رونمایی از رازهای چند شعبده باز مشهور

همشهری سرنخ: راه رفتن روی آتش، بلعیدن گلوله های آتشین، فرو بردن میخ در سوراخ بینی و هزاران نمایش خطرناک و دلهره آور دیگر؛ اینها همگی جزو شگفت انگیزترین نمایش ها و بدلکاری های جهان هستند که تماشاچیان با تماشای آن از تعجب چشم هایشان گرد می شود و از نیروی خارق العاده اجرا کننده آنها انگشت به دهان می مانند اما باید گفت که در پشت پرده بیشتر این نمایش ها یک راز بزرگ نهفته است.

رازی که با فاش شدن آن دیگر نیاز به نیروی خارق العاده نیست و همه می توانند این نمایش های نفسگیر را انجام دهند ولی باید دقت داشت که با وجود دانستن حقه اجرای یک نمایش، یک فرد عادی نمی تواند آن را انجام دهد بلکه مهارت پیدا کردن در آن نیاز به سال ها تمرین دارد.

(1) راه رفتن روی آتش

راه رفتن روی خاکستر گرم یا ذغال داغ و سوزان، یکی از نفسگیرترین و هیجان انگیزترین نمایش هایی است که افراد قادر به انجام آن هستند. راه رفتن روی آتش در فرهنگ های گوناگون توسط افراد مختلف در گوشه و کنار دنیا انجام می شود. طبق تحقیقاتی که باستانشناسان به عمل آورده اند قدم زدن روی آتش از زمان عصر آهن یعنی 1200 سال پیش از میلاد مسیح (ع) در هندوستان انجام می شده است.

از گذشته های دور هندی ها روی آتش راه می رفتند و همه تصور می کردند که این کار خارق العاده است و هر کسی از عهده انجام آن برنمی آید اما در قرن بیستم راه رفتن روی آتش معروف تر شد زیرا یک نویسنده آمریکایی به نام «تالی برکن» با تحقیقاتی که انجام داد سعی کرد ثابت کند که وقتی یک نفر روی آتش راه می رود به هیچ عنوان کار عجیب و غیرطبیعی انجام نمی دهد و دلایل منطقی و فیزیکی پشت این نمایش شگفت انگیز نهفته است. «تالی برکن» که بنیانگذار «انستیتوی مطالعاتی و تحقیقاتی راه رفتن روی آتش» در کالیفرنیاست چگونگی اتفاق این پدیده را به زبانی بسیار ساده توضیح داده است.

در گذشته معمولا راه رفتن روی آتش در مراسم خاصی مانند محک زدن قدرت و شجاعت یک انسان یا در مراسمی نظیر آزمایش سرنوشت فرد صورت می گرفت ولی امروزه همایش ها و سمینارهای مختلفی برپا می شود که برای بالا بردن اعتماد به نفس شرکت کنندگان آنها را تشویق به راه رفتن روی آتش می کنند و گفته می شود که برای انجام این کار نیاز به توانایی و تمرکز ذهنی بالاست و به فردی که می خواهد روی آتش راه برود این فکر را تلقین می کنند که این کار فقط از عهده انسان های خاصی بر می آید اما علم فیزیک این پدیده را اینطور توضیح می دهد که نه تنها مدت زمانی که کف پای انسان در تماس با خاکستر یا ذغال داغ است برای سوختن کف پا کافی نیست بلکه خاکستر گداخته نیز رسانای خوبی برای انتقال گرما به حساب نمی آید.

برای کشف راز چگونگی راه رفتن روی آتش باید به چند نکته اساسی توجه کرد. اول اینکه افرادی که مدعی راه رفتن روی آتش هستند، روی شعله های آتش راه نمی روند بلکه روی دغال قدم برمی دارند.

پیش از آغاز این نمایش، چوب ها را آتش می زنندو وقتی از شدت شعله های آتش کاسته شد فرد شروع به راه رفتن روی سطحی که ایجاد شده است می کند. نکته بعدی این است که معمولا این نمایش در شب صورت میگیرد زیرا همیشه روی بستر ذغال داغ را یک لایه خاکستر می پوشاند و اگر در روشنایی روز فرد شروع به راه رفتن کند این لایه خاکستر کاملا مشخص می شود اما در تاریکی شب درخشش ذغال نیمه افروخته از لابلای خاکستر مشخص است و تماشاچیان تصور می کنند که فرد واقعا روی ذغال های گداخته راه می رود.

آخرین و سومین نکته این است که شما هیچ وقت فردی را نمی بینید که هنگام راه رفتن روی ذغال های داغ بایستد و وقت تلف کند البته هیچ کس روی آتش نمی دود اما راه رفتن آنها با شتاب زیادی است.

راه رفتن روی ذغال


برای اجرای نمیاش راه رفتن روی آتش معمولا یک مسیر مستطیل شکل را پر از چوب می کنند. سپس چوب ها را چند ساعت پیش از آغاز این بدلکاری دیدنی و هیجان انگیز آتش می زنند و منتظر می مانند ذغال ها آنقدر بسوزد تا همه ترکیبات آلی و آب موجود در آن خارج شده و تبدیل به کربن خالص شود.

اگر در این هنگام بتوان یکی از ذغال ها را با دست برداشت سبکی آن به خوبی احساس می شود. این کربن بسیار سبک برای انتقال حرارت و گرما بسیار ضعیف است و برای اینکه گرما از این ذغال به ظاهر افروخته به پوست پا منتقل شود مدت زمان زیادی لازم است. ضمن اینکه عایق بودن خاکستر ذغال و نقش بالای آن برای جلوگیری از انتقال گرما را نیز نباید نادیده گرفت.

اگر همه این عوامل کنار هم گذاشته شود به خوبی می توان متوجه شد که انتقال گرما به آرامی صورت می گیرد اما باید توجه داشت که همچنان حرارت قابل انتقال است و اگر فرد به صورت ثابت و چند دقیقه یک جا روی ذغال بماند مطمئنا پای او دچار سوختگی می شود اما وقتی به سرعت روی ذغال راه می رود، با وجود اینکه دمای ذغال بالاست، تماس پوست پا با ذغال در مدت کم اما پی در پی است و در نتیجه پا به اندازه کافی برای سوختن داغ نمی شود و نمی سوزد.

در کنار همه این عوامل، عرق پا نیز کمک بسیار زیادی به نسوختن کف پا می کند. وقتی فرد شروع به راه رفتن روی ذغال داغ می کند، عرق موجود در کف پا بر اثر تماس با ذغال تبخیر می شود و مثل خاکستر تبدیل به لایه ای محافظ در برابر سوختگی می شود. در این بین جریان خون هم نقش موثری دارد و بیشتر گرمایی که در زمان راه رفتن فرد روی ذغال به کف پا منتقل می شود توسط جریان خون به قسمت های مختلف بدن برده می شود.


(2) شکستن آجر و تخته با یک ضربه دست

همه ما به خوبی می دانیم که بافت گوشت انسان بسیار ظریف است و به راحتی از بین می رود اما چطور ممکن است که در بعضی از نمایش ها یک نفر می تواند محکم ضربه ای به چندین طبقه تخته چوب یا آجرهای سیمانی بزند و آنها را از وسط به دو نیم کند بدون اینکه صدمه ای به دستش وارد آید و عجیب تر اینکه گاهی اوقات کودکان هم قادر به انجام چنین کاری هستمد. آیا انجام این نمایش سخت و طاقت فرسا احتیاج به قدرت بدنی بسیار بالا دارد یا اینکه باز هم حقه ای در میان است؟

این بار هم پای قانون فیزیک در میان است. با کمی مطالعه می توان دریافت که این نمایش به قدرت بدنی بالایی نیاز ندارد و کافی است کسی که می خواهد آجرهای چیده شده روی هم را با یک ضربه دست بشکند با دنیای فیزیک آشنایی داشته باشد.

هر بار که چنین نمایشی اجرا می شود معمولا دو لبه تکه های چوب یا آجرهایی که روی هم چیده شده از زمین فاصله دارد و در جایی بلند قرار داده شده است. فاصله دادن آجرها از زمین بسیار مهم است و نکته ظریف نمایش در همینجاست که باعث می شود وقتی ورزشکار با دست به آن ضربه می زند آسیبی به او نرسد.

همچنین برای اینکه آجرها یا چوب ها شکسته شوند می بایست فضای کافی بین هر یک از آنها وجود داشته باشد. ضربه زدن با دست به اجسام و حریف در کاراته یکی از موثرترین و کارآمدترین فن های این ورزش رزمی به شمار می رود که از قانون نیوتن سرچشمه می گیرد.

فرد برای شکستن آجر یا تخته چوب های چیده شده روی هم می بایست درست به مرکز ضربه بزند و فشاری که با این ضربه وارد می کند را تا انتها پیش ببرد تا همه آجرها شکسته شود. باید توجه داشت که ضربه درست به مرکز آجرهای چیده شده بسیار مهم است زیرا در غیر اینصورت به دست فرد آسیب جدی وارد خواهد آمد.

هر چند با فاش شدن حقه این نمایش اجرای آن بسیار ساده به نظر می رسد اما بدون تمرین های درست و مداوم انجام آن به هیچ عنوان امکانپذیر نیست.


(3) آتش خوارها

نمایش هیجان انگیز خوردن گلوله های آتشین از قدیم تاکنون از نظر تماشاچی ها همیشه یکی از پرطرفدارترین و هیجان انگیزترین نمایش ها در ریسک ها به شمار می رود. معمولا افراد با دیدن اینگونه نمایش ها تصور می کنند که این کار از عهده هر کسی ساخته نیست اما باید گفت که در پشت این نمایش خارق العاده نیز حقه خاصی نهفته است و نیاز به هیچ نیروی ماوراءالطبیعه ای برای انجام آن نیست.

نمایش اینطور آغاز می شود که فرد مشعلی را به مایع اشتعال زا آغشته می کند و آتش می زند. برای اینکه بتوان شعله آتشین را قورت داد باید در وضعیت مناسبی قرار گرفت. در همه نمایش ها فرد سر خود را در زاویه 90 درجه نگه می دارد و در حالی که دهانش باز است، شعله را بالای دهانش می گیرد.

در این حالت شعله های آتش به سمت بالا زبانه می کشند و وقتی فرد شعله را داخل دهانش می کند، در حقیقت با زاویه ۹۰ درجه سر خود برای شعله ای که از گلویش پایین می رود یک دودکش عمودی و نامرئی درست کرده است. وقتی شعله از گلو پایین می رود شخص می بایست با نفس کشیدن و بازدم های آرام جریان هوای گرم را از گلوی خود خارج کند و این کار شعله را خاموش می کند، البته باید توجه داشت که اگر فرد نفس های خود را کنترل نکند مطمئنا شعله ای که در گلویش سر می خورد، شش های او را خواهد سوزاند.


(4) آدم بی کله با میخی در بینی

شاید هیچ چیز تعجب انگیزتر از آن نباشد که شما شاهد آن باشید که یک نفر تلاش می کند تا میخی را در صورتش فرو کند. در نمایش «آدم بی کله» فرد تلاش می کند میخ، پیچ گوشتی یا سوزنی را وارد سوراخ بینی اش کند. حتما با نگاه به این نمایش همه تماشاچی ها درد را در بینی خود حس می کنند و به خیال خود هرگز جرأت نخواهند کرد که چنین کار خطرناکی را انجام دهند اما باید گفت که این کار نه تنها دردناک نیست، بلکه برای افراد حرفه ای خطر زیادی هم ندارد.

تحقیقات پزشکان نشان می دهد که جمجه انسان دارای فضاهای خالی بسیار زیادی است. به عنوان مثال حفره بینی یک مجرای بلند است که انتهای آن به سر انسان راه دارد. حفره بینی توسط شیارهای کوچکی به شکل دنده دار است.

وظیفه این شیارها حفظ ماده مخاطی بینی است. از میان همین شیارهاست که افراد حرفه ای می توانند اشیاء نوک تیز را وارد صورت خود کنند. در این بین بعضی از اجرا کنندگان نمایش برای اینکه بتوانند یک میله بلند و باریک را وارد جمجمه شان کنند از چکش کمک می گیرند. انجام این کار توسط افراد غیرحرفه ای بسیار خطرناک است زیرا اشتباه در اندازه میله باریک ممکن است صدمات جبران ناپذیری را به صورت و مغز فرد وارد آورد.


(5) قورت دادن شمشیر

قورت دادن شمشیر یکی دیگر از نمایش های هیجان انگیزی است که با دیدن آن چشم ها از تعجب گرد می شود. همه افرادی که به تماشای اینگونه نمایش ها رفته اند، متفق القول می گویند مطمئنا فردی که این کار را انجام می دهد دارای نیرویی خارق العاده است.

گاهی اوقات شمشیری که قرار است بدلکار آن را قورت بدهد آنقدر بلند است که تماشاچی ها مطمئن هستند که نه تنها شمشیر وارد نای او می شود بلکه تا معده فرد نیز وارد می شود.

هر بیننده ای که با حقه های این بدلکاری ناآشنا باشد تصور می کند که بدلکار در اجرای این نمایش از نیروی غیرطبیعی خود استفاده کرده است اما باید گفت که چگونه ممکن است شمشیر بران وارد گلو و معده یک نفر بشود اما لبه های تیز آن جراحاتی به بدن فرد وارد نکند؟

نمایش قورت دادن شمشیر بیش از چهار هزار سال پیش در هندوستان اجرا می شد و این یکی از ابتدایی ترین و تاثیرگذارترین نمایش هایی است که از این شبه قاره به تمام دنیا رفته است. در نمایش هیجان انگیز قورت دادن شمشیر هیچ حقه ای در میان نیست و تنها کار سختی که فرد باید انجام دهد این است که وقتی شمشیر وارد گلویش می شود می بایست بر حالت تهوعی که ممکن است به او دست بدهد غلبه کند که البته این یک حالت طبیعی است. وقتی شیئی وارد مری می شود ماهیچه های مری منقبض می شوند تا خوراکی را وارد معده کنند حال این شیء می تواند خوراکی مانند سیب زمینی سرخ شده و همبرگر باشد یا یک شمشیر 55 سانتی متری.

برای کنترل انقباضات مری و از بین بردن حالت تهوع، فردی که قصد قورت دادن شمشیر را دارد می بایست به آرامی شروع به این کار کند. مطمئنا یک شبه چنین چیزی ممکن نیست اما با گذشت زمان فرد به خوبی یاد می گیرد که چگونه شمشیر را وارد گلویش کند. این کار درست مانند گذاشتن لنز روی چشم است. در روزهای اول گذاشتن لنز چشمی، ممکن است در هنگام گذاشتن لنز، پلک چشم خود به خود بسته شود اما بعد از چند ماه استفاده از لنز، کار بسیار راحت می شود.

در قورت دادن شمشیر هم فرد بعد از سال ها تمرین می تواند به راحتی بر حالت تهوع خود غلبه کند. قدم بعدی برای انجام این نمایش بدلکاری قرار دادن درست سر در زاویه ۹۰ درجه است، در این حالت مسیر مستقیمی در گلو به وجود می آید که عبور شمشیر از آن راحت تر است. مهمترین نکته در نمایش قورت دادن شمشیر این است که هرگز از شمشیرهای تیز و برنده استفاده نشود زیرا در غیر این صورت مطمئن فرد جان خود را از دست خواهد داد.