جاباما
۷۵۹۶۹۴
۹ نظر
۵۰۱۱
۹ نظر
۵۰۱۱
پ

سهم ایران از دریای خزر؛ از واقعیت‌ تا شایعات

افشار سلیمانی؛ سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان با انتشار یادداشتی موضوع سهم ایران از دریای خزر را مورد نقد و بررسی قرار داد.

روزنامه ایران: افشار سلیمانی؛ سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان با انتشار یادداشتی موضوع سهم ایران از دریای خزر را مورد نقد و بررسی قرار داد.

کنوانسیون تعیین رژیم حقوقی دریای خزر در حالی به امضای سران ۵ کشور ساحلی دریای خزر رسیده است که پیرامون بحث مالکیت ایران از این دریا پس از فروپاشی شوروی سابق مباحث زیادی مطرح شده است.

بسیاری از منتقدان در حالی به این موضوع می‌پردازند که به نظر می‌رسد از گذشته تاریخی دریای خزر و مفاد معاهدات گلستان و ترکمانچای مطالعه دقیقی نداشته‌اند.

پیشینه رژیم حقوقی دریای خزر به دو عهدنامه گلستان و ترکمانچای که به ترتیب در سال‌های ۱۸۱۳ و ۱۸۲۸ منعقد شد، باز می‌گردد. ایران بر اساس این عهدنامه‌ها بویژه پیمان ترکمانچای، از داشتن نیروی دریایی نظامی در دریای خزر منع شد و تنها کشتی‌های جنگی روسیه حق حضور در دریای خزر داشتند و مجاز بودند تا سواحل ایران نیز حرکت کنند.

ایران و روسیه پس از گذشت نزدیک به دو قرن از امضای دو معاهده یادشده در سال‌های ۱۹۲۱ و ۱۹۴۰ موافقتنامه‌هایی را امضا کردند که دراین اسناد از دریای خزر به عنوان دریای ایران و شوروی یاد شده و به همین واسطه برخی از این عبارت برداشت دریای مشترک یا بحث پنجاه- پنجاه را مطرح می‌کنند.

یعنی بر پایه این اسناد، گفته شده است که دریای خزر، دریای ایران و شوروی است و هر دو کشور می‌توانند به طور مساوی از آن بهره‌برداری کنند. اما چرا بر اساس این اسناد، سهم ایران نمی‌تواند ۵۰ درصد باشد؟

اول اینکه این اسناد هرگز درباره حق مالکیت ایران و شوروی بر بستر و زیربستر دریای خزر صراحت نداشته است و این بحث را مسکوت گذاشته است.

دوم آنکه اگر دریای خزر به استناد قراردادهای ۲۱ و ۴۰ براساس ۵۰ درصد برای ایران و ۵۰ درصد برای ۴ کشور دیگر برآمده از دل شوروی سابق در نظر گرفته شود، دراین صورت بخش بزرگی از سواحل کشورهای قزاقستان، ترکمنستان و جمهوری آذربایجان در محدوده ایران قرار می‌گیرند و عملاً چنین مدلی امکانپذیر نیست و برخلاف قواعد حقوق بین‌المللی و تمامیت ارضی این کشورهاست.

این بحث در حالی مطرح است که کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر باید شامل همه موارد مربوط به این دریا اعم از مسائل محیط زیستی، ماهیگیری، شیوه و نحوه بهر‌ه‌برداری از منابع زیر بستر و هیدروکربنی، تعیین خطوط مبدأ، الزامات نظامی و امنیتی آن و... باشد.

در سند امضا شده اخیر موضوعاتی از جمله مسأله محیط زیستی دریای خزر، کشتیرانی، ماهیگیری، عدم استفاده کشورهای فراساحلی از دریای خزر که پیش از این هم درباره آنها تفاهم صورت گرفته بود، نهایی شد و بحث پیرامون موضوعاتی که کشورها درباره آن به تفاهم نرسیدند از جمله تحدید حدود بستر و زیربستر دریا و منابع دریایی، کماکان ادامه دارد.

چشم‌انداز آتی مذاکرات درباره تحدید حدود زیربستر برای ایران با توجه به امضای اسناد دو و چندجانبه از سوی دیگر کشورهای خزری که برای خودشان حق ایجاد کرده و از منابع زیر بستر تعیین شده بهره‌برداری به عمل می‌آورند، چندان روشن نیست و به نظر می‌رسد دراین رابطه مذاکره ادامه خواهد داشت در حالی که پیش از این اصل بر اجماع بود و روسیه، ایران و دیگر کشورها در ابتدای کار تأکید بر اصل اجماع داشتند، اما روس‌ها این اصل را زیر پا گذاشتند.

پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن برترین ها را نصب کنید.
درآمد ماهیانه 5-20 میلیون از توی خونه با موبایل

آموزش رایگان کسب درآمد 5-20 میلیون ماهیانه از خونه و فقط با یه موبایل ساده رو در یک وبینار رایگان آموزشی یاد بگیر

محتوای حمایت شده

تبلیغات متنی

سایر رسانه ها

    نظر کاربران

    • بدون نام

      الان هر چی هم بگویید این مردم تهییج شده نمی فهمند .واقعا نیرویی که از تهییج توده ها ایجاد می شود می تواند کشورها را نابود کند.مثل اتفاقی که در سوریه افتاد .عاملان نابودی سوریه حالا زوم کردند روی ایران ...

    • بدون نام

      کمتر چسب کاری ش کنید. مردم به شما اعتماد ندارند.

    • بدون نام

      باشه شما درست میگید

      فعلا که از دست رفتن سرمایه های کشور یک مسابقه شده تا حفظ اون

      چین در جنوب
      روس در شمال

      اختلاسهای مختلف

      و مسئولین در خواب

      خزر هم بدهید برود با بهانه هایی که بیشتر به نفع روسیه هست تا ایران میاورید

    • بدون نام

      آقا بخشیدید رفت بی خیال . ما هم فرض میکنیم اینم یه جور اختلاس بود

    • بدون نام

      بچه گول میزنید؟
      سند رو کنید
      باتوجه به احدنامه گلستان ترکمنچای سهم این دوتا خاک از دریای خزر به شوروی زمیمه نشده شاید شوروی منتظر فرصت مناسب بوده

      پاسخ ها

      • بدون نام

        عهدنامه اول سواد یادبگیرید

    • ه

      از این شکر ا زیاد خوردن

    • بدون نام

      اصلا ما سهمی در دریا نداریم و همه متعلق به روسهاست.

      پاسخ ها

      • بدون نام

        اصلا بحث روسیه درمیون نیست
        با ترکمنستان و ارمنستان طرف هستیم جناب!

    ارسال نظر

    لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.

    از ارسال دیدگاه های نامرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.

    لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.

    در غیر این صورت، «برترین ها» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

    بانک اطلاعات مشاغل تهران و کرج