ابتکار: تهدیدم کردند!
ابتکار: در جریان جلوگیری از آلودگی هوا که به مجلس و نهاد‌های دیگر نامه می‌زدیم، گزارشی مبنی بر اینکه بنزینی که در سطح پمپ بنزین‌ها وجود دارد ارائه دادم، اما متاسفانه نتیجه‌ای نگرفتیم و حتی به گونه‌ای من را تهدید کردند و گفتند وارد این موضوعات نشوید.
خبرآنلاین: هشت سال از آن زمان که معصومه ابتکار برای بار دوم راهی ساختمان سازمان حفاظت از محیط‌زیست شد گذشته و حالا او، زن ۶۲ سالهای که روزی در سال ۲۰۱۲ جزو ۵۰۰ چهره پرنفوذ جهان اسلام در بخش سیاست قرار گرفت و از او به عنوان یکی از هفت قهرمان زمین تقدیر شد، روزهای استراحت بعد از پایان دولت‌های یازدهم و دوازدهم را می‌گذراند.
سه ماه از پایان کار معاون سابق رییس‌جمهور در امور زنان و خانواده گذشته و خبرهایی درباره او بر سر زبان‌ها افتاده؛ خبری مربوط به عملکردش در دولت اول حسن روحانی و زمانی که از ساختمان پردیسان جلوی توزیع بنزین تولیدی پتروشیمی‌ها را گرفت.
اما این ماجرا هنوز یقه‌اش را رها نکرده؛ چند روز پیش بود که کمیسیون اصل ۹۰ مجلس در گزارشی درباره تخلف دولت یازدهم درباره بنزین تولیدی پتروشیمی‌ها اعلام کرد که معصومه ابتکار و بیژن زنگنه، وزیر سابق نفت را به دلیل نقض تعهد شرعی، قانونی، اخلاقی و تشویش اذهان عمومی به قوه قضاییه جهت مجازات معرفی کرده است.
اما معصومه ابتکار در گفتگو با خبرآنلاین، این اظهارات را حرکتی در جهت تخریب شخص خودش و دولت گذشته می‌داند و می‌گوید از همان زمانی که عضو شورای شهر تهران بوده بارها از سوی افرادی خاص برای پیگیری نکردن موضوع بنزین و آلودگی هوا تهدید شده و به او گفته بودند وارد این موضوعات نشود، چون بحث امنیت ملی در میان است و برایش تبعاتی خواهد داشت؛ «که البته تبعات آن را دیدیم؛ از پرونده‌سازی، تهمت‌ها و دروغ‌ها گرفته تا اتهاماتی که علیه خودم، همسرم و خانواده‌ام زدند و اذیت‌های زیادی کردند. حتی به همسرم زنگ زدند و گفتند جلوی من را بگیرد.»
موضوعی که به گفته خودش یکی از دلایل رد صلاحیتش در انتخابات شورای شهر چهارم تهران بود. او می‌گوید تمام اسناد و مدارکی که نشان می‌دهد دولت محمود احمدی‌نژاد، بنزین ریفورمیت را توزیع می‌کرده و سبب آلودگی شدید هوا شده، موجود است.
من در شورای شهر، رییس کمیته محیط‌زیست شهر تهران بودم، گزارشی به دست ما رسید که برای جبران کسری بنزین دارند ترکیبات آروماتیک مثل بَنزن و تولوئن به بنزین اضافه می‌کنند. برای اینکه آن کسری بنزینی که ناشی از تحریم‌ها بود، جبران شود. این گزارش در سال ۱۳۸۹ به دست من رسید که گزارشی فنی و دقیق بود. من این گزارش را با کارشناسان و مشاورانمان در کارگروهمان مطرح و روی آن بحث کردیم. به دنبال آن من تذکری را به صورت کتبی در شورای شهر دادم و به رئیس شورا اعلام کردم که این موضوع شرایط تهران را بسیار خطرناک و هوا را آلوده می‌کند. چون بنزن یک ترکیب سرطان‌زا است. اگر شما گایدلاین‌های WHO را ببینید گفته شده که بنزن یک کارسینوژن گرید A است؛ یعنی یک سرطان‌زای قطعی است و این موضوع خیلی نگران‌کننده بود.
بر اساس این نگرانی ما از شهردار تهران خواستیم که شرکت کنترل کیفیت هوا باید وضعیت بنزن را در شهر تهران اندازه‌گیری کند. شرکت کنترل کیفیت هوا در ابتدا اعلام کرد که تجهیزات لازم را برای اندازه‌گیری ندارد و بعد از آن آقای قالیباف دستور دادند و تجهیزات خریداری شد. شرکت کنترل کیفیت هوا به طور جامع وضعیت آلاینده بنزن در شهر تهران را اندازه‌گیری کرد و در نهایت گزارش بسیار نگران‌کننده بود و بر نگرانی‌های ما افزود. این گزارش نشان داد که بنزن به میزان خیلی زیادی در سطح پمپ بنزین‌ها و همینطور در سطح هوای آزاد شهر تهران منتشر شده است. ما این گزارش را منعکس کردیم ولی متاسفانه نتیجه‌ای نگرفتیم و حتی به گونه‌ای من را تهدید کردند و گفتند وارد این موضوعات نشوید. چون بحث امنیت ملی است که من گفتم سلامت مردم مهم است.
*این تهدیدها از کجا بود؟
افراد خاصی چه در داخل شورا و چه در بیرون بودند و حتی گفتند این موضوع تبعاتی خواهد داشت ولی من پیگیر بودم چون مسئولیت داشتم و نماینده مردم شهر تهران بودم.
*منظورشان از تبعات دقیقا چه تبعاتی بود؟
تبعات آن را دیدیم؛ از پرونده‌سازی، تهمت‌ها و دروغ‌ها گرفته تا اتهاماتی که علیه خودم، همسرم و خانواده‌ام زدند و اذیت‌های زیادی کردند.
*یعنی بخاطر خودتان می‌گفتند وارد نشوید یا مساله دیگری بود؟
من آن موقع نمی‌دانستم که پشت این مسئله منافع اقتصادی هم وجود دارد و صرفا فکر می‌کردم یک بحث سیاسی است. می‌گفتم هرچقدر مهم است که شما با تحریم‌ها مقابله کنید همانقدر هم مهم است که سلامتی مردم را حفظ کنیم؛ چون ما در قبال سلامتی مردم مسئولیت داریم. بارها گفتم اگر نتوانم از حقوق مردم دفاع کنم و شورای شهر نتواند در برابر چنین خطای بزرگی ایستادگی کند، این صندلی شورای شهر هیچ ارزشی برای من ندارد. به هر حال این گزارش‌ها منتشر شد و ما مرتب پایش کردیم و به دولت آقای احمدی‌نژاد اعتراض و اعلام می‌کردیم.
*زمانی که شما این قضیه را مطرح کردید آقای روحانی و هیئت وزراء از این قضیه استقبال کردند؟
بله. ایشان از موضوع کاهش آلودگی هوا، بهبود کیفیت هوا و مقابله با هرگونه آلودگی استقبال و حمایت کردند. من گزارش بحث بنزین پتروشیمی را در دولت به صورت کامل ارائه دادم و ایشان در جریان قرار گرفتند. اما همزمان در مجلس نهم شروع کردند من را به مجلس فرا بخوانند. آنجا بحث این بود که چرا این کار را کردید؟ می‌گفتند این کار بیشتر یک جنجال خبری و تشویش اذهان بوده و شما مردم را نگران کردید، در حالی که آلودگی وجود نداشته است. آنها در کل بحث آلودگی هوا و آلودگی بنزن را انکار می‌کردند.
*در همان زمان که این نمایندگان این موضوع را انکار می‌کردند، میزان مرگ و میرها در آن مقطع بخاطر آلودگی افزایش داشت؟
ارتباط مرگ و میر با آلودگی هوا یک ارتباط خطی مستقیم نیست. مرگ و میر عوامل متعددی دارد. اینکه ما بگوییم قطعا چه میزان مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا است، محاسبه و تخمین دارد. ولی بله، ما در زمان‌هایی که افزایش آلودگی هوا داشتیم افزایش گزارشات مربوط به مرگ و میر را هم داشتیم. گزارش‌های جهانی در اینکه بنزن یک ترکیب سرطان‌زا است و در اینکه به افزایش سرطان خصوصا سرطان خون در کودکان منتهی می‌شود، شکی نداشتند. آن سال (حوالی سال ۸۹-۹۰-۹۱) انجمن سرطان گزارش‌هایی را به ما داده بود و در این گزارش‌ها ابراز نگرانی از افزایش میزان سرطان در شهرهای بزرگ خصوصا تهران وجود داشت.
*همان موقع گفته شد همسر شما در کار واردات بنزین است، درست است؟
بله. همه این افراد مخالف توقف بنزین پتروشیمی و معتقد بودند این کار سیاسی است. آنجا بود که شایعه‌ای مطرح شد که خانم ابتکار این کار را بخاطر واردات بنزین همسرش دارد انجام می‌دهد. این اتهام خیلی کثیفی بود و من از مراجع مختلف خواستم که این موضوع را پیگیری کنند. از طرف بازرسی ستاد کل هم آمدند و این موضوع کاملا مورد بررسی قرار گرفت.
*به همسرتان هم گفته بودند تا جلوی شما را بگیرند، درست است؟
بله یک بار با ایشان تماس گرفتند و به همسرم این موضوع را گفته بودند. همسرم گفته بود ایشان مستقل است، خودش تصمیم می‌گیرد و نظرات ایشان نظراتی کارشناسی است. درحالیکه بحث سیاسی نبود، کمیته محیط زیست شهر تهران نمی‌تواند ملاحظات سیاسی را در تشخیص مشکلات زیست‌محیطی در نظر بگیرد و نباید مشکلات زیست‌محیطی را با مشکلات سیاسی گره بزنیم.
*یعنی با آمدن دولت محمود احمدی‌نژاد موضوع آلودگی هوا از اولویت خارج شد؟
بله، آلودگی هوا از اولویت خارج شد و عقب‌گرد داشتیم. ما می‌دیدیم که خیلی از سیاست‌ها اجرا نمی‌شود و در شورای شهر پیگیری می‌کردیم. ولی در سطح ملی و کلان آن جدیت و پیگیری نبود. زمانی که سال ۹۲ به سازمان حفاظت از محیط‌زیست برگشتم، بحث آلودگی هوا دوباره اولویت پیدا کرد و قانون لایحه هوای پاک را با کمک آقای لاریجانی و مجلس دهم به تصویب رساندیم. حتی در دولت دوازدهم آیین‌نامه‌های اجرایی این قانون نوشته شد.
*فکر می‌کنید این قانون به درستی اجرا شد؟ چون همچنان شاهد آلودگی هوا در سالهای اخیر بوده‌ایم.
یکی از موانع مهم در بحث کیفیت سوخت، فعالیت پالایشگاه‌ها و بحث تحریم‌ها و مراودات بین‌المللی ما است. متاسفانه هر سال نیروگاه‌های ما مقداری مازوت می‌سوزانند که کیفیت هوا را خیلی کاهش می‌دهد و آسیب می‌زند. بنابراین باید تلاش کرد و این مسیر را ادامه داد. اصلاح کیفیت خودرو، اصلاح کیفیت سوخت کشور، اصلاح موتورخانه‌های منازل، اصلاح نیروگاه‌ها، کاهش انتشار آلاینده‌ها توسط صنایع و نیروگاه‌ها تمامی این ها در بهبود کیفیت هوا نقش مهمی دارد.
کارشناسان، خبرنگاران و فعالان محیط‌زیست بیشترین انتقاد را به همین چهار سال آخر فعالیت سازمان محیط‌زیست دارند، آیا آقای کلانتری با شما مشورت و از تجربیات شما استفاده می‌کردند؟
خیلی مختصر پاسخ می‌دهم، خیر! سیاست‌ها متفاوت بود.
*نظرتان درباره علی سلاجقه، رئیس فعلی سازمان محیط‌زیست چیست؟
خیلی آدم خوب و کارشناسی است و انشالله بتواند خوب کار کند.
*فکر می‌کنم به بیت رهبری هم این موضوع را گفته بودید...
بله و نتیجه این بود که این مطلب کاملا دروغ است و چنین چیزی اصلا واقعیت ندارد.
*این شایعه از کجا آمده بود؟ پایه آن چه بود؟
یک دروغ محض و اتهام کاملا ساختگی بود. متاسفانه تلاشی بود برای اینکه فکر می‌کردند شاید من از این ناحیه عقب‌نشینی کنم و دولت موضوع را دیگر پیگیری نخواهد کرد. به هر حال این مسئله آسیب‌زننده بود ولی ما را متوقف نکرد. مجلس هم در کمیسیون اصل ۹۰ موضوع را بررسی و یک گزارش تهیه کرد که گزارش خیلی دقیقی نبود و به همان دلیل هیئت رئیسه تصمیم گرفت گزارش را در صحن مطرح نکند و خوشبختانه بنزین پتروشیمی کاملا از رده خارج شد.
به طور مستمر هم پایش هوای تهران و کلان شهرها و هم پایش کیفیت بنزین را طی سال‌هایی که من مسئولیت داشتم، در دولت یازدهم انجام دادیم و روندها نشان می‌دهد که خوشبختانه با کاهش چشمگیر آلودگی هوا روبرو شدیم. فکر می‌کنم در پایان دوره دولت یازدهم، ۱۱۰۰ روز اندازه‌گیری هوای شهر تهران کاملا محسوس نشان می‌دهد که برنامه کاهش آلودگی هوا، تدریجا باعث افزایش تعداد روزهای هوای پاکمان شد.
نظر کاربران
خوب کاری کردن دمشون گرم