نبرد خروس ها در جنوب تهران

روزنامه هفت صبح - مرضیه پروانه: شاید برای تان عجیب باشد که این روزها همزمان با برگزاری رقابت ها و فستیوال های مختلف ورزشی در داخل و خارج از کشور، هر ساله در روزها و فصل های مختلف سال نوع خاصی از رقابت های سنگین و خونین و البته غیرقانونی در چند شهر بزرگ کشوران با حضور طرفداران و پیشکسوتان این مسابقات برگزار می شود.

این رقابت ها عموما در سوله ها و یا زیرزمین های نمور جنوب پایتخت با هیجان و شور بی اندازه و حضور تماشاگران با شرط بندی های میلیونی و مربیان پیشکسوتی که «عشق باز» نامیده می شوند، روی مبارزه تن به تن و خشونت آمیز دو حریف مثلا جومونگ و اژدر برگزار می شود. منتها جومونگ و اژدر پهلوانان کره ای یا ایرانی نیستند بلکه متعلق به دو نسل از حیوانات زبان بسته یعنی خروس لاری های جنگی هستند!

از ساری تا کرمانشاه

جنگ خروس های لاری سرگرمی که حالا دیگر حالت اقتصادی و مافیایی به خود گرفته است، پدیده ای است که تاریخچه ای به قدمت چند قرن دارد. گفته می شود این بازی از جنوب شرقی آسیا شروع شد و به عنوان یک بازی پرتماشاگر به تدریج در یونان و رم و انگلیس و آمریکا رواج پیدا کرد. در ایران اما قدمت این پدیده به ظهور تمدن کشیده می شود و همزمان در کشورهایی همچون ترکیه، افغانستان، فرانسه و یونان هنوز طرفداران خاص خود را دارد.

به رغم ممنوعیت این بازی در پی اعتراضات طرفداران حقوق حیوانات در سرتاسر جهان همچنان طرفداران جنگ خروس ها به پرورش و تربیت نژادهای خروس جنگی مشغولند. عده زیادی در ایران نسل این نوع خروس ها را به شهر لار نسبت می دهند و نژادهای مختلف این نوع از خروس ها را در شهرهایی مانند تهران، کرمانشاه، رشت، ساری و تبریز نگهداری می کنند.

برای آشنایی بیشتر با این پدیده و آگاهی از زوایای پنهان این سرگرمی عجیب با یکی از کارکشته های این حرفه زیرزمینی گفتگویی داشته ایم.

زیر سوله مواد خوراکی چه می گذرد؟

خروس بازها یا به قول خودشان عشق بازها، این روزها در سن و سال مختلف و در حرفه های مختلف به این کار مشغولند. سایت ها و وبلاگ های مخصوص خودشان را دارند و حتی کانال های تلگرامی خاص خودشان را راه انداخته اند. با کمی جستجو نام سعید را از بین ده ها عشق باز معروف تهران پیدا می کنم و با او تماس می گیرم. صدایی حدودا سی و اندی ساله دارد و به عنوان مشتری با او صحبت می کنم و به بهانه دیدن خروس هایش با او قرار می گذارم. پشت تلفن آدرس را می گیرم و به محل کارش می روم.

در یکی از کوچه پس کوچه های خزانه در سوله ای که به شکل کارگاه است زندگی و کار می کند. داخل می شوم. در ظاهر سوله، خبری از پرورش خروس و خروس نیست اما زیرزمینی را نشانم می دهد که دو طبقه پایین تر از سوله است. زیرزمینی تاریک که در آن قفس های مختلف با خروس های مختلف پر شده است و بوی نامطبوع مرغ و خروس شدید به مشام می رسد. اتفاقا در طبقه بالای سوله مواد خوراکی هم تولید می شود!

کاری عشقی و دلی؟

خروس های داخل قفس هر کدام اندازه و ظاهر و رنگ خاصی دارند و بعضی واقعا ترسناکند. چندتایشان حدود یک متر قد دارند و یک چشم شان کور شده است. می گوید توی میدان کور شده اند اما هیچ میدانی را نباخته اند و روسفیدم کرده اند. خروس هایی از نژاد ترک و افغان را هم نشانم می دهد و می گوید هر کسی این نژادها را ندارد و خودم اولین بار وارد کرده ام. اینها را خودم وقتی جوجه بوده اند خریده ام و بزرگ کرده و به میدان برده ام و هر کدام را که میدان زده اند (برنده شده اند) را آورده ام و با نژاد خوب مرغ اصیل ترکیب کردم و نسل خالص و میداندار تحویل داده ام.

می گوید قبل تر که تجربه نداشتم کار سخت بود. یادم می آید وقتی ۹-۸ سالم بود، در گوشه حیاط مان مرغ و خروس پرورش می دادم. رفته رفته از اهالی محل از مسابقه ها و خروس پرانی ها خبردار شدم و به پرورش و جنگ خروس ها علاقه مند شدم. الگوی اصلی ام رجب آقا خدابیامرز بود که چند کوچه بالایی ما (کوچه سرکه ای ها) زندگی می کنند. او یکی از پیشکسوت ها و بنیانگذاران و عشق باز تراز اول در ایران است و نژادهای عالی را تحویل داد و الان هم پسرشان اکبر افشار فعالیت می کنند که فکر نمی کنم کسی در ایران به اندازه این دو نفر در ایران خروس دیده باشند. این کار عشقی و دلی است برای کسی که عشقش خروس هایش باشد. مثلا مرحوم اصغر آقا وقتی خبر آتش گرفتن لانه خروس هایش را شنید، درجا سکته کرد و فوت شد!

تخم مرغ به شرط قهرمانی

سجاد می گوید حالا دیگر کمتر کسی خروس بازی را به چشم یک تفریح نگاه می کند. همه این کار از تخم گذاری و جوجه کشی گرفته تا قرارداد و مبارزه، دست افراد سرشناس و مافیای این کار است. یعنی اینطور نیست که هر بچه مدرسه ای بیاید و یک خروس دویست تومانی بخرد و وارد مبارزه شود. همه اینها آداب خاص خود را دارد. بعد از ترکیب نژادهای برتر توسط افراد سرشناس، تخم هایی که گذاشته می شوند، به فروش گذاشته می شود. یک تخم مرغوب و تضمینی از ۱۰۰ هزار تومان شروع شده و تا ۲۰۰ هزار تومان هم به فروش می رسد.

بعد از آن نوبت جوجه کشی می شود که سه اصل تغذیه، نژاد و تمرین بیشترین تاثیر را در تولید نژاد قهرمان دارد. بعد از رعایت همه این موردها شما می توانید از خروس تان انتظار میدان زدن داشته باشید. خروس بسته به نوع نژادش هزینه نگهداری متفاوت دارد ولی متوسط هزینه نگهداری از زمان تخم تا خروس میدان شدن بین یک الی دو میلیون تومان است. این در حالی است که ممکن است شما برای خریدن جوجه نژاد اصیل ۵۰۰ هزار الی ۸۰۰ هزار تومان هزینه کنید. خروس ها هم بسته به دانگ (طول قد) و نژاد و مشخصات ظاهری از یک تا سی و پنج میلیون قیمت دارند.

رژیم قبل از میدان

۱۰ روز قبل از اینکه خروس به میدان برود باید رژیم غذایی مخصوص داشته باشد. مثلا پسته، موز، خرما، گوشت گوسفند و انجیر و عسل حتا باید به عنوان میان وعده به خروس داده شود چون اگر تغذیه خروس رسیدگی نشود ممکن است یک خروس سی میلیونی به خروس سه میلیونی ببازد.

علاوه بر این خروس باید قبل از آن در چند کسو (جنگ تمرینی) شرکت کند تا توان بدنی اش را بشود محک زد. بعد از آمادگی های لازم، شروع مسابقات با نوشتن قرارداد بین دو سرشناس به اطلاع عشق بازان در سراسر ایران می رسد اما علنا کسی که چپه پر یا سرمایه خوبی دارد، می تواند خروسش را وارد میدان کند.

در تهران مسابقات در زمستان و در حوالی ملارد شهریار، صباشهر و حوالی کرج برگزار می شود اما در شهرهایی مانند رشت هر دوازده ماه سال مسابقات پیاپی برگزار می شود. از طریق کانال های تلگرام و گروه های مخصوص، شرایط و مکان مسابقه اعلام می شود و از سنین ۱۲ تا ۸۰ سال می توانند تماشاگر این جنگ ها باشند. البته در بعضی نقاط مبلغی به عنوان ورودی باید پرداخت کنند.

زیرزمینی شدن این ماجرا سوای رعایت نشدن حقوق حیوانات است، از اینجا شروع می شود که علاوه بر شرط بندی و غرامتی که طرفین بعد از جنگ باید پرداخت کنند، اغلب تماشاگران نیز مبالغی را با هم شرط بندی می کنند. مبالغ شرط بندی بین طرفین گاهی ممکن است بین سی تا شصت میلیون هم باشد. این جنگ ها هم در همه جای دنیا قوانین و اصطلاحات خاص خود را دارد. مثلا در اینجا طول مسابقه دو ساعت است و هر ۱۵ دقیقه یک فرصت تایم اوت آبدهی داده می شود که زمان آن، دو دقیقه است. (در تایم اوت به غیر از آب و قند، چیز دیگری به حیوان داده نمی شود.)