آيا گوش‌پاك‌كن واقعا وسيله مفيدي است؟

گوش‌ها اعضاي حساسي هستند كه كوچك‌ترين مشكلي در آن‌ها باعث بروز مشكلات جدي و حتي كاهش ميزان شنوايي مي‌شود. ترشحات گوش يكي از مواردي است كه خيلي از افراد با آن روبه‌رو هستند و براي تميز كردن آن‌ها بيش ازحد اصرار مي‌كنند و استفاده از گوش پاك‌كن موجب عفونت و بروز حساسيت مي‌شوند. دكتر علي شيرازي، متخصص گوش، حلق و بيني نكات و اطلاعات كاملي درباره حفظ سلامت و پاكيزگي گوش ارائه مي‌دهند.



بعضي از خانم‌ها قسمت غضروف گوش‌شان را نيز سوراخ مي‌كنند، گاهي‌اوقات ممكن است در اثراين كار غضروف دچار عفونت شود چون غضروف عضو حساسي است و يك لايه نازك پوست روي آن را پوشانده كه اگر عفونتي در آن رخ دهد مي‌تواند مشكلات جدي را براي فرد به‌وجود آورد. اگر خانمي مي‌خواهد اين كار را انجام دهد بايد بسيار مراقب باشد و اين كار را با دقت و حفظ رعايت استريل انجام دهد.



به‌دنبال سوراخ كردن گوش بدليجات زيادي هستند كه حساسيت ايجاد مي‌كنند ولي در ميان آن‌ها طلاي زرد يا سفيد اين‌طور نيستند و حساسيت ايجاد نمي‌كنند. اگر دراثر اشتباه فردي جسم خارجي را در گوشش فرو كند درصورتي كه آن جسم به راحتي ديده مي‌شود مي‌توان آن را با دست خارج كرد ولي اگر جسم خارجي كه وارد گوش شده را نتوان مشاهده كرد به هيچ عنوان نبايد سعي كنيد تا آن را بيرون بياوريد، در اين شرايط فرد را به مركز درماني برسانيد تا توسط پزشك متخصص اين كار انجام شود و بدون اين‌كه به پرده گوش آسيب برسد جسم خارجي از آن بيرون آورده شود.



لاله گوش از جمله نواحي بدن است كه براي اتصال آويز و گوشواره مناسب است. سوراخ كردن گوش به مسئله فرهنگي ما برمي‌گردد براي مثال برخي از خانواده‌ها معتقدند اين كار بايد در سنين كودكي براي دختران انجام شود. اصولا از لحاظ سير رشد، رشد لاله گوش حداكثر تا 9 سالگي تمام مي‌شود يعني بعد از اين سن اندازه لاله گوش تغيير نمي‌كند. بهتر است سوراخ كردن گوش بعد از 6 سالگي انجام شود ولي اگر خانواده‌ها اصرار دارند تا زودتر اين كار را انجام دهند ضرر چنداني براي كودك ندارد. در بعضي ازخانواده‌ها مرسوم است كه گوش دختران را با روش‌هاي خانگي مانند استفاده از نخ و سوزن سوراخ مي‌كنند، عمل سوراخ كردن گوش بايد در شرايط بهداشتي و استريل انجام شود وگرنه فرد دچار عفونت مي‌شود.



ترشحات گوش مي‌توانند در ناحيه خارجي، داخلي و در موارد استثنايي در گوش داخلي وجود داشته باشند. زماني كه گوش به دلايلي عفونت ‌كند يا در مواردي در اثر ابتلاي افراد به آلرژي، ترشحات واضح و بيش‌ازحدي را مي‌توان در اين ناحيه مشاهده كرد. عفونت‌هاي ويروسي و بيشتر از آن‌ها عفونت‌هاي باكتريال و ميكروبي باعث بروز عفونت در جداره داخلي گوش مي‌شوند و به‌صورت جرم غيرطبيعي از گوش بيرون مي‌آيند.



ترشحات كه در اثر عفونت‌هاي مختلف ايجاد مي‌شوند مي‌توانند به‌صورت مايع شفاف، خونابه يا چركي باشند و گاهي نيز به‌صورت چرك و خون از گوش خارج شوند. با توجه به نوع عفونت و حالت آن كه ذكر شد با توجه به تشخيص پزشك ممكن است در اثر علت خاصي ايجاد شده باشد. خارش، احساس درد، تورم و كاهش شنوايي از مهم‌ترين علائم ابتلا به عفونت ميكروبي گوش است.



بيماري كه با ترشحات چركي به پزشك مراجعه مي‌كند ممكن است در اثر آسيب جدي به گوش مانند وارد شدن و نفوذ جسم خارجي و خراش خوردن آن يا وارد شدن ضربه، دچار پارگي پرده گوش شده باشد كه از عواقب آن خونريزي و درد شديد در اين ناحيه است. در مواردي نيز ممكن است به سر بيمار در تصادف يا سانحه‌اي ضربه شديدي وارد شود و عارضه‌اي مانند شكستگي جمجمه اتفاق بيفتد كه به‌دنبال آن خونريزي از گوش يا بيني رخ دهد، با اين حال عمده ترشحات غيرعادي مربوط به ترشحات چركي است كه به‌دنبال عفونت در گوش خارجي يا مياني ايجاد مي‌شوند و در كودكان شايع‌تر است.



بعضي از كارها باعث بروز عفونت در افراد مي‌شود، مثلا ورود آب آلوده و رطوبت، محيط مساعدي را براي رشد ميكروب‌ها و به‌ويژه قارچ‌ها در گوش ايجاد مي‌كند و گوش دچار عفونت مي‌شود. افرادي كه دچار بيماري‌هاي خاص مانند آلرژي، اگزما و بيماري‌هاي پوستي هستند بيشتر در معرض اين ناراحتي‌ها قرار مي‌گيرند. نخستين علائم خارش، التهاب، تحريك‌پذيري و درد مجاري خارجي گوش است. اگر شدت اين علامت‌ها افزايش يابد بايد سريعا براي پيشگيري از شدت بيماري و درمان صحيح به پزشك مراجعه كرد.



بعضي افراد عادت دارند بعد از حمام از گوش پاك‌كن براي تميزي گوش‌شان استفاده كنند، البته ضرري ندارد تا با اين وسيله قسمت خارجي گوش را پاك كنيد، ولي نبايد وسواس بي‌دليل به خرج دهيد. اين كار نه تنها به‌صورت عادت براي‌تان باقي مي‌ماند بلكه مرتب داخل گوش‌تان احساس خارش خواهيد كرد و به‌دنبال آن اين كار را ادامه مي‌دهيد، در نتيجه پيگيري اين عادت نادرست احتمال صدمه به مجراي گوش وجود دارد و حتي در مواردي نيز به پرده گوش آسيب مي‌رسد. بايد بدانيد همانطور كه تجمع جرم گوش باعث ناراحتي مي‌شود كمبود يا نبود اين ترشحات نيز مشكلات بيشتري را به‌دنبال دارد.


گوش پاك‌كن وسيله‌اي است كه براي تميز كردن لاله گوش، استعمال برخي داروها، تميز كردن آرايش دور چشم‌ها و مواردي از اين قبيل استفاده مي‌شود. ترشحات گوش به‌طور طبيعي به سمت بيرون حركت مي‌كند و نيازي نيست براي تميز كردن گوش از گوش‌پاك‌كن استفاده كرد. وقتي به حمام مي‌رويم تنها كافي است قسمت حفره‌اي شكل قسمت خارجي گوش را تميز كنيم. از پاك كردن داخل گوش با كف صابون و انگشت پرهيز كنيد چون چنين روش‌هايي براي تميز كردن گوش نه تنها كمكي به بهداشت و نظافت گوش نمي‌كند بلكه باعث ناراحتي و اختلال در سيستم طبيعي اين عضو مي‌شود. وقتي ترشحات به‌طور طبيعي به سمت خارجي گوش حركت مي‌كنند ديگر نيازي نيست كه آن‌ها را با وسيله ديگري از گوش خارج يا جسم خارجي را وارد گوش‌تان كنيد.



توصيه مي‌كنيم بعد از استحمام يا شنا فقط لاله گوش و قسمت خارجي آن را، آن هم بدون دستكاري مجراي داخلي گوش پاك كنيد. شايد فكر كنيد با استحمام مقدار زيادي آب وارد گوش‌تان مي‌شود و براي سلامت آن ضرر دارد اما خوب است بدانيد كه مقدار آبي كه بعد از حمام وارد گوش مي‌شود يا خودبه‌خود از آن خارج شده يا در عرض چند دقيقه بخار مي‌شود و چيز ديگري در گوش باقي نمي‌ماند، مگر آن‌هايي كه در پرده گوش‌شان با مشكل مواجه هستند. چنين افرادي كه در اين ناحيه دچار ناراحتي هستند ممكن است بعد از مدتي با عفونت گوش مواجه شوند كه استفاده از گوش پاك‌كن نيز راه‌حل مناسب براي‌شان نيست. افرادي كه در ناحيه پرده گوش‌شان مشكل دارند بايد مراقب باشند تا در هنگام استحمام يا شنا آب وارد گوش‌شان نشود.



مادران بايد بدانند وقتي كودك‌شان را به حمام مي‌برند آب داخل گوش به‌راحتي و به‌طور طبيعي از گوش خارج مي‌شود. فكر نكنيد اگر گوش‌تان خيس شد يعني مقدار زيادي آب وارد آن شده، همان مقدار اندك آبي كه وارد گوش مي‌شود بعد از گذشت چند دقيقه بخار شده و از بين مي‌رود بنابراين نبايد حساسيت به خرج دهيد.


خانم‌ها بايد مراقب باشند تا استفاده از گوش پاكن براي تميزي داخلي گوش‌شان را بيش از حد تكرار نكنند به‌خصوص آن‌هايي كه مصرند تا گوش‌شان را با صابون شست‌وشو دهند، با ادامه اين كار حالت طبيعي پوست گوش از بين مي‌رود و پوست خشك مي‌شود، در نتيجه فرد مستعد ابتلا به بيماري‌هاي قارچي و ميكروبي شده يا دچار حساسيت‌هاي پوستي مانند خارش مي‌‌شود. پاك كردن مجراي گوش به‌وسيله گوش پاك‌كن، با حذف واكس يا همان ترشحات طبيعي كه مجراي گوش را فرا گرفته تماس ميكروب‌ها با پوست مجراي گوش را افزايش مي‌دهند.



اگر گوش دچار عفونت شود بايد طي معاينه توجه داشت كه در كدام قسمت اتفاق افتاده است. اگر منشا عفونت گوش خارجي باشد پزشك متخصص براي درمان از قطره‌هاي دارويي استفاده مي‌كند. اگر منشا عفونت گوش بيمار به صورت حاد باشد معمولا از قطره استفاده نمي‌شود و به‌جاي آن آنتي‌بيوتيك‌هاي خوراكي يا تلفيقي تجويز مي‌شود ولي اگر عفونت مزمن در گوش مياني رخ دهد در شرايط خاصي با دقت از قطره استفاده مي‌كنيم.اين قطره‌ها عمدتا 2نوع هستند: قطره‌هاي آنتي باكتريال يا آنتي‌بيوتيك و دسته ديگر قطره‌هايي كه باعث كاهش تورم مي‌شوند كه در غالب اين‌ها مقداري كرتون نيز وجود دارد البته اين كرتون در آن حجمي نيست كه براي سلامت بدن ضرر داشته باشد بنابراين اين 2 تركيب به‌طور معمول در قطره‌ها استفاده مي‌شود. بايد بدانيد كه استفاده از چنين قطره‌هايي بايد با تجويز پزشك صورت گرفته و تنها در مواقعي كه لازم است مورد مصرف قرار گيرد.


همان‌طور كه گفتيم به‌طور معمول ما خودمان متوجه ترشحات گوش خارجي نمي‌شويم تا زماني كه بخواهيم گوش‌مان را تميز كنيم كه چربي در اين ناحيه را احساس مي‌كنيم. اگر ترشحات گوش زياد شوند و به‌طور غيرطبيعي به حالت مايع يا نيمه جامد به سمت بيرون حركت كنند به‌طوري كه كاملا آن را احساس كنيم، نشان‌دهنده اين است كه مشكلي در اين ناحيه وجود دارد، با اين حال بايد باز هم به اين نكته اشاره كنيم كه به‌طور طبيعي گوش ترشح زيادي كه متوجه آن شويم را ندارد، مثلا اگر هنگام شست‌وشو مجراي بيروني گوش چرب باشد در واقع همان ترشحات طبيعي گوش است ولي هرگونه جرم يا ماده مومي شكلي كه موجب انسداد گوش، كاهش شنوايي يا هرگونه مشكل ديگر شود جزو ترشحات غيرطبيعي شمرده مي‌شود و فرد بايد براي معاينه و اقدامات لازم به پزشك مراجعه كند.



گوش به 3 قسمت تقسيم مي‌شود؛ گوش خارجي، مياني و داخلي. گوش مياني توسط پرده‌اي از گوش خارجي جدا مي‌شود. آن چيزي كه پزشك در زماني كه پرده گوش سالم است با معاينه مشاهده مي‌كند همان گوش خارجي است. مجراي گوش خارجي توسط پوست پوشانده شده و به‌طور طبيعي ترشحاتي در اين ناحيه ايجاد مي‌شود كه جداره داخلي گوش را چرب مي‌كند، البته پوست اين ناحيه و ترشحات چرب آن با قسمت‌هاي ديگر بدن تفاوت دارد.

بايد بدانيد اين ماده چرب به سلامت پوست كمك مي‌كند و در واقع از ترشحات طبيعي و ضروري بدن است كه آلوده يا كثيف نيستند. ترشحات گوش خارجي به‌طور طبيعي و خودبه‌خود به سمت بيرون حركت مي‌كنند و از مجراي گوش خارج مي‌شوند بنابراين زماني كه مي‌خواهيم گوش‌مان را تميز كنيم متوجه آن مي‌شويم. وجود اين جرم براي نرم نگهداشتن و حفظ سلامت مجراي گوش خارجي ضروري است.

اختصاصی مجله اینترنتی برترین ها Bartarinha.ir