پشت پرده تورهای ارزان قیمت لحظه‌ای

هفت صبح: آیا تورهای لحظه‌ای بهترین موقعیت برای یک سفر خارجی است یا یک کلاهبرداری بزرگ توسط تورهای گردشگری؟

«تور ترکیه سه شب و چهار روز فقط 600 هزار تومان، پرواز 24 ساعت بعد.» قطعا از این دست پیامک‌ها به دست شما بسیار رسیده و در خیلی اوقات وسوسه شده‌اید چنین تورهای لحظه‌ای را امتحان کنید. یک سری از مسافران، عشق سفر که معمولا مجرد هم هستند با آگاهی از تورهای لحظه‌ای سریعا شال و کلاه می‌کنند و عازم سفر می‌شوند. در طرف دیگر عده زیادی هم هستند كه با بد‌بینی به چنین تورهایی نگاه می‌کنند و ترجیح می‌دهند ریسک نکنند و همان تورهای گران قیمت را تهیه کنند. اصل ماجرا چیست؟ چرا برخی تورها تا 30 درصد قیمت‌های خود را پایین می‌آورند؟ آیا آن گونه که برخی سایت‌ها و مسئولان اعلام می‌کنند چنین تورهایی کلاهبرداری است و تکرار آن سبب کسادی بقیه‌ تورها می‌شود؟ پاسخ همه‌این سوالات در گزارش امروز.

چرا تورهای لحظه آخر ارزان می‌شوند؟

مهم‌ترین دلیل چنین اتفاقی آن است که آژانس‌های مسافرتی پکیج‌های تور خود را به صورت چارتر و غیر قابل لغو شدن چندین ماه زودتر خریداری می‌کنند. آژانس‌های مسافرتی تا چند روز پیش از شروع پرواز تورهای خود را با بالاترین قیمت ممکن و سود به فروش می‌رسانند اما اگر صندلی خالی بماند به مرور قیمت تورهای خود را کاهش می‌دهند تا جاهای خالی را پر کنند. این روند کاهش قیمت‌ها ادامه پیدا می‌کند تا چند ساعت مانده به پرواز که اگر باز هم صندلی خالی بماند قیمت‌ها به طرز باورنکردنی پایین می‌آید.

این کاهش قیمت‌ها هم گاهی از جانب هتل‌ها اتفاق می‌افتد و تخفیف‌های عمده و ویژه‌ای را برای آژانس‌ها منظور می‌کنند. این اتفاق‌ها معمولا زمانی رخ می‌دهد که از مسافران کشورهای دیگر این شهرها کاسته می‌شود و هتل‌ها برای پر کردن اتاق‌های خود به آژانس‌های ایرانی تخفیفات ویژه می‌دهند. آژانس‌ها هم مسلما از چنین موقعیت‌هایی نهایت استفاده را می‌برند.


چرا برخی تورها خالی می‌مانند؟

در مواردی به علت رقابت فشرده و پروازهای زیاد، تعداد پکیج‌های تورها از تعداد مسافران بالاتر می‌رود و نسبت منطقی عرضه و تقاضا از بین می‌رود. به عنوان مثال، در تابستان همین امسال با افزایش طبیعی استقبال مردم برای سفر به آنتالیا، در حدود 100 تا 150 پرواز هفتگی به شهر آنتالیا صورت می‌گرفت. با این حساب در همان دوران پیک مسافر هم بعضی آژانس‌ها با کمبود مسافر رو‌به‌رو شدند و به طور مثال تور یک میلیون و هفت صد هزار تومانی آنتالیای خود را حتی به قیمت یک میلیون تومان هم فروخته‌اند. شهری مانند استانبول اما به علت آن که همیشه مشتریان مخصوص به خود را دارد در بیشتر اوقات قیمت تورهایش ثابت است. به طور مثال کشور تایلند هم چون که میزان پروازهایش با تعداد متقاضيانش تقریبا برابر است، به ندرت چنین اتفاقی برایش رخ می‌د‌هد و در تمام فصل‌ها معمولا قیمت تورهایش یکسان است.

دلیل دیگر هم ارتباط مستقیمی‌با شرایط داخلی دارد. به طور مثال در ماه مبارک رمضان به شدت از میزان مسافران کم می‌شود و آژانس‌ها به اموال‌شان چوب حراج می‌زنند. در خردادماه و تیرماه به علت همزمانی با امتحانات مدارس، دانشگاه‌ها و کنکور همانطور که از میزان گردشگران داخلی کم می‌شود، تمایل به سفرهای خارجی هم کاهش پیدا می‌کند. دوبی هم به علت گرمای بیش از حد در فصل تابستان متقاضیان چندانی ندارد و قیمت‌های‌شان کاهش پیدا می‌کند.


کاهش قیمت‌ها معمولا چقدر است؟

میزان کاهش قیمت‌ها در چنین تورهایی معمولا بین ۱۰ تا ۳۰ درصد قیمت اصلی است. نکته مهم در چنین تورهایی آن است که آژانس‌های مسافرتی با این کاهش ۱۰ تا ۳۰ درصدی از سود خود کم می‌کنند و ضرری هم متوجه آن‌ها نمی‌شود. در برخی موارد هم البته برخی تورها به‌اندازه‌ای خالی از مسافر می‌مانند که آژانس‌های مسافرتی با کاهش ۵۰ درصدی قیمت‌های خود سعی می‌کنند از ضررشان کم کنند.


چه کشورهایی تور لحظه‌ای دارند؟

به همان علت مدت زمان محدود، این تورها برای کشورهایی مورد استفاده قرار می‌گیرند که نیازی به اخذ ویزا ندارند و یا آن که مدت زمان زیادی صرف گرفتن ویزا نمی‌شود. در راس این کشور‌ها ترکیه و بعد از آن مالزی، سریلانکا، بلاروس، گرجستان و... وجود دارند. کشورهایی مثل هندوستان، چین و دوبی که برای گرفتن ویزای آن‌ها مدتی زمان صرف می‌شود آژانس‌های مسافرتی نیز معمولا از هشت روز قبل پرواز اقدام به فروش می‌کنند.

در حالت عادي آژانس‌های مسافرتی معمولا ۴۸ ساعت قبل از تاریخ برگزاری تور اقدام به فروش تورهای چارتر خود که خالی ماندن آنها برای آژانس‌های مسافرتی ضرر بسیار زیادی محسوب می‌شود، می‌کنند. حتی در برخی از اوقات این قیمت‌ها تا ۶۰درصد نیز کاهش پیدا می‌کند! این حالت برای تعطیلات عید، تابستان و تعطیلات رسمی‌طولانی بیشتر پیش می‌آید چرا که در زمان‌های تعطیلات رسمی‌و مدت‌دار مسافر به‌این مقاصد زیادتر از هر زمان دیگری است و به همان نسبت آژانس‌های مسافرتی اقدام به چارتر كردن پرواز و گارانتی كردن هتل‌ها می‌کنند و به دلیل حجم زیاد این اجاره‌ها پاره‌ای از اوقات نمی‌توانند تورهای خود را به صورت کامل بفروشند.


تورهای لحظه‌ای کلاهبرداری می‌کنند؟

همه ویژگی‌های مثبت تورهای لحظه‌ای در حالی است که گاهی برخی آژانس‌ها از این فرصت استفاده می‌کنند و با اعلام قیمت غیرواقعی برای تورها، مردم را به دفاتر خود می‌کشانند و بعد هم با تشریح جزئیات خدمات تور و اعلام قیمت‌های جداگانه برای هریک از خدمات، رقم دیگری را مشخص می‌کنند. از این موارد البته معدود هستند و بیشتر افرادی که از تورهای لحظه‌ای استفاده می‌کنند از تجربه خود راضی و معتقد‌ند که هم خدمات چنین تورهایی مانند سایر تورهای دیگر بوده و هم قیمت‌های‌شان بسیار پایین‌تر است.


یک موضع گیری عجیب

با وجود آن که تورهای لحظه‌ای امری مرسوم در تمام دنیاست و افراد زیادی از آن استقبال می‌کنند اما ناصر گلدوست‌، دبیر انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران - در گفت‌و‌گو با ایسنا، گفت: گاهی در فرودگاه‌های خارجی هم افرادی دیده می‌شوند که بلیت برخی پروازها را تا یک‌پنجم زیر قیمت می‌فروشند. ما هم در مسیر کیش با این مسئله مواجهیم؛ افرادی که بلیت ۳۴۲هزار تومانی رفت و برگشت کیش را به قیمت ۴۰هزار تومان می‌فروشند.

او در موضع گیری عجیب اظهار کرد: قطعا این وضعیت، آسیب می‌زند، چون تکرار آن سبب کسادی بقیه‌ تورها می‌شود که به قیمت واقعی در حال فروخته شدن هستند. تبلیغ واقعی و غیرواقعی این تورها آن‌قدر زیاد شده است که بسیاری از مردم دیگر به قیمت‌های واقعی اطمینان نمی‌کنند. در واقع، تورهای دقیقه‌ ۹۰ مثل ویروس سرماخوردگی می‌مانند که نمی‌توان جلوی آن را گرفت.