متن بیانیه ای که نماینده ایران در آژانس خواند

ایسنا: علی اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای به عنوان رییس جنبش غیر متعهدها شاخه وین، در نشست شورای حکام بیانیه کشورهای عضو این جنبش را قرائت کرد.

متن این بیانیه به شرح زیر است:

«آقای رئیس:

جنبش عدم تعهد مایل است مراتب تشکر خود را از آقای یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی بخاطر گزارش وی در خصوص اجرای موافقتنامه پادمان در جمهوری اسلامی ایران مندرج در سند ۲۰۱۲/۵۵/ GOV ابراز کند.

جنبش عدم تعهد مایل است اعتماد به حرفه‌ای و ‌ی طرفی بودن دبیرخانه آژانس را در انجام فعالیت‌هایش در خصوص اجرای پادمانهای معاهده عدم اشاعه هسته‌یی در جمهوری اسلامی ایران بیان کند.

قبل از بیان نقطه نظرات در خصوص گزارش مدیرکل، جنبش عدم تعهد مایل است بر مواضع اصولی خود درباره این موضوع تاکید کند:

الف. جنبش عدم تعهد بر حق اولیه و غیر قابل انکار همه کشورها برای توسعه، تحقیق، تولید و استفاده از انرژی اتمی برای مقاصد صلح آمیز، بدون هرگونه تبعیض و منطبق با تعهدات قانونی مترتب، تاکید می‌کند. بنابراین هیچ موردی نباید به گونه‌ای تفسیر شود که منجر به ایجاد ممنوعیت یا محدودیت حقوق کشورها در توسعه انرژی اتمی برای مقاصد صلح آمیز شود. انتخاب‌ها و تصمیم‌های کشورها، شامل موارد (مربوط به) جمهوری اسلامی ایران، در زمینه استفاده‌های صلح‌آمیز از فن‌آوری هسته‌یی و سیاست‌های چرخه سوخت باید محترم شمرده شوند.

ب. جنبش عدم تعهد، آژانس بین المللی انرژی اتمی را به عنوان تنها مرجع ذی‌صلاح برای راستی‌آزمایی تعهدات پادمانی مترتب بر اعضا مورد شناسایی قرار داده و تاکید می‌کند هیچ فشار یا مداخله غیر مقتضی در فعالیت‌های آژانس به ویژه در فرآیند راستی‌آزمایی که می‌تواند کارایی و اعتبار آژانس را به مخاطره اندازد، نباید وجود داشته باشد.

پ. جنبش عدم تعهد بر تفاوت بنیادین میان وظایف قانونی کشورها بر اساس موافقتنامه‌های پادمان مربوط به آنها با هرگونه اقدامات اعتمادساز که به طور داوطلبانه اتخاذ می‌گردند و این که این امر موجب تعهدات قانونی پادمانی نمی‌شود تاکید می‌کند.

جنبش عدم تعهد تاسیس منطقه عاری از سلاح هسته‌یی (NWFZ) در منطقه خاورمیانه را به عنوان گامی مثبت در راه نائل شدن به هدف خلع سلاح هسته‌یی جهانی مورد توجه قرار داده و مراتب حمایت خود را از تاسیس چنین منطقه‌یی مطابق با قطعنامه‌های مربوطه مجمع عمومی و شورای امنیت تکرار می‌کند.

جنبش عدم تعهد مصونیت فعالیت‌های هسته‌یی صلح آمیز را مورد تایید مجدد قرار داده و تاکید می‌کند هرگونه حمله یا تهدید به حمله علیه تاسیسات هسته‌یی صلح آمیز اعم از در حال فعالیت یا در حال ساخت که بشریت و محیط زیست را در معرض خطر جدی قرار داده و نقض عمده حقوق بین الملل، اصول و اهداف منشور ملل متحد و آئین‌نامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی محسوب می‌شود، محکوم است.

جنبش عدم تعهد نیاز به تدوین سند مذاکراتی چند جانبه جامع برای اعلام ممنوعیت حملات یا تهدید به حملات بر تاسیسات هسته‌یی مختص استفاده‌های صلح‌آمیز از انرژی هسته‌یی را تصدیق می‌کند.

جنبش عدم تعهد قویا معتقد است همه پادمان‌ها و موضوعات راستی‌آزمایی از جمله موارد مربوط به ایران باید در چارچوب آژانس بین المللی انرژی اتمی و بر اساس مبانی حقوقی و فنی حل و فصل شود. علاوه بر آن جنبش عدم تعهد تاکید دارد که آژانس باید به کار خود برای حل موضوع هسته‌یی ایران در چارچوب اختیاراتش ذیل اساسنامه آژانس ادامه دهد.

چ. عدم تعهد تاکید می‌کند که دیپلماسی و گفت‌وگو از طریق صلح آمیز و همچنین مذاکرات محتوایی بدون پیش شرط بین طرف‌های ذی‌ربط باید به عنوان تنها روش‌هایی که از طریق آنها یک راه حل فراگیر و پایدار برای موضوع هسته‌یی ایران قابل دستیابی است، باقی بماند.

جنبش عدم تعهد تاکید می‌کند که موضوع عدم اشاعه باید از طریق ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک حل و فصل شود و اقدامات و ابتکاراتی که در این رابطه اتخاذ می‌شوند باید در چارچوب حقوق بین‌الملل، کنوانسیون‌های ذیربط و منشور سازمان ملل باشند.

جنبش عدم تعهد ملاحظه می‌کند مدیرکل بار دیگر بیان داشته که آژانس قادر بوده است به راستی‌آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌یی اظهار شده در ایران در تاسیسات هسته‌یی و مکان‌های خارج از این تاسیسات که مواد هسته‌یی به طور عرفی استفاده می‌شود (LOFs) همانگونه که توسط ایران ذیل موافقتنامه پادمانهایش اعلام شده، ادامه دهد.

جنبش عدم تعهد از تمایزی که مدیرکل بین تعهدات ایران ذیل موافقتنامه های پادمان و سایر درخواست‌ها توسط شورای امنیت سازمان ملل قائل شده است استقبال می کند. در این رابطه جنبش عدم تعهد ملاحظه می‌نماید که مدیرکل در گزارش خود اظهار داشته که ایران شماری از تعهداتش برخاسته از مقررات مربوطه قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل را اجرا نمی‌کند.

جنبش عدم تعهد یادآوری می‌کند که مدیر کل قبلا اظهارات ایران را گزارش کرده مبنی بر اینکه برخی از درخواست‌های آژانس "هیچ مبنای قانونی ندارند زیرا آنها در چارچوب مواقفتنامه پادمان قرار نمی‌گیرند" اظهاراتی که توسط ایران نیز در سند INFCIRC/۸۱۰ تشریح شده‌اند. جنبش عدم تعهد ایران را ترغیب می کند به منظور فراهم آوردن اطمینان‌های معتبر مبنی بر نبود مواد و فعالیت‌های هسته‌یی اعلام نشده در ایران مطابق با حقوق بین الملل، همکاریش با آژانس را تقویت کند.

جنبش عدم تعهد دبیرخانه را ترغیب می‌کند همچنان از درج جزئیات فنی گسترده در رابطه با اطلاعات حساس در گزارش مدیر کل خودداری کند.

عدم تعهد از همکاری مستمر بین آژانس و ایران همانگونه که در آخرین گزارش مدیرکل ذکر شده استقبال کرده و در این رابطه موارد زیر را متذکر می شود:

الف. ایران ذیل موافقتنامه پادمانهایش، ۱۶ تاسیسات هسته‌یی و ۹ LOFs را به آژانس اعلام کرده و آژانس همچنان عدم انحراف مواد هسته‌یی اعلام شده در این تاسیسات و LOFs را تحت راستی‌آزمایی دارد.

ب. فعالیت‌های تولید مواد هسته‌یی، خصوصا مواردی که به غنی‌سازی مربوط می‌شود همچنان تحت اقدامات کنترلی و نظارتی آژانس قرار داشته، و تاکنون کارخانه غنی سازی سوخت FEP در نطنز و کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت (PFEP) همان طور که اعلام شده‌اند مشغول فعالیت هستند.

پ. آژانس راستی آزمایی کرده است که کارخانه غنی سازی تولید سوخت فوردو ( FFEP) مطابق با آخرین اطلاعات طراحی ارائه شده از سوی ایران ساخته می شود گرچه آژانس همچنین اظهار داشته که اطلاعات بیشتری از سوی ایران در رابطه با این تاسیسات لازم است.

ت. آژانس به نظارت بر استفاده و ساخت سلول‌های داغ در تاسیسات هسته ای مربوطه در ایران ادامه داده و تایید می کند که ایران فعالیت‌های بازفرآوری در هیچ یک از تاسیسات اعلامی ذیل موافقتنامه پادمانهای ایران انجام نداده است.

آژانس در تاریخ ۱۰ نوامبر ۲۰۱۲ راستی آزمایی اطلاعات طراحی در رآکتورآب سنگین را در اراک انجام داده و ملاحظه کرده که نصب لوله‌های گردشی سیستم‌های خنک کننده و تعدیل کننده ادامه دارد. طبق اظهارت ایران، پیش‌بینی می شود عملیات راکتور IR-۴۰ برای فصل چهارم سال ۲۰۱۴ آغاز گردد.

جنبش عدم تعهد درخواست‌های دبیرخانه برای اطلاعات بیشتر در رابطه با طراحی و زمان بندی ساخت تاسیسات هسته‌یی جدید و پرسشنامه به روز شده اطلاعات طراحی برای IR-۴۰ را مورد توجه قرار می دهد. جنبش عدم تعهد ایران را به ارائه اطلاعات به روز شده طراحی به آژانس درباره تاسیسات هسته اش مطابق با موافقتنامه پادمان جامع این کشور ترغیب می کند.

جنبش عدم تعهد توجه دارد که مدیرکل در گزارش خود متذکر شده موضعش مبنی بر نیاز به برداشتن گامهایی (از سوی ایران) به سوی اجرای کامل موافقتنامه پادمان و سایر تعهداتش به منظور ایجاد اعتماد بین المللی به ماهیت صرفا صلح‌آمیز برنامه هسته‌یی‌اش، را برای ایران تکرار کرده است.

جنبش توجه دارد این موضوع که با وجود گفت‌وگوی فشرده بین آژانس و ایران از ژانویه ۲۰۱۲ تاکنون، تلاشها برای حل همه موضوعات محتوایی باقی مانده به نتیجه ملموسی نائل نشده در گزارش مدیر کل برجسته شده است. بنابراین، جنبش ادامه این مباحث به منظور نهایی شدن موافقتنامه‌ای بین آژانس و ایران را تشویق می کند. در این رابطه جنبش عدم تعهد از دعوت اول نوامبر تیم آژانس توسط ایران برای دیدار از تهران به منظور بررسی مدالیته برای حل و فصل ادعاها بر اساس اصول به دقت طراحی شده در ملاقات جناب آقای دکتر جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، و مدیرکل (آژانس) در ماه مه ۲۰۱۲ و نیز از توافق متعاقب آن مبنی بر اینکه آژانس و ایران در تاریخ ۱۳ دسامبر ۲۰۱۲ در تهران ملاقات کنند، استقبال می کند.

جنبش عدم تعهد همچنین توجه دارد که ایران هنوز اسناد مربوط به مطالعات ادعایی را دریافت نداشته است. در این چارچوب جنبش عدم تعهد از درخواست‌های پیشین مدیرکل خطاب به آن دسته از اعضایی که اطلاعاتی را در ارتباط با « مطالعات ادعایی» به دبیرخانه ارائه کرده‌اند، برای موافقت با اینکه آژانس همه اسناد مربوطه را به ایران ارائه کند، کاملا حمایت می کند. جنبش عدم تعهد یک بار دیگر نگرانی‌های خود را درباره ایجاد موانع در این خصوص که فرآیند راستی آزمایی آژانس را با مانع مواجه می سازد، ابراز می دارد. جنبش عدم تعهد در این رابطه، خاطرنشان می سازد که مدیرکل قبلا در سند GOV/۲۰۰۹/۵۵ گزارش نموده:

الف. آژانس بطور مستقل ابزارهای محدودی را برای اثبات صحت مدارک ارائه شده که اساس مطالعات ادعائی را تشکیل می دهند در اختیار دارد.

محدودیت‌های اعمال شده از سوی برخی اعضا در قبال در اختیار گذاشتن اطلاعات به ایران، انجام مذاکرات مشروح را با ایران در این خصوص برای آژانس مشکلتر می سازد.

جنبش عدم تعهد از تصمیم ایران برای ادامه همکاری با آژانس استقبال می کند و منتظر است که اجرای پادمان در ایران به صورت معمول به انجام برسد. در این چهار چوب، جنبش عدم تعهد، آژانس و ایران را تشویق می کند به منظور روشنگری در خصوص موضوعات شناسایی شده در گزارش و با نظر حل و فصل سریع این موضوعات مطابق برنامه عمل « تفاهم نامه جمهوری اسلامی ایران و آژانس در خصوص مدالیته حل و فصل موضوعات باقی مانده» (INFCIRC/۷۱l)، به فوریت به گفتگوی محتوایی خود ادامه دهند.

جنبش عدم تعهد با تاکید بر موضع اصولی خود مبنی بر اینکه دیپلماسی و گفتگو تنها راه برای حل بلند مدت موضوع هسته‌یی ایران است، تصریح می‌کند بدین منظور همه کشورهای عضو را برای مشارکت مثبت در این زمینه تشویق می‌کند.»