باورنکردنی‌های فوتبال پایه
فوتبال پایه در ایران را با فاکتورهایی چون بی‌توجهی، فساد مالی، رسوایی اخلاقی، عدم برنامه‌ریزی و ضعف امکانات و آموزش می‌توانیم تعریف کنیم.
شهروند: فوتبال پایه در ایران را با فاکتورهایی چون بی‌توجهی، فساد مالی، رسوایی اخلاقی، عدم برنامه‌ریزی و ضعف امکانات و آموزش می‌توانیم تعریف کنیم. دلیل اصلی بسیاری از عقب‌ماندگی‌های فوتبال ایران البته همین فوتبال پایه است و کارهایی که باید در آن انجام شود و نمی‌شود. به بهانه معضلات فوتبال پایه با سرمربیان تیم‌های پیکان و سایپا که در لیگ برتر امیدهای کشور به مقام قهرمانی و نایب‌قهرمانی رسیدند گفت‌وگو کردیم. آنها به صورتی خلاصه از بزرگترین مشکلات موجود حرف زدند.
سرمربی امید پیکان: یک‌بار هم از ما تست دوپینگ نگرفتند
رضا مرتضی‌زاده، سرمربی امیدهای پیکان و دستیار مجید جلالی در تیم بزرگسالان این باشگاه است که برای سومین‌سال متوالی این باشگاه را به‌عنوان قهرمانی لیگ امیدها رسانده است. مرتضی‌زاده در گفت‌وگو کوتاه خود با روزنامه شهروند درباره مشکلاتی که در فوتبال پایه ایران موجود است صحبت‌های جالبی مطرح کرد که در زیر می‌خوانید:
بزرگترین مشکل فعلی فوتبال پایه از نظر شما چیست؟
نخستین نکته این است که افراد مختلف که هیچ نظارت و ارزیابی روی کار آنها وجود ندارد با کمترین پول می‌توانند امتیاز یک تیم را در لیگ خریداری کنند. اکثر آنها هم با نگاه اقتصادی و برای پول درآوردن وارد کار می‌شوند. اگر مسئولان سختگیری زیادی درباره همین اتفاق کنند و حداقل برای افرادی که می‌آیند تیم‌داری میکنند شرط و شروطی داشته باشند و از آنها تضامین محکم بگیرند خود به خود بسیاری از مشکلات حل می‌شود اما خب این اتفاق رخ نمی‌دهد.
از نظر امکانات و ساختار هم با بحران مواجه هستیم؟
دقیقا. بیشتر مسابقات در زمین‌هایی کاملا استاندارد مصنوعی برگزار می‌شود. ما همیشه متعجب هستیم که هیأت فوتبال و فدراسیون چطور کیفیت بسیاری از زمین‌ها که حتی دوش و رختکن و سرویس بهداشتی مناسب هم ندارند برای برگزاری مسابقه تأیید میکنند. تازه این برای لیگ امیدهاست و مشکلات رده‌های سنی پایین‌تر بدتر هم می‌شود شما نگاه کنید سایر کشورها همان امکاناتی را که به تیم‌های بزرگسال می‌دهند در اختیار فوتبال پایه نیز می‌گذارند.
مربیانی که در لیگ‌های پایه کار میکنند، چطور؟
ما وقتی با یک سیستم معیوب رو‌به‌رو هستیم به صورت خودکار همه چیز خراب می‌شود. شاید بیشتر مربیان مدرک داشته باشند اما دانش کافی را ندارند. دلیل هم مشخص است. فدراسیون و هیأت فوتبال کلاس‌های مربیگری بی‌کیفیتی برگزار میکنند که فقط مسئولیت را از سر خودشان باز کرده باشند. شما یک بار بیایید ببینید وضع برگزاری این کلاس‌ها به چه شکل است و آیا به دانش فنی مربیان چیزی اضافه می‌کند یا خیر. خروجی این کلاس‌ها می‌شود مربیانی که دانش ندارند و همین مسأله باعث می‌شود بازی‌های لیگ هم بی‌کیفیت باشد و بازیکنان هم آموزش نبینند. به این ترتیب ما در سیستم فوتبال کشور با ضعف بازیکن‌سازی مواجه می‌شویم و می‌بینیم که دیگر ستاره خیلی بزرگی مثل گذشته از فوتبال پایه رشد نمی‌کند.
گفته می‌شود در زمینه دوپینگ‌هم وضع فاجعه است.
متاسفانه باید این خبر تلخ را به شما بدهم و خواهش می‌کنم که رسانه‌ها این موضوع را پیگیری کنند. یک فصل از مسابقات برگزار شد و ما به‌عنوان قهرمانی رسیدیم. اما هیچ‌کدام از بازیکنان تیم من یعنی پیکان حتی یک‌بار هم تست دوپینگ ندادند. مطمئن هستم برای بقیه تیم‌ها هم همین مسأله وجود داشته است.
از چندماه دیگر و تعطیلی مدارس باز هم مدارس فوتبال به شکلی جدی آغاز به کار خواهند کرد. نظری درباره این مدارس ندارید؟
همان مشکل اولی که درباره افرادی که تیم خریداری میکنند، نتیجه‌اش این می‌شود که آنها می‌آیند تیم اصلی خود را با ١٥بازیکن می‌بندند و بقیه لیست خود را با بازیکنان پولی پر میکنند و درآمد خوبی هم کسب میکنند. به همین ترتیب آنها فقط می‌خواهند تیم خود را حفظ کنند تا بتوانند به تجارت خود ادامه بدهند. با وجود آنهاست که دلالان هم رشد میکنند و بسیاری از استعدادها چون پول ندارند پشت خط می‌مانند. توصیه من به خانواده‌ها این است که اگر واقعا استعداد فوتبالیست خوب شدن را در فرزندان خود می‌بینند برایشان تلاش کنند که فوتبالیست شوند. هیچ وقت هیچ بازیکنی با پول بزرگ نمی‌شود. آنها ترجیحا سعی کنند فرزندان خود را به باشگاه‌های رسمی که در بخش پایه تیم‌داری میکنند ببرند. اکثر مدارس فوتبال فقط برای پول گرفتن از خانواده‌ها تشکیل می‌شود نه خدمت به فوتبال کشور.
سرمربی امید سایپا: مدارس فوتبال به مردم خیانت میکنند
محمد الله‌یاری با این‌که سایپا را نایب قهرمانی این فصل از مسابقات امیدهای کشور کرد، در نظرسنجی‌ها به‌عنوان مربی برتر سال انتخاب شده است. درواقع رکورد ٢٣ هفته متوالی نباختن او با سایپا یکی از علت‌های اصلی این انتخاب بوده است. الله‌یاری هم به‌عنوان یک مربی موفق در فوتبال پایه حرفهای مهمی درباره مشکلات این حوزه دارد که با «شهروند» آنها را در میان گذاشته است.
اگر بخواهید از مشکلات فوتبال پایه صحبت کنید از کجا شروع می‌کنید؟
زمین تمرین و زمین بازی استاندارد و طبیعی نداریم. فوتبال پایه یعنی بازی در زمین‌های مصنوعی بی‌کیفیت و قرار هم نیست فکری به حال این مسأله شود. ما بازیکنان را تربیت می‌کنیم تا بزرگ شوند و در رده بزرگسالان راه پیدا کنند و موفق شوند. جایی که مسابقات در زمین چمن طبیعی برگزار می‌شود. این شاید در ظاهر موضوعی ساده باشد اما یکی از بزرگترین مشکلات است که نشان می‌دهد ما در فوتبال پایه هیچ امکاناتی نداریم. وقتی امکانات نیست موفقیت هم حاصل نمی‌شود.
وضعیت قراردادهای مالی به چه شکل است؟
مثلا در همین باشگاه سایپا بازیکنان تیم نایب قهرمان لیگ شاید در‌سال چیزی حدود ٧ تا ٨میلیون تومان درآمد داشته باشند. درحالی‌که بازیکن تیم بزرگسالان در لیگ برتر مثلا ٨٠٠میلیون تومان دریافتی دارد. در کادرفنی هم شاید ما در طول‌سال بین ٢٥ تا ٣٠ میلیون تومان درآمد داشته باشیم. بسیاری از باشگاه‌ها که اصلا پولی نمی‌دهند مثلا خود من هنوز دو‌سال از پول قرارداد خودم از باشگاه پرسپولیس را نتوانسته‌ام بگیرم. در رده‌های سنی پایین‌تر هم مشکلات مالی بدتر است. البته فوتبال پایه جولانگاه دلالان شده است. برای فوتبالیست شدن باید دلال داشته باشید.
چه اتفاقی باید رخ دهد که این معضلات به پایان برسد؟
دقیقا. تنها اتفاقی که می‌تواند فوتبال پایه و اصلا این فوتبال را درست کند این است که طبق گفته دکتر محمد دادکان یک بمب داخل این فوتبال بیندازند که همه چیز را نابود کند. بعد مدیران فوتبالی و دلسوز و کارآمد بیایند از اول همه چیز را بسازند و برای فوتبال پایه و آموزش و سرمایه‌گذاری در این بخش برنامه مهمی داشته باشند. به این ترتیب آینده فوتبال کشور بیمه خواهد شد و بسیاری از فسادهاو مشکلات حل می‌شوند. متاسفم که باید بگویم فساد در فوتبال ایران به‌ویژه در فوتبال پایه اپیدمی شده است.
سایر کشورهای آسیایی البته برنامه‌ریزی مفصلی برای موفقیت فوتبال خود با سرمایه‌گذاری در فوتبال پایه انجام می‌دهند.
درک شرایط بد فوتبال پایه ایران اصلا کاری ندارد. شما ببینید همین کشورهای قطر، امارات، کره، ژاپن، عربستان و ... چه کار دارند میکنند. آن وقت می‌بینید که ما در ایران هیچ کاری نسبت به آنها نمی‌کنیم و از نظر برنامه‌ریزی، اقتصادی و امکانات بیشتر از ٥٠سال از آنها عقب هستیم. جالب اینجاست که شرایط به خوبی نشان می‌دهد که این وضع درست هم نخواهد شد. در ایران حتی رسانه‌ها هم توجهی به اتفاقات فوتبال پایه ندارند. فوتبال پایه در هر کشوری مهمترین نقش را در موفقیت‌ها دارد. به جز ایران البته!
درباره مدارس فوتبال چه صحبتی دارید. مدارسی که پولکی هستند و گزارش‌های تکان‌دهنده‌ای درباره رسوایی‌های اخلاقی رایج در آنها مدت‌هاست منتشر می‌شود!
اکثر این مدارس فوتبال به خانواده‌ها و فوتبال ایران خیانت میکنند. من خودم معتقدم خانواده‌ها گول تبلیغات این مدارس که مثلا متعلق به فلان چهره فوتبالی مشهور است نخورند. خروجی این مدارس فوتبال در تمام این سال‌ها چه بوده است؟ وقتی باشگاه‌های ما به صورت کاملا حرفهای اداره نمی‌شوند و آکادمی به معنای واقعی حرفهای مثل باشگاه‌های بزرگی چون آژاکس، بارسلونا و ... ندارند، آن وقت چه انتظاری از مدارس فوتبال دارید؟در همه جای دنیا باشگاه‌ها در تمامی زمینه‌ها بازیکن را پرورش می‌دهند.
نظر کاربران
کجا فساد نیست؟
خود من از اون دسته آداما هستم که تو فوتبال بهم ضربه زدن بخاطر نداشتن پول و اعتماد کردن به یه مربی که اصلاً نمیشه بهش گفت مربی