جزئياتي از نبش قبر سالوادور دالي

روزنامه شرق - افرا صفا: سالوادور دالي، هنرمندي که نامش با نقاشي و مجسمه‌سازي سوررئال سده بيستم ميلادي گره خورده است، روزي گفته بود که هرگز نخواهد مُرد. شايد اگر مي‌دانست که سه دهه پس از مرگش او را از خواب ابدي بيدار خواهند کرد تا از جسدش آزمايش DNA بگيرند، خرسند و حق‌به‌جانب بادي به غبغب مي‌انداخت و پوزخندي مي‌زد.

يک دهه پيش، پيلار ابل مارتينز که اکنون ۶١ سال دارد و زادگاهش شهري است که دالي و همسرش در آن عمارتي بزرگ داشتند، ادعا کرد که تولدش نتيجه رابطه پنهاني اين نقاش با خدمتکار خانه‌اش بوده است. او مي‌گويد که اين داستاني بود که همه در خانه مي‌دانستند و مادربزرگش در کودکي او را از هويت واقعي پدرش آگاه می‌کند و مي‌گويد که پيلار نيز مانند دالي عجيب‌وغريب است.

مارتينز که زني فالگير است و يک برنامه فال تاروت در تلويزيون اسپانيا دارد، بارها تلاش کرد از راه‌هاي گوناگون حرفش را ثابت کند. بار نخست تلاش شد که نمونه‌گيري DNA از روي آثار مو و پوست به‌جامانده روي ماسکي که دالي در يکي از فستيوال‌هاي موسوم به فستيوال مرگ به چهره زده بود انجام شود، اما نتيجه‌اي به دست نيامد. بار دوم يکي از دوستان دالي براي پايان‌دادن به اين ماجرا وسايلي را که زماني مال اين نقاش بودند در اختيار آزمايشگاه قرار داد تا براي نمونه‌گيري استفاده شوند. هرچند دوست این هنرمند بعدها به رسانه‌ها گفت که آزمايشگاه پنهاني به او گفته است که جواب تست منفي بوده، اما پيلار ادعا کرد که نتيجه را دريافت نکرده است.

از آنجا که سالوادور دالي و همسرش، گالا، فرزندي نداشتند، همه ثروت خود را وقف دولت اسپانيا و بنيادي کردند که خود بنا نهاده بودند. پيلار با اين دو نهاد وارد دعوا شد و دست‌آخر پس از يک دهه درگيري، دادگاهي در ايالت کاتالان اسپانيا تنها راه آشکارشدن حقيقت را نبش‌قبر هنرمند دانست. اعتراض دوستداران اين نقاش که پيلار را متقلبي فرصت‌طلب مي‌دانند به جايي نرسيد و درخواست تجديدنظر بنياد گالا و سالوادور دالي که گشودن گور هنرمند را بي‌احترامي به دالي و ميراثش خواندند، راه به جايي نبرد.

اما بازکردن قبر دالي دشوارتر از اين حرف‌ها بود. اين هنرمند در تابوتي آرميده بود که زير سنگي ٥/١ تني در آرامگاهي قرار داشت که خود طراحي کرده بود. اين آرامگاه زير موزه دالي و از آن بنياد سالوادور دالي است.پنجشنبه پيشين پس از آنکه آخرين بازديدکنندگان، موزه را ترک کردند، در تاريکي شب مأموران دولتي دست‌به‌کار شدند. يک جرثقيل را براي جابه‌جاکردن سنگ قبر به کار گرفتند و از پوشش‌هايي ويژه براي جلوگيري از فيلم‌برداري پهپادها استفاده شد.جسد هنرمند به نارسيس بارداله سپرده شد؛ کسي که پس از مرگ دالي نيز بدن او را براي خاک‌سپاري آماده کرده بود. بارداله پس از بازکردن تابوت به رسانه‌ها گفت که شگفت‌انگيز است که پس از سه دهه سبيل‌هاي معروف دالي همچنان مانند عقربه‌هايي که روي ساعت ١٠:١٠ به خواب رفته باشند، محکم سر جاي خود ايستاده‌اند.

او تصور مي‌کند که سبيل دالي که ويژگي يگانه اين هنرمند بود تا سده‌ها به همين شکل باقي بماند.نمونه‌هايي از مو، ناخن و يک استخوان بلند براي آزمايش از جسد برداشته شده است. نتايج اين آزمايش با آزمايش پيلار مقايسه و پس از آن حقيقت روشن خواهد شد. پيلار نسبت به اين موضوع بسيار خوش‌بين است و اشاره مي‌کند که از ديدگاه ظاهري تنها تفاوت او با دالي يک سبيل عجيب است. پيلار بارها گفته است که هدف اصلي او دانستن هويت حقيقي پدرش است و انگيزه مالي براي اين کار ندارد. در مصاحبه‌اي با گاردين در پاسخ به اين پرسش او گفت: «لياقت پدرم بيشتر از اين حرف‌هاست». اما او ادعاي ارث را از دور خارج نکرده است و وکيل او توضيح مي‌دهد که اگر جواب آزمايش مثبت باشد، در جايگاه دختر هنرمند، يک‌چهارم ثروت دالي که اکنون در دست بنياد او و دولت اسپانياست، از آن پيلار ابل مارتينز خواهد بود.

سالوادور دالي هنرمندي بسيار پرکار بود که در سال ١٩٨٩ در ٨۵سالگي در حالي درگذشت که يکي از ثروتمندترين هنرمندان دوران خود نيز به‌شمار مي‌آمد. در صورتي که ادعاي خانم مارتينز ثابت شود، اين پرونده ابعاد مالي گسترده‌تري پيدا خواهد کرد. وکيل پيلار اما پيگيري مسائل مالي را موضوعي براي وقتي ديگر مي‌داند.