تبعید «نود» به بامداد

روزنامه شرق: آنهایی که دوشنبه‌شب پای شبکه سوم نشستند و مانند هر هفته منتظر تماشای برنامه «نود» بودند، برای دیدن برنامه محبوبشان تا ١٢ شب انتظار کشیدند. برخلاف رویه سال‌های اخیر، در شب‌های هم‌زمانی نود با جشنواره فیلم فجر، این‌بار برنامه «هفت» ابتدا روی آنتن رفت و بعد نوبت به عادل فردوسی‌پور رسید. این در حالی است که در سال‌های قبل در چنین روزهایی ابتدا بین ساعت ١٠:٣٠ تا ١٢ شب «نود» پخش می‌شد و بعد آنتن شبکه سوم در اختیار «هفت» قرار می‌گرفت.

مجری برنامه ٩٠ هم در شروع، از انتقال برنامه‌اش به دیروقت گلایه کرد و مشخص بود از این موضوع ناراضی است. دلیل این عقب‌افتادن را باید به جملات عادل فردوسی‌پور در هفته گذشته درباره فاجعه پلاسکو ارتباط داد. مجری نود که همواره با جسارتی خاص پیرامون موضوعات اجتماعی اظهارنظر می‌کرد، دوشنبه هفته قبل هم از اتفاقات پلاسکو بی‌تفاوت عبور نکرد. او عنوان کرد اگر این اتفاق حتی در مقیاس کوچک‌تر در هر کشوری رخ می‌داد، چند مدیر استعفا می‌دادند یا اخراج می‌شدند، اما در ایران چنین خبری نیست. جملاتی که با استقبال مردم در شبکه‌های اجتماعی و گروهی از رسانه‌ها روبه‌رو شد. نگاه همه اما به صحبت‌های انتقادی این گزارشگر معروف فوتبال یکسان نبود. چند روز بعد یکی از مدیران صداوسیما از تذکر به فردوسی‌پور به دلیل این اظهاراتش خبر داد.

«محمدرضا عرب‌سرخی»، یکی از اعضای مرکز نظارت و ارزیابی سازمان صداوسیما دراین‌باره به فارس گفت: «در پی اظهارات اخیر عادل فردوسی‌پور درباره ماجرای پلاسکو و ورود غیرحرفه‌ای و غیرتخصصی‌ ایشان هم آقای پورمحمدی، مدیر شبکه سه سیما و هم عادل فردوسی‌پور تذکر دریافت کردند. کار آقای فردوسی‌پور کارشناسی نبود و در گفت‌وگویی که با وی هم داشتیم اشاره کردیم وظیفه‌ای در این حوزه ندارد. این مجری اگر به موضوعات مربوط به حوزه فوتبال می‌پرداخت، قطعا اوضاع خیلی بهتر از الان بود». عرب‌سرخی حتی فراتر رفت و عنوان کرد وکلایی به عنوان مدعی‌العموم خواسته‌اند از فردوسی‌پور شکایت کنند.

انتشار خبر تذکرگرفتن فردوسی‌پور به دلیل صحبت‌هایش درباره پلاسکو، موج جدیدی از حمایت‌ها را برایش به همراه آورد. در فضای مجازی این حمایت‌ها چشمگیر بود. چندی از چهره‌های معروف ورزش و سینما به پشتیبانی از تهیه‌کننده نود پرداختند. مهدی رحمتی، کاپیتان استقلال دراین‌باره نوشت: «عادل جان، بخشی که در برنامه نود این هفته به فاجعه پلاسکو و شهادت آتش‌نشانان فداکار اختصاص داشت، از یادها نخواهد رفت. موفق و سربلند باشی، مثل همیشه». باران کوثری، بازیگر صاحب‌نام هم دیگر حامی عادل بود که در دفاع از مجری نود عنوان کرد: «خوب شد سر ماجرای پلاسکو حداقل به عادل تذکر دادن؛ چون دیگه خیلی عجیب بود که سر این فاجعه هیچ‌کس نه تذکر گرفت نه استعفا داد نه مسئولیتش رو قبول کرد!!! آقای فردوسی‌پور باید حواسش رو بیشتر جمع می‌کرد که سیستم ایمنی ساختمون قوی باشه یا آتش‌نشانی درست تجهیز بشه!!!».

این برای اولین‌بار نیست كه فردوسی‌پور اقدامی می‌کند که با حمایت گروه‌هایی از مردم، نخبگان و رسانه‌ها همراه می‌شود و در سوی دیگر کار او به مذاق مدیران صداوسیما و چند رسانه خاص خوش نمی‌آید.

در ١٧ سالی که از عمر نود می‌گذرد بارها چنین چالش‌هایی ایجاد شده است که یکی از پررنگ‌ترین آنها در آذر سال گذشته رقم خورد. فردوسی‌پور قصد داشت در شب یلدا مصاحبه‌ای ورزشی با محمد‌جواد ظریف، وزیر امور خارجه، پخش کند که با چراغ قرمز مدیرانش روبه‌رو شد؛ اختلافی که چند هفته‌ تنش‌هایی اطراف عادل ایجاد کرد.

در دوره ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد و حضور محمد علی‌آبادی در رأس سازمان تربیت‌بدنی هم چند مرتبه‌ای انتقاد فردوسی‌پور از تصمیمات دولت برایش دردسرساز شد. او یک‌بار به تعطیل‌شدن بی‌دلیل یکی از روزهای کاری هفته طعنه زد و گفته شد كه دراین‌باره تذکر گرفت.

به نظر می‌رسد ورود فردوسی‌پور به موضوعات اجتماعی-فرهنگی چندان خوشایند مدیران تلویزیون نیست. او گهگاه در برنامه‌هایش صحبت‌هایی می‌کند که عبور از خط قرمزهاست. در همین موضوع پلاسکو بسیاری از کارشناسان به اینکه صداوسیما از مدیران شهری انتقاد نمی‌کند، اعتراض کردند. فردوسی‌پور کاری کرد که انتظار می‌رفت سایر مجریان انجام دهند. او تاوان انتقادش و به‌کاربردن کلمه «استعفا» را با گرفتن تذکر، تهدید به شکایت و تبعید نود به ١٢ شب داد.

فردوسی‌پور با وجود این فشارهای از بالا، نشان داده قصد ندارد در رویه خود تغییری ایجاد کند. او که می‌داند بخشی از بینندگان‌ میلیونی‌اش افراد غیرورزشی‌اند، پرسشگری خود در حوزه فوتبال را به حوزه‌های اجتماعی هم گسترش داده و با حمایت بینندگان روبه‌رو شده است. بارها همین حمایت‌ها باعث شده تا پیروز اختلافات با مدیران بالادستی باشد. دوشنبه‌شب یک ‌بار دیگر این حمایت فراگیر دیده شد، زمانی که استقبال مردم از نظرسنجی پیامکی، فردوسی‌پور را به وجد آورد. بامداد سه‌شنبه در شرایطی که برنامه نود کوتاه‌تر از هفته‌های قبل بود و به دلیل دیرتر شروع‌شدن بخشی از مخاطبانش را از دست داده بود، حدود دو میلیون نفر در مسابقه پیامکی شرکت کردند، حتی بیشتر از برنامه‌های معمول. این موج پیامک را باید پیامد فضای حمایتی‌ای دانست که پس از علنی‌شدن کارت زرد‌ عادل ایجاد شد.