نگاهی به آمار‌های مهاجرتی ایرانیان

خبرگزاری ایسنا: نسخه انگلیسی "سالنامه مهاجرتی ایران" با همکاری جمعی از محققان، پژوهشگران و فعالان حوزه مهاجرت های بین المللی از سوی رصدخانه مهاجرت ایران وابسته به پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه صنعتی شریف و با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری توسط انتشارات دانش‌بنیان فناور منتشر شد.

پرویزکرمی از انتشار نسخه انگلیسی سالنامه مهاجرتی ایران خبر داد و گفت: این نسخه از سالنامه مهاجرتی ایران با همکاری جمعی از محققان، پژوهشگران و فعالان حوزه مهاجرت های بین المللی از سوی رصدخانه مهاجرت ایران وابسته به پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه صنعتی شریف و با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری توسط انتشارات دانش‌بنیان فناور منتشر شده است تا ضمن بیان واقعیت های آماری ایران در حوزه مهاجرت، زمینه دسترسی محققان و پژوهشگران سایر کشورها وسازمانهای بین المللی را به این آمار میسر کند.

از شایعه فرار مغزها تا واقعیت

دبیر ستاد فرهنگ‌سازی اقتصاد دانش‌بنیان و توسعه صنایع نرم و خلاق، با تأکید بر این‌که این سالنامه مهاجرتی ایران، وضعیت مهاجرفرستی در ایران را بر اساس آمار و مستندات بین المللی و قابل اعتنا تصویر می‌کند، ادامه داد: تا پیش از انتشار این سالنامه، درک جامعه، رسانه و پژوهشگران داخلی وخارجی از وضعیت مهاجرپذیری و مهاجرفرستی ایران به چند گزارش با اطلاعات و آمارهای کذب ، مغشوش غیر قابل اتکا و ناصحیح محدود بود. اما انتشار این سالنامه به زبان فارسی و انگلیسی وضعیت و جایگاه واقعی ایران را در میان کشورهای مهاجرفرست نزد جامعه بین‌المللی نمایان می‌کند.

رئیس مرکز ارتباطات واطلاع رسانی معاونت علمی با تأکید بر این‌که آمارهای نادرست ارائه شده از رتبه ایران در مهاجرفرستی ارائه داده است، ادامه داد: سالنامه مهاجرتی ایران با ارائه آمارهای مستند و ارائه دستاورد جمع کثیری از پژوهشگران، نادرست بودن ادعای برخی از رسانه‌ها و افراد را که بدون استناد به هیچ آمار و تحلیل‌ قابل اعتنایی، از شایعه فرار مغزها می‌گفتند آشکار و جامعه بین‌المللی را از وضعیت واقعی ایران درحوزه مهاجرت آگاه می‌کند.

کرمی، با اشاره به قرار نداشتن ایران در جمع کشورهای مهاجرفرست گفت: ایران جزء کشورهای اصلی مهاجر فرست محسوب نمی‌شود. گزارش سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه در سال ۱۳۹۴ نشان می دهد، ایران در میان ۲۰ کشور فرستنده مهاجر متخصص رتبه ۱۷ را دارد و در گزارش بانک جهانی در سال ۱۳۹۵،کشورمان در فهرست ۳۰ کشور اول ارسال‌کننده مهاجر قرار ندارد.

دبیر ستاد فرهنگ‌سازی اقتصاد دانش‌بنیان و توسعه صنایع نرم و خلاق، با اشاره به این‌که نسخه انگلیسی سالنامه مهاجرتی ایران، تصویر روشنی از کشورمان در این حوزه به پژوهشگران بین‌المللی ارائه می‌دهد، افزود: مردادماه امسال نسخه فارسی این سالنامه ، با حضور معاون علمی و فناوری رییس‌جمهوری رونمایی شد. اکنون با انتشار نسخه انگلیسی ، راه برای توسعه پژوهش‌های مهاجرتی توسط محققان و پژوهشگران غیر فارسی زبان و ارائه تصویری روشن و حقیقی از واقعیت مهاجرتی ایران بر مبنای آمارهای متقن و مستند هموار شده است.

مدیرمسول انتشارات دانش‌بنیان فناور، از قرار گرفتن ایران در میان کشورهایی که به شکل ساختارمند و مستند آمارهای مهاجرتی خود را منتشر می‌کنند گفت و ادامه داد: در این سالنامه ، داده‌ها و تحلیل‌های ارزشمندی در حوزه‌های گوناگون مهاجرت به مخاطبان ارائه شده است. این کتاب در قالب فصل‌های گوناگون و به صورت دسته بندی شده به اطلاعات دقیق این حوزه می‌پردازد.

کرمی از آمارهای ارائه شده در سالنامه مهاجرتی ایران بر اساس آخرین یافته‌های پژوهشی گفت و ادامه داد: در این سالنامه یافته‌هایی مانند جمعیت ایرانیان خارج از کشور، جا به جایی‌های دانشجویی، مهاجرت‌های کاری مورد توجه قرار گرفته است. البته اطلاعات مهاجرت‌های اجباری- پناهجویی مبتنی بر منابع داخلی و گزارشات مرجع بین‌المللی آمده است.

ارائه تصویری از وضعیت مهاجرفرستی ایران

کرمی با اشاره به تبیین وضعیت مهاجران بین‌المللی و سهم جمعیت مهاجران ایرانی از سبد جمعیت مهاجران جهان بر اساس شاخص‌های گوناگون اظهار کرد: تعداد دانشجویان ایرانی مشغول به تحصیل در دانشگاه‌های کشور آمریکا به عنوان یکی از مهم‌ترین مقاصد تحصیلی دانشجویان بین‌المللی در جهان و ایران، روند صدور انواع ویزاهای تحصیلی همراه با تعداد و جایگاه جمعیت دانشجویان ایرانی در دانشگاه برتر آمریکا و جهان در مقایسه با کشورهای دانشجوفرست در این قالب تحلیل شده است.

وی با بیان این‌که توانمندی ایران در بازگشت نخبگان ایرانی غیر مقیم و بین‌المللی در سالنامه مهاجرتی ایران مورد بررسی قرار گرفته است، ادامه داد: نرخ بازگشت متخصصان و فارغ التحصیلان ایرانی به داخل کشور، شاخص خالص چرخش نخبگان ایرانی از سرفصل‌های مهم این سالنامه است. همچنین روند جابه جایی بین‌المللی دانشجویان ایرانی در طول چند دهه مختلف به استناد آخرین منابع و نیز فراز و فرود رتبه دانشجو فرستی ایران در جهان، جمعیت دانشجویان بین المللی مشغول به تحصیل در ایران ارائه شده است.

مشاور رئیس بنیاد ملی نخبگان این سالنامه را مرجعی برای تحلیل‌ها و پژوهش‌ها در عرصه بین‌المللی دانست و گفت: این مرجع علمی برای تحلیل و سیاستگذاری در حوزه مهاجرت مفید خواهد بود و با به روزرسانی آمارها و تحلیل‌های نسخه فارسی، نسخه انگلیسی آن نیز به طور مرتب ودر وب سایتی به همین منظور روزآمد خواهد شد.