آیا فرازمینی ها با ما ارتباط برقرار کرده اند؟
به لطف تلسکوپ فضایی کپلر منجمان موفق شده اند که تا به امروز بیش از ۱۰۰۰ سیاره هم اندازه با زمین را در کهکشان راه شیری شناسایی کنند.
وب سایت دیجیاتو - مریم موسوی: به لطف تلسکوپ فضایی کپلر منجمان موفق شده اند که تا به امروز بیش از ۱۰۰۰ سیاره هم اندازه با زمین را در کهکشان راه شیری شناسایی کنند.
حال اگر این رقم را در ۱۰۰۰ ضرب نمایید به تعداد سیاره های غیرقابل سکونتی می رسید که در هستی بی پایان وجود دارند و در نتیجه تصور آنکه زمین تنها گونه حیات هوشمند را در خود جای داده باشد کمی غیرقابل باور خواهد بود.
آیا ما در این هستی تنها هستیم؟ همین سوال ساده باعث شد که نخستین جستجوی علمی جدی برای یافتن هوش فرا زمینی (SETI) در دهه ۱۹۷۰ میلادی رقم بخورد. در سال ۱۹۷۳ میلادی، رصد خانه رادیویی دانشگاه اوهایو در آمریکا که با نام Big Ear یا گوش بزرگ از آن یاد می شد در پی کوچک ترین اثرات و نشانه های سیگنال های فرازمینی شروع به تفحص آسمان ها کرد و در سکوت محض هستی به دنبال صدا گشت.
عاقبت در یکی از شب های ماه آگست سال ۱۹۷۷ میلادی، نخستین سیگنال متحیر کننده توسط پژوهشگران این رصد خانه دریافت شد؛ سیگنالی که نه یک زمزمه بلکه غرشی مهیب بود و دانشمندان را در بهت و حیرت فرو برد.
جری امان یکی از اساتید دانشگاه ایالتی اوهایو بود که به صورت داوطلبانه در تابستان سال ۱۹۷۷ میلادی در پروژه گوش بزرگ SETI مشارکت کرده بود. هر دو روز یک بار، یک پیام رسان دوچرخه سوار به دفتر کار جری می آمد و انبوهی از صفحات پرینت شده از داده های دریافتی پردازنده مرکزی تلسکوپ رصدخانه را به او تحویل می داد.
کار جری هم این بود که آن همه کاغذ را برای یافتن هرگونه علائم غیرعادی زیر و رو کند و در صورت برخورد با هر رفتار غیر عادی در تشعشع مستمر و یکنواخت فضا، پژوهشگران رصدخانه را مطلع کند.
در ۱۸ آگست سال ۱۹۷۷ میلادی، امان طبق معمول مشغول بررسی داده های دریافتی مربوط به سه روز قبل بود که با تفاوتی قابل توجه در سیگنال های ثبت شده روبرو گردید. بلندی سیگنال رادیویی دریافتی به جای آنکه مانند همیشه یک، دو یا بعضا چهار باشد، سی برابر بزرگ تر بود. جری که از دیدن این تفاوت آشکار حیرت زده بود، بی درنگ خودکار قرمز رنگش را در دست گرفت و خطی دور سیگنال مرموز ۶EQUJ۵ کشید و عبارت جاودانه Wow را در کنار آن نوشت.
حالا بیش از ۳۵ سال از آن دوران می گذرد و آن سیگنال، نزدیک ترین برخوردی است که بشر با آنچه ممکن است یک موجود فرازمین باشد (یا نباشد) داشته.
آن انفجار قدرتمند امواج رادیویی تنها برای مدت ۷۲ ثانیه ادامه پیدا کرد اما بسیاری از منجمان و کارشناسان اشیاء ناشناخته پرنده (UFO) بر این باورند که ماهیت منحصربفردش به یک منبع آسمانی و فرازمین اشاره دارد.
در سه دهه ای که از زمان شناسایی و ثبت آن سیگنال گذشته، هیچ سیگنال دیگری مشابه به آن ثبت نشده و هیچ کسی هم نتوانسته منبع و منشا قطعی اش (کیهانی یا زمینی) را شناسایی کند.
حالا سیگنال Wow یکی از بزرگ ترین اسرار حل نشده نجوم مدرن است که در ادامه قصد داریم به ذکر اطلاعات و جزئیات بیشتری در مورد چیستی آن بپردازیم.
عملکرد SETI چگونه است؟
نزدیک ترین سیاره به زمین که از نطر ابعاد نیز به آن شباهت دارد و در منطقه قابل سکونت جای گرفته Kepler-۱۸۶f نام دارد. اگر در این سیاره حیات وجود داشته باشد هیچیک از ما متوجه این موضوع نخواهیم شد علت هم این است که سیاره یاد شده ۴۹۳ سال نوری تا زمین فاصله دارد.
در دهه ۱۹۶۰ میلادی که تلاش برای پیدا کردن هوش فرازمینی آغاز گردید منجمان به سرعت ایده بازدید فیزیکی از یک سیاره فرازمینی را رد کردند و استدلال شان هم این بود که پیشرفت های تکنولوژی مورد نیاز برای عبور انسان از کهکشان و رسیدنش به مقصد هنوز هم شکل نگرفته و تا آن زمان سال های سال زمان باقیست.
در مقابل علم SETI به این نتیجه رسید که بشر باید روی زمین بماند اما گوشش به هستی و دنیای فراتر از زمین باشد. بر این اساس، اگر زندگی هوشمند در کرات دیگری غیر از زمین وجود داشته باشد آنگاه باید درک مناسبی از امواج رادیویی و طیف الکترومغناطیسی داشته باشد.
موجودات فرازمینی احتمالا مانند ما منابع انرژی محدودی در اختیار دارند و نمی توانند از طریق آنها به آنسوی هستی سفر کرده و به دنبال دوستان خود بگردند. از همین رو، مقرون به صرفه ترین روش برای آشنا شدن با جهان دیگر، این است که یک سیگنال رادیویی را برای آنها ارسال کنیم.
اما پرسش مهم دیگری که پیش روی دانشمندان SETI قرار داشت این بود که در کدام نقطه به شنود صدای فرازمینی بپردازند. بهترین پاسخ توسط دو فیزیکدان دانشگاه کورنل در اوایل دهه ۱۹۶۰ میلادی ارائه شد.
این دو فیزیکدان فیلیپ موریسون و گاسپی کاکانی نام داشتند که اظهار داشتند حیات هوشمند فرازمینی سیگنال های خود را در قالب یک «زبان مشترک» ارسال می کند تا درک آن برای هر کسی ممکن باشد.
براساس استدلال ماریسون و کاکانی، رایج ترین فرکانس الکترومغناطیسی از طریق متداول ترین عنصر در هستی یعنی هیدروژن متصاعد می شود. اگر یک موجود فرازمینی تلاش کند از طریق یک کانال یا مسیر باز با ما ارتباط برقرار کند احتمالا فرکانس ۱۴۲۰ مگاهرتز را انتخاب خواهد کرد که تحت عنوان «خط هیدروژن» از آن یاد می شود.
این دو دانشمند در ادامه جستجو برای یافتن حیات فرازمینی را طبق استدلال خود آغاز کردند. آنها برای این منظور تلسکوپ های رادیویی بزرگی را به خدمت گرفتند و تمرکز خود را روی بخش کوچکی از آسمان قرار دادند و سعی کردند که کوچک ترین نشانه از یک سیگنال غیرعادی با فرکانش ۱۴۲۰ مگاهرتز را شناسایی کنند.
تلسکوپ مورد استفاده این دانشنمندان بعد از آنکه برای مدت چند دقیقه به صدای آن بخش خاص از آسمان گوش می دهد به سمت دیگری می چرخد و این روند را ادامه می دهد تا بخش قابل توجهی از آسمان را مورد رصد قرار دهد.
و این دقیقا همان کاری است که جری امان و دیگر دانشمندان مشارکت کننده در پروژه SETI با استفاده از تلسکوپ گوش بزرگ انجام می دادند. آنها به سیگنال های دریافتی از بخش کوچکی از آسمان مجاور به صورت فلکی قوس یا Sagittarius گوش می دادند و طول موج هریک از سیگنال های دریافتی را در کانال ۱۴۲۰ مگاهرتز اندازه می گرفتند.
امان و دیگر دانشمندان سال ها روی آن پروژه کار کردند و تا ۱۵ آگست سال ۱۹۷۷ همان سیگنال های همیشگی را دریافت کردند تا اینکه با آن غرش ماندگار روبرو شدند.
درباب سیگنال Wow
در تاریخ ۱۵ آگست سال ۱۹۷۷ میلادی به مدت ۷۲ ثانیه تلسکوپ رادیویی گوش بزرگ سیگنالی را دریافت کرد که سی برابر بزرگ تر از صدای عادی در پس زمینه بود. اما چه چیز باعث شهرت سیگنال Wow شد؟ چرا از نظر بسیاری از منجمان آن سیگنال نشانه ای از سوی فرازمینی ها بوده است؟
نخست بهتر است به ارتباط آن با خط هیدروژن بپردازیم. فرکانس سیگنال Wow برابر با ۱۴۲۰٫۴۵۵۶ مگاهرتز اعلام گردید که تقریبا همان طول موج الکترومغناطیسی هیدروژن است.
اگر یک موجود فرازمینی بخواهد فرکانسی را برای ارسال پیام خود به دور دست انتخاب نماید، آنطور که دانشمندان SETI می گویند، آن فرکانس همان میزان اعلام شده خواهد بود.
دومین مشخصه قابل توجه این سیگنال شکل آن است. شکل یک سیگنال رادیویی با ترسیم گراف یا نمودار آن بر اثر گذر زمان مشخص می شود.
زمانی که سیگنال Wow نخستین بار توسط گوش بزرگ شناسایی شد، در مقیاس «بلندی» تلسکوپ، عدد ۶ برای آن ثبتگردید. چند ثانیه بعد، آن سیگنال به سطح E رسید (کامپیوتر مورد استفاده در آن زمان، تنها قادر بود که اعداد تک رقمی را برای بلندی سیگنال های رادیویی اعلام کند و زمانی که رقمی از ۹ فراتر می رفت از حروف برای نمایش آن سیگنال استفاده می کرد).
در نهایت سیگنال به حرف U رسید (که برابر با رقم ۳۰ است) و سپس به تدریج کاهش یافته و به عدد ۵ رسید. چنانه روند تغییر این سیگنال را از طریق یک گراف نشان دهید با شکلی شبیه به یک هرم روبرو می شوید.
اما چرا شکل این سیگنال اهمیت دارد؟ زیرا با شکلی که از یک منبع فضایی انتظار داریم همخوانی دارد و علت هم به شرح زیر است:
یک تلسکوپ رادیویی روی سطح زمین قرار دارد
زمانی که زمین می چرخد برد کانونی تلسکوپ به آرامی در آسمان ها تغییر می کند.
اگر منبع آن سیگنال رادیویی نقطه ای ثابت در فضا باشد، زمانی که نخستین بار در محدوده تلسکوپ قرار می گیرد ضعیف به نظر می آید.
وقتی تلسکوپ مستقیما به سمت منبع قرار می گیرد، سیگنال در بلندترین شکل ممکن خواهد بود.
زمانی که تلسکوپ از محدوده سیگنال دور می شود، بار دیگری روندی کاهشی می یابد و در نتیجه با شکل یک هرم روبرو می شویم.
دیگر خصوصیت جالب توجه سیگنال Wow وضوح انتقال آن بود. زمانی که یک تلسکوپ رادیویی امواج الکترومغناطیسی را از منابع کیهانی طبیعی نظیر اختروش دریافت می کند، امواج رادیویی در قالب طیف گسترده ای از فرکانس ها پراکنده می شوند.
اما سیگنال Wow اینطور نبود. تلسکوپ گوش بزرگ در آن زمان به کانال های مختلف گوش می داد نه صرفا کانال مربوط به فرکانس ۱۴۲۰ مگاهرتز و این نیز نشانه روشن دیگری از وجود یک سیگنال عمدی رادیویی از جهان دور است نه یک رویداد کیهانی تصادفی.
در ادامه قصد داریم به بررسی نظرات منتقدان در این رابطه بپردازیم و کشفیات ۳۵ سال اخیر از زمان ثبت این سیگنال را از نظر بگذرانیم.
مخالفان علیه نظریه سیگنال Wow
اگر باور دارید که ما در این هستی تنها نیستیم یا می خواهید این مساله را باور کنید، آنگاه با استناد به شواهد و مدارک به دست آمده در ارتباط با آن می توان باور کرد که موجودی در جایی از این عالم تلاش دارد که با ما ارتباط برقرار کند.
اما خبر بد اینجاست. در بیش از سه دهه اخیر از زمان ثبت آن سیگنال، هیچیک از تلسکوپ های پروژه SETI نتوانسته اند سیگنالی مانند Wow را به ثبت برسانند. جالب است بدانید که از آن زمان به بعد، گوش بزرگ بیشتر از ۱۰۰ مرتبه دیگر همان نقطه از آسمان را اسکن کرد اما هیچ نشانه ای پیدا نکرد.
رابرت گری یک ستاره شناس آماتور و تحلیلگر داده است که به خاطر علاقه اش به مبحث سیگنال Wow مطالعات فراوانی را با استفاده از یکی از بزرگ ترین تلسکوپ های رادیویی به نام the Very Large Array در نیومکزیکو انجام داد تا سیگنالی مشابه به آن را بیابد.
در سال های ۱۹۹۵ و ۱۹۹۶ میلادی، گری تلسکوپ یاد شده را به سمت صورت فلکی Sagittarius نشانه گیری کرد و این نخستین باری بود که از آن تلسکوپ آشکارا برای کشف علائم و نشانه های حیات فرازمینی بهره گرفته می شد.
این دستگاه عظیم و الجثه در برگیرنده ۲۷ آنتن رادیویی جداگانه است و حساسیت آن هم ۱۰۰ برابر بالاتر از گوش بزرگ اعلام گردیده که در سال ۱۹۹۷ میلادی بازنشسته شد.
متاسفانه گری در بررسی های خود هیچگونه ردی از سیگنال Wow پیدا نکرد اما این مساله باعث نشد که دست از تلاش بردارد.
در سال ۲۰۱۲ میلادی، مصاحبه ای از او در نشریه The Atlantic منتشر شد و در آن گری مدعی شد که فرضیات و تصورات ما در مورد سیگنال های حیات فرازمینی همگی نادرست هستند.
تصور ما این است که یک منبع به صورت مستمر از سیاره ای دور دست به سمت زمین می تابد اما انرژی مورد نیاز عملکرد چنین منبعی در تمام جهات، تمام زمان ها و از چند میلیون سال نوری آنطرف تر نیازمند در اختیار داشتن نیروگاه هایی هزاران هزار بار بزرگ تر از اندازه کنونی شان روی زمین است.
اگر تمدن فرا زمینی نژادی پیشرفته تر در قیاس با انسان نباشد چه؟ اگر منابع تحت اختیار این موجودات نسبت به ما محدودتر باشند چطور؟ در این صورت مقرون به صرفه ترین روش این خواهد بود که با استفاده از نوعی «منبع» رادیویی پیام خود را تنها به یک سمت و در یک زمان معین ارسال نمایند.
اگر اینطور باشد، باید خیلی خوش شانس باشیم که با استفاده از روند فعلی مان برای جستجوی حیات فرازمینی (یعنی تمرکز روی یک نقطه از آسمان برای مدت ۲۰ دقیقه و سپس رصد نقطه دیگری از آن) این سیگنال را دریافت کنیم.
آنطور که گری می گوید بیشترین امید آن خواهد بود که در آینده تکنولوژی های قدرتمندتری را برای تلسکوپ های دوربرد بسازیم تا بتوانیم در یک آن، کل آسمان را اسکن کنیم.
در غیر اینصورت احتمالا هیچگاه نمی توانیم بفهمیم که آیا سیگنال Wow یک خطای انسانی و ناخواسته بوده یا اینکه واقعا پیامی از یک دوست از جهانی ورای زمین بوده است.
حال اگر این رقم را در ۱۰۰۰ ضرب نمایید به تعداد سیاره های غیرقابل سکونتی می رسید که در هستی بی پایان وجود دارند و در نتیجه تصور آنکه زمین تنها گونه حیات هوشمند را در خود جای داده باشد کمی غیرقابل باور خواهد بود.
آیا ما در این هستی تنها هستیم؟ همین سوال ساده باعث شد که نخستین جستجوی علمی جدی برای یافتن هوش فرا زمینی (SETI) در دهه ۱۹۷۰ میلادی رقم بخورد. در سال ۱۹۷۳ میلادی، رصد خانه رادیویی دانشگاه اوهایو در آمریکا که با نام Big Ear یا گوش بزرگ از آن یاد می شد در پی کوچک ترین اثرات و نشانه های سیگنال های فرازمینی شروع به تفحص آسمان ها کرد و در سکوت محض هستی به دنبال صدا گشت.
عاقبت در یکی از شب های ماه آگست سال ۱۹۷۷ میلادی، نخستین سیگنال متحیر کننده توسط پژوهشگران این رصد خانه دریافت شد؛ سیگنالی که نه یک زمزمه بلکه غرشی مهیب بود و دانشمندان را در بهت و حیرت فرو برد.
جری امان یکی از اساتید دانشگاه ایالتی اوهایو بود که به صورت داوطلبانه در تابستان سال ۱۹۷۷ میلادی در پروژه گوش بزرگ SETI مشارکت کرده بود. هر دو روز یک بار، یک پیام رسان دوچرخه سوار به دفتر کار جری می آمد و انبوهی از صفحات پرینت شده از داده های دریافتی پردازنده مرکزی تلسکوپ رصدخانه را به او تحویل می داد.
کار جری هم این بود که آن همه کاغذ را برای یافتن هرگونه علائم غیرعادی زیر و رو کند و در صورت برخورد با هر رفتار غیر عادی در تشعشع مستمر و یکنواخت فضا، پژوهشگران رصدخانه را مطلع کند.
در ۱۸ آگست سال ۱۹۷۷ میلادی، امان طبق معمول مشغول بررسی داده های دریافتی مربوط به سه روز قبل بود که با تفاوتی قابل توجه در سیگنال های ثبت شده روبرو گردید. بلندی سیگنال رادیویی دریافتی به جای آنکه مانند همیشه یک، دو یا بعضا چهار باشد، سی برابر بزرگ تر بود. جری که از دیدن این تفاوت آشکار حیرت زده بود، بی درنگ خودکار قرمز رنگش را در دست گرفت و خطی دور سیگنال مرموز ۶EQUJ۵ کشید و عبارت جاودانه Wow را در کنار آن نوشت.
حالا بیش از ۳۵ سال از آن دوران می گذرد و آن سیگنال، نزدیک ترین برخوردی است که بشر با آنچه ممکن است یک موجود فرازمین باشد (یا نباشد) داشته.
آن انفجار قدرتمند امواج رادیویی تنها برای مدت ۷۲ ثانیه ادامه پیدا کرد اما بسیاری از منجمان و کارشناسان اشیاء ناشناخته پرنده (UFO) بر این باورند که ماهیت منحصربفردش به یک منبع آسمانی و فرازمین اشاره دارد.
در سه دهه ای که از زمان شناسایی و ثبت آن سیگنال گذشته، هیچ سیگنال دیگری مشابه به آن ثبت نشده و هیچ کسی هم نتوانسته منبع و منشا قطعی اش (کیهانی یا زمینی) را شناسایی کند.
حالا سیگنال Wow یکی از بزرگ ترین اسرار حل نشده نجوم مدرن است که در ادامه قصد داریم به ذکر اطلاعات و جزئیات بیشتری در مورد چیستی آن بپردازیم.
عملکرد SETI چگونه است؟
نزدیک ترین سیاره به زمین که از نطر ابعاد نیز به آن شباهت دارد و در منطقه قابل سکونت جای گرفته Kepler-۱۸۶f نام دارد. اگر در این سیاره حیات وجود داشته باشد هیچیک از ما متوجه این موضوع نخواهیم شد علت هم این است که سیاره یاد شده ۴۹۳ سال نوری تا زمین فاصله دارد.
در دهه ۱۹۶۰ میلادی که تلاش برای پیدا کردن هوش فرازمینی آغاز گردید منجمان به سرعت ایده بازدید فیزیکی از یک سیاره فرازمینی را رد کردند و استدلال شان هم این بود که پیشرفت های تکنولوژی مورد نیاز برای عبور انسان از کهکشان و رسیدنش به مقصد هنوز هم شکل نگرفته و تا آن زمان سال های سال زمان باقیست.
در مقابل علم SETI به این نتیجه رسید که بشر باید روی زمین بماند اما گوشش به هستی و دنیای فراتر از زمین باشد. بر این اساس، اگر زندگی هوشمند در کرات دیگری غیر از زمین وجود داشته باشد آنگاه باید درک مناسبی از امواج رادیویی و طیف الکترومغناطیسی داشته باشد.
موجودات فرازمینی احتمالا مانند ما منابع انرژی محدودی در اختیار دارند و نمی توانند از طریق آنها به آنسوی هستی سفر کرده و به دنبال دوستان خود بگردند. از همین رو، مقرون به صرفه ترین روش برای آشنا شدن با جهان دیگر، این است که یک سیگنال رادیویی را برای آنها ارسال کنیم.
اما پرسش مهم دیگری که پیش روی دانشمندان SETI قرار داشت این بود که در کدام نقطه به شنود صدای فرازمینی بپردازند. بهترین پاسخ توسط دو فیزیکدان دانشگاه کورنل در اوایل دهه ۱۹۶۰ میلادی ارائه شد.
این دو فیزیکدان فیلیپ موریسون و گاسپی کاکانی نام داشتند که اظهار داشتند حیات هوشمند فرازمینی سیگنال های خود را در قالب یک «زبان مشترک» ارسال می کند تا درک آن برای هر کسی ممکن باشد.
براساس استدلال ماریسون و کاکانی، رایج ترین فرکانس الکترومغناطیسی از طریق متداول ترین عنصر در هستی یعنی هیدروژن متصاعد می شود. اگر یک موجود فرازمینی تلاش کند از طریق یک کانال یا مسیر باز با ما ارتباط برقرار کند احتمالا فرکانس ۱۴۲۰ مگاهرتز را انتخاب خواهد کرد که تحت عنوان «خط هیدروژن» از آن یاد می شود.
این دو دانشمند در ادامه جستجو برای یافتن حیات فرازمینی را طبق استدلال خود آغاز کردند. آنها برای این منظور تلسکوپ های رادیویی بزرگی را به خدمت گرفتند و تمرکز خود را روی بخش کوچکی از آسمان قرار دادند و سعی کردند که کوچک ترین نشانه از یک سیگنال غیرعادی با فرکانش ۱۴۲۰ مگاهرتز را شناسایی کنند.
تلسکوپ مورد استفاده این دانشنمندان بعد از آنکه برای مدت چند دقیقه به صدای آن بخش خاص از آسمان گوش می دهد به سمت دیگری می چرخد و این روند را ادامه می دهد تا بخش قابل توجهی از آسمان را مورد رصد قرار دهد.
و این دقیقا همان کاری است که جری امان و دیگر دانشمندان مشارکت کننده در پروژه SETI با استفاده از تلسکوپ گوش بزرگ انجام می دادند. آنها به سیگنال های دریافتی از بخش کوچکی از آسمان مجاور به صورت فلکی قوس یا Sagittarius گوش می دادند و طول موج هریک از سیگنال های دریافتی را در کانال ۱۴۲۰ مگاهرتز اندازه می گرفتند.
امان و دیگر دانشمندان سال ها روی آن پروژه کار کردند و تا ۱۵ آگست سال ۱۹۷۷ همان سیگنال های همیشگی را دریافت کردند تا اینکه با آن غرش ماندگار روبرو شدند.
درباب سیگنال Wow
در تاریخ ۱۵ آگست سال ۱۹۷۷ میلادی به مدت ۷۲ ثانیه تلسکوپ رادیویی گوش بزرگ سیگنالی را دریافت کرد که سی برابر بزرگ تر از صدای عادی در پس زمینه بود. اما چه چیز باعث شهرت سیگنال Wow شد؟ چرا از نظر بسیاری از منجمان آن سیگنال نشانه ای از سوی فرازمینی ها بوده است؟
نخست بهتر است به ارتباط آن با خط هیدروژن بپردازیم. فرکانس سیگنال Wow برابر با ۱۴۲۰٫۴۵۵۶ مگاهرتز اعلام گردید که تقریبا همان طول موج الکترومغناطیسی هیدروژن است.
اگر یک موجود فرازمینی بخواهد فرکانسی را برای ارسال پیام خود به دور دست انتخاب نماید، آنطور که دانشمندان SETI می گویند، آن فرکانس همان میزان اعلام شده خواهد بود.
دومین مشخصه قابل توجه این سیگنال شکل آن است. شکل یک سیگنال رادیویی با ترسیم گراف یا نمودار آن بر اثر گذر زمان مشخص می شود.
زمانی که سیگنال Wow نخستین بار توسط گوش بزرگ شناسایی شد، در مقیاس «بلندی» تلسکوپ، عدد ۶ برای آن ثبتگردید. چند ثانیه بعد، آن سیگنال به سطح E رسید (کامپیوتر مورد استفاده در آن زمان، تنها قادر بود که اعداد تک رقمی را برای بلندی سیگنال های رادیویی اعلام کند و زمانی که رقمی از ۹ فراتر می رفت از حروف برای نمایش آن سیگنال استفاده می کرد).
در نهایت سیگنال به حرف U رسید (که برابر با رقم ۳۰ است) و سپس به تدریج کاهش یافته و به عدد ۵ رسید. چنانه روند تغییر این سیگنال را از طریق یک گراف نشان دهید با شکلی شبیه به یک هرم روبرو می شوید.
اما چرا شکل این سیگنال اهمیت دارد؟ زیرا با شکلی که از یک منبع فضایی انتظار داریم همخوانی دارد و علت هم به شرح زیر است:
یک تلسکوپ رادیویی روی سطح زمین قرار دارد
زمانی که زمین می چرخد برد کانونی تلسکوپ به آرامی در آسمان ها تغییر می کند.
اگر منبع آن سیگنال رادیویی نقطه ای ثابت در فضا باشد، زمانی که نخستین بار در محدوده تلسکوپ قرار می گیرد ضعیف به نظر می آید.
وقتی تلسکوپ مستقیما به سمت منبع قرار می گیرد، سیگنال در بلندترین شکل ممکن خواهد بود.
زمانی که تلسکوپ از محدوده سیگنال دور می شود، بار دیگری روندی کاهشی می یابد و در نتیجه با شکل یک هرم روبرو می شویم.
دیگر خصوصیت جالب توجه سیگنال Wow وضوح انتقال آن بود. زمانی که یک تلسکوپ رادیویی امواج الکترومغناطیسی را از منابع کیهانی طبیعی نظیر اختروش دریافت می کند، امواج رادیویی در قالب طیف گسترده ای از فرکانس ها پراکنده می شوند.
اما سیگنال Wow اینطور نبود. تلسکوپ گوش بزرگ در آن زمان به کانال های مختلف گوش می داد نه صرفا کانال مربوط به فرکانس ۱۴۲۰ مگاهرتز و این نیز نشانه روشن دیگری از وجود یک سیگنال عمدی رادیویی از جهان دور است نه یک رویداد کیهانی تصادفی.
در ادامه قصد داریم به بررسی نظرات منتقدان در این رابطه بپردازیم و کشفیات ۳۵ سال اخیر از زمان ثبت این سیگنال را از نظر بگذرانیم.
مخالفان علیه نظریه سیگنال Wow
اگر باور دارید که ما در این هستی تنها نیستیم یا می خواهید این مساله را باور کنید، آنگاه با استناد به شواهد و مدارک به دست آمده در ارتباط با آن می توان باور کرد که موجودی در جایی از این عالم تلاش دارد که با ما ارتباط برقرار کند.
اما خبر بد اینجاست. در بیش از سه دهه اخیر از زمان ثبت آن سیگنال، هیچیک از تلسکوپ های پروژه SETI نتوانسته اند سیگنالی مانند Wow را به ثبت برسانند. جالب است بدانید که از آن زمان به بعد، گوش بزرگ بیشتر از ۱۰۰ مرتبه دیگر همان نقطه از آسمان را اسکن کرد اما هیچ نشانه ای پیدا نکرد.
رابرت گری یک ستاره شناس آماتور و تحلیلگر داده است که به خاطر علاقه اش به مبحث سیگنال Wow مطالعات فراوانی را با استفاده از یکی از بزرگ ترین تلسکوپ های رادیویی به نام the Very Large Array در نیومکزیکو انجام داد تا سیگنالی مشابه به آن را بیابد.
در سال های ۱۹۹۵ و ۱۹۹۶ میلادی، گری تلسکوپ یاد شده را به سمت صورت فلکی Sagittarius نشانه گیری کرد و این نخستین باری بود که از آن تلسکوپ آشکارا برای کشف علائم و نشانه های حیات فرازمینی بهره گرفته می شد.
این دستگاه عظیم و الجثه در برگیرنده ۲۷ آنتن رادیویی جداگانه است و حساسیت آن هم ۱۰۰ برابر بالاتر از گوش بزرگ اعلام گردیده که در سال ۱۹۹۷ میلادی بازنشسته شد.
متاسفانه گری در بررسی های خود هیچگونه ردی از سیگنال Wow پیدا نکرد اما این مساله باعث نشد که دست از تلاش بردارد.
در سال ۲۰۱۲ میلادی، مصاحبه ای از او در نشریه The Atlantic منتشر شد و در آن گری مدعی شد که فرضیات و تصورات ما در مورد سیگنال های حیات فرازمینی همگی نادرست هستند.
تصور ما این است که یک منبع به صورت مستمر از سیاره ای دور دست به سمت زمین می تابد اما انرژی مورد نیاز عملکرد چنین منبعی در تمام جهات، تمام زمان ها و از چند میلیون سال نوری آنطرف تر نیازمند در اختیار داشتن نیروگاه هایی هزاران هزار بار بزرگ تر از اندازه کنونی شان روی زمین است.
اگر تمدن فرا زمینی نژادی پیشرفته تر در قیاس با انسان نباشد چه؟ اگر منابع تحت اختیار این موجودات نسبت به ما محدودتر باشند چطور؟ در این صورت مقرون به صرفه ترین روش این خواهد بود که با استفاده از نوعی «منبع» رادیویی پیام خود را تنها به یک سمت و در یک زمان معین ارسال نمایند.
اگر اینطور باشد، باید خیلی خوش شانس باشیم که با استفاده از روند فعلی مان برای جستجوی حیات فرازمینی (یعنی تمرکز روی یک نقطه از آسمان برای مدت ۲۰ دقیقه و سپس رصد نقطه دیگری از آن) این سیگنال را دریافت کنیم.
آنطور که گری می گوید بیشترین امید آن خواهد بود که در آینده تکنولوژی های قدرتمندتری را برای تلسکوپ های دوربرد بسازیم تا بتوانیم در یک آن، کل آسمان را اسکن کنیم.
در غیر اینصورت احتمالا هیچگاه نمی توانیم بفهمیم که آیا سیگنال Wow یک خطای انسانی و ناخواسته بوده یا اینکه واقعا پیامی از یک دوست از جهانی ورای زمین بوده است.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر