چرا هفت قلوهای مشهدی مردند؟
از هفت‌قلوهاي خبرساز مشهدي حالا فقط يك خواهر و برادر مانده‌اند. از پنج تاي آنها تنها يك خاطره بارداري براي مادر مانده و حتي يكي از آنها را يك هفته پيش از زايمان از دست داده است.
مجله سیب سبز - مريم لاري: از هفت‌قلوهاي خبرساز مشهدي حالا فقط يك خواهر و برادر مانده‌اند. از پنج تاي آنها تنها يك خاطره بارداري براي مادر مانده و حتي يكي از آنها را يك هفته پيش از زايمان از دست داده است. اين در حالي است که پدر خانواده معتقد است اگر او و همسرش دانش و اطلاعات بیشتری در مورد چندقلوزایی داشتند از میان هفت فرزندش، پنج تاي آنها از بين نمي‌رفتند. در اين گزارش پزشكان اين نوزادان اطلاعات كافي براي حفظ فرزاندان چندقلو را به شما ارائه می‌کنند.
از هفت قلوهايي كه با از بين رفتن يكي از آنها بقيه چندقلوها تحت تاثير قرار گرفتند، حالا تنها يك خواهر و برادر آن هم با شرايطي ويژه و تحت مراقبت در بيمارستان باقي مانده‌اند. پدر چندقلوها با نگراني از احتمال بيماري دو فرزند باقي‌مانده مي‌گويد: صحبت‌هايي از جانب پزشكان نقل شده كه ما را از سلامت اين خواهر و برادر خاطرجمع نمي‌كند، چراكه هنگام تولد ريه‌هاي بچه‌ها شكل نگرفته بود و از همه مردم خواستار دعا براي سلامتي و ماندن فرزندانم هستم.
دكتر فاطمه تارا، پزشك معالج كودكان طي گفت‌وگو با رسانه‌ها مي‌گويد: اين نوزادان در سن ٢٨ هفتگي متولد شده‌اند و زايمان آنها زودتر از موعد بوده است. يك قُل قبل از تولد در رحم مادر فوت كرده و ۵ نوزاد دختر و يك پسر براي احتياط بيشتر در وضعيت حمايت تنفسي قرار گرفتند. آنها اگرچه از نظر جسماني مشكلي نداشتند، اما مشكلات تنفسي يكي از قُل‌ها ما را به اعمال اقدامات پيشگيرانه و مراقبتي واداشت.
دكتر فاطمه تارا با اشاره به پيشنهاد سقط‌درماني پيش از تولد نوزادان به اين خانواده مي‌گويد: بررسي‌هاي اوليه نشان مي‌دهد احتمال زنده ماندن اين نوزادان كه بين ٧٢٠ تا ٩۴٠ گرم وزن داشتند بين ٧٠ تا ٨٠ درصد بود و حال اين چندقلوها از ابتدا مساعد نبود.
تجويزپزشك براي چندقلوهاي مشكل‌دار
رئيس بخش نوزادان بيمارستان ام‌البنين (س) توصيه مي‌كند، بايد به والدين مادراني كه بيش از سه قل دارند اطلاع داده شود قبل از هفته شانزدهم به پزشك متخصص مراجعه كنند تا جنين‌هاي مشکل‌دار با آمپول‌هاي خاص از بين بروند، اين كار به لحاظ شرعي، علمي و اخلاقي مشكلي ندارد و سقط جنين به حساب نمي‌آيد زيرا موجب سلامت مادر و ساير نوزادان مي‌شود.
وي خاطرنشان مي‌كند: هم‌اكنون سه ميليون زوج نابارور در سطح كشور وجود دارند كه تنها يك‌پنجم آنها توان پرداخت هزينه‌هاي درمان نازايي خود را دارند.
توجه بيشتر براي بارداري دو يا چندقلويي
مريم بهادرزاده، كارشناس ارشد مامايي بيمارستان ام‌البنين(س) در اين رابطه که بسياري از مادران به دليل ارثي كه در خانواده خودشان يا همسرشان وجود دارد دوقلو يا چندقلو باردار مي‌شوند به سيب سبز مي‌گويد: گاه برخي به علت درمان ناباروري ممكن است حاملگي چندقلو را تجربه كنند.
وي در ادامه با اشاره به اينكه دوقلو بودن جنين‌ها در سونوگرافي چگونه تشخيص داده مي‌شود، مي‌افزايد: در ماه‌هاي اول كه هنوز سونوگرافي براي مادر انجام نگرفته معمولا پزشك با تشخيص اندازه رحم مادر كه بزرگ‌تر از حد طبيعي است يا با تشخيص ضربان قلب بيش از يك جنين، مي‌تواند احتمال دوقلويي را بدهد. ممكن است در جنسيت چندقلوها اشتباه شود اما در تشخیص تعداد چون ضربان قلب مشخص است، امكان خطا وجود ندارد. اين كارشناس ارشد مامايي اضافه مي‌كند: سختي‌هاي بارداري در چندقلوها براي مادر بيشتر مشاهده مي‌شود.
چندقلوها براي دنيا آمدن عجله دارند
وي با اشاره به خطرات چندقلوزايي تصريح مي‌كند: يكي از مهم‌ترين خطرها در چندقلوزايي، زايمان زودرس يا تولد نوزاد نارس است. يك بارداري طبيعي حدود ۴۰ هفته طول مي‌كشد، ولي يك بارداري دوقلویی حدود ۳۵ تا ۳۷ هفته به طول مي‌انجامد. نزديك به نيمي از تمام دوقلوها به‌طور نارس به دنيا مي‌آيند (قبل از ۳۷ هفتگي) و خطر زايمان زودرس با زیاد شدن تعداد نوزادان چندقلو، افزايش مي‌يابد.
بهادرزاده ادامه مي‌دهد: مادراني كه براي بارداري سن‌شان بالا رفته يا دير باردار شده‌اند، با تخمك‌گذاري تحت درمان قرار مي‌گيرند و گاه تخمك‌گذاري در آنها تحريك مي‌شود و امكان چند قلوزايي با زيادي تخمك، دوقلوزایی یا چندقلوزايي افزایش می‌یابد.
عوامل‌بارداري‌دو يا چندقلوزايي
صديقه شريعت‌مقاني، كارشناس ارشد بهداشت باروري دانشگاه شهيد بهشتي با اشاره به بارداري دو يا چندقلويي و توجه به علائم و مواردي كه براي اين مادران وجود دارد به سيب سبز مي‌گويد: زايمان زودرس يكي از عوارض جدي است كه سلامت دوقلوها را تهديد مي‌كند، چراكه دو جنين به علت رشد در ماه‌هاي آخر و اعمال فشار به رحم مادر، درد ايجاد مي‌كنند و ممكن است زمان زايمان جلو بيفتد.
دکتر شريعت بااشاره به مشكلات تنفسي نوزادان مي‌گويد: ناراحتي‌هاي تنفسي يكي از مشكلاتي است كه پس از زايمان زودرس براي نوزادان دوقلو ايجاد مي‌شود، نارس بودن ريه‌ها دو قلوها را به ناراحتي‌هاي تنفسي مبتلا مي‌كند، به همین دلیل بايد براي تكامل ريه‌ها مدتي را در بخش مراقبت‌هاي ويژه در بيمارستان بگذرانند.
شريعت با اشاره به ساير مواردي كه مادران دوقلوها يا چندقلوها بايد رعايت کنند به خوانندگان سيب سبز مي‌گويد: وزن كم نوزاد هنگام تولد تاثيرگذار است، فشار خون بالا نيز موثر بوده و مادراني كه دوقلو باردار هستند، بايد به‌طور منظم در دوران بارداري خود تحت مراقبت پزشك متخصص زنان باشند و فشار خون‌‌شان بررسي شود تا در صورت بالا بودن، اقدامات درماني براي‌شان انجام گيرد.
اين كارشناس ارشد مامايي در ادامه مي‌گويد: ديابت بارداري در مادراني كه دو قلو باردار هستند، شايع‌تر از بقيه مادران است. بايد قند خون اين مادران به‌طور مرتب كنترل شود تا در صورت مشاهده هرگونه علامت غيرطبيعي، درمان براي‌شان صورت گيرد.
بهترین زایمان کدام است؟
شريعت، كارشناس ارشد مامايي درباره نوع زايمان به سيب سبز مي‌گويد: احتمال كم زايمان طبيعي در دوقلوزايي باعث مي‌شود امكان انجام زايمان طبيعي براي مادر وجود نداشته باشد و به روش سزارين نوزاد را به دنيا آورد. معمولا سزارين تنها در شرايط خاصي توصيه مي‌شود كه يكي از اين شرايط، دوقلو يا چندقلوزايي است و از اين رو موارد بسيار كمي گزارش شده كه با نوزادان دوقلو زايمان طبيعي به دنيا آمده باشند.
مراقب كم‌خوني باشيد
مادراني كه دوقلو حامله هستند، بايد بدانند كه به مقدار زيادي كالري در روز نيازمندند. دکتر شریعتی معتقد است: احتمال تولد نوزادان كم‌خون طي حاملگي‌هاي دوقلويي بيشتر است، بنابراين به مادراني كه دوقلو حامله هستند، توصيه مي‌شود هم از مواد غذايي سرشار از آهن طي دوران بارداري استفاده كرده و هم قرص آهن را طبق تجويز پزشك مصرف کنند. اضافه شدن وزن مادر در دوران بارداري، امري طبيعي است. واضح است كه اين ميزان افزايش وزن در مادراني كه دوقلو باردار هستند، بيشتر باشد.
اين كارشناس ارشد مامايي با اشاره به مصرف قرص اسيدفوليك براي تمام مادران باردار و الزامي بودن آن توصيه مي‌كند: اسيد فوليك به رشد بافت عصبي نوزادان كمك زيادي مي‌كند و در صورت دريافت نکردن اسيد فوليك كافي در دوران بارداري، احتمال به دنيا آمدن نوزادان با مشكلات عصبي زياد مي‌شود.
شريعت با اشاره به اينكه ويار بارداري طي حاملگي‌هاي دوقلويي تشديد مي‌شود، اظهار مي‌كند: ميزان هورمون‌هاي بدن مادر در اوايل حاملگي به‌شدت افزايش پيدا مي‌كند، بنابراين مادر بايد راهكارهاي مناسبي را براي غلبه بر ويار حاملگي رعايت كند.
دوقلوهاي همسان،نيمه‌همسان و غيرهمسان
شريعت درخصوص تولد دوقلوهاي همسان، نيمه‌همسان و غيرهمسان توضيح مي‌دهد: به‌طوركلي در هر زايمان احتمال دوقلوزايي يك درصد است و دو درصد از كل نوزادان هر جمعيت دوقلو هستند. معمولا در هر بارداري يك جنين وجود دارد، اما گاه به علت نامعلومي در يك ماه دو تخمك از تخمدان زن آزاد مي‌شود كه هر يك به‌طور مستقل با يك اسپرم جداگانه بارور مي‌شود.
گاه نيز سلول تخم حاصل از تركيب سلول جنسي زن (تخمك) و سلول جنسي مرد (اسپرم)، در مراحل ابتدايي تشكيل به دو سلول تخم تبديل مي‌شود كه هركدام از اين سلول‌ها يك جنين مستقل را به وجود مي‌آورد. در حالت اول، دوقلو را دوتخمي ـ دي‌زيگوت ـ يا غيرهمسان مي‌ناميم، بنابراين دوقلوهاي دوتخمي حاصل لقاح، تخمك و اسپرم هستند. اين دوقلوها ممكن است همجنس يا غيرهمجنس باشند. آنها شباهت دو خواهر يا برادر معمولي را دارند، با اين تفاوت كه در يك زمان به دنيا مي‌آيند.
نطفه همسان‌ها چطور به وجود مي‌آيد؟
شريعت ادامه مي‌دهد: در حالت دوم كه يك تخمك با يك اسپرم بارور مي‌شود، دوقلوي حاصل از اين لقاح را تخمي ـ مونوزيگوت- يا همسان مي‌ناميم. اين نوع دوقلوها هميشه همجنس‌اند، اما ممكن است براساس زمان تقسيم، رشد متفاوتي داشته باشند. دوقلوهاي تك‌تخمي خصوصيات جسمي يكسان و ويژگي‌هاي ژنتيكي همانند دارند. رنگ پوست، مو، چشم و ساختار بدن آنها مشابه است و گروه‌هاي خوني يكساني دارند. آنها اغلب تصاوير آينه‌اي يكديگرند. در جمعيت عمومي، تعداد دوقلوهاي دوتخمي بيشتر از دوقلوهاي تك‌تخمي است. اما اگر تخمك مادر قبل از لقاح دونيم شود و هر نيمه با يك اسپرم مستقل بارور شود، دوقلوي حاصل را نيمه‌همسان مي‌ناميم.
نكات جالب كشف شده درباره دوقلو‌دار شدن
در زنان با گروه‌هاي خوني A و O- به‌دلايل نامشخصي- شيوع دوقلوزايي نسبت به جمعيت عمومي بيشتر است، جالب آنكه در زناني كه در اواخر دوره تخمك‌گذاري باردار مي‌شوند، احتمال بارداري چندقلو بيشتر است كه این موضوع شايد به علت رسيده بودن بيش از حد تخمك‌ها باشد.
بارداري چندقلويي قابل تشخيص است؟
اين كارشناس ارشد مامايي باتوجه به بارداري دوقلويي مي‌افزايد: بارداري دوقلويي را مي‌توان با روش‌هاي باليني، بيوشيميايي و بيوفيزيكي تشخيص داد. در معاينه، ارتفاع جسم رحم از ميزان مورد انتظار براي بارداري تك‌قلويي در همان سن بيشتر است درنتيجه شكم بزرگ‌تر از حد معمول آن سن جنيني مي‌شود. در ادامه بارداري ممكن است دو جنين قابل لمس باشند و دو سرعت ضربان قلب مختلف شنيده شود. اگر تنها به روش‌هاي باليني فوق اكتفا شود، تقريبا يك‌سوم بارداري‌هاي دوقلويي تشخيص داده نمي‌شوند و در زمان زايمان كشف مي‌شوند، بنابراين از آزمون‌هاي بيوفيزيكي و بيوشيميايي كمك گرفته مي‌شود.
سونوگرافي قادر به نشان دادن بارداري دوقلويي، وضعيت جفت، پرده‌هاي جنيني و نيز تعيين جنسيت جنين‌هاست، اما خطاهاي تشخيصي در اين روش- در مواردي كه بيش از دو جنين وجود داشته باشد- بسيار شايع است. تغييرات فيزيولوژيكي در زنان با بارداري دوقلويي شكل تشديدشده تغييرات بارداري‌هاي تك‌قلويي است.
مادرهاي سن بالا، چندقلو باردار مي‌شوند؟
كارشناس ارشد بهداشت باروري دانشگاه شهيد بهشتي بااشاره به تاثير تعداد حاملگي‌هاي قبلي در چندقلوزایی به سيب سبز مي‌گويد: هرقدر تعداد حاملگي‌هاي قبلي بيشتر باشد احتمال حاملگي چندقلویی زیادتر است شود، اما مسئله‌اي كه در سال‌هاي اخير بيشتر باعث دوقلوزايي شده، بالا رفتن سن حاملگي است. با بالا رفتن سن مادر‌ها در زايمان اول و بعضي اختلالات هورموني، تعداد تخمك‌هايي كه در هر دوره ماهانه به داخل رحم آزاد مي‌شود ممكن است بيشتر از يك عدد باشد و همين موضوع، شانس دوقلوزايي را بالا مي‌برد.
به غير از اين عامل، پيشرفت تكنولوژي و علم درمان ناباروري و به كارگيري هورمون‌ها باعث شده خانم‌هايي كه تا پيش از اين نابارور تشخيص داده مي‌شدند، قادر به بارداري باشند اما بايد توجه داشت كه شانس چند قلوزايي در اين روش‌ها افزايش مي‌يابد. داروهاي بارداري باعث آزاد شدن چند تخمك مي‌شوند و در حاملگي‌هاي خارج رحمي و لقاح مصنوعي هم پزشكان براي بالا‌تر بردن شانس موفقيت همزمان از چند تخمك بارور شده استفاده مي‌كنند كه همين مسئله مي‌تواند باعث چند قلوزايي شود. دوقلوزايي در زنان قدبلندي كه از روش آي‌وي‌اف استفاده مي‌كنند هم بيشتر است.
نـكـاتي دربـاره بارداري چنـدقـلويـي
همه خانم‌ها هرقدر هم از بچه‌داري بي‌اطلاع باشند بالاخره با اطلاع از بارداري‌شان توصيه‌ها و هشدارهايي را از اطرافيان دريافت مي‌كنند، اما خانم‌هايي كه دو يا چندقلو باردار مي‌شوند معمولا آنچه بايد بدانند را از دوستان و آشنايان نمي‌شنوند زيرا احتمال دو يا چندقلو باردار شدن آنقدرها زياد نيست كه اطرافيان درباره سلامت مادر در دوران چنين بارداري چيز زيادي بدانند.
افزايش احتمال دوقلوزايي در دهه‌هاي سوم و چهارم زندگي در اين دوره‌هاي زندگي چرخه‌هاي قاعدگي كم‌كم نظم خود را از دست مي‌دهند و ممكن است در يك ماه دو فوليكول به‌طور همزمان رشد كنند و به خاطر مقاربت هر دو بارور شوند بدون اينكه زوج از روش‌هاي آزمايشگاهي استفاده كرده باشند.
اسيدفوليك بيشتر
خانم‌هايي كه دوقلو باردارند براي پيشگيري از نقايص مادرزادي (مربوط به سيستم عصبي مركزي) بايد مقدار بيشتري اسيد فوليك مصرف كنند البته با تجويز و صلاحديد پزشك متخصص معالج.
مراجعه مستمر به متخصص زنان
بارداري‌هاي دوقلويي نسبت به بارداري‌هاي تك‌قلويي به مراقبت‌هاي بيشتري نياز دارد، مثلا سونوگرافي بيشتر براي بررسي رشد و تكامل جنين‌ها. در ضمن خطر سقط به دنبال تست آمنيوسنتز در بارداري دوقلويي بيشتر است.
تهوع صبحگاهي شديدتر
مادري كه دوقلو باردار است هورمون گونادوتروپين بيشتري در جفتش دارد و همين موضوع باعث افزايش حالت تهوع و استفراغ در سه ماهه اول مي‌شود البته خبر خوب اينكه تمام اين حالات از هفته دوازدهم به بعد از بين خواهند رفت.
دردهاي بدني
خانم‌هايي كه دوقلو باردارند از دردهاي كمر، پشت، اختلال‌هاي خواب و سوزش سردل (ترش كردن) بيشتر شكايت دارند.
مشكلات خوني
در بارداري‌هاي دوقلويي احتمال كم خون شدن مادر و خون‌ريزي او بعد از زايمان بيشتر است.
لك‌بيني بيشتر در سه ماهه اول
مادراني كه در انتظار دوقلو هستند در سه ماهه اول بارداري بيشتر لك مي‌بينند و بايد بدانند احتمال سقط‌شان هم بالاست اما با ديدن لك روي لباس‌شان نبايد بترسند. اگر با انقباضات، لخته خون هم دفع كنيد يا خون‌ريزي شديد و مداومي داشته باشيد، بايد حتما به‌طور اورژانسي به متخصص زنان مراجعه كنيد.
این عوارض را ممکن است تجربه کنید
بچه‌ها بيشتر لگد مي‌زنند
مادران دوقلوها از هفته هجدهم به بعد تحرك جنين‌هاي خود يا همان لگد زدن‌هاي‌شان را حس مي‌كنند.
اضافه وزن بيشتر
مادر دوقلوها در دوران بارداري‌اش وزن بيشتري زياد مي‌كند زيرا دو جنين، دو جفت و مقدار بيشتري مايع آمنيوتيكي در شكم دارد، به علاوه ذخاير بدني هم بيشتر مي‌شود. در اين بارداري‌ها مادر ۱۵ تا ۱۷ كيلوگرم وزن اضافه مي‌كند اما بايد مراقب باشد اضافه وزنش بيش از ۲۰كيلوگرم نشود.
افزايش خطر ابتلا به ديابت بارداري
يكي از مهم‌ترين خطراتي كه به دنبال ديابت بارداري مادر را تحريك مي‌كند، بزرگ‌تر شدن جنين و نياز او به سزارين است. مادري كه به ديابت بارداري مبتلا شده بايد تحت رژيم غذايي مخصوص، ورزش‌هاي مناسب و در صورت نياز، دارودرماني قرار گيرد.
خطر پره اكلامپسي
پره اكلامپسي در بارداري‌هاي دوقلويي بيشتر رخ مي‌دهد و از نشانه‌هاي آن مي‌توان به افزايش فشار خون و ميزان پروتئين در خون و تورم دست‌ها و پاها اشاره‌كرد.
خطر قطع جفت
در بارداري‌هاي چندقلويي احتمال جدا شدن جفت پيش از زايمان در نيمه دوم بارداري وجود دارد. اين مشكل مي‌تواند منجر به سقط يا به دنيا آوردن نوزاد مرده شود.
زايمان زودرس
بيشتر خانم‌هايي كه دوقلو باردارند طي هفته‌هاي ۳۶ تا ۳۷ فارغ مي‌شوند. در اين صورت نوزادها بايد در بيمارستان تحت مراقبت قرار بگيرند زيرا اگرچه زايمان زودرس در چنين بارداري‌هايي عادي است اما به هر حال نوزاد نارس به مراقبت نياز دارد. معمولا ۶۰ درصد بارداري‌هاي دوقلويي و ۹۰ درصد بارداري‌هاي سه قلويي به صورت زايمان زودرس خاتمه مي‌يابند.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر