فوتبال، مصنوعی شده است

روزنامه شهروند: همواره از اشتباهات داوری و درگیری‌های داخل زمین به‌عنوان جذابیت‌های فوتبال یاد می‌شود و خیلی از حواشی که باعث شده این رشته علاقه‌مندان زیادی در سطح جهان داشته باشد، همین اتفاقات است. با این حال، درچند ‌سال اخیر به‌ویژه بعد از روی کارآمدن رئیس ایتالیایی فیفا قوانینی وضع شده که از جذابیت فوتبال کاسته و نارضایتی مخاطبان این رشته پرطرفدار را به همراه داشته است. باید دید با ادامه این روند شاهد چه واکنشی از سوی تماشاگران خواهیم بود.

ورود تکنولوژی به فوتبال

شاید حالا دلیل مقاومت سپ بلاتر مقابل ورود تکنولوژی به فوتبال را بهتر درمی‌یابیم؛ در روزگاری که جیانی اینفانتیو هر روز سعی می‌کند با برنامه‌های خود فوتبال را بیشتر و بیشتر تحت‌تأثیر تکنولوژی قرار دهد. رئیس سابق فیفا سال‌ها مخالفت خود را با نصب تکنولوژی خط دروازه در زمین‌های فوتبال اعلام کرد اگرچه در سال‌های پایانی ریاست خود بالاخره زیر بار این کار رفت و توپ‌هایی که گل‌شدن یا نشدن آنها با چشم قابل رویت نبود، با این تکنولوژی برای داور کاملا واضح و قابل تشخیص بود.

کمک داور اضافه

اقدام بعدی که در سال‌های اخیر در جهان فوتبال مرسوم شده و اولین‌بار در یوفا و توسط رئیس فعلی فیفا مورد استفاده قرار گرفت، ورود کمک داورهای اضافه به بحث قضاوت بود. ٢ داوری که پشت دروازه مستقر می‌شوند و در اکثر بازی‌ها نیز نقشی در قضاوت ندارند، بارها سوژه شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها شدند اما اینفانتینو که آن زمان دبیرکل یوفا بود، برای جا انداختن افزایش تعداد داوران اصرار زیادی کرد تا درنهایت به هدفش رسید. این سیر درچند ‌سال اخیر طی شد و حالا به آسیا هم رسیده و AFC اعلام کرده، از مرحله یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان آسیا از کمک داوران اضافه استفاده خواهد کرد. حتی در لیگ ایران و در دربی پایتخت از کمک داوران پشت دروازه استفاده شد تا افزایش تعداد داوران در دنیای فوتبال تقریبا تبدیل به یک عرف شده و از این پس به یک موضوع عادی تلقی شود.

ویدیوچک؛ هیجان ممنوع!

طرح جدیدی که با حضور اینفانتینو در رأس فیفا اجرایی شده و برای اولین‌بار در جام‌جهانی فوتبال جوانان در کره‌جنوبی مورد استفاده در یک تورنمنت رسمی قرار گرفت، ویدیوچک است. قبلا با شنیدن نام ویدیوچک علاقه‌مندان به ورزش یاد مسابقات والیبال می‌افتادند که ویدیوچک حالا دیگر در هر ست مورد استفاده مربیان قرار می‌گیرد و با استقبال بازیکنان و تماشاگران هم مواجه شده است. استفاده داوران از تصاویر ویدیویی در فوتبال متفاوت است و در اولین تجربه‌های موفق، فوتبال ایران قربانی شد؛ جایی که تیم فوتبال جوانان در بازی آخر خود مقابل پرتغال صاحب پنالتی شد اما داور بعد از بازبینی تصاویر ویدیویی تصمیمش را تغییر داد و ضربه آزاد به سود حریف اعلام کرد. داوری که بیرون از زمین از طریق تصاویر تلویزیونی تصمیمات ٣ داور دیگر را رصد می‌کند، در صورت رخ‌دادن اشتباه، بازی را متوقف کرده و داور را فرا می‌خواند تا بعد از بازبینی صحنه در صورت لزوم تصمیمش را تغییر دهد. ورود ویدیوچک به فوتبال بیش از آن‌که طرفدار داشته باشد، باعث شده به تعداد منتقدان رئیس ایتالیایی فیفا افزوده شود. خیلی از هواداران و کارشناسان فوتبال معتقدند، اشتباهات داوری بخش عظیمی از هیجانات فوتبال را تشکیل می‌دهند و نباید با ایجاد وقفه در بازی جلوی خطاهای انسانی را گرفت. با این حال، اینفانتینو که هر روز طرح‌های جدید و عجیب خود را افزایش می‌دهد، احتمالا به استفاده از ویدیوچک در جام‌جهانی ٢٠١٨ هم رأی خواهد داد.

پنالتی؛ تقلید از تنیس

یکی دیگر از قوانین جدید فوتبال جهان که هنوز هم ناشناخته است، تغییر در روش زدن ضربات پنالتی است. در این روش که شبیه سیستم ضربات «تای برک» در رشته تنیس است، تیمی که پنالتی اول را می‌زند، منتظر می‌ماند تا تیم دوم دو پنالتی بزند. بعد از آن تیم اول دوباره دو پنالتی می‌زند و این ترتیب تا پایان ضربات پنالتی حفظ خواهد شد. این سیستم که با نام ABBA شناخته می‌شود،‌ درمسابقات جام‌جهانی جوانان مورد استفاده قرار گرفت و البته بازهم منتقدان خاص خود را دارد.

تلاش برای امنیت داوران

جدا از اتفاقاتی که در ماه‌های اخیر در فیفا رخ داده و منتقدانی داشته، کنفدراسیون فوتبال آسیا نیز بخشنامه‌ای را به کشورهای عضو خود ارسال کرده که قصد دارد از طریق آن حریم امنی را برای داوران به وجود آورد. AFC با اشاره به اتفاقات دیدار ججو یونایتد و اوراواردز در لیگ قهرمانان آسیا، اعلام کرده؛ از این پس با بازیکنان و مربیانی که نسبت به داوران برخورد لفظی و فیزیکی نامناسبی داشته باشند، شدیدا برخورد می‌کند. تأکید کنفدراسیون فوتبال آسیا این بوده که ناظران AFC حتی مسابقات داخلی کشورها را رصد می‌کنند و در صورت رخ‌دادن چنین اتفاقی جریمه و محرومیت سنگینی را برای خاطیان در نظر می‌گیرند. به همین خاطر «جوهر فریزل» بازیکن مالزیایی به دلیل هل‌دادن داور مسابقه ١٢ماه از همراهی تیمش محروم است و ٤٠‌هزار دلار نیز جریمه شد. با این وضع به نظر می‌رسد از این پس بازیکنان و مربیان نیز در رفتار خود با داوران و اعتراض‌هایی که در هر بازی شاهد هستیم، ملاحظه بیشتری را به خرج می‌دهند.

...و کاهش جذابیت فوتبال

مشخص نیست طرح و برنامه‌های عجیب اینفانتینو که اکثرا وابسته به تکنولوژی روز دنیاست، تا چه زمانی ادامه خواهد یافت و با چه واکنشی از سوی اهالی فوتبال مواجه می‌شود اما آنطور که پیداست، با اعمال قوانین جدید جذابیت فوتبال روزبه‌روز درحال کاهش است. برخی اشتباهات و خطاهای انسانی جذاب‌ترین اتفاقات فوتبال در تاریخ را رقم زدند که می‌توان ازجمله آنها به گلی که مارادونا با دست وارد دروازه انگلیس کرد، اشاره داشت اما با ورود تکنولوژی و قوانین جدید بعید به نظر می‌رسد دیگر شاهد چنین اتفاقی در دنیای فوتبال باشیم و بازیکنی بتواند با زیرکی صحنه‌های جذابی را خلق کند. تأکید رئیس ایتالیایی فیفا بر ادامه این روند است اما شاید او نمی‌داند این اتفاقات می‌تواند در درازمدت برای فوتبال تبعاتی همچون کاهش میزان تماشاگران را در پی داشته باشد؛ اتفاقی که از چند ‌سال قبل با تغییر قوانین در کشتی رخ داد و اخیرا خیلی از قوانین این رشته به حالت اولیه برگشته است تا حداقل در خطر حذف از المپیک نباشد.