ماجرای امحای ۷هزار تن هندوانه صادراتی
روز گذشته ۷ هزار تن هندوانه صادراتي ايران به تركيه به دليل افزايش ۴برابري تعرفه و بسته شدن مرزها به خاطر شيوع كرونا امحا شد. شايد در نگاه اول موضوع تنها از بين رفتن يكي از محصولات كشاورزي كشور باشد اما در واقع مساله وراي امحاي چند هزار تن هندوانه است؛ از بين رفتن دو ميليارد ليتر يا دو ميليون مترمكعب آب كشور.
روزنامه اعتماد: روز گذشته ۷ هزار تن هندوانه صادراتي ايران به تركيه به دليل افزايش ۴برابري تعرفه و بسته شدن مرزها به خاطر شيوع كرونا امحا شد. شايد در نگاه اول موضوع تنها از بين رفتن يكي از محصولات كشاورزي كشور باشد اما در واقع مساله وراي امحاي چند هزار تن هندوانه است؛ از بين رفتن دو ميليارد ليتر يا دو ميليون مترمكعب آب كشور.
آمار ارايه شده توسط وزارت جهاد كشاورزي نشان مي‌دهد در سال گذشته حدود ۵ ميليارد مترمكعب محصولات آب‌بر صادر شده كه البته در شرايط تنش شديد آبي و افزايش ۲۰درصدي مصرف روزانه آب در شرايط كرونا، مي‌تواند كاهش منابع آبي كشور را سرعت دهد.
صادرات آب‌بر‌ها افزايش مي‌يابد
با توسل به گزارش‌هاي آماري وزارت جهاد و كشاورزي مي‌توان دريافت در سال ۹۷ حدود ۵۳۶ هزار و ۵۴۹ تن هندوانه از ايران به ساير كشورها صادر شده كه ارزش تقريبي آنها ۹۸ ميليون و ۹۷۲ هزار دلار بود. در سال۹۶ صادرات هندوانه ۴۰۰ هزار و ۶۰ تن بوده كه ارزشي برابر ۷۷ ميليون و ۵۸۴ هزار دلار داشته است. اعداد مربوط به صادرات هندوانه در سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶ افزايشي ۳۷درصدي در وزن محصولات و ۲۷درصدي در ارزش آنها داشته است. از سوي ديگر هر مترمكعب آب در بخش شهري هزار تومان و در بخش روستايي ۱۲۰۰ تومان هزينه دارد، بنابراين در سال‌هاي ۹۶ و ۹۷ هزينه آب مصرفي براي توليد هندوانه به ترتيب ۴۴۰ ميليارد و ۶۶ ميليون تومان و ۵۹۰ ميليارد و ۲۰۳ ميليون تومان بوده است. امحاي ۷ ميليون كيلو هندوانه تنها بخشي از هزينه‌هاي تحميلي به كشور براي توليد محصولات آب‌بر است. به‌طور كلي سياست‌هاي نادرست بخش كشاورزي تنها مختص به توليد برخي محصولات آب‌بر نيست چرا كه در اين بخش سالانه بين ۶۰ تا ۶۵درصد از كل آب كشور مصرف مي‌شود كه البته كارايي پاييني دارد.
صادرات آب به كشورهاي پرآب
آمارهاي مربوط به صادرات محصولات كشاورزي نشان مي‌دهد كه سه كشور عراق، امارات و روسيه بزرگ‌ترين مقاصد ميوه و تربار ايران در سال ۹۷ است. نكته جالب اين است كه روسيه در سال ۹۷ بزرگ‌ترين صادركننده گندم در جهان لقب گرفت كه در سال ۲۰۱۹ توانست توليد محصولاتش را افزايش و توليد غلات را به حدود ۱۲۰ ميليون تن برساند كه درآمدي ۲۰ ميليارد دلاري برايش ايجاد كند. با اين وجود براي محصولات كشاورزي آب‌بر مانند خيار و هندوانه از ايران واردات انجام مي‌دهد. نكته جالب ديگر در بررسي آمارهاي صادرات ميوه و تربار، حضور تركيه ديگر كشور با ظرفيت بالاي كشاورزي درميان سه مقصد بزرگ واردات ميوه و تربار از ايران است. سال گذشته ميلادي بكر پاكدميرلي، وزير كشاورزي و جنگلداري تركيه اعلام كرده بود كه كشورش در زمينه توليد و صادرات برخي محصولات كشاورزي، جزو چهار كشور نخست در جهان است. با اين حال برخي محصولات آب‌بر را از ايران وارد مي‌كند.
مزيت صادراتي و فشار بر منابع آبي
آمارهاي وزارت جهاد كشاورزي نشان مي‌دهد كه سالانه بيش از ۵ ميليارد مترمكعب آب مجازي از طريق محصولات آب‌بري مانند هندوانه و خيار به ساير كشورها صادر مي‌شود كه عمده مقاصد اين محصولات نيز كشورهايي هستند كه توانايي و امكانات توليد اين محصولات را دارند. عيسي كلانتري، رييس سازمان حفاظت از محيط‌زيست نيز پيش‌تر گفته بود كه در شرايط محدوديت آبي خودكفايي در برخي محصولات آب‌بر مانند گندم نبايد به هر قيمتي تمام شود، چراكه در اين صورت محدوديت به تنش آبي تبديل مي‌شود. باوجود اينكه حمايت‌هايي در جهت خودكفايي در توليد برخي محصولات كشاورزي وجود دارد اما آمارهاي مصرف آب نشان مي‌دهد ممكن است به قيمت تشديد تنش آبي تمام شود.
هدايت فهمي، معاون دفتر برنامه‌ريزي كلان آب و آبفاي وزارت نيرو معتقد است بخش كشاورزي سالانه حدود ۹۰ ميليارد مترمكعب آب مصرف مي‌كند كه ۵۶ ميليارد مترمكعب آن از آب‌هاي زيرزميني تامين مي‌شود. با استناد به سخنان فقيهي، امحاي ۷ هزار تن هندوانه به معناي ازدست رفتن ۲درصد آب مصرفي بخش كشاورزي در سال ۹۸ بوده است. هر چند پايين بودن بهره‌وري كشاورزي در ايران نسبت به ساير كشورها نيز يكي ديگر از موارد مصرف بالاي آب در بخش كشاورزي است. به عنوان مثال كارايي آب در كشورهاي پيشرفته بيشتر از ۵ كيلوگرم بر مترمكعب است و از هر مترمكعب آبي كه به بخش كشاورزي تعلق مي‌گيرد ۵.۲ كيلوگرم محصول به دست مي‌آيد، اما كارايي آب در اين حدود يك كيلوگرم است. پايين بودن كارايي كشاورزي در ايران نسبت به ساير كشورها و اهتمام به صادرات محصولات آب‌بر، باعث شد تا سياست‌هاي كشاورزي و سمت و سوي آن به صرفه‌جويي داخلي و مفهوم آب مجازي تغيير كند. اما به نظر مي‌رسد در اين راه موانع گسترده‌اي وجود دارد، به عنوان مثال افزايش نرخ ارز و بي‌ثباتي آن در سال‌هاي اخير، مزيت‌هاي صادراتي را نيز به همراه داشته كه اين موضوع مي‌تواند به افزايش توليد محصولات كشاورزي بدون توجه به بهره‌وري آب در كشور بينجامد. نتيجه تلاطم‌هاي ارزي نه فقط بر قيمت محصولات داخلي كه بر افزايش استفاده غيرقانوني از ذخاير آب كشور نيز هويداست. مدعاي اين گزاره در افزايش استفاده سطح زير كشت هندوانه در سال‌هاي ۹۶ و ۹۷ و با افزايش نرخ ارز است.
با دو ميليون مترمكعب آب چه كالاهايي توليد مي‌شود؟
سد كرج كه اولين سد چندمنظوره ايران است، در حال حاضر حدود ۱۸۱ ميليون مترمكعب و سد لتيان نيز ۶۱ ميليون مترمكعب آب دارند. امحاي ۷ هزار تن هندوانه ايراني در تركيه به معناي ازدست رفتن ۱.۱درصد از ذخيره آب سد كرج و ۳درصد از آب‌هاي پشت سد لتيان است. براي بزرگي اين عدد بايد بدانيد كه براساس گفته هاي محمدرضا بختياري، مديرعامل شركت آبفاي استان تهران تهراني‌ها پيش از رسيدن به پيك گرما و در شرايط كرونا حدود سه ميليون و ۷۰۰ هزار متر مكعب يا ۱.۳ برابر درياچه چيتگر آب مصرف كرده اند. با دو ميليون مترمكعب آب مي‌توان يك ميليون و ۵۳۸ هزار كيلو نان، ۱۳۰ تن گوشت گوساله و ۵۸۸ هزار و ۲۳۵ كيلوگرم برنج ايراني توليد كرد. ارقام گفته شده و مقايسه توليد با ساير محصولات نشان مي‌دهد كه امحاي هندوانه‌ها كه به معناي هدررفت دو ميليارد ليتر آب است، مي‌توانست صرف توليد برنج شود. تمام كالاهاي صنعتي و كشاورزي به ميزان مشخصي آب براي توليد نياز دارند كه در كشورهاي توسعه‌يافته بر اين اساس برنامه‌ريزي مي‌شود تا چه چيزي توليد شود و چه چيزي با واردات تامين شود.
در اين كشورها تلاش عمده اين است كه كالاهايي صادر شوند كه با كمترين ميزان آب توليد شده‌اند. اما در ايران، نتيجه سياست‌هاي نادرست كشاورزي و توليد محصولاتي كه درنهايت به درآمدي ختم نمي‌شوند، بر هم خوردن تعادل زيستي و افزايش تنش آبي است. همين امر مي‌تواند سبب مهاجرت به شهرهاي پرآب، افزايش بيكاري و مناقشات اجتماعي شود. در چنين شرايطي بايد به جاي سياست‌هاي انتقال آب و دامن زدن به حواشي ناگزير آن، به سمت استفاده از منابع آب جايگزين، تغيير الگوي كشت و اعمال صحيح سياست‌هاي آب مجازي رفت.
نظر کاربران
در عوض ما مدیریت جهادی داریم!!!
پاسخ ها
مقاله سطحش علمل و عالی بود دستش درد نکنه
عشق من روحانی بنفشه
خوب چرا امحا میدادین مردم همان منطقه مجانی بخورن زورتون میاد حاصرین ار بین ببرین ولی مردم نخورن
ادم هست که له له می زنه برا یه دونش
پاسخ ها
همه له له میزنن هندونه تو فصلش کیلویی ۳۵۰۰ به به عجب مملکتی شده
اگه به این روش اب از مملکت خارج بشه ومحصولاتی که اب فراوان دارند را صادر کنیم چند سال دیگه باید کوپن بدیم اب بخریم به جای اینکه اب واردکنیم اب را خارج می کنیم این دیگه چه سیاستیه؟به فکر اینده ی بچه هامون باشیم .این خیانته به کشوره
اینها قطعا مسلمان نیستند حتی کافر همچین کاری نمیکنه
حالا چرا ندادید به مردم مگه مشگل بهداشتی یا مورد دیگری داشت!؟ فقط کافی بود اعلام میکردید، عمدا این کارها را میکنید که گران بشه مثل زنده بگور کردن اون جوجه های بدبخت الان مردم نمیتونن اسم مرغ را به زبان بیارن،
از اول فکرشو میکردین انقد کارشناس هستین.بعدشم میدادین به مردم مصرف کنن
برای هرکیلو هندوانه ۲۸۶لیتر آب مصرف می شود. یعنی در مجموع اتلاف ۲,۰۰۲,۰۰۰,۰۰۰ لیتر آب. عجب حماقتی
پاسخ ها
این آب مگه کجا می ره اینقدر شلوغش کردید می ره تو زمین و دوباره قابل استفاده است
همیشه صورت مسئله را پاک میکنید ، فلان قدر آب مصرف شد یعنی چه ، هندوانه برگشت خورد بده به مردم گرسنه ، امحاء کردید ، غلط کردید ،آن کسی که امحاء کرد را باید محاکمه کنند.
چراندادید مردم بخورن.
...
پاسخ ها
.... اگه به مردم هندوانه مجانی داده شود..در آنصورت مردم خیلی.. پر رو..میشوند!!!
کشوری مثل روسیه و ترکیه ، کشاورزی مدرن ومکانیزیه شده درتمام زمینه ها دارند،درکشورما همین هندوانه رابصورت سنتی پرورش می‌دهند، برای صادرهم از وسائل مبتدی وغیراصولی استفاده می‌کنند، امحا کردن، خود یک جنایت وخیانت است، درصورتی که مردم ایران پسمانده های میوه های صادراتی رادرداخل می‌بینند..
انتظار دارید که تخم مرغ پخته دوباره جوجه بشه این حساب کتاب دیگه چیه من خودم کشاورزم هندوانه ازخیلی کشت های دیگه کمتر آب مصرف میکنه منتها موقع آبیاری آب بیشتری جذب میکنه ولی بیشتر کشت های دیگه آب و هدر میره
نه خود خورد نه کس دهد گنده کند به سگ دهد به خدا تنها کشور بی دین و ایمان دنیا ایرانه و بس
۷ هزار تن که بیشتر هم در جنوب کشور و مناطق کم آب با آب بری زیاد کشت میشه یعنی حداقل ۳ برابرش آب هدر رفته
حداقل به مراکز بیمارستانها میدادید که به مریض های کرونایی بدن.
اقا این قدر هندوانه نکارید در کشور بی اب انهم افتی شته ای و هزار ایراد داره
ببینید کیا تصمیم گیرنده اند؟مردم از جزییات که هیچ از کلیات هم بیخبرن!ولی مجلسی که با رای اندک مردم روی کار اومدی خو ب شما نماینده اید مثلا باید توی همه مسائل ورود کنید گرچه همان عده کم هم اشتباه کردند
اصلا اینجور که توضیح دادند نیست کشت هندوانه تا ۴۵ روز حداقل در گلخانه هست وبعد نشا منتقل شده وداخل زمین کشت میشه به صورت زیرپلاستیکی و قطره ای و حداکثر ۷۵ روز هم داخل زمین باشد کمترین مصرف آب را دارد .حتی هندوانه هست که به صورت دیم بدون اب تولید میشه قطعا کارشناسی که گفته هندوانه جزو اب برترین محصول هست یک بی سواد مطلق هست
آخه هندوانه ایی که چندین روز بار تریلر لب مرز بوده و آفتاب خورده از داخل خراب شده و اگر مجانی به مردم بدهند و مریض شوند خود شما آلبانی نشین ها و غربگداها اعتراض نمی کنید که مردم را مریض کردید . دور ربخته شود بهتر هست که کسی مریض شود و پول دوا و دکتر و مصیبت داده شود
مدیران جاهل
وقتی وزیر بیسواد مسولین بیسواد داشته باشیم همینه فقط وارد بکنیم
نه خود خوری نه کس دهی گنده کنی به سگ دهی