خبر تعطیلی ارج؛ از بُزخری تا مافیا

روزنامه آرمان- حجت صالحی: چند روز از انتشار خبری مبنی بر تعطیلی کارخانه ارج که یکی از نماد‌های تولید ملی در ایران محسوب می‌شود می‌گذرد. هر چند به محض انتشار خبر تعطیلی این کارخانه قدیمی مسئولان آن اعلام کردند که این خبر صحت ندارد، اما در روز‌های سپری شده از هفته جاری واکنش به تعطیلی یا در معرض تعطیلی بودن کارخانه ارج تیتر اخبار رسانه‌ها بوده است.

در میان تمامی اظهار نظر‌هایی که درباره این مساله انجام شده است، دو فرضیه کمتر مورد توجه قرار گرفته است، چرا که رسانه‌های منتسب به طیف‌های خاص موضوع تعطیلی کارخانه ارج را مانند بسیاری از مسائل دیگر سیاسی کردند. دو موضوعی که باید در این میان به آن توجه کرد بر پایه این فرض است که تعطیلی ارج شایعه ای بیش نیست. در این صورت می‌توان به خراب کاری رقبا برای به اصطلاح بزخری یک کارخانه ورشکسته و همچنین نقش مافیای لوازم خانگی اشاره کرد.

در روز های گذشته خبر تعطیلی و ورشکستگی یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی ترین تولیدکنندگان لوازم خانگی یعنی کارخانه ارج منتشر شد که بلافاصله از سوی مسئولان این کارخانه تکذیب شد. در ابتدای انتشار این خبر بعضی رسانه ها گفت‌و‌گوهایی مبنی بر صحت این ماجرا از مسئولان پیشین این کارخانه منتشر کردند که تا حدودی نیز درست بود. از جمله اینکه برخی از این رسانه ها اظهار داشتند که کارخانه ارج در حال حاضر بیش از پنج ماه تولید خود را متوقف کرده است و با مشکل نقدینگی لازم و رکودی که بر کشور حاکم است، رو به رو است.

این در حالی است که روز بعد از این اخبار کذب، مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری گروه توسعه ملی با تکذیب تعطیلی کارخانه ارج، انتشار گسترده این خبر کذب را فضاسازی رسانه ای علیه دولت دانست و اظهار داشت کارخانه ارج ورشکست نشده و قصد داریم این کارخانه را به بخش خصوصی واگذار کنیم. فرهاد حنیفی اعلام کرد: این کارخانه در دو سال گذشته بالغ بر هزار کولر و بخاری تولید کرده و انبارهای این شرکت یک هزار دستگاه کولر و بخاری آماده فروش دارد.

او همچنین به تزریق نقدینگی ۲۰۰ میلیارد ریالی در دو سال اخیر به این کارخانه اشاره کرد و گفت که این سرمایه aدر گردش از طریق گروه توسعه ملی با هدف جلوگیری از توقف تولید و پرداخت حقوق بازنشسته ها صورت گرفته است. مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی ادامه داد که از مبلغ یادشده، ۶۰ میلیارد ریال به بازنشسته های این واحد تولیدی پرداخت شد. بنابراین با توجه به سخنان آقای حنیفی می‌توان این برداشت را کرد که شرکت ارج به هیچ وجه ورشکست و تعطیل نشده است. باتوجه به این سخنان شرکت ارج از مشکل نقدینگی رنج نمی‌برد و حتی تولید خود را نیز متوقف نکرده است.

به طور کلی، گروهی در کشور که همواره درصدد کمرنگ کردن و بی اهمیت جلوه دادن نتایج و دستاوردهای اقتصادی دولت و آثار اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک هستند، این بار در اقدامی بدون درنظر گرفتن منافع ملی شایعه تعطیلی کارخانه صنعتی ارج را در فضای مجازی منتشر کردند. ارج نامی آشنا برای خانواده‌‎های ایرانی است و تمام مردم ایران سال‌ها از محصولات باکیفیت این کارخانه استفاده کرده اند. انتشار شایعه تعطیلی کارخانه ارج به نوعی بازی با احساسات مردم ایران بود و کسانی دست به این اقدام زدند که منافع جناحی را بر منافع ملی ترجیح می دهند. درباره اقدامات جناحی و سیاسی برخی رسانه های منتسب به طیف های خاص می‌توان دو فرضیه را مطرح کرد که در ادامه گزارش به آن می‌پردازیم.

مافیا به دنبال بزخری ارج

یک سناریو به این صورت است که برخی به دنبال آن هستند تا با جوسازی‌هایی، ارزش کارخانه ارج را کاهش دهند که بعد از انتشار خبری که درباره فروش کارخانه ارج منتشر شد این مساله پررنگ تر می‌شود. به گزارش ایسنا، سخنگوی انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی عامل این جوسازی‌ را مافیای لوازم خانگی خارجی در ایران می‌داند.

حمیدرضا غزنوی، با اشاره به اینکه نقش دولت‌ها در وضعیت فعلی تولید ناچیزاست و وضع دولت فعلی ناچیزتر از همه، گفت که فاکتور‌های بسیاری کار تولید را به اینجا رسانده است و با نگاهی به آمار واردات بی‌حساب و کتاب لوازم خانگی و وضعیت صنایع در دولت قبل می‌توان فهمید که سهم دولت فعلی در اوضاع امروز تولید بسیار اندک است و باید در واکاوی این موضوع عوامل بیشتری را در نظر گرفت. او با بیان اینکه هرگونه قضاوت یک جانبه درباره اتفاقاتی که برای تولیدکنندگانی مثل ارج و پارس الکتریک می‌افتد قابل قبول نیست، اظهار کرد عواملی مانند سهامداری، بازار، واردات، فرهنگ مصرف و تکنولوژی تولید مجموعه‌ای را تشکیل می‌دهد که در نهایت باعث ایجاد وضعیت کنونی می‌شود و انحراف اذهان مردم از این عوامل واقعی و تولید داخلی به سمت مقابله با دولت کار شبکه مافیای بزرگ لوازم خانگی در ایران است.

یکی دیگر از مسئولان اظهار داشت که تلاش داریم شرکتی مانند ارج را به خریداران واجد شرایطی واگذار کنیم که بتوانند بهتر از مجموع گروه توسعه ملی، آن را مدیریت و اداره کنند که در این میان از تقاضای شش شرکت داخلی و یک شرکت خارجی برای خرید کارخانه اعلام رونمایی شده است. با توجه به اینکه در حال حاضر بحث خرید و فروش کارخانه ارج داغ است، می‌توان گمان برد که شاید بعضی افراد به دنبال این نیستند که ارج را خریداری کنند و فقط زمین‌های این کارخانه را می‌خواهند. حسینی، مدیرعامل کارخانه ارج می‌گوید که سیاست سهامداران ارج این است که این برند حفظ شود و خریداران کار تولید را با برند ارج ادامه دهند.

این در حالی است که بیشتر متقاضیان علاقه ای به حفظ برند ارج نشان ندادند و تنها زمین شرکت را می‌خواستند. به همین دلیل تا به امروز واگذاری ارج صورت نپذیرفته است. شاید بتوان از این نقل قول‌ها و اظهار نظرها چنین برداشتی کرد که مافیای لوازم خانگی و دلالان موجود در این بازار به دنبال تعطیلی ارج و کارخانه هایی مانند ارج هستند تا منافع خود را حفظ کنند و این کارخانه را به پایین ترین قیمت خریداری کنند. مافیای لوازم خانکی با این اقدام هم بزرگ‌ترین تولیدکننده داخلی را از میان برداشته و هم با واردات برند های خارجی منافع خود را تامین کرده است.

تعطیلی ۵۰ درصد کارخانه‌های کشور در دولت قبل

با وجود تکذیب خبر تعطیلی کارخانه ارج، رسانه‌های مخالف دولت و منتسب به طیف‌های خاص با داغ تر کردن این اخبار کذب و تیتر های بزرگ تعطیلی ارج قصد دارند از این خبر برای تخریب سیاست های اقتصادی دولت یازدهم بپردازند. در اینکه ارج حال و روز خوبی ندارد تردیدی نیست، اما چرا ناگهان این همه حساسیت و علاقه به تولید داخلی و سرنوشت یک کارخانه و برند ایجاد شده است؟ چرا در زمانی که بسیاری از کارخانه های بزرگ کشور در دولت نهم و دهم تعطیل شدند یکی از این رسانه ها اعتراضی به رکود و تورم نکرد؟

کمال الدین پیرموذن، یکی از نمایندگان مجلس نهم با ابراز تاسف از سوءمدیریت دولت احمدی نژاد چندی پیش اظهار داشت که متاسفانه در اثر بها دادن به سوداگری اسفبار، بیش از ۵۰ درصد کارخانه‌های کشور تعطیل شدند و بقیه نیز با ظرفیت پایین کار می کنند. او با یادآوری مدیریت پر اشتباه احمدی نژاد گفت که به عینه دیدیم که با افزایش قیمت دلار ناشی از شوک ارزی که دولت ناکارآمد دهم باعث شد، کالایی که ۱۵ تومان تمام می شد، یک باره قیمتش ۴۵ تومان شد.

در نتیجه اجناس را نخریدند و کارخانه ها تعطیل شد. پیر موذن با تاکید براینکه دیدن کارگرانی که به خاطر تصمیمات دولت احمدی نژاد بیکار می شدند، جای تاسف دارد تصریح کرد که دولت ناکارآمد احمدی‌نژاد برای صنایع مشکل درست کرد و واحدهای تولیدی کارگران را اخراج کردند. متاسفانه باید گفت از اواخر دهه هشتاد و بعد از سال ۸۹ تا ۹۲ تولید ملی بزرگ‌ترین آسیب تاریخ ۶۰ سال اخیر ایران را تجربه کرد و هزاران بنگاه خرد و متوسط تعطیل شدند.

کارخانجات صنعتی بزرگ و بنگاه‌های مادر تولیدی نیز از این روند بی‌نصیب نماندند و فعالیت‌های آنان تا آستانه توقف و تعطیلی پیش رفت. اقتصادی که می‌توانست با تزریق صدها میلیارد دلار درآمد نفتی و با اتخاذ سیاست‌های پولی و ارزی مناسب در دوره وفور نفتی، دوران درخشانی را تجربه کند، عملا به یک اقتصاد وارداتی بزرگ تبدیل شد.