سردرگمی مردم از نوسان بازار تخم ‌مرغ

اقتصاد آنلاین: طی چند هفته گذشته بازار تخم‌مرغ که یکی از اقلام پرمصرف خانوارهای کم درآمد به شمار می‌رود، دچار نوساناتی شده و حاصل این نوسانات گران شدن قیمت این کالا برای مصرف‌کننده و بی‌ثباتی بازار و زیان برای تولید‌کنندگان است.

مسئولان تشکل‌های بخش خصوصی مرتبط نیز طی این مدت با اظهارات خود غباری از فضای پرابهام این بازار کم نکرده‌اند که هیچ، فضا را برای نوسان قیمت این کالا مساعدتر کرده‌اند.دست‌اندرکاران تولید و توزیع تخم‌مرغ سخنانی درباره نوسانات بازار این محصول می‌گویند که لازم است تمام مسئولان مرتبط، چه معاونت امور دام، چه سازمان دامپزشکی و چه مسئولان تشکل‌های بخش خصوصی به آن توجه کنند.

اظهاراتی که به جای آرامش، بازار را آشفته می‌کند

در حالی که محمد یوسفی، رئیس انجمن پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی از کاهش قیمت مرغ و تخم‌مرغ طی روزهای اخیر خبر داده و گفته است: فقط در ۳ استان کشور، آنفلوآنزای پرندگان در واحدهای صنعتی مشاهده شده و باقی مربوط به طیور بومی است، فرزاد طلاکش، دبیرکل کانون سراسری مرغ تخم‌گذار کشور بر این باور است که مسائل روانی در بازار تخم‌مرغ بسیار تاثیرگذار است و وقتی خبری مبنی بر شیوع آنفلوآنزای پرندگان منتشر می‌شود، تاثیر زیادی بر شرایط بازار می‌گذارد.

در مقابل، فعالان بازار می‌گویند اطلاع‌رسانی محدود و صحبت‌های غیرکارشناسی برخی مسئولان مردم را نسبت به وضعیت سلامت تخم‌مرغ نگران می‌کند. یکی از دست‌اندرکاران بخش تولید تخم‌مرغ در این باره می‌گوید: انتظار ما از مسئولان اتحادیه‌ها و انجمن‌های صنفی شفاف‌سازی بازار و دفاع از منافع تولید‌کنندگان است اما متاسفانه بعضا اظهاراتی از سوی این دوستان می‌شنویم که مردم را از تخم‌مرغ گریزان و بازار را آشفته می‌کند. مثلا اطلاع‌رسانی درباره بیماری‌های دامی باید از طریق مرجع تخصصی یعنی سازمان دامپزشکی انجام شود ولی دوستان در اتحادیه و انجمن با بیان صحبت‌های ضدونقیض راه را برای برداشت‌های مختلف و نگرانی تولیدکنندگان و مردم باز می‌کنند. از طرفی سازمان دامپزشکی هم به نوعی درباره بیماری اطلاع‌رسانی می‌کند که موجب نگرانی مردم می‌شود. اگر مشکلی در واحدهای تولیدی ما نیست چرا اطلاع‌رسانی سازمان دامپزشکی قطره‌چکانی است و جای شایعه و حرف و حدیث را باز می‌کند؟

مرجع قیمت‌گذاری تخم‌مرغ بازار است یا دلال؟

یکی دیگر از تولید‌کنندگان تخم‌مرغ با انتقاد از نامشخص بودن مرجع قیمت‌گذاری این کالا می‌گوید: در حال حاضر قیمت‌گذاری توسط دلالان مدیریت می‌شود و کانال‌های تلگرامی هم که به نوعی اطلاع‌رسانی درباره قیمت‌ها را انجام می‌دهند وابسته به دلالان هستند. وی در پاسخ به این پرسش که مگر قیمت تخم‌مرغ آزاد نیست و توسط عرضه و تقاضای بازار مدیریت نمی‌شود، گفت: عرضه و تقاضا اگر شفاف و بدون دستکاری باشد، قیمت هم واقعی است اما اگر عده‌ای عرضه را با تبانی یا اطلاع‌رسانی نادرست و ایجاد موج منفی یا مثبت کاذب، مهندسی کنند دیگر نمی‌توان گفته قیمت را بازار تعیین می‌کند، بلکه همان سیستم دلالی سنتی در حال اجراست با این تفاوت که ظاهر فریبنده‌ای دارد. شما به این سوال پاسخ دهید که اگر قیمت را عرضه و تقاضا تعیین می‌کند، چطور است که بعضی روزها بازار خوب است اما کانال‌ها قیمت را برای فردا کاهشی پیش‌بینی می‌کنند و در حالی که هیچ دلیلی برای کاهش قیمت وجود ندارد، پیش‌بینی آنها اغلب درست از آب درمی‌آید؟

وضع قوانین غیرکارشناسی و اجرای تبعیض‌آمیز آن

یک تولید‌کننده تخم‌مرغ نیز معتقد است برخی قوانین و مقرراتی که برای تولید‌کنندگان این کالا وضع شده هیچ گونه توجیه کارشناسی ندارد و اجرای این مقررات به صورت تبعیض‌آمیز هم بلای جان مرغداران شده است.

وی در این باره می‌گوید: دوستانی که قانون اجباری بودن کشتار مرغ تخم‌گذار بالای ۸۰ هفته را وضع کردند باید توضیح دهند این قانون جز اینکه دخالت در کار تولیدکننده محسوب می‌شود و فقط منافع تولیدکنندگان تیراژ بالا را تا حدودی تامین می‌کند، چه توجیهی دارد؟ اصولا کجای دنیا به تولید‌کننده اجبار می‌کنند چطور تولید کند؟ تولیدکننده اگر برایش صرفه نداشته باشد مرغ را زیر ۸۰ هفته هم به کشتارگاه می‌فرستد و لزومی ندارد وقتی برایش به صرفه است مجبورش کنند بالای ۸۰ هفته مرغش را از روند تولید تخم‌مرغ خارج کند، آن هم وقتی بازدهی‌اش با همان مرغ بالای ۸۰ هفته از ۷۵ درصد تا ۷۸ درصد است.

حالا اگر همین قانون برای همه یکسان اجرا می‌شد قابل تحمل بود ولی همین قانون را تبعیض‌آمیز اجرا می‌کنند و با این کار تولیدکننده‌ای را که با راندمان بالا در حال تولید است به نفع عده‌ای دیگر که همان شرایط را دارند، از دور خارج می‌کنند. این نهایت بی‌عدالتی است. مسئولان وزارت جهادکشاورزی در این باره باید پاسخگو باشند.