندان به فوتبال و رسانه‌ها بیش از حد عجیب به نظر می‌آید. به نظر می‌رسد این دروازه‌بان روی این رفتار خودش اصرار دارد و بارها در مصاحبه‌هایش نیز به این مسأله اذعان کرده است.
طارمی، پدیده جدید
اگر از چند سال قبل که مهدی طارمی از بوشهر به تهران و پرسپولیس سفر کرد تا الان که در الغرافه قطر بازی می‌کند، عکس‌های این بازیکن را مرور کنید، حتما به تفاوت‌های زیادی پی می‌برید. سیر تغییر تیپ و ظاهر آقای گل ٢ فصل اخیر فوتبال ایران بسیار سریع بوده؛ اگرچه از نظر خیلی از طرفدارانش هم عجیب است. پوشیدن شلوار کوتاه از سوی طارمی حتی در مراسم‌های رسمی انتقاداتی را از سوی اهالی فوتبال در پی داشته است اما در هفته‌های اخیر با دیدن ظاهر او در قطر سیل انتقادات به سمت این مهاجم ملی‌پوش جاری شد. وقتی در مراسم معارفه ٢ بازیکن جدید الغرافه تیپ وسلی اسنایدر، ستاره هلندی را با مهدی طارمی مقایسه می‌کردیم، به تفاوت‌های یک فوتبالیست مطرح ایرانی با یک ستاره بزرگ در جهان فوتبال پی بردیم. اتفاق عجیب‌تر زمانی بود که طارمی همین چند روز قبل تصویری از طارمی در مراسم عروسی یکی از همبازیانش در الغرافه منتشر شد. تیپ مهاجم ملی‌پوش فوتبال ایران اصلا شبیه سایر افراد حاضر در این مراسم نبود و همین مسأله بار دیگر انتقاداتی را از طارمی در پی داشت.
فراز کمالوند و کت‌های عجیب
با این‌که بیشتر در چند سال اخیر فوتبالیست‌ها با تیپ‌های عجیب و غریب خود باعث تعجب فوتبال‌دوستان شدند، امسال یک مربی هم به خاطر ظاهری که در چند بازی داشت، سوژه رسانه‌ها شود. فراز کمالوند و کت او در چند بازی لیگ برتر با واکنش‌هایی همراه بود؛ اگرچه سرمربی نفت آبادان هم مثل شاگرد فعلی‌اش (سوشا مکانی) بار رد انتقادات اعلام کرده، هیچ عیب و ایرادی در تیپ خودش نمی‌بیند.
سوابقی از تیپ‌های دردسرساز
چند سالی است که با توجه به همه‌گیرشدن فضای مجازی در ایران بازیکنان فوتبال هم مثل دیگر سلبریتی‌ها زیر ذره‌بین مردم هستند و رسانه‌ها نیز آنها را رصد می‌کنند. بارها در شبکه‌های اجتماعی خود بازیکنان بودند که تصاویری از خود منتشر کردند، با علم به این‌که می‌دانستند برایشان دردسرساز می‌شود.
نگاهی به عکس‌های دسته‌جمعی بازیکنان پرسپولیس در چند سال اخیر نشان می‌دهد که خیلی از بازیکنان این تیم به شلوارهای کوتاه علاقه دارند. حتی در چند روز گذشته عکسی که محسن مسلمان از مدل موی خود منتشر کرده بود، با حاشیه‌هایی همراه شد. اگر بخواهیم به استقلال هم برسیم؛ باید به مهدی قائدی اشاره کنیم که حضور او با دمپایی در تمرین آبی‌پوشان بعد از اخراج موقت از سوی شفر سوژه شد. در میان بازیکنان قدیمی و شهرستانی همچنین تصاویری به چشم خورده اما به دلیل این‌که سرخابی‌ها همواره نگاه‌های بیشتری را به دنبال خود می‌بینند، بیش از بقیه زیر ذره‌بین هستند.
با خارجی‌ها قابل مقایسه هستیم؟
اگر بخواهیم نمونه‌های خارجی را برای تیپ‌های عجیب و غریب فوتبالیست‌ها نام ببریم، آن‌قدر این اتفاق افتاده که در این مطلب نمی‌گنجد. حتی ستاره‌های بزرگ فوتبال جهان که بدون شک خیلی بیشتر از ستاره‌های فوتبال ایران زیر ذره‌بین رسانه‌ها و مردم هستند، با تیپ‌های نه‌چندان معمولی در محافل مختلف دیده شده‌اند. حتی این‌که ستاره‌های فوتبال در مراسم‌های مختلف ازجمله انتخاب برترین‌های فوتبال جهان چه لباسی را برتن می‌کنند، یکی از نکات جذاب برای رسانه‌ها و علاقه‌مندان در سراسر جهان است.
به هرحال با توجه به فرهنگی که در داخل کشورمان داریم، شاید نتوانیم خیلی آزادبودن پوشش در میان فوتبالیست‌های خارجی را با بازیکنان داخلی مقایسه کنیم. شاید اگر رونالدو و مسی با شلوار کوتاه در یک مراسم یا تمرین دیده شوند، مجبور به پاسخگویی به رسانه‌ها باشند اما حداقل می‌دانند محرومیتی برایشان در کار نیست. البته این‌که ظاهر ستاره‌های فوتبال مثل خیلی از افراد مشهور دیگر همیشه برای رسانه‌ها و طرفداران مهم بوده، فقط مختص به ایران نیست و شاید بزرگترین بازیکنان جهان هم بارها مجبور شده‌اند در پاسخ به سوال‌های این چنینی رسانه‌ها پاسخ بدهند. نیمار، ستاره برزیلی یکی از ستاره‌هایی است که بارها به خاطر تیپ‌های عجیب خود حتی مورد انتقاد هم قرار گرفته اما همچنان به رفتار خود ادامه می‌دهد. آیا می‌توان نیمار را با سوشا مکانی و مهدی طارمی مقایسه کرد؟
پذیرش الگوبودن اجباری نیست
رضا شجیع جامعه‌شناس
اين يك تناقض جدي است، لباس و پوشش ما در وهله اول ترجيحات ذهني و فردي مبتني بر سليقه شخصي ماست كه از طرف ديگر، الزامات جامعه را هم درنظر گرفته و به دنبال جلب رضايت جمعي در مورد نوع پوشش است. اينجا مسأله بر سر درست يا نادرست‌بودن پوشش ورزشكاران نيست، موضوع بر سر غلبه الزام اجتماعي كبر فردي و همچنين موضوع بر سر عمومي‌شدن امر خصوصي به واسطه بازتاب گسترده رفتار ورزشكاران چهره در شبكه‌هاي اجتماعي و در نهايت شبكه عصبي نظام اجتماعي است. سوال اصلي اين است؛ اگر سوشا مكاني يا طارمي، افراد عادي بودند، آن‌قدر حساسيت روي پوشش آنها وجود داشت؟
موضوع اينجاست كه چهره‌هاي مشهور به واسطه وسعت توجهي كه دريافت مي‌كنند و به واسطه خيل طرفدارانشان، شروع به مقابله با الزامات نامريي يا بايدهاي اجتماعي كرده و اصطلاحا شروع به تحميل بيشتر ترجيحات فردي خود مي‌كنند. آنها به تدريج متوجه مي‌شوند؛ با هر حركتي كه خلاف جريان غالب انجام مي‌دهند، جريان رسانه‌اي گسترده‌اي ايجاد مي‌شود و در اين جريان رسانه‌اي عده‌اي مخالف، عده‌اي موافق و عده‌اي هم بي‌تفاوت هستند.
نكته ديگر اينكه نمي‌توان پوشش و رفتار رسانه‌اي ورزشكاران ايراني را با ورزشكاران چهره ساير كشورها مقايسه كرد. در كشوري مثل انگلستان، رفتار ورزشكار هرچه باشد، مطابق فرهنگ جهاني است، به عبارت ساده‌تر؛ فرهنگ عمومي با فرهنگ جهاني مطابقت كامل دارد اما در ايران فرهنگ عمومي مشخصا تحت تأثير سه فرهنگ جهاني، ايراني و اسلامي است. يعني رفتاري مورد تأييد قرار مي‌گيرد كه مطابق با هنجارهاي مدنظر هر سه فرهنگ باشد.
اين موضوع پيچيدگي‌هاي فرهنگ در جامعه ايراني را نشان مي‌دهد. بر اين اساس، موضوع ورود به ترجيحات فردي ورزشكاران چهره و تلاش براي جهت‌دهي آن، موضوعي است كه در سال‌هاي اخير مطرح بوده و بعضا با برخورد انضباطي از سوي نهادهاي رسمي نيز همراه شده است.
تجربه جهاني و تاريخي نشان مي‌دهد اين باشگاه‌ها هستند كه براي كنترل و جهت‌دهي مسائل فردي ورزشكاران ورود مي‌كنند و دنياي حرفه‌اي امروز در مورد همه چيز و حتي ساعت خواب ورزشكاران برنامه دارد و اعلام‌نظر مي‌كند. در مورد پوشش ورزشكاران ايراني، راهكار كوتاه‌مدت گفت‌وگو و راهكار بلندمدت آموزش است و اينكه آنها بدانند و متوجه شوند؛ خواسته يا ناخواسته، درست يا نادرست به الگوي صدها نوجوان تبديل شده‌اند. اين گزاره شايد مسئوليت ناخواسته‌اي كه بر دوششان قرار گرفته را به آنها يادآوري كند و به ما هم يادآور شود؛ پذيرش اين مسئوليت هرگز اجباري نيست.
نظر کاربران
اگه کمتر گیر بدین، همه چی خود به خود درست میشه...
وقتی آدما رو محدود میکنین، آدم دوست داره باهاتون لج کنه و بهتون ثابت کنه اختیار ما دست شما نیست، ما هم دوست داریم هر جور که راحتیم لباس بپوشیم، یا هر چی دوست داریم بخوریم، هر جا دوست داریم بریم...
ولی متأسفانه مسئولین مل فقط زورشون به این مسايل حاشیه ای میرسه. یعنی انقدر که روی که خاله زنک بازی ها انرژی میزارن، روی اقتصاد مملکت انرژی میزاشتن، الان ما حتی یه فقیر نداشتیم توی کشورمون...
کیان جان نظرت کاملن درسته