بحران اقتصادی شدید ترکیه

کودتا، ترور و بحران سیاسی، تاثیر منفی بر حیات اقتصادی ترکیه گذاشته است. راسته‌ها و بازارهای استانبول پهناور اما کساد و خالی از مشتری است.

کیهان نوشت: خبرنگار دویچه وله آلمان در گزارشی نوشت: کودتا، ترور و بحران سیاسی، تاثیر منفی بر حیات اقتصادی ترکیه گذاشته است. راسته‌ها و بازارهای استانبول پهناور اما کساد و خالی از مشتری است. حسین سلامت که در این بازار، زرگری دارد، با اشاره به کودتای چندماه پیش می‌گوید: «اولین روز پس از کودتا تغییر زیادی در بازار حس نمی‌کردیم. اما با گذشت زمان تاثیر این کودتا بیشتر و بیشتر شد و مشتریان کمتر و کمتر. البته من می‌توانم موقعیت گردشگران را درک کنم. خیلی‌ها دچار وحشت شده‌اند. از سفر به استانبول اجتناب می‌ورزند.»

ترکیه سالانه ۱۳ درصد تولید ناخالص ملی خود را وامدار توریسم است. حال آنکه میزان درآمد ناشی از صنعت گردشگری در سال ۲۰۱۶ نسبت به سال قبل ۴۰ درصد کاهش یافته است. فشار ناشی از کاهش شمار جهانگردان در ترکیه برای همه یکسان نیست. حسن سلامت می‌گوید: «کسادی بازار ما به اوج خود رسیده است. اگر بخواهم آمار و ارقام درآمد امسال را با سال قبل مقایسه کنم، در بهترین حالت می‌توانم بگویم که درآمد امسال ما ۸۰ درصد کاهش داشته است.»

اقتصاد ترکیه بر اثر رویدادهای مختلف آسیب دیده است. نرخ رشد اقتصادی این کشور در سه ماهه سوم سال ۲۰۱۶ نسبت به مدت زمان مشابه سال پیش ۱/۸ درصد کاهش یافته است. چنین چیزی از سال ۲۰۰۹ تاکنون بی‌سابقه بوده است. حال انتظار می‌رود که نرخ رشد اقتصادی ترکیه در سال ۲۰۱۷ فقط ۲/۷ درصد باشد.

دویچه وله بدون اشاره به پادویی ترکیه برای غرب در جنگ نیابتی سوریه می‌نویسد: بهای لیره به نازل‌ترین سطح خود رسیده است. همت کاراداغ معاون هیئت رئیسه بازار بورس استانبول می‌گوید: «در ترکیه تحولات اقتصادی را نمی‌توان از رویدادهای سیاسی جدا کرد. بازار بورس استانبول ماه‌ها پیش از کودتا توسط پیروان و هواداران جنبش گولن تحت فشار بوده است». کاراداغ می‌افزاید: «نگاه کنید به سازمان تروریستی پ‌ک‌ک و همدستان سوری آنها، یعنی یگان‌های مدافع خلق. این موضوع را شما چطور توجیه می‌کنید که اتحادیه اروپا این سازمان تروریستی که تعداد نیروهایش به زور به ۳۰۰ نفر می‌رسد را به عنوان جایگزینی برای کل ترکیه بشناسد و مایل به همکاری با آن باشد».

اگه یازگان، پروفسور و استاد اقتصاد در دانشگاه بیلگی استانبول از کاهش سرمایه‌گذاری در ترکیه ابراز نگرانی می‌کند. بر اساس برآوردهای او، میزان سرمایه‌گذاری‌های مستقیم خارجی در ترکیه در نیمه نخست سال ۲۰۱۶ کمتر از نصف زمان مشابه سال قبل شده است.

در بازار بزرگ استانبول، واقع در بخش تاریخی شهر، جایی برای خوش‌بینی نیست. بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط انجمن فروشندگان بازار، ۶۰۰ مغازه از مجموع ۲۰۰۰ فروشگاه بازار تعطیل شده‌اند.

کاهش سرمایه‌گذاری‌ها، کاهش بی‌سابقه ارزش لیره ترکیه، از نفس افتادن اقتصاد صادراتی و ضربه جدی به صنعت گردشگری این کشور جایی برای خوش‌بینی زیاد باقی نگذاشته است.