۶ اردیبهشت - ۲۶ آوریل؛ در تاریخ چه گذشت؟

برترین ها: امروز ۶ اردیبهشت برابر با ۲۶ آوریل تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

۲۸۰ - شورش سیستان و تعرض غافل گیر کننده ارتش روم به ایران

در پي چند شكست نظامي روم از ايران و قتل دو امپراتور اين كشور كه با ايران وارد جنگ شده بودند، Marcus A. Probus ماركوس پروبوس (۲۳۲ - ۲۸۲ میلادی) و از سال ۲۷۶ امپراتور روم و درگیر بپاخیزی طوایف ژرمن (گُت ها، آلمان ها، فرانک های شمالی و ...)، در مارس ۲۸۰ و به مناسبت نوروز ایرانیان به بهرام دوم شاه ساساني ايران که او نیز در ۲۷۶ میلادی بر جای پدر نشسته بود پيشنهاد امضاي يك پيمان صلح داد كه بهرام به سبب مشكلاتي كه در خاور ايرانزمین (سیستان بزرگتر و اینک به صورت چند ایالت جنوبی و جنوب غربی افغانستان و گوشه ای از یک استان ایران) داشت و به علاوه، درگیری و اختلاف نظر با بزرگان کشور، ۲۶ اپريل این سال (سال ۲۸۰ ميلادي) اين پيشنهاد را در اصل پذيرفت، اما قراردادي امضاء نشد. سه سال بعد هم پروبوس در يك توطئه نظامی که طراح آن «مارکوس کاروس Marcus Carus» فرمانده گارد امپراتوری معروف به «گاردِ پراتوریان Praetorian Guard» بود به قتل رسيد و «كاروس» خودرا امپراتور موقت خواند.


كاروس که خبرداشت ارتش ایران گرفتار مسئله سیستان است و راهی طولانی در پیش دارد تا برای دفاع، خودرا به غرب دجله برساند و نیز براي اينكه توجه سناي روم را به تاييد خود جلب كند به ايران لشكر كشيد و بهرام دوم را غافلگير كرد که انتظار چنين حمله اي را نداشت. كاروس پس از تصرف سلوکیه و عبور از فرات، تا تيسفون پيش آمد كه در اينجا به مرگ ناگهاني از اين دنيا رفت. درباره مرگ او که تنها حدود یک سال اقتدار داشت، هر مورّخ علتی به دست داده است ازجمله مرگ بر اثر جراحت ناشی از اصابت تیر یک سرباز ایرانی، مرگ بر اثر اصابت آذرخش ناشی از توفان، مرگ براثر بیماری و ....

با اين تجربه، از آن پس بهرام دوم، ديگر به اشارات صلح آميز روميان توجه نمي كرد و راه خودرا مي رفت. این تجربه، موبدِ موبدان (روحاني ارشد وقت) را برآن داشت که مداخله کند و شاه را با بزرگان ایران آشتی دهد و آنان را با هم متحد و یکپارچه کند. مسئله سیستان بزرگتر با شورش هرمز حاکم این ایالت بر ضد برادرش بهرام دوم آغاز شده بود. هرمز خودرا برای پادشاه شدن شایسته تر می دانست.


1605 - انتشار اولين روزنامه جهان در فرانسه

تاریخ انتشار اولین روزنامه جهان به سال 1605 باز می گردد، زمانی که (یوهان کارولوس) روزنامه (ریلیشن) را در فرانسه منتشر کرد. روزنامه ای که 70 سال عمر کرد.


طبق آمار رسمي انجمن روزنامه های جهان واقع در شهر استاسبورگ فرانسه ، در سال 2004 در سراسر جهان 6580 روزنامه منتشر می شدند. در حال حاضر ژاپنی ها روزنامه خوان ترین مردم در جهان هستند. همچنین پر تیتراژ ترین روزنامه های جهان در ژاپن منتشر می شوند.


تاریخ اولین روزنامه ها در سراسر جهان:

1 - اولین روزنامه در فرانسه بعد از (ریلیشن) در سال 1631 با نام (گزت) منتشر شد.
۲ - اولین روزنامه در انگلیس (آکسفورد گزت) نام داشت که در سال ۱۶۶۵ انتشار یافت.
3 - اولین روزنامه در آمریکا (پابليك اكرنسز) بود که در سال 1690 منتشر شد.
۴ - اولین روزنامه در کانادا (هالیفکس گزت) نام داشت که در سال ۱۷۵۲ منتشر می شد.
5 - اولین روزنامه در خاورمیانه در مصر منتشر شد که نام آن (الوقایع المصریه) که که در سال 1828 منتشر شد وحدود 10 سال بعد روزنامه ای (کاغذ اخبار) در ایران منتشر شد.

1721 - زلزله مرگبار تبریز

26 اپریل 1721 ـ زمانی که ایران گرفتار در جنگ داخلی بود و ميرمحمود قندهاری به قصد پایان دادن به عمر سلطنت صفویه که به فساد دولتی، ندانمکاری و ضعف دورنگری آلوده بود و به تظاهر به دینداری و شیعه بودن توجه داشت عزم اصفهان ـ از طریق کرمان و یزد ـ کرده بود و سلطان عثمانی آماده تصرف غرب ایران شده بود و پتر بزرگ تزار روس درصدد تصرف قلمرو ایران در داغستان و قفقاز شمالی برآمده بود، یک زمین لرزه بسیار شدید در منطقه تبريز روي داد، دهها هزار تن را کشت و ویرانی سنگین ببار آورد. مورخان شمار مقتولین این زلزله را از 65 تا 200 هزار تن نوشته اند که رقم ـ بازهم تقریبی ـ 80 هزار تَن مورد تایید اکثریت آنان است. «پَس لرزه» های این زمین لرزه تا سه هفته ادامه داشت و مردم منطقه در بیابان بسر می بُردند. دشمنی سلطان عثمانی و شورش قندهاری ها ریشه مذهبی داشت که عثمانی و قندهاری ها (پشتون ها) سُنّی بودند. عثمانی که خلافت اسلامی را حق خود می دانست تلاش داشت که دست دولت شیعی مذهب ایران از زیارتگاهها و مدارس مذهبی بین النهرین (عراق امروز) کوتاه شود.

زلزله تبریز که جنگ داخلی مانع از کمک رسانی دولت اصفهان به آسیب دیدگان شده بود وضعیت را به گونه ای درآورده و بحرانی ساخته بود که سال بعد سلطان عثمانی با کمترین مقاومت، مناطق غرب ایران ازجمله آذربایجان را تصرف کرد و طهماسب میرزا پسر شاه سلطان حسین صفوی و جانشین او که پیش از افتادن اصفهان به دست قندهاری ها از این شهر خارج شده بود ناچار به چشم پوشی از اقدام سلطان عثمانی شد و همین امر باعث درخشش هرچه بيشتر نادر، سربرافراشتن ناسیونالیسم ایرانی و عقب راندن همگان از روس، عثمانی و ازبکان و سرکوب قندهاری ها شد و هندوستان را هم متصرف گردید. خیز بعدی نادر اخراج انگلیسی ها از خلیج فارس بود که شاه عباس یک قرن پیش از آن پای آنان را به اینجا باز کرده بود و در برخی نقاط مستقر شده بودند.

زلزله منطقه تبریز پنج سال بعد تکرار شد که تلفات آن به مراتب کمتر بود.

1840 - حركت اولين كشتي مسافربري با نيروي بخار در انگلستان

سال 1840 از لحاظ پیشرفت دریانوردی اهمیت خاصی دارد: زیرا در این سال بود که اولین کشتی بخار پروانه‌دار به نام بریتانیا روی خط لیورپول- نیویورک به کار افتاد. در سال 1843 اولین کشتی پروانه‌دار فرانسوی به نام ناپلئون تحت نظر اوگوستن نورمان Augustin Normand سازنده کشتی در بندر هاور ساخته و به آب انداخته شد و سرعت آن 11 گره دریایی بود.


به تدریج که ممالک مختلف وارد در این رقابت می‌شدند ظرفیت کشتی‌ها افزایش می‌یافت، وسایل استراحت تکمیل می‌شد، ماشین‌ها اصلاح می‌گردید و سرعت‌ها رو به تزاید می‌رفت.


1932 - تأسيس سازمان مخوف گشتاپو در آلمان

يكي از اولين اقدامات حزب نازي پس از شكل‏گيري و مطرح شدن در صحنه سياسيِ آلمان، تأسيس سازمان گشتاپو بود. اين لغت كه مخفف "پليس مخفي آلمان" است پس از مدتي با خشونت، بي‏رحمي و بي‏قانوني مترادف گرديد. گشتاپو از ابتداي شكل‏گيري با سركوبي وسيع و شديد مخالفان هيتلر و حزب نازي، علاوه بر زندان و تبعيد، مجازات‏هايى نظير اردوگاه‏هاي مرگ و مجازات اعدام را تدارك ديد.


رياست اين سازمان مخفي بر عهده "هاينْريشْ هيمْلِر" قرار داشت و او در مدت بيش از ۱۰ سال كه در اين سمت بود آنچنان رعب و وحشتي ايجاد نمود كه بسياري از رؤسا و كارگردانان حزب نازي نيز به هراس افتاده بودند. گرچه برخي معتقدند كارايى مبالغه ‏آميز هيملر يك افسانه سياسي بيش نبود اما شك نيست كه دوره حاكميت وي و گشتاپو در مناطق تحت حاكميت حزب نازي، هزاران انسان گرفتار شده و در سخت‏ترين وضعيت به سر برده و يا كشته شدند. با فروپاشي نازيسم و رايش و تصرف آلمان به دست متفقين، اين سازمان فروپاشيد و هيملر نيز كه در زمان خود هيتلر نيز عملاً ديكتاتوري آلمان را بر عهده داشت، به دست نيروهاي انگليسي بازداشت گرديد و به جرم قتل عام‏هاي گسترده تحت بازجويي قرار گرفت اما قبل از اعدام به وسيله سم خودكشي نمود و در تاريخ ۲۵ ماه مي۱۹۴۵ درگذشت.


1964 - تانگانیکا و زنگبار با هم یکی شدند و جمهوری آفریقایی تانزانیا را تشکیل دادند.

1968 - دانشجويان آمريكايي مخالف جنگ ويتنام ساختمان اداري دانشگاه دولتي اهايو را اشغال كردند.


۱۳۶۴ - صدور بیانیه سازمان ملل علیه کاربرد سلاح‏های شیمیایی عراق بر ضد ایران

بی‏توجهی محافل بین‏المللی در مورد نقض قوانین منع استفاده از سلاح‏های شیمیایی، به دلیل تمایلات موجود برای حمایت از رژیم عراق با هدف غلبه این کشور بر ایران، وضعیت غیرقابل تحملی را به وجود آورد. در واقع تلفات ناشی از به کارگیری این سلاح‏ها و تأثیرات روانی آن، قدرت دفاعی ایران را تحت تأثیر قرار داده بود. عراق با درکی که از این مسأله داشت، در عملیات بدر، بیش از گذشته از سلاح‏های شیمیایی استفاده کرد، به طوری که تنها در طول مدت ۵ روز (از ۲۲ تا ۲۷ اسفند ۶۳) بیش از سی مورد انواع سلاح‏های شیمیایی را مورد استفاده قرار داد. ابعاد گسترده ناشی از استفاده عراق از سلاح‏های شیمیایی، به تدریج توجه افکار عمومی را به خود معطوف کرد تا این که دبیر کل وقت سازمان ملل متحد نیز پس از دیدار با نمایندگان ایران و عراق، استفاده از سلاح‏های شیمیایی را محکوم نمود. در وضعیت جدید، سرانجام شورای امنیت، طی بیانیه‏ ای و با اجتناب از صدور قطعنامه، در ششم اردیبهشت ۱۳۶۴ برابر با ۲۵ آوریل ۱۹۸۵ کاربرد سلاح‏های شیمیایی از سوی عراق را محکوم کرد.

۱۹۸۶ - انفجار نيروگاه هسته‏ اي چرنوبيل

نيروگاه هسته‏اي چرنوبيل كه در كشور اوكراين قرار دارد، بخش مهمي از برق اين كشور را تأمين مي‏كند ظرفيت اين نيروگاه ۴ هزار مگاوات بود و به دنبال انفجار واحد اوّل، سه واحد ديگر منفجر شدند و با انفجار آن، مواد خطرناك حاوي امواج راديواكتيو، در منطقه‏اي پهناور منتشر شد. شوروي ابتدا، وقوع انفجار در اين نيروگاه را تكذيب كرد ولي در پي آشكار شدن ابر هسته‏اي ناشي از راديواكتيويته از نيروگاه چرنوبيل، به اين انفجار اعتراف و آن را ناشي از نقص فني اعلام كرد. در گزارش رسمي مقامات شوروي به آژانس بين‏المللي انرژي هسته‏اي، علت حادثه، "اشتباه انساني" يا "توالي عجيبي از اشتباهات" ذكر شد. در نتيجه اين نيروگاه را موقتاً تعطيل نمود. ساختن ۴ رآكتور نزديك به هم در يك مجتمع عملياتي، اشتباه فاحشي بود. نيروهاي كمك اضطراري نيز در محل حادثه حاضر نبودند. جمعيت شهرهاي مجاور به سرعت تخليه نشدند و از همه مهم‏تر رؤساي سياسي اوكراين بعد از ۶ روز در محل حاضر شدند. پس از فروپاشي اتحاد جماهير شوروي، اوكراين موافقت كرد كه با كمك مالي دولت‏هاي غربي، در جهت توقف كامل فعاليت نيروگاه چرنوبيل، تلاش كند. اما با وجود آن كه اين وعده‏ها به طور كامل تحقق نيافت، اوكراين در دسامبر ۲۰۰۰، نيروگاه هسته‏اي چرنوبيل را تعطيل كرد. اين واقعه در عرصه بين‏الملل به عنوان شكستي براي شوروي در حوزه توسعه نيروهاي هسته‏اي تلقي گرديد و ضربه‏اي سنگين و زيانبار بر حيثيت اين امپراتوري در حال فروپاشي وارد ساخت و محبوبيت و اعتبار گورباچف را خدشه‏دار نمود. با اين حال گورباچف تلاش يك جانبه در كنترل مسابقه تسليحاتي تداوم بخشيد و ارائه امتيازات به امريكا را تا فروپاشي اتحاد جماهير شوروي ادامه داد.


1986 - داستان خودكشي معاون 92 ساله هيتلر!

رودلف هس Hess ، زماني معاون هيتلر، 26 اپريل 1895 به دنيا آمد و 17 آگوست 1987 در نود و دوسالگي! در «اشپاندائو» ـ زندان فاتحان آلمان ـ خودرا حلق آويز! كرد. وي سالها تنها زتداني اين زندان پُرهزينه بود كه در برلين قرار داشت.

هنوز به درستي روشن نيست كه يك زنداني با دهها مامور مراقب چگونه در 92 سالگي موفق به دار زدن خود شده بود!. زندانبانان گفته اند كه «هِس» قبلا هم چهار بار اقدام به خودكشي كرده بود (عذر بدتر از گناه!). وي به زندان ابد محكوم شده بود.


«هس» از 1941 كه با چتر از هواپيما در انگلستان فرود آمده بود تا به اين دولت پيشنهاد صلح دهد زنداني بود و با اينگه از زمان دستگير شدن، در جنگ مداخله نداشت به جرم ارتكاب جنايت جنگي محكوم شده بود. وي در دادگاه حاضر به ابراز ندامت نشده بود. «هس» در دهه 1920در زندان با هيتلر «هم ـ سِلّول» بود و هيتلر در همان جا كتاب خود «ماموريت من» را به او ديكته كرده بود.

2003 - روزي که كره شمالی اعلام کرد داراي سلاح هسته اي شده است

جمهوري خلق كره 26 اپريل 2003 رسما اشاره كرد كه در زرّادخانه خود داراي سلاح اتمي است و با اين عمل، دولتهايي را كه مي كوشيدند آن دولت را از توليد چنين جنگ افزاري بازدارند در برابر كار انجام شده قرارداد و وزيرامور خارجه وقت آمريكا در نخستين واكنش خود گفت كه كره شمالي نمي تواند آمريكا را بترساند و باج خواهي كند.

مدت ها بود كه احنمال داده مي شد كره شمالي داراي سلاح هسته اي و يا در آستانه توليد اين نوع سلاح باشد.


از زمان تاييد شدن ساخت سلاح اتمي در کره شمالي، دولت آمريکا به تلاش ناموفق خود مبني بر وادارکردن آن دولت به متوقف ساختن توليد اين سلاح و قطع فعاليت خود در اين زمينه ادامه مي دهد و .... طبق آمار منتشره در اپریل 2010، کره شمالی دارای بیش از 9 بمب اتمی است. گفته شده است که ممکن است موشک های بالیستیک آن کشور بتوانند این بمب ها را به آلاسکا و غرب ایالات متحده برسانند. کره شمالي تا سال 2013 سه آزمايش اتمي انجام داده است.


۲۰۱۳ - افشاگری احمدی نژاد در ماه های آخر ریاست جمهوری

منابع خبررسانی ازجمله ایسنا (یک خبرگزاری تهران) گزارش داده بودند که محمود احمدی‌نژاد [که ۳ ماه و چند روز بعد دوره ریاست جمهور او پایان یافت] چهارم اردیبهشت ۱۳۹۲ = ۲۴ اپریل ۲۰۱۳ درجریان دیدار از اصفهان در ادامه انتقادها و افشاگري های خود گفته بود: "زد و بند برای یک عده، امری عادی شده است". وی افزوده بود: "یکی از آقایان که خیلی به دولت بد و بیراه می‌گوید و هر روز به دولت تهمت می‌زند، یک دوره که فرصت گیرش آمد، از این فرصت استفاده کرد و ۱۰ ـ ۱۱ میلیارد بُرد. چهار ـ پنج سال است که دنبالش هستیم که آن را [پول را] بازگرداند، اما انگار نه انگار!، مبلغی کلان به رفیقش داده و او هم به‌ دنبال کاسبی رفته است!."


طبق گزارش همان خبرگزاری، احمدی‌نژاد همچنین گفته بود: "یک آقای دیگر هم که نسبت به دولت خیلی تند است، یک‌بار پیش من آمد و بحث کرد که انقلاب باید حفاظت شود و نیاز به حزب است. این احزاب باید رقابت کنند تا انقلاب حفظ شود. پرسیدم که چگونه؟. او جواب داد که دو جناح داریم که برای فعالیت نیاز به پول و هزینه دارند. پرسیدم خب چه کار کنیم؟ که جواب داد دو شرکت نفتی را به آنها بدهیم و از آنان پول نگیریم تا انقلاب را حفظ کنند!.". به او گفتم همین را بنویس و به من بده. او نوشت و من الان نامه [نوشته او] را در خانه دارم.".

احمدی نژاد همچنین گفته بود که فهرستی ۳۰۰ نفره از مفسدان اقتصادی را در «جیب» خود دارد که در نظر دارد آن را در فرصت مناسب منتشر کند. وی افزوده بود: ... البته اینها "خودشان، خودشان را لو خواهند داد".

زادروزها

۱۵۶۴ - زادروز ویلیام شکسپیر شاعر و نمایشنامه‌نویس مشهورانگلیسی
۱۷۹۸ - زادروز اوژن دولاکروا نقاش رمانتیسیسم فرانسه


۱۸۸۹ - زادروز لودویگ ویتگنشتاین فیلسوف مشهور اتریشی
۱۸۹۴ - زادروز رودلف هس از چهره‌های موثر حزب نازی و معاون آدولف هیتلر


۱۹۱۷ - زادروز آی. ام. پی معمار برجستهٔ آمریکایی چینی تبار
۱۹۶۳ - زادروز جت لی هنرپیشه چینی و رزمی کار حرفه‌ای ووشو


۱۳۵۸ - فریدون زندی، بازیکن فوتبال آلمانی


درگذشت‌ها

۱۸۶۵ - درگذشت جان ویلکس بوث هنرپیشه‌آمریکایی ،عامل ترور آبراهام لینکلن
۱۹۱۰ - درگذشت بیورنستیرن بیورنسون- نویسنده نروژی ، برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۰۳


۱۹۲۰ - درگذشت سرینیواسا رامانوجان ریاضی‌دان برجسته اهل هندوستان
۱۹۴۰ - درگذشت کارل بوش شیمی‌دان و مهندس آلمانی ، برنده جایزه نوبل شیمی۱۹۳۱


۱۹۶۹ - درگذشت موریهه اوشیبا بنیان‌گذار ورزش رزمی آیکیدو
۱۳۶۳ - شهادت حجه الاسلام مهدی شاه‌آبادی فرزند آیت الله محمدعلی شاه‌آبادی در جنگ عراق علیه ایران.


*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون