در انتظار تاکتیکی‌ترین جام جهانی تاریخ

ورزش سه: نشریه معتبر تلگراف در مقاله‌ای، به بررسی جام جهانی در ۸۸ سال اخیر پرداخته است تا بداند که آیا جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه، یک تورنمت خاطره انگیز خواهد بود یا یک تورنمت، مخصوص فراموشی؟!

موقعیت‌های بسیار کمی در زندگی به وجود می‌آیند که بتوان در آن‌ها، تاریخ را رقم زد و نام خود یا کشور خود را در تاریخ، نوشت! جام جهانی، یکی از این فرصت‌هاست. از امروز تا ۱۵ جولای و فینال رقابت‌های جام جهانی، بیست و یکمین دوره مهم‌ترین رویداد فوتبالی جهان رقم می‌خورد و قسمتی دیگر از تاریخ محبوب‌ترین ورزش جهان، نوشته می‌شود.

علاوه بر آنکه جام جهانی فوتبال، یک فستیوال تمام عیار فوتبالیست؛ این جام، مکان خوبی برای نشان‌دادن پیشرفت‌های دنیای ورزش است. چهارسال فاصله زمانی میان هر جام جهانی با جام جهانی قبل یا بعد از خود، زمان مناسبی است تا پیشرفت در عرصه ورزش، بیش از پیش احساس شود و مردم جهان و به خصوص ورزش دوستان، این تغییرات مثبت را احساس کنند. خود ورزش فوتبال نیز نسبت به گذشته بسیار پیشرفت کرده است و مقایسه جام جهانی ۲۰۱۸ و سبک بازی تیم‌ها با سال ۱۹۳۰ و اولین دوره جام جهانی فوتبال در کشور اروگوئه، تفاوت‌ها را به شما نشان خواهد داد. سایت تلگراف با کمک اپتا، موفق شده است تا داده‌های ۸۴ سال گذشته را مطالعه کند و در نهایت، بیان کند که آیا جام جهانی به اندازه گذشته جذاب و هیجان انگیز است و آیا جام جهانی ۲۰۱۸، یک رویداد فراموش نشدنی خواهد بود یا خیر؟!

گل‌های کمتری می‌بینیم!

روز اول بازی‌های جام جهانی ۱۹۳۰ اروگوئه با ۸ گل آغاز شد. در روز اول، فرانسه ۴-۱ مکزیک را شکست داد و آمریکا با ۳ گل بر بلژیک فائق آمد. قهرمان اولین دوره رقابت‌های جام جهانی، یعنی تیم میزبان، اروگوئه، توانست تا در ۴ بازی، ۱۵ گل را به ثمر برساند و با این تعداد گل بالا، بتواند برای اولین بار جام را بالای سر ببرد. در اولین دوره جام جهانی، تنها یک تساوی رقم خورد، میانگین گل به ازای هر بازی ۳.۹ بود و میانگین اختلاف گل در پیروزی‌ها، ۲.۷ گل!
4 دوره بعدی جام جهانی- ایتالیا 1934، فرانسه 1938، برزیل 1950 و سوییس 1954، گل‌های بیشتری را نیز به خود دید و به ترتیب با میانگین 4.1، 4.7، 4 و میانگین خارق‌العاده 5.4 گل در هر بازی، سال‌های خارق‌العاده‌ای را از نظر گلزنی پشت سر گذاشتند!

جام جهانی 1954 سوییس، علاوه بر بیشترین میانگین گل‌زده به ازای بازی، بیشترین اختلاف گل میان تیم پیروز و تیم بازنده را با 3.3 گل در اختیار دارد. در این دوره همچنین پرگل‌ترین بازی تاریخ جام‌های جهانی میان اتریش و سوییس که با برتری 7-5 اتریش همراه بود و همچنین یکی از پرگل‌ترین پیروزی‌های تاریخ جام جهانی با برتری 9-0 مجارستان مقابل کره‌جنوبی نیز اتفاق افتاد. نکته عجیب ماجرا اینجاست که این آمار اکنون به میانگین 1.7 گل به ازای هر بازی رسیده است!

اگر گلزنی تنها معیار شما برای جذاب‌بودن یک بازی فوتبال است، قطعا تورنمت‌های گذشته برای شما جذاب‌تر بوده‌اند اما اگر بازی‌های فوتبال مدارس را نگاه کرده باشید، قطعا در می‌یابید که گلزنی، تنها عامل جذابیت و کیفیت فوتبال نیست. در این زمینه، بسیاری از فوتبال‌دوستان واقعی نیز با ما هم‌عقیده هستند.

استاندارد‌ها بالاتر رفته است!

برای اینکه بتوانیم به درستی گفته‌های بالا دررابطه با این موضوع که تنها گلزنی جذابیت و کیفیت را معین نمی‌کند، نیاز به نوشتن متن پایین وجود داشت. در سال ۱۹۶۶، اولین دوره‌ای که اطلاعات درباره دقت‌شوت بازیکنان وجود دارد، در هر بازی به طور متوسط ۳۹.۵ شوت به ثبت می‌رسید! از این تعداد، ۳۰ درصد راهی چارچوب دروازه می‌شد و تنها ۷ درصد، وارد چارچوب دروازه‌ها می‌شد. ۴۸ سال بعد و در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل، تعداد شوت به ازای هر بازی بسیار کاهش یافته بود اما درصد دقت شوت بازیکنان، بسیار بالاتر بود و این امر، نشان دهنده این موضوع است که در فوتبال نوین امروز، شوت‌های کمتر اما دقیق‌تری را به سوی دروازه‌ها شاهد بوده‌ایم. جام جهانی برزیل ۲۰۱۴، با داشتن ۲۶.۵ شوت به ازای هر بازی، کمترین تعداد از این نظر و با دقت ۱۰.۵ درصد، بیشترین دقت شوت را به خود اختصاص داده بود تا آمار، گواهی ادعای فوق باشد.

نکته‌ای که به وضوح قابل دریافت است این است که فوتبال نوین و مدرن امروزی، بسیار سریعتر و قدرتمندانه‌تر از فوتبال سال‌های ۱۹۶۰ است و این نشان‌دهنده پیشرفت خوب فوتبال است. پیشرفت در دقت شوت، یکی از نکات مثبت است اما نکته مثبت دیگر، کمتر شدن اختلاف گل میان تیم برنده و بازنده در سال‌های گذشته است. این اختلاف در اولین دوره جام جهانی، ۳ گل و در جام جهانی ۱۹۵۴ سوییس، ۳.۳ گل بود اما در ۶ تورنمت اخیر، این آمار به چیزی حدود ۱.۷ گل رسیده است. بدون شک سطح کیفی تیم‌های فوتبال در دوره‌های گذشته جام جهانی به هم نزدیک تر شده است و تیم‌های ضعیف‌تر، می‌توانند یک دفاع مستحکم ارائه دهند و کار را برای تیم مقابل سخت کنند.

مالکیت توپ بیشتر!

آیا نزدیک شدن نتایج تیم‌ها به یکدیگر، نشان‌دهنده جذاب‌تر شدن فوتبال است؟ شاید برای بسیاری از فوتبال‌دوستان، این موضوع چندان اهمیتی نداشته باشد. کشور‌های ضعیف‌تر در حال حاضر، بیشتر به دنبال تقویت خط دفاع خود هستند تا آنکه خط آتش خود را تقویت کنند و دیوار دفاعی چنین تیم‌هایی، می‌تواند در مقابل فوق‌ستاره‌هایی مانند مسی و رونالدو نیز مقاومت کند! در چنین شرایطی، تیم‌های ضعیف‌تر با سیستم های تدافعی‌تری همانند 1-5-4 به مصاف حریفان می‌روند و امیدوارند تا تیم حریف با یک اشتباه، موقعیت ضدحمله را در اختیار تیمشان قرار دهد و آن‌ها با فرصت‌طلبی، بر حریف فائق آیند. تیم‌های قدرتمندتر نیز در واکنش به این موضوع، یک مهاجم یا گاها همه مهاجمان خود را بر روی نیمکت می‌گذارند و با بازی دادن به هافبک‌ها، میانه میدان را مال خود کرده و مالکیت توپ را از آن خود می‌کنند.

این اتفاقات سبب شده است تا تعداد تیم‌هایی که از سیستم 2-4-4 و 3-3-4 استفاده می‌کردند کاهش یابد و شاهد افزایش مربیانی که با سیستم 1-5-4 تیم خود را به میدان می‌فرستند، باشیم. میانگین تعداد پاس به ازای هر بازی نیز نسبت به جام‌های جهانی گذشته افزایش پیدا کرده است. در جام جهانی 2014 برزیل، 856 پاس به ازای هر بازی صادر شده است و این در حالیست که در جام جهانی 1966، 766 پاس به ازای هر بازی به ثبت رسیده است.

منتقدان معتقدند که این سبک بازی و این حجم از مالکیت توپ، بسیار بیهوده است و پاس‌ها بیشتر در خط هافبک و خط دفاعی ارسال می‌شوند. جام جهانی بیستم در کشور برزیل، اولین جام‌جهانی بود که در آن، کمتر از 15 درصد پاس‌ها در یک سوم پایانی زمین ارسال شده‌اند!

اسپانیا در راه کسب اولین قهرمانی خود در جام جهانی 2010 آفریقای جنوبی، تنها 8 گل به ثمر رساند اما موفقیت آن‌ها در کسب سه تورنمت مهم به صورت متوالی( یورو 2008، جام جهانی 2010 و یورو 2012) نشان‌دهنده این موضوع است که آن‌ها تیم بسیار قوی بودند و حتی به گفته بسیاری از کارشناسان، یکی از زیباترین فوتبال‌های تاریخ را اجرا می‌کردند.

استفاده از مالکیت توپ، اگر به درستی صورت بگیرد، می‌تواند موجب نتایج درخشانی شود مانند منچسترسیتی پپ گواردیولا، بارسلونا پپ گواردیولا و یا اسپانیا دل‌بوسکه در سال 2010 اما اگر مالکیت توپ به درستی انجام نشود، فرجامی جز لوییزفن‌خال در انتظار مربی تیم نخواهد بود!

این سبک بازی مالکانه، سبب شده است تا قابلیت بازی با پا و ارسال پاس‌های دقیق، برای بقیه پست‌ها نیز امری بسیار مهم و حیاتی باشد و در این مورد، شاید جوهارت، دروازبان مطرح انگلیسی، بیشترین ضربه را دید. اکنون دیگر دقت‌پاس، حتی برای دروازبان‌ها نیز یکی از نکات مهم تلقی می‌شود.

کمتر شدن تعداد مهاجمان در زمین، سبب کاهش تعدادگل‌ها شده است و برای جبران این کمبود، هافبک‌های تهاجمی نیز برای گلزنی، تلاش بسیاری را انجام می‌دهند اما گاها، موفق نمی‌شوند. این امر سبب شده‌است تا در آمار گلزنی آقای‌گل‌های جام‌های جهانی نیز کاهش و رکود به وجود بیاید. اگر رونالدو لوییز نازاریو دلیما در سال 2002 که با زدن 8 گل آقای گل شد فاکتور بگیریم، آخرین فردی که موفق به زدن بیش از 6 گل در یک تورنمت شده باشد،گرژگورژ لاتو، مهاجم تیم ملی لهستان در جام جهانی 1974 است که با زدن 7 گل، آقای گل شد. علی‌رغم اینکه فرمت برگزاری فعلی رقابت‌ها، یک بازی بیشتر از بازی‌های ژوست‌فونتین برای تیم ملی فرانسه در سال 1958 را رقم می‌زند اما با توجه به تاکتیک‌های فعلی، رکورد فونتین برای زدن 13 گل در یک جام‌جهانی، به این زودی‌ها شکسته نخواهد شد.

محافظت بیشتر از بازیکنان!

تمامی این مسائل، با کمک داور‌های مدرن به حقیقت پیوسته است؛ چراکه این داور‌ها به خوبی از بازیکنان حمایت می‌کنند. جام جهانی ۱۹۹۰، یکی از خشن‌ترین و دفاعی‌ترین جام‌های جهانی فوتبال بوده است و به همین دلیل، بسیار بدنام است. پس از آن جام‌جهانی، قوانین سخت‌گیرانه‌تری در قبال مسائل داوری مطرح شد. این تغییرات در نهایت سبب کمتر شدن تعداد خطا‌ها در جام جهانی ۱۹۹۴ ایالات متحده آمریکا شد.

داور‌ها پس از آن جام‌جهانی، در دادن کارت نیز بی‌رحمانه‌تر عمل کردند؛ برای مثال در جام جهانی سال 1978، به ازای هر 24 خطا، یک کارت از جیب داور خارج می‌شد و این آمار، در مقابل آمار یک کارت به ازای هر 10 خطای جام جهانی 2014، بسیار تعجب‌برانگیز است.

روسیه ۲۰۱۸ چگونه خواهد بود؟!

جام‌های جهانی، دیگر آن تعداد گل را که قبلا به خود می‌دیدند، نمی‌بینند. در حالیکه تعداد گل‌ها و شوت‌ها بسیار کاهش یافته است، استاندارد کلی بازی‌ها به شدت افزایش یافته است و رقابت‌ها بسیار سخت‌تر و دشوارتر شده. بازی‌ها بسیار تاکتیکی‌تر شده‌اند اما دیگر به سختی می‌توان با بازی‌ها ارتباط احساسی برقرار کرد؛ مگر آنکه شما یک اسپانیایی باشید!

حمایت و مراقبت بیشتر داوران از بازیکنان تیم‌ها، سبب شده است تا بازیکنان بزرگ، بتوانند تلاش بسیار زیادی برای موفقیت‌ تیم‌هایشان انجام دهند. برزیل 2014، یک جام‌جهانی بسیار زیباتر از جام جهانی 2010 آفریقای جنوبی بود و این به دلیل وجود بازیکنانی همانند خامس رودریگز است که با گلزنی و انجام حرکات خارق‌العاده، سرنوشت بازی را تغییر می‌دادند. در نتیجه، جام جهانی 2014 بیشترین تعداد گل در یک جام جهانی از سال 1998 به این سمت و بیشترین دقت شوت در جام‌های جهانی از سال 1966 به این سو را به نام خود ثبت کرد.

در فوتبال مدرن امروز، دیگر بازی‌ها قابل پیشبینی نیست و تیم‌های ضعیف نیز بار‌ها و بارها دست به شگفتی‌سازی زده‌اند که در این مورد، ایسلند با برتری 2-1 مقابل انگلستان در یورو 2016، یکی از مهمترین این اتفاقات را رقم زده است. همه این‌ها نشان‌دهنده این موضوع است که جام جهانی 2018، می‌تواند یک تورنمت فوق‌العاده جذاب و تماشایی باشد.

مترجم: محمد مهدی موسی‌پور
منبع: تلگراف