کلش آو کلنز، تراویان و وارکرافت، بازی کردی؟

همشهری دانستنیه ا: Massive Multiplayer Online Games یا همان « گروهی گسترده» که به طور اختصاری MMO و MMOG نیز نامیده می شوند، بازی هایی هستند که تعداد زیادی از گیمرها می توانند آنلاین و همزمان در آنها به بازی بپردازند.

بازی های MMO محدود به پلتفرم خاصی نبوده و علاقمندان به بازی های آنلاین گروهی می توانند به وسیله دستگاه های سرگرمی گوناگونی از جمله تبلت ها، گوشی های هوشمند، کامپیوترهای شخصی و کنسول ها وارد این بازی ها شوند. مثل همین بازی کلش آو کلنز که مخصوص تبلت ها و گوشی های هوشمند است. اغلب بازی های MMO گیمرها را به تعامل با بازیکنان آنلاین در سراسر دنیا تشویق می کنند، هر چند برخی از این بازی ها به گیمرها اجازه می دهند به طور انفرادی و بدون نیاز به تعامل با کاربران دیگر نیز به بازی بپردازند.

گردهمایی بزرگ

یکی از وجوه تمایز بازی های MMO، برخورداری از دنیای مجازی واحدی است که صدها یا هزاران گیمر را گرد هم می آورد. بازیکنان در هر زمان و مکانی تنها با وارد شدن به دنیای بازی می توانند همدیگر را ببینند و با یکدیگر به تعامل بپردازند.


بازی های معمولی مثل بازی های سبک تیراندازی اول شخص یا اتومبیلرانی که از حالت آنلاین و مولتی پلیر پشتیبانی می کنند، به تعداد محدودی از بازیکنان امکان می دهند که به طور همزمان کنار هم و روی یک سرور رقابت کنند، در حالی که سرور اغلب بازی های مطرح سبک MMO ظرفیت پشتیبانی همزمان از چند هزار کاربر را داراست.

علاوه بر این کاربران بیشتر بازی ها روی سرورهای محدود و خصوصی گرد هم می آیند (مثل بازی های محبوب در گیم نت ها که روی سرورهایی با ظرفیت محدود انجام می شود) اما کاربران بازی های MMO اغلب به سرورهای بزرگ و مرکزی خود ناشران بازی وصل می شوند.

اولین ها

با وجود محبوبیت بازی های آنلاین گسترده و انتشار چند ده بازی MMO طی چند سال اخیر، شاید خیال کنید که با حوزه نوپایی سر و کار داریم اما جالب است بدانید اولین بازی آنلاین گسترده واقعی دنیا را یک استودیوی بازی سازی آمریکایی به نام Kesmai در سال 1986 منتشر کرد. Air Warrior، یک بازی شبیه سازی هواپیمایی بود که چند ماه بعد از انتشار، گرافیک سه بعدی هم به آن اضافه شد. این بازی ساز چند عنوان دیگر از جمله قسمت دوم Air Warrior را هم ساخت تا آنکه روبرت مورداک، صاحب غول رسانه ای «نیوز کورپ» استودیوی بازی سازی Kesmai را خرید.

دهه 80 و 90 میلادی سال های رشد و صعود بازی های MMO بود. Neverwinter Nights یکی از محبوب ترین بازی های اوایل دهه 90، به گیمرها اجازه می داد شخصیت مستقل با سر و شکل دلخواه خود را در بازی بسازند و در مقام جنگجو در دنیای مشترک بازی با گیمرهای دیگر روبرو شوند و با جنگجوی مجازی آنها مبارزه کنند.


این بازی کلاسیک که در سال ۱۹۹۱ برای DOS منتشر شد، جمعیت قابل توجهی از گیمرها را به خود جذب کرد. Neverwinter Nights جزو اولین عناوین MMO بود که چیزی شبیه به Leaderboard یا «جدول بازیکنان برتر» داشت. گیمرها برای بالا کشیدن رتبه خود و حضور در جمع برترین ها باید بیشتر بازی می کردند، جنگجوی خود را قوی تر می کردند و گیمرهای بیشتری را در دنیای بازی شکست می دادند.

Meridian ۵۹، The Realm Online و Ever Quest نیز از جمله بازی های آنلاین گسترده ای بودند که در طول دهه ۹۰ محبوبیت بازی های این سبکی را چند برابر کردند و راه را برای ظهور بازی های آنلاین گسترده امروزی هموار کردند اما با گذشت زمان و پیشرفت فناوری و زیرساخت ها، ابعاد بازی های MMO نیز گسترش یافت. برای مثال Neverwinter Nithgts در سال ۱۹۹۱ تنها از پنجاه بازیکن به صورت همزمان پشتیبانی می کرد اما این رقم طی چهار سال ۱۰ برابر شد و به ۵۰۰ بازیکن همزمان رسید.

دنیای پول و سرمایه

World of Warcraft محبوب ترین بازی آنلاین گستره در بین غربی هاست که بیش از ۵۰ درصد از کاربران آن در بازی اشتراک پولی دارند. جمعیت کاربران فعال WoW در هر ماه بین هشت تا نه میلیون نفر تخمین زده شده است. محبوبیت «وارکرافت» آنچنان بوده که در سال ۲۰۰۸ و در بین کاربران غربی، ۵۸ درصد از سهم بازار عضویت پولی در بین بازی های MMO به این بازی تعلق داشت. همچنین آمار نشان می دهد که کاربران وارکرافت در مجموع ۲.۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۵ خرج عضویت در این بازی کردند.

علاوه بر این نشریه معتبر «فاینشنال تایمز» در دسامبر ۲۰۰۳ طی گزارشی به بررسی ارزش دارایی های مجازی کاربران در محبوب ترین بازی MMO آن زمان یعنی Everquest پرداخت. براساس این گزارش، سرانه تولید ناخالص داخلی در Everquest یا به بیان ساده تر «میانگین سرمایه هر کاربر در دنیای بازی» معادل دو هزار و ۲۶۶ دلار برآورد شد که اگر Everquest را یک کشور فرض می کردیم، این تمدن مجازی به عنوان هفتاد و هفتمین کشور ثروتمند دنیا و همتراز با کرواسی، اکوادور، تونس و ویتنام شناخته می شد.


درمانگر دردها

سرقت اتومبیل و آدم کشی در روز روشن یا تیراندازی های سریالی در مدارس آمریکا از جمله رفتارهایی است که برخی آن را به بازی های کامپیوتری نسبت می دهند اما جنبه های آموزشی و پرورشی بازی های کامپیوتری بسیار پررنگ تر از ابعاد خشونت آمیز آن است. به اعتقاد محققان، همین بازی های آنلاین گسترده به دلیل ماهیت همگرایانه خود می توانند مهارت های تعاملی افرادی را که دچار اختلال یا ناتوانی های ارتباطی هستند، بهبود ببخشد.

«اوتیسم» یا در خودماندگی یکی از اختلالات ارتباطی شایعی است که اغلب در سنین پایین بروز پیدا می کند. در بین پسران شایع تر است و با رفتارهای ارتباطی و کلامی غیرطبیعی مشخص می شود. دانشمندان بر این باورند که انجام بازی های آنلاین گسترده مانند «وارکرافت» در کنار حمایت خانواده و اطرافیان می تواند به ابزار موثری برای بهبود وضعیت مبتلایان به اوتیسم تبدیل شود. بازیکنان برای پیشرفت در بازی و پیروزی در نبردها باید با یکدیگر همکاری و تعامل داشته باشند. وارکرافت به افراد خودمانده می آموزد که چطور کار تیمی انجام دهند و در فعالیت های گروهی همگام و پا به پای دیگران پیش بروند.

در سال ۲۰۱۰ یک دانشجوی ارشد رشته ارتباطات دانشگاه سنت ماری کالیفرنیا رساله خود را با موضوع تاثیر بازی های MMO بر افراد دچار کم توانی های ارتباطی و اجتماعی نوشت. براساس یافته های این رساله، بازی های کامپیوتری همگرایانه را نمی توان به عنوان تنها ابزار بهبود مهارت های ارتباطی به کار گرفت؛ با وجود این، بازی های کامپیوتری چند جانبه و به خصوص بازی های آنلاین گسترده در مقام ابزاری جانبی تاثیر قابل توجهی در بهبود اختلالات و کم توانی های ارتباطی دارند.

بازی های مطرح MMO

Travian

تراویان یک بازی آنلاین گسترده است که تحت مرورگرهای اینترنتی بازی می شود. در دنیای تراویان، کدخدای یک روستای کوچک و عقب مانده می شوید و با استفاده از منابع طبیعی، باید روستای خود را توسعه دهید. البته در این راه فقط به منابع خدادادی بسنده نخواهید کرد، بلکه در مقام یک فرمانده مقتدر باید روستاهای همسایه را غارت و از روستای خود دفاع کنید.


البته گزینه های صلح طلبانه تری مثل تبادل کالا یا اتحاد با روستاهای دیگر نیز همیشه روی میز است. برگ برنده تراویان این است که بازیکنان بدون نصب بازی، بدون نیاز به سیستم های قوی و تنها از طریق مرورگرهای اینترنتی می توانند پا به دنیای بازی بگذارند.

Lord of the Rings Online

بازی آنلاین گسترده «ارباب حلقه ها» که به LOTRO معروف است، سومین بازی محبوب MMO دنیا در سال ۲۰۱۰ شناخته شد. در بازی آنلاین ارباب حلقه ها مثل خیلی از بازی های این سبکی، شخصیت منحصر به فرد خود را می سازید و در پی تعامل با کاربران آنلاین دیگر و محیط بازی و همچنین انجام ماموریت های مختلف به تدریج امتیاز جمع می کنید و رتبه خود را افزایش می دهید.


ارباب حلقه ها به شما اجازه می دهد از زاویه دید سوم شخص یا اول شخص جریان بازی را دنبال کنید؛ البته در دنیای آنلاین ارباب حلقه ها قرار نیست همیشه بکشید و غارت کنید، بلکه زمانی را نیز باید به تعامل سالم با دیگران، آشپزی و کشاورزی بپردازید.

EVE Online

EVE Online سرآمد تمام بازی های سبک فضایی و نمونه بارز یک بازی آنلاین گسترده است که پشت تمام جزییات و عناصر آن فکر خوابیده است. استودیوی CCP Games کهکشانی خیالی را خلق کرده که در آن بیش از هفت هزار و ۵۰۰ سامانه ستاره ای وجود دارد و نظام ستاره ای ماه، سیاره ها، سیاه چاله ها و ایستگاه های فضایی خودش را دارد.


EVE Online دنیای ۲۱ هزار سال آینده را به تصویر می کشد؛ دنیایی که در آن، انسان ها از منابع طبیعی کره خاکی چیزی باقی نگذاشته اند و زمین در اثر جنگ و بمباران دیگر جای ماندن نیست و به همین دلیل زمینی ها قلمرو حکمرانی خود را تا هزاران ستاره و سیاره گسترانده اند.

برای شروع یک کشتی فضایی می سازید و به یکی از حرفه های عمده بازی نظیر دزدی، تولید یا تجارت مشغول می شوید. البته می توانید در مقام یک گیمر بی طرف و صلح طلب در کهکشان بیکران EVE Online تنها به گشت و گذار بپردازید و هر وقت هوس کردید به جان دیگران بیفتید. جالب است بدانید تعداد اعضای پولی EVE Online تا فوریه ۲۰۱۴ از مرز ۵۰۰ هزار نفر گذشت.