جاباما
۲۶۸۷۳۱
۵۰۰۵
۵۰۰۵
پ

مهدی پاکدل را اینگونه ندیده اید!

هوای خنک پاییزی، میدان بهارستان، ساختمان های تاریخی و در مقابل مان عمارت مسعودیه و حیاط های چشم نواز و عطر گل های شب بویش. این فقط پیش درآمدی برای مخاطبی است که به دیدن نمایش «جنایت و مکافات» می رود.

هفته نامه چلچراغ - الهه حاجی زاده، سید مهدی احمدپناه: هوای خنک پاییزی، میدان بهارستان، ساختمان های تاریخی و در مقابل مان عمارت مسعودیه و حیاط های چشم نواز و عطر گل های شب بویش. این فقط پیش درآمدی برای مخاطبی است که به دیدن نمایش «جنایت و مکافات» می رود. نمایشی از رمان شناخته شده داستایفسکی که اجرایش در عمارت تاریخی مسعودیه عمقی مضاعف به آن بخشیده.

داستانی که برای همه آشناست و کافی است سری به معروف ترین رمان های این نویسنده روسی زده باشید تا به این باور برسید که یکی از بهترین رمان های تاریخ را در دست دارید.

وظیفه جان دادن به راسکلنیکف این داستان همه گیر هم به مهدی پاکدل سپرده شده که به قول خودش تقریبا در تمامی سالن های تئاتری اجرا رفته، ولی این اجرا در عمارت مسعودیه برایش حال و هوای دیگری دارد. آنچه می خوانید، چکیده ای از گپ و گفت با مهدی پاکدل بعد از اجرای نمایش است، آن هم در حیاط اندرونی عمارت همراه با استشمام بوی گل های شب بو.

مهدی پاکدل را اینگونه ندیده اید!

نمایش «جنایت و مکافات» در ساختمان عمارت مسعودیه اجرا می شود. پیش از هر چیز برای ما از حس و حال اجرا در چنین فضایی بگویید. این که آیا اجرای نمایش در این بنا با اجرا در سالن های تئاتر متعارف تفاوتی دارد؟

- معماری یک بنا در اجرا تاثیر زیادی دارد. شاید جالب باشد بدانید که ما قرار بود این نمایش را در سالن حافظ اجرا کنیم و برای آنجا میزانسن ها را طراحی می کردیم. یک شب با علیرضا شجاع نوری به کافه عمارت مسعودیه آمدیم و آن روزها تازه تمرینات نمایش «جنایت و مکافات» آغاز شده بود. من یکی از دیالوگ های نمایش را در وسط حوض خانه عمارت گفتم و به دلیل فضای باز اینجا، صدای من پیچید و حس بسیار خوبی به همه ما منتقل شد. همان لحظه چشم های ایمان افشاریان هم برق زد. علیرضا شجاع نوری هم گفت که همیشه دلش می خواست این عمارت تبدیل به یک مکان برای اجرای تئاتر شود. البته پیش از این هم نمایش های دانشجویی، بدون دست زدن به ساختار بنا در این محل اجرا شده بود اما هنوز این محل به عنوان محلی برای اجرا شناخته نشده بود.

اجرای ما در تالار حافظ هم به خاطر تعمیرات، مدام به تعویق می افتاد و یک هفته بعد، ایمان افشاریان نظر من را راجع به اجرا در عمارت مسعودیه پرسید و من هم گفتم که اجرا در این بنا بی نظیر اما بسیار دشوار است. بعد از این صحبت ها ما به دنبال کسی بودیم که بتواند سرمایه لازم برای تجهیز عمارت، از نظر صدا، نور و صندلی های مناسب برای تماشاگرها را در اختیار گروه بگذارد. خوشبختانه نادیا عزیزیان و هومن صفار هرندی که از دوستان ما هستند، قبول زحمت کردند و بهترین تجهیزات ممکن را در کمتر از یک ماه برای گروه فراهم آورند. بنابراین مطمئنا اجرا در این عمارت، با اجرا در هر سالن دیگری متفاوت است. اینجا به دلیل قدمت تاریخی|، نه تنها برای ما به عنوان بازیگرهای نمایش، بلکه برای تماشاگرها نیز حس متفاوتی دارد.

مهدی پاکدل را اینگونه ندیده اید!

اگر این امکان وجود داشته باشد که هر مکانی را که دوست دارید انتخاب کنید، چه در ایران و چه خارج از ایران، و آن محل در اختیار شما گذاشته شود تا در آنجا برای مردم تئاتر اجرا کنید، کجا را برای اجرا انتخاب می کنید؟

- مطمئنا تخت جمشید که برای همه ما حس خیلی عجیبی دارد. من فکر می کنم آن فضا قابلیت اجرای پرفورمنس های مختلفی را داشته باشد. این فضاها به جز خود اثر تاثیر مضاعفی بر اجرا می گذارند. مجید مجیدی هم این ایده را دارد که در لوکیشن های فیلم «محمد رسول الله (ص)»، موسیقی این این فیلم به همراه پرفورمنس هایی با حضور بازیگرها اجرا شود که اگر اتفاق بیفتد، تاثیرش بر مخاطبان و علاقمندان بی نظیر خواهد بود.

اولین مواجهه شما با داستان «جنایت و مکافات» چه زمانی بود؟

- اولین بار در نوجوانی این کتاب را خوانده بودم اما نزدیک به ۱۶ سال پیش که با حامد محمد طاهری نمایش «سیاه ها» را کار می کردیم، بسیاری از آثار ادبی روسیه را خواندم. آثار بزرگانی مثل تولستوی، چخوف، داستایفسکی، تور گنیف و ...، در همان دوره با ادبیات روسیه آشنا شدم. در همان زمان و در بین آن آثار، رمان «جنایت و مکافات» تاثیر متفاوتی روی من گذاشت. همان زمان فکر می کردم شخصیت راسکلنیکف داستان «جنایت و مکافات» می تواند شخصیت نمایشی بسیار جالبی باشد. بعد از صحبت های این اجرا هم دو بار دیگر آن را خواندم تا بیشتر با شخصیت و موقعیت ها ارتباط برقرار کنم.

مهدی پاکدل را اینگونه ندیده اید!

برخی از بازیگران برای رسیدن به نقش آن هم برای چنین شخصیت های شناخته شده ای از تحلیل شخصیت در متن ادبی شروع می کنند. شما چگونه به این شخصیت ها نزدیک می شوید؟

- به نظر من بازیگر باید ذهنیات نویسنده، دراماتورژ و کارگردان را نمایش دهد و بیشتر از لحاظ حسی نقش را دریابد و من هم اگر داستان را مجدد خواندم، برای رسیدن به حس و حال کلی آن فضا بوده است. راسکلنیکف شخصیت پیچیده ای دارد. او یک پیرزن رباخوار را کشته و قطعا هیچ کدام از ما این کار را نکرده ایم اما شکی نیست که خرده جنایت های زیادی داشته ایم؛ مثلا چراغ قرمز را رد کرده ایم، ورود ممنوع رفته ایم، با مادرمان بد برخورد کرده ایم، حیوانی را آزرده ایم و ... اینها جنایات کوچکی هستند که کسی هم ما را به خاطرش مجازات نکرده است.

این پدیده در دنیای مدرن بیشتر شده و جالب این که ما در دنیای مدرن دچار عذاب وجدان هم نمی شویم. خیلی از اخلاقیات فراموش شده و گاهی به راحتی دروغ می گوییم. راسکلنیکف، کسی است که دو نفر را با تبر کشته است و عذاب می کشد. این عذاب کشیدن در دنیای ما گم شده. من این ایده ایمان افشاریان را که چنین آثار ادبی بزرگی را اقتباس و اجرا کنیم، بسیار می پسندم چرا که باعث مرور نکات اخلاقی می شود که شاید فراموش کرده باشیم.

اصولا وظیفه تئاتر ایجاد سوال در ذهن مخاطب و پرسش از اوست. مخاطب با دیدن چنین کارهایی شاید از خودش درباره خرده جنایت ها سوال کند که آیا به وجدانش رجوع می کند و خودش را بازخواست می کند؟

داستان «جنایت و مکافات» یک اثر ادبی، مربوط به ۱۵۰ سال پیش در روسیه است اما این خصوصیت همه آثار بزرگ جهان است که هیچ وقت کهنه نمی شود، تاریخ مصرف ندارد و هر روایت تازه، گرد و غبارش را پاک می کند و تازه می فهمیم که چقدر با شرایط امروز ما هماهنگ است.

مهدی پاکدل را اینگونه ندیده اید!

به عنوان یک بازیگر که به مرحله حق انتخاب رسیده است، ترجیح می دهید در نمایشی بازی کنید که هنوز کسی آن را نمی شناسد و شما برای اولین بار شناسنامه آن را می سازید یا سراغ شخصیت هایی می روید که همه می شناسند و نسبت به آنها شناخت دارند و قطعا اجرای آنها دشوارتر است و ریسک بیشتری دارد؟

- من به طور کلی اعتقاد دارم که کار هنری، در هر زمینه ای آسان نیست و اتفاقا همین سختی است که کار را جذاب تر و لذت بخش تر می کند. یک بازیگر قطعا دلش می خواهد مثل همان آثار جهانی و ماندگار، با بازی در چنین آثاری در یادها بماند و برای رسیدن به چنین مرتبه ای باید به دل آتش برود و زحمت بکشد.

زمانی که ایمان افشاریان به من پیشنهاد بازی در چنین نمایشی را داد، به دلیل اینکه من بعد از نمایش «سیاها» که نمایشی مبتنی بر فیزیک و حرکت بود و نزدیک به ۱۶ سال از اجرای آن می گذرد، همیشه در کارهای رئالی مثل آثار یعقوبی و کیانی بازی کرده بودم، برایم بسیار جذاب بود که دوباره بازی در فضایی متفاوت را تجربه کنم.

نمایش «جنایت و مکافات» توانست من را به همان ۱۶ سال پیش ببرد. اعتماد ایمان افشاریان به من برای بازی در چنین نمایشی اتفاق خیلی خوبی بود.

در بین شخصیت های متعدد آثار نمایشی و ادبی، یا حتی شخصیت های سیاسی آیا کاراکتری وجود دارد که همیشه دوست داشته باشی آن را بازی کنی؟

- من همیشه شخصیت یاگو در نمایشنامه «اتللو» را دوست داشته ام. حتی آنقدر که یاگو را دوست دارم، شخصیت اتللو را دوست ندارم.

مهدی پاکدل را اینگونه ندیده اید!

در واقع شخصیتی که حتی مکر و نیرنگش هم بسیار مدرن است.

- به نظرم یاگو یک نقش منفی با حال و و با هوش است.

در این نمایش راسکلنیکف به خاطر عملی که در گذشته انجام داده بازجویی می شود، آیا تا به حال در زندگی شخصی بازجویی شدی؟

- تا به حال به شکل خیلی جدی در زندگی بازجویی نشده ام اما در نمایش «در تاریکی» به نویسندگی و کارگردانی محمد یعقوبی، این تجربه را داشتم که بازجویی می شدم و نقش دانشجویی را داشتم که در درگیری ها، عکاسی می کرده و او را دستگیر کرده بودند. نقش بازپرس من را علی سرابی بازی می کرد که خوشبختانه آنقدر بازی خوبی داشت که به من هم کمک زیادی کرد.

بعد از اجرا با تماشاگرهایی برخورد داشتم که شاید برای اولین بار به دیدن تئاتر می آمدند و این امر باعث خوشحالی است که این مکان و این تئاتر باعث اضافه شدن آنها به جمع علاقمندان شده اما بیشتر آنها با زمان طولانی اثر مسئله داشتند. فکر می کنید شما کوتاه ترین نسخه ممکن را از رمان اصلی به مخاطب عرضه کرده اید؟

- حداقل در مورد نمایش «جنایت و مکافات»، باید بگویم که به دلیل اقتباس شدن آن از یک رمان هزار صفحه ای، ما ناگزیر بودیم که در مدت زمان ۸۵ دقیقه اجرا برویم چرا که این داستان جزییات بسیار زیادی دارد و اگر بیش از این آن را کوتاه می کردیم، کار الکن می شد. ما برای دادن راه نفس به تماشاگر، مثل تئاترهای یونان باستان، هم سرایی و موسیقی در بین اجرا طراحی کرده ایم.

این روزها نمایش هایی روی صحنه می رود که اتفاق های تصویری چندانی در آن دیده نمی شود. ایمان افشاریان و ما، همگی سعی خود را کرده ایم تا تصاویری، با توجه به امکانات و مکان اجرای مان، ایجاد کنیم که این خستگی را از تماشاگر بگیرد.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن برترین ها را نصب کنید.
درآمد ماهیانه 5-20 میلیون از توی خونه با موبایل

آموزش رایگان کسب درآمد 5-20 میلیون ماهیانه از خونه و فقط با یه موبایل ساده رو در یک وبینار رایگان آموزشی یاد بگیر

محتوای حمایت شده

تبلیغات متنی

سایر رسانه ها

    ارسال نظر

    لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.

    از ارسال دیدگاه های نامرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.

    لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.

    در غیر این صورت، «برترین ها» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

    بانک اطلاعات مشاغل تهران و کرج