تجمع نوجوانان در کوروش ناهنجاری نبود

روزنامه شرق - معصومه اصغری: گردهمایی (میتینگ) روز سه‌شنبه جمعی از نوجوانان دهه هشتادی در مجتمع تجاری- فرهنگی کوروش به بهانه پایان امتحانات، موجب ازدحام و شلوغی و درگیری‌هایی در این مجموعه و فضای بیرونی و اطراف آن شد. این اتفاق با موجی رسانه‌ای و واکنش کاربران در شبکه‌های اجتماعی نیز همراه شد.

داستان از این قرار بود که گویا تعدادی از نوجوانان دانش‌آموز از طریق شبکه‌های مجازی مانند تلگرام و اینستاگرام تصمیم می‌گیرند در پایان امتحانات خود یک برنامه گردهمایی برای شادی، تفریح و تخلیه انرژی داشته باشند و برای این کار مجموعه کوروش را انتخاب می‌کنند. عکس و فیلم‌هایی که از این میتینگ نوجوانان در کوروش و اطراف آن در توییتر، اینستاگرام و کانال‌های تلگرامی در این مدت منتشر شده گویای آن است که حدود چند صد دختر و پسر نوجوان در مقابل و اطراف مجموعه کوروش ازدحام كرده‌اند؛ اما در برخی دیگر از تصاویر شاهد درگیری و زد‌و‌خورد و فرار این نوجوانان از گوشه‌ای به گوشه دیگر هستیم.

بسیاری از همین نوجوانان در توضیح و تشریح این اتفاق‌ها در صفحه‌های خود گفته‌اند این دورهمی خودجوش و برای تفریح بوده؛ اما بین خودشان و افرادی که مشخص نیست، چه کسانی بوده‌اند، درگیری به وجود می‌آید. به هر صورت طبق همین توضیحات حاضران و توضیحاتی که یکی از فروشندگان در کوروش به «شرق» ارائه داد: «حضور این تعداد از نوجوانان به‌طور هم‌زمان در این مکان ازدحام و مزاحمتی را ایجاد کرد؛ اما مجموعه کوروش سعی نکرد آنها را بیرون کند.

این نوجوانان در این محل حاضر بودند؛ اما تعدادی که در خیابان بوده‌اند با تذکر پلیس مواجه می‌شوند». در توضیحاتی که برخی از شرکت‌کنندگان گفته‌اند، قرار بوده از ساعت ٦ تا ٩ عصر این میتینگ و دورهمی ادامه داشته باشد؛ اما به‌دلیل کمبود فضا و شلوغی‌هایی که پیش می‌آید همه‌چیز به هم می‌ریزد و درگیری‌های بعدی ایجاد می‌شود.

یک منبع آگاه مرتبط با نیروی انتظامی دراین‌باره به «شرق» گفت: «میتینگ دیروز حادثه یا دستگیری خاصی در پی نداشت و با تذکر و هدایت پلیس خیلی زود پایان یافت و مشکل خاصی ایجاد نکرد و کسی هم دستگیر نشد، این تذکر درباره نوجوانانی که در بیرون از مجتمع کوروش حضور داشتند و زمینه ازدحام و هرج و مرج را فراهم کرده بودند، اعمال شده و آنها هم پس از تذکر خیلی زود این محدوده را ترک کردند و همه‌چیز تمام شد».

اگرچه چنین تجمعات خودجوش و دعوت‌شده‌ای در شبکه‌های اجتماعی قبلا هم در جامعه ما تجربه شده بود؛ اما برخلاف این گردهمایی، شرکت‌کنندگان در آنها جوانان و گروه‌های سنی بالاتر بودند. این میتینگ با مشخصاتی که در آن دیده شده، حاصل نیاز تعدادی از نوجوانان همین شهر بوده که خواسته‌اند دور هم جمع شوند و شاد باشند؛ اما شاید فکر نمی‌کردند تعدادشان این‌قدر زیاد باشد و در نهایت حاشیه‌ساز شود.

چنین تجربه‌ای، برای جامعه ما تجربه جدید و شاید از نظر برخی ناهمگون باشد؛ اما در هر صورت نیاز جوانان و نوجوانان همین جامعه است که فرزندان و خواهران و برادران خود ما هستند. محمدرضا رستمی، معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان، دراین‌باره در گفت‌وگویی با «شرق» ضمن ابراز تأسف از نبود فضایی برای نوجوانان و جوانان تا بتوانند این‌ نوع برنامه‌هایشان را در آنجا اجرا کنند، گفت: مقابله و نبود مدیریت در چنین جمع‌ها و میتینگ‌هایی برای جوانان و نوجوانان زمینه‌ای است که آنها را دچار افسردگی، طردشدگی و بی‌اعتنایی به جامعه کند. این تهدید و تحدید جوانان و نوجوانان دهه ٧٠ و ٨٠ گرایش به فردگرایی و فرهنگ غربی و انزوای اجتماعی را بیشتر می‌کند. اگر نیازها و گرایش‌های جوانان به خوبی دیده نشود، این فردگرایی و انزوا منجر به بروز انواع آسیب‌های اجتماعی در جامعه و در قشر جوان می‌شود.

او به خودکشی‌هایی که در چند ماه اخیر در شکلی عینی و ناراحت‌کننده در میان جوانان و نوجوانان دانش‌آموز اتفاق افتاده است، اشاره کرد و گفت: خودکشی این نوجوانان و جوانان نشان‌دهنده نبود فضاهای اجتماعی مثبت، ایمن و شاد برای آنهاست تا بتوانند تجربه کسب کرده و انرژی‌شان را تخلیه کنند. وزارت جوانان از حدود دو سال قبل درباره نزول و کم‌رنگ‌شدن شاخص‌هایی که مربوط به نشاط جوانان و کمبود فضاهایی که منجر به افزایش شادی و انرژی و نشاط جوانان می‌شود، هشدار داده است؛ اما متأسفانه توجهی وجود ندارد».

او با تأکید بر اینکه جوانان دهه ٧٠ و نوجوانان دهه ٨٠ به‌لحاظ سبک زندگی، انتظارات و مطالبات با اقشار دیگر تفاوت دارند، افزود: این جوانان و نوجوانان با هر گرایشی، در مواجهه و دسترسی با انواع اطلاعات و سبک زندگی در ایران و جهان هستند و نمی‌توان آنها را با دوره‌های دیگر جوانی یکسان قلمداد کرد. نبود احترام و درک این نیازها و پذيرفته‌نشدن آن تاکنون و در آینده منجر به خسارت‌هایی شده و می‌شود که بسیاری از آنها جبران‌شدني نیست.

رستمی گردهمایی تعدادی از جوانان و نوجوانان در نقطه‌ای از شهر یا مکان خاصی را یکی از مصداق‌های تلاش جوانان و نوجوانان برای مطالبه و خواسته‌های بحق آنها عنوان کرد و گفت: این نوجوانان و جوانان برای رهایی از فشار و استرس و تنش‌های دوران امتحانات که برای هرکدامشان در شرایط متفاوتی بوده، به تخلیه انرژی نیاز داشته‌اند و این راه را انتخاب کرده‌اند. این گردهمایی در مجموعه کوروش تهران به‌هیچ‌عنوان حرکتي ناهنجار تلقی نمی‌شود و آن را باید مطالبه نسل جدید؛ اما با شکلی جدید قلمداد کرد.

او به ناهماهنگی‌های موجود میان دستگاه‌های متولی در امور جوانان اشاره کرد و گفت: بارها و بارها از متولیانی که به هر شکلی با امور جوانان و نوجوانان مرتبط هستند خواسته‌ایم تا برنامه‌ها و اقداماتشان را با ما در میان بگذارند تا در کمیته‌های تخصصی بررسی شوند اما این همکاری صورت نمی‌گیرد. بسیاری از ارگان‌ها اگرچه فعالیت‌هایی دارند اما به دلیل نداشتن مداخله و تخصص نزدیک با موضوع درک کاملی از مشکلات و نیازها ندارند و به‌همین‌دلیل معمولا موفق نیستند. متأسفانه هنوز هم نگاه کلیشه‌ای و تکراری که درباره جوانان دهه ٥٠ و ٦٠ وجود داشت، درباره جوانان دهه ٧٠ و ٨٠ اعمال می‌شود و بر آن اصرار هم دارند درحالی‌که این روش‌ها دیگر نه‌تنها جواب‌گو نیست بلکه می‌تواند اثر عکس هم داشته باشد.

رستمی تصریح کرد: باید به حقوق نوجوان و جوان امروز احترام بگذاریم و بدانیم که این نسل خود را با تحولات جامعه جهانی و تغییرات بزرگ در دنیا می‌سنجد و سرشار از انرژی و اطلاعات و نیاز برای تخلیه آن است و این ما هستیم که باید با آنها به تفاهم برسیم. نوجوانان و جوانان ما برای میتینگ‌ها و جمع‌های هنجارمند و رسمی خود در هیچ‌یک از شهرها حتی در تهران فضایی ندارند.
وی برخورد امنیتی و نگاه تهدیدآمیز به چنین تلاش‌ها و تجربه‌های جوانان برای جمع‌های دوستانه را دارای نتیجه عکس قلمداد کرد و گفت: این نوع رفتار و اقدام جوانان و نوجوانان نشانه مثبتی است و نشان می‌دهد با وجود همه کمبودها و محدودیت‌ها، این قشر آن‌قدر به جامعه و فضای آن اعتماد دارد که احساس می‌کند می‌تواند بدون احساس خطر اقدام به این تجمعی کند. این حس اعتماد در جامعه و نسل جوان باید تقویت شود در غیراین‌صورت به‌جای چنین فضاهای عمومی، آنها را باید در تجمعات کوچک‌تر و محدودتر و پنهان و زیرزمینی و منفعل پیدا کنیم که آسیب‌هایی چندین‌برابر دارد.

این مقام مسئول در وزارت ورزش و جوانان به نگرانی‌های مقام معظم رهبری درباره آسیب‌های اجتماعی جوانان اشاره کرد و گفت: اگر با این انرژی و نیاز جوانان و نوجوانان برخورد و تدبیر مناسبی نشود، قطعا آسیب‌های اجتماعی عمیق‌تر و فراگیرتری را شاهد خواهیم بود. رستمی به قابلیت مثبت و منفی شبکه‌های اجتماعی اشاره کرد و گفت: در جامعه‌ای که جوانانش در معرض انبوهی از تکنولوژی‌ها و ابزارهای ارتباطات جدید هستند نمی‌توان جلوی این ارتباط را گرفت و برعکس باید تلاش کرد تا از این امکانات بهترین و سالم‌ترین برداشت را داشت.