جاباما
۲۵۱۲۸۹
۵۳۲۹
۵۳۲۹
پ

امروز در تاریخ

۱۳ مهر - ۵ اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟

امروز ۱۳ مهر برابر با ۵ اکتبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
برترین ها: امروز ۱۳ مهر برابر با ۵ اکتبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

۵۷۹ - آخرين پيروزي مهم ارتش ايران در زمان انوشيروان دادگر

پنجم اكتبر ۵۷۹ ميلادي، ارتش ايران مركب از ۴۰ هزار سوار و يكصد هزار پياده، سوريه را از دست روميها خارج كرد و نزديك به ۲۰ هزار رومي را به اسارت گرفت.

ژوستين دوم امپراتور روم كه دو بار از خسروانوشيروان شكست نظامي خورده و از فرط اندوه خودرا بازنشسته و خانه نشين كرده بود پيش از كناره گيري، ژنرال تيبريوس را جانشين خود ساخته بود تا بتواند از عهده ارتش ايران برآيد كه تيبريوس هم در جنگ اكتبر ۵۷۹ شكست خورد، ولي ديگر ژوستين دوم زنده نبود تا خبر اين شكست را بشنود. او پنجم اكتبر سال ۵۷۸ (درست يك سال پيش از شكست تيبريوس) در انزوا و در ۵۸ سالگي درگذشته بود.

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
معروف ترین سنگ نگاره از خسرو انوشیروان

پس از پيروزي اكتبر 579 ميلادي، طولي نكشيد كه خسروانوشيروان، شاه وقت ايران، پس از 48 سال سلطنت درگذشت. وي نقشه اخراج روميها از سوريه را شخصا طرح كرده بود.

در دوران حكومت انوشيروان دادگر مرزهاي ايران تقريبا به حدود مرزهاي ايران در دوران هخامنشيان رسيده بود. وي هونها را از منطقه تاجيكستان و شمالشرقي افغانستان امروز اخراج كرد، حكومت روم شرقي را خراجگزار ايران ساخت، امتيازهاي طبقاتي را كاهش داد، نظام قضايي را اصلاح و كدخدايان و دهداران را انتخابي و بيگاري ارباب از رعيت را لغو كرد. به دستور او مدارس فراوان تاسيس شد. وي تاليف و ترجمه كتاب از هندي و يوناني را تشويق كرد و براي اين منظور يک سازمان دولتي ويژه به وجود آورد که ترجمه کليله و دمنه از هندي يکي از کارهاي اين سازمان بوده است. خسرو انوشيروان عمارات تازه در كاخ تيسفون [طاق كسري] ساخت و در شهرها دفاتر ويژه داير كرد كه درد دل مردم را به وي اطلاع دهند. خود او هر چند روز يک بار ديدار عمومي ( اصطلاحا : بار عام ) داشت و در اين ديدار شخصا شکايات مردم را دريافت و به درد دلها و خواستهايشان توجه مي کرد. گهگاه که مردم براي اعلام شکايات و درخوستهاي خود در برابر کاخ تيسفون اجتماع مي کردند، شخصا در بالکن کاخ حضور مي يافت و اظهارات آنان را مي شنيد.

مورخان قرون وسطا - قرنها پس از وي - با بررسي کارهاي خسرو انوشيروان، بر نام او صفت «دادگر» را اضافه کردند و در دهه دوم قردن چهاردهم هجري خورشيدي که زرتشتيان هند چند مدرسه در تهران ساختند و به آموزش و پرورش ايران هديه کردند، نام بزرگترين آنها را که در خيابان انقلاب قرار دارد «انوشيروان دادگر» گذاردند که دهها سال بهترين دبيرستان دختران پايتخت بود.

در زمينه نظامي، به نوشته مورخان روم شرقي، خسرو انوشيروان بازگشت و فرار سرباز ايراني در جنگهاي دفاعي (نه تعرضي) را اکيدا ممنوع و براي آن مجازات سخت در نظر گرفته بود و چنين سربازي پيش از مجازات، از موهبت ايراني بودن خلع مي شد، زيرا سرباز ايراني نبايد در جنگهاي دفاعي به دشمني که چشم طمع به وطن او داشت، پشت مي کرد. به نوشته اين مورخان، سربازان ايراني هر روز دو بار در جمع خود ( به اصطلاح امروز صبحگاه و شامگاه ) با صداي بلند مي گفتند: ايستادگي براي حفط ميهن و هم ميهنان يا مرگ.

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
بقاياي تالاري كه خسرو انوشيروان در آن خواستها و درد دلهاي مردم و ازجمله عوام الناس را مي شنيد و به همين دليل، شعراء پارسي سرا در اشعار خود اين تالار را «بارگه داد» خوانده اند

1908 - استقلال بلغارستان و جنگ بالکان

پنجم اكتبر سال 1908 بلغارستان كه قرنها ضميمه عثماني بود از اين كشور جدا شد و اعلام استقلال كرد. اين اقدام باعث جنگ دو كشور شد که به جنگ بالكان (درگیری چند دولت این منطقه) منجر گرديد زيرا بلغارستان مستقل، مدعي اراضي ديگري هم بود و روسيه از اين ادعاي بلغارستان حمايت مي كرد.

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟

۱۲۱۱ ق - قتل آغامحمدخان قاجار

آقامحمدخان قاجار پسر بزرگ محمدحسن خان قاجار قوانلو در محرم ۱۱۵۵ ق در گرگان متولد شد. در ۱۱۶۰ ق كه عادل شاه، برادرزاده‏ي نادر شاه افشار براي سركوبي محمدحسن خان، عازم مازندران شده بود، دستور داد آقامحمدخان را در خردسالي مقطوع النسل كردند. بعداز روي كار آمدن كريم خان زند و در بدري فراوانِ خاندان قاجار، به دربار زنديه فرستاده شد و مورد توجه خانِ زند قرار گرفت.

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
آقامحمدخان قاجار

آقامحمدخان به مدت 16 سال با بستگانِ خويش در شيراز در نهايت رفاهِ حال به سر برد ولي به محض اطلاع از مريضيِ كريم خان، به طرف مازندران حركت كرد و با كمك برادرش، مدعيان را مغلوب نمود. سرانجام در 11 جمادي الثاني 1200 ق در تهران تاجگذاري نمود و از آن پس به تصرف نقاط مختلف كشور مشغول گرديد. در اين مدت، ده‏ها هزار نفر از مردم بي‏گناه به دستور او كشته شدند و جنايات فراواني انجام داد. آقا محمدخان سرانجام هنگامي كه در گرجستانيحضور داشت به دست دو تن از خدمتكاران خود به قتل رسيد. پس از كشته شدن آقامحمد خان قاجار، چون او از خود فرزندي نداشت، برادرزاده‏اش باباخان معروف به فتحعلي شاه در عيد فطر سال 1212 ق به پادشاهي رسيد.

1344 ش - انتقال حضرت امام خميني(ره) از تركيه به عراق

وضع بحراني و در حال انفجار كشور كه از ادامه تبعيد رهبر نهضت اسلامي ايران ناشي مي‏شد از يك سو، و عدم تمايل دولت تركيه به ادامه زندانباني خود از سوي ديگر، رژيم پهلوي را بر آن داشت كه تبعيدگاه امام را تغيير دهد. از اين رو، طي مذاكره سرّي با دولت عراق در قبال اين تعهد كه دولت ايران دخالتي در سرنوشت، آزادي و مدت اقامت امام در عراق نداشته باشد، عراقي‏ها با انتقال امام به عراق موافقت نمودند. ورود امام در 13 مهر 1344ش به عراق پس از يازده ماه اقامت در تركيه، كه ابتدا به صورت ناشناس انجام گرفت، استقبال گرم و پرشور و بي سابقه‏اي را به دنبال آورد.

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
حضرت امام (ره) در ترکیه

حضرت امام پس از يك توقف كوتاه در كاظمين، براي زيارت مرقد مطهر امام هادي(ع) و امام عسگري(ع) رهسپار سامرا شدند و با استقبال باشكوه مردم و حوزه علميه سامرا مواجه گرديدند. روز بعد كربلا يكپارچه براي استقبال ازامام آماده شد و ايشان يك هفته بعد با استقبال بي‏سابقه مردم و حوزه علميه نجف وارد اين شهر شدند. هدف رژيم شاه از تغيير محل تبعيد امام آن بود كه با توجه به شرايط خاص و سنّتي حوزه علميه نجف كه هر تازه واردي در آن هضم مي‏شد، آوازه امام را از اين طريق به خاموشي بكشانند. اما حضرت امام با ادامه مبارزات خود، رهبري نهضت اسلامي را به شكلي ديگر پيگيري كرده به طوري كه رژيم بغداد مجبور به ايجاد فشار عليه ايشان و فراهم آوردن زمينه‏هاي خروج امام از اين كشور گرديد.

1359 ش - حمله سنگين متجاوزان بعثي به شهر خرمشهر

با شكست متجاوزان بعث در نبرد با مدافعان خرمشهر در دهم مهر 1359، نيروهاي دشمن ضمن سازمان‏دهي و استقرار در مواضع جديد، تلاش اصلي خود را جهت ممانعت از توقف به هر شكل ممكن متمركز نمودند. بدين منظور، دشمن مصمم بود پيشروي را هرچند در قالب خيزهاي كوتاه، ادامه دهد. لذا بر اساس طرح‏ريزي جديد، در سپيده‏دم 13 مهر 59، تهاجم سنگيني را آغاز كرد و پس از تلاش فراوان، تنها موفق به پنجاه متر پيشروي در داخل بندر خرمشهر گرديد و ضمن تحمل ضايعات فراوان و يورش رزمندگان اسلام به قرارگاه دشمن، دشمن را از پيشروي باز داشت. دشمن براي تصرف خرمشهر چند مشكل عمده داشت كه عبارتند از: عدم شناخت دقيق از اوضاع داخل شهر، حضور رزمندگان اسلام در داخل شهر و مشكلات ناشي از مقاومت آنان و نيز هراس دشمن از جنگ شهري و خالي شدن پشتِ سر يگان‏ها، در صورت ورود به داخل شهر و امكان دور خوردن و محاصره نيروها در داخل شهر و نيز احتمال تفرقه و جدا شدن يگان‏ها از يكديگر. و در نهايت با تهاجم بي‏رحمانه مزدوران بعثي به شهر خرمشهر، اين شهر قهرمان در چهارم آبان 1359 پس از سي و پنج روز مقاومت، به اشغال متجاوزين عراقي درآمد.

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟

۱۹۹۰ - قتل موسس افراطي اتحاديه دفاعي يهود

پنجم اكتبر ۱۹۹۰ «ماير كاهان» روحاني يهودي و موسس اتحاديه دفاعي يهود به دست يك عرب به نام السعيد در نيويورك كشته شد. وي كه در آمريكا به دنيا آمده و در همينجا تحصيل كرده بود بعدا به اسرائيل رفته بود و در آنجا حزب افراظي و تند رو « كاچ » را تاسيس كرده بود. تندروي كاهان به حدي بود كه مقامات دولت اسرائيل هم او را هوادار تبعيض نژادي مي دانستند و يك بار زنداني كرده بودند. پس از قتل كاهان پسرش اداره امور حزب او را برعهده گرفت كه اونيز كشته شد.

۲۰۰۰ - اسلوبودان ميلوشويچ از رهبري يوگوسلاوي كناره گيري كرد تا شايد دشمني آمريكا و غرب با او كاهش يابد و آرامش بگذارند كه ديديم چنين نشد و او را دزدانه گرفتند و به زندان لاهه بردند و اينك در آنجاست.

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
اسلوبودان ميلوشويچ

زادروزها

۱۷۱۳ - زادروز دنیس دیدرو نویسنده و فیلسوف فرانسوی
۱۸۲۹ - زادروز چستر آلن آرتور بیست و یکمین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
چستر آلن آرتور

۱۸۸۵ - زادروز رابرت گُدارد مخترع و دانشمند آمریکایی پیشگام ساخت «موشک سوخت مایع کنترل شونده» و پدر علم ساخت و پرتاب راکت نوین
۱۹۲۳ - زادروز استیگ داگرمان، نویسنده، شاعر و روزنامه‌نگار سوئدی.

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
رابرت گُدارد

۱۲۵۴ - زادروز حسن مستوفی الممالک، سیاستمدار ایرانی و نخست‌وزیر ایران در چند دوره در دوره‌ی قاجار و دوره‌ی رضاشاه
۱۹۳۶ - زادروز واتسلاو هاول نویسنده، اولین رئیس جمهور جمهوری چک از ۲ فوریه ۱۹۹۳ تا ۲ فوریه ۲۰۰۳،

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
حسن مستوفی الممالک

۱۹۵۷ - زادروز برنی مک بازیگر و کمدین آمریکایی
۱۹۷۵ - زادروز کیت وینسلت بازیگر انگلیسی ، برندهٔ جایزه اسکار

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
کیت وینسلت

درگذشت‌ها

۸۷۷ - درگذشت شارل تاس، امپراتور امپراتوری مقدس روم.
۱۰۵۶ - درگذشت هاینریش سوم امپراتور مقدس روم

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
ژاک افنباخ

۱۲۸۵ - درگذشت فیلیپ سوم پادشاه فرانسه از ۱۲۷۰ تا سال مرگش
۱۸۸۰ - درگذشت ژاک افنباخ آهنگ‌ساز و نوازندهٔ ویلنسل آلمانی

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
یارمحمدخان کرمانشاهی

۱۲۹۱ - درگذشت یارمحمدخان کرمانشاهی، از فعالان جنبش مشروطه.
۱۳۸۰ - درگذشت فریدون فروغی، آهنگساز، نوازنده (گیتار، پیانو، درام)، شاعر و خوانندهٔ ایرانی

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
فریدون فروغی

۱۹۷۶ - درگذشت لارس اونزاگر شیمیدان آمریکایی- نروژی ، برندهٔ جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۶۸
۲۰۱۱ - درگذشت استیو جابز بنیانگذار و رئیس پیشین شرکت اپل

13 مهر - 5 اکتبر؛ در تاریخ چه گذشت؟
استیو جابز

*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن برترین ها را نصب کنید.
درآمد ماهیانه 5-20 میلیون از توی خونه با موبایل

آموزش رایگان کسب درآمد 5-20 میلیون ماهیانه از خونه و فقط با یه موبایل ساده رو در یک وبینار رایگان آموزشی یاد بگیر

محتوای حمایت شده

تبلیغات متنی

سایر رسانه ها

    ارسال نظر

    لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.

    از ارسال دیدگاه های نامرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.

    لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.

    در غیر این صورت، «برترین ها» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

    بانک اطلاعات مشاغل تهران و کرج