دختران ایران، طرفدارِ «سافت بال» اند!

هفته نامه چلچراغ - فرشید فتاحی: قبل از این که این گزارش را بخوانید، بهتر است یک رشته ورزشی را بهتر بشناسید. سافت بال، نامی که تازه بر سر زبان ها افتاده حالا در میان ایرانی ها و به خصوص دختران، طرفداران و ورزشکاران ویژه ای پیدا کرده است. اما این رشته از کجا پیدایش شد؟ دانشجویان دانشگاه های هاروارد و پیل برای شنیدن گزارش رادیویی یک مسابقه فوتبال در باشگاه قایقرانی فارگارت جمع شده بودند. پس از این که نتیجه مسابقه مشخص شد و پول شرط بندی پرداخت شد، یک دانشجوی ییل یک دستکش بوکس را سمت یک هوادار هاروارد پرتاب کرد. او هم چوبی برداشت تا او را بزند.

جورج هانکوک فریاد زد که به جای دعوا توپ بازی کنید. او دستکش بوکس را برداشت، آن را گره زد و به شکل یک توپ درآورد. از دسته جارو هم به عنوان چوب بازی استفاده کرد. به این ترتیب اولین مسابقه سافت بال در روز 16 سپتامبر 1887 در باشگاه قایقرانی فارگارت برگزار شد و با امتیاز 44-40 به پایان رسید. جرج هانکوک یک هفته بعد توپ دستکشی را ارتقا بخشید و چوبی کوچک تر از چوب بیس بال درست کرد. جرج هنکوک در این اندیشه بود که بازیکنان بیس بال با این بازی بتوانند در طول زمستان هم این روزش را در داخل سالن بازی کرده و آمادگی خود را حفظ کنند.

توپی که او ساخت نرم بود و زیاد ارتفا نمی گرفت و برای گرفتن آن نیاز به دستکش نبود. باشگاه فاراگات به مرکز این ورزش تبدیل شد و یک سال بعد این بازی با نام «اوت دُر- این» به بیرون راه یافت. نخسیتن مجموعه قوانین سافت بال دو سال بعد در 1889 به چاپ رسید.


تاریخچه رشته سافت بال

پس از پیدایش بیس بال و گسترش آن در سطح حرفه ای خانم ها هم به این رشته علاقه مند شدند و شروع به این بازی کردند، اما با توجه به سنگینی این رشته برای آنان، بسعی در آسان تر کردن آن و ابداعات گوناگون جهت سبک تر نمودن بیس بال کردند که در نتیجه سافت بال امروزی که ریشه گرفته شده از بیس بال است، پدید آمد که البته دارای چند وجه تمایز با بیس بال است.

ورزش سافت بال از سال 1376 در ایران راه اندازی شد و با کمک ژاپنی های مقیم تهران توانستیم با علوم فنی این رشته آشنا شویم، در حال حاضر 10 تیم بانوان کشور در این زمینه فعالیت دارند و استان های تهران- خراسان- بوشهر و کرج، قم، سمنان و اصفهان فعالیت چشم گیری دارند:

1- زمین بازی سافت بال چه در قسمت محوطه زمین داخلی infield و چه در قسمت محوطه زمین بیرونی outfield از بیس بال کوچک تر است.

2- توپ سافت بال از توپ بیس بال بزرگ تر است.

3- چوب bat سافت بال نازک تر و سبک تر است.

4- تعداد بازیکنان داخل زمین از بیس بال بیشتر است.

سافت بال و تفاوت آن با بیس بال

سافت بال یک ورزش تیمی برای آقایان و خانم هاست که با توپ و چوب بازی می شود. توپ توسط بازیکنی به نام پیچر برای بازیکنی از تیم حریف به نام بتر انداخته می شود تا او با چوب یا بت توپ را بزند و بازی آغاز شود. علت نامگذاری سافت بال توپ آن است که نسبت به توپ بیس بال بزرگ تر و نرم تر است. به طوری که از بیس بال به عنوان هارد بال نام برده شده.


بازیکنی که توپ را با چوب می زند باید به ترتیب بیس یا ایستگاه موجود در زاویه زمین مربعی شکل با بدوند تا به محلی که از آن جا بازی را آغاز کرده برسد و بتواند یک امتیاز برای تیمش کسب کند.

بازی سافت بال در موارد زیادی با بیس بال تفاوت دارد که به عمده ترین آن ها می پردازیم:

الف- در سافت بال توپی که توسط بتر پرتاب می شود باید به صورت آندر آرام باشد، در صورتی که در بیس بال به صورت اور آرام پرتاب می شود.

ب- توپ سافت بال نسبت به بیس بال بزرگ تر، سنگین تر و غیرمتراکم تر است.

پ- در قوانین تفاوت هایی وجود دارد.

ج- بازی سافت بال در زمین کوچکتری برگزار می شود.

د- تعداد آینینگ های بازی در سافت بال و در بیس بال متفاوت است.

سافت بال در کشورهایی چون آمریکا، استرالیا، انگلستان، ژاپن و کانادا از محبوبیت بسیاری برخوردار است. به طوری که طبق آمار بیش از ۵۶ میلیون آمریکایی در سال حداقل یک بار سافت بال بازی می کنند و در تمام رده ها برای آقایان و خانم هاست. سازمان اصلی سافت بال با نام فدراسیون بین المللی سافت بال است. در ایران هم زیر نظر فدراسیون بیس بال و هیئت های بیس بال شهرستان هاست.

تاریخچه سافت بال در جهان

اولین بار سافت بال در شیکاگو و در سال ۱۸۸۷ توسط جورج هانکوک ابداع شد، اولین دوره بازی های سافت بال برای آتشنشان ها در سال ۱۸۹۵ برگزار شد که به نامه ای کیتن بال، دیاموند بال، موش بال لیگ سازمان یافته سافت بال آمریکا در سال ۱۸۹۷ شروع شد. قوانین اصلی در سال ۱۹۳۳ زمانی که انجمن آمارتورهای سافت بال شکل گرفت تنظیم شد و بعد از جنگ جهانی سربازهای کانادایی این ورزش را به اروپا معرفی کردند. هم اکنون ۲۴۰ هزار تیم سازمان یافته و ۴۰ هزار داور معتبر در ASA انجمن سافت بال در حال فعالیت هستند.


فست پیج: این بازی به صورت خیلی دفاعی انجام می شود و نوع پرتاب پیچر نسبت به دو نوع دیگر سافت بال متفاوت است. پیچر توپ را سریع تر پرت می کند و زدن توپ نیز برای بتر سخت تر است، به همین منظور نسبتا به بازی اسلوپیچ تعداد استرایک اوت ها در بازی بیشتر می شود و تعداد امیتازهای کسب شده نیز کمتر است. بیشتر بازی توسط پیچر انجام می شود و تیمی که پیچر خوبی داشته باشد، احتمال برنده شدنش بیشتر است. تعداد بازیکنان در این بازی ۹ نفر هستند، بیس دزدی و بانت در این نوع بازی طبق تعریف قانون مانعی ندارد.

اسلوپیچ: در نوع اسلوپیچ تعداد بازیکنان ۱۰ نفر است در این بازی بترها تسلط بیشتری دارند، زدن توپ ها به علت آهسته بودن پرتاب پیچر ساده تر است. تعداد استرایک اوت ها نسبت به فست پیچ کمتر و تعداد امتیازهای کسب شده بیشتر است و اکثرا توپ های هوایی زده می شود و در اسلوپیچ پیچر نقش دفاع کننده دارد. چهارشنبه ۲۴ خردادماه (۱۳ ژوئن) روز جهانی سافت بال نام گذاری شده است.

آشنایی با سرمربی تیم کورسینی، مهرداد حاجیان

۲۲ سال است مربی گری می کنم. از روز اول تاسیس فدراسیون سافت بال، حضور داشته ام و ۱۷ مقام قهرمانی با تیم های مختلف آقایان بدست آورده ام. ۱۵ سال مربی تیم ملی بوده ام و تا سه سال پیش تنها سرمربی ایران بوده ام. سافت بال خانم ها در بندرعباس شرکت کردم، اما حدود سه سال است به خاطر قانونی که فدراسیون گذاشته نمی توانم کنار تیم بانوان باشم. این قانون گفته است که مربی تیم های بانوان، نبایستی آقایان باشد.

در دو دوره ای که به عنوان سرمربی از راه دور شرکت کرده ایم، با موبایل از هتل، تلفنی، یکی به من می گوید در بازی چه خبر است و ممکن است کسی که می گوید، اطلاعات درست ندهد و من دستورات اشتباه بدهم و همین باعث شد در دروه گذشته سوم شویم. این قانون خود فدراسیون است. تماشاگر مرد، تدارکات مرد، داور مرد، هستند و حتی مسئولینی که به ورزشگاه می روند هم مرد هستند اما چرا مربی بالای سر تیم بانوان باشد؟

توجیه این است که می خواهیم مربی های خانم تربیت کنیم. در حالی که این امکان وجود ندارد و مربیان زن هم با مدرک کافی و اطلاعات کافی وجود ندارد. باید فرجه ای بدهند و سه سال مربیان زن را آموزش بدهند.

سوال من این است اگر این قانون شرعی و دولتی است که نباید یک مرد هم در ورزشگاه باشد، حتی مسئولین هم نباید بروند، اما اگر شرعی نیست و مربی مرد بهتر است چرا نتواند مربی گری کند. اگر قرار است مرد نباشد، دیگر هیچ مردی نباشد. چرا مسئولان برای دیدن مسابقات می روند؟ قانون این جا برای همه یکسان نیست.


سروناز رفیعی پور؛ متولد ۱۳۵۸

• عضویت در تیم سافت بال تهران از سال ۱۳۸۳ تا سال ۱۳۹۳

• شرکت در تمامی مسابقات قهرمانی کشور و لیگ های برگزار شده از سال ۱۳۸۶ تا به امروز و به دست آوردن دو مقام اولی، یک مقام دومی و یک مقام سومی

• دارنده مدرک داوری و داوری تخصصی اسکور بیس بال و سافت بال از سال ۱۳۸۶

• حضور در چندین لیگ و قهرمانی کشور به عنوان scorer در بخش آقایان و بانوان

• عضویت در تیم ملی سافت بال ایران ۱۳۸۷

• عضو کمیته فنی اردوی تیم ملی در سال ۱۳۹۰

• انتخاب به عنوان مسئول کمیته روابط عمومی و بین المللی انجمن بیس بال و سافت بال ایران در سال ۱۳۹۱

• عضو کمیته فنی اردوی تیم ملی در سال ۱۳۹۴

• عضویت در تیم سافت بال آذرخش تهران به عنوان بازیکن از سال ۱۳۹۳ تا به امروز

دلیل انتخاب این رشته ورزشی: این رشته ترکیبی از نمایش قدرت ذهن و هوش بعلاوه قدرت فیزیکی و مهارت است و فقط، بعد قدرت فیزیکی و مهارت در این رشته ورزشی خودنمایی نمی کند. به همین دلیل می تواند برای خانم ها رشته مناسبی باشد چون فقط قدرت فیزیکی در موفق بودن در این رشته ورزشی دخیل نیست. در طول انجام یک دور باز یکامل سافت بال ورزشکار خود را می تواند در محیط شبیه سازی شده زندگی در یابد از آغاز تا سرانجام که بعد از طی مراحل مختلف و گذراندن سختی ها و شادی های مختلف به نقطه پایانی که همان نقطه شروع می باشد ختم می شود.


مریم علی اکبر؛ متولد ۱۳۶۸

سال ۱۳۸۶ از طریق هنرستان تربیت بدنی وارد رشته سافت بال شدم، این روزش رو به دلیل هیجان زیادی که داره دوست دارم و به همین دلیل هم ادامه دادم. به خاطر این که تبلیغات کمی راجع به این رشته در ایران وجود دارد، اکثر مردم نمی دانند که همچین رشته ای وجود دارد و در نتیجه پیدا کردن حامی مالی خیلی سخته شده اند. چند دوره به اردوی تیم ملی دعوت شدم ولی متاسفانه تاکنون هیچ اعزام برون مرزی نداشتیم... بیشترین پیشرفت خودم رو مدیون آقای مهرداد حاجیان هستم که خیلی در پیشرفت بازی من و دیگر همبازی های من سهم داشتند؛ بهترین برد و قهرمانی من مربوط به سال ۱۳۸۹ در بندرعباس می شه که فوق العاده لذت بخش بود (همراه مربی خوبم آقای مهرداد حاجیان).

تو این رشته بازیکن می بایست سرعت، قدرت، استقامت و چابکی و تمرکز خاصی روی بازی داشته باشد چون سافت بال یک روزش فکری هست. مشکلات این رشته نبود وسائل و امکانات و کمبود زمین استاندارد و عدم وجود تبلیغات برای جذب بازکین یا وجود اسپانسر هست. پست من در تیم «مدافع بیس ۳» هست.