پس لرزه های مراسم تحلیف همچنان ادامه دارد

فرارو: یک روز پس از برگزاری مراسم تحلیف حسن روحانی و آغاز به کار او به عنوان رییس جمهور دوازدهم حاشیه‌ها، بحث ها و تحلیل ها پیرامون مراسم تحلیف ادامه دارد. بیشتر اظهار نظرها درباره غایبان مراسم و حاشیه سازی تعدادی از نمایندگان در پایان مراسم روز گذشته و گرفتن سلفی ها و عکس های نامتعارف و عجیب با فدریکا موگرینی رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپاست.

انتشار عکس ها و سلفی تعدادی از نمایندگان مجلس با فدریکا موگرینی رییس سیاسیت خارجی اتحادیه اروپا در پایان مراسم تحلیف واکنش‌ها و انتقادات فراوانی را برانگیخته است. فضای مجازی از دیشب صحنه اعتراض به این نمایندگان و ارائه تحلیل ها و تفسیرهای مختلف در این باره بوده است.

فعالان سیاسی، فرهنگی و اجتماعی و حتی برخی سیاستمداران نیز به این تصاویر واکنش نشان داده اند.

منتقدان می گویند این اقدام نمایندگان مجلس خلاف شان ملت ایران و دون شان جایگاه نمایندگی مجلس بوده است.

بسیاری از منتقدان و فعالان در فضای مجازی تحلیل جنسیتی از این اقدام ارائه کرده اند و برخی دیگر آن را به موقعیت سیاسی موگرینی مرتبط دانسته اند.

محمد رضا زائری روزنامه نگار اصولگرا در اینستاگرام خود رفتار نمایندگان را "آیینه واقعیت ملموس جامعه" دانست و نوشت: «چرا به آينه ای كه واقعيت جامعه را نشانمان می دهد سنگ می زنيم؟ و اكنون آيا آنها كه اين سالها در خيابان و كوچه و در و ديوار نشان های آشكار از فروپاشی اجتماعی و فرهنگی را نديده اند آيا با اين عكس خواهند ديد؟»

بیشتر نمایندگان حاضر در تصاویر جنجالی نمایندگان اصلاح طلب بوده اند. سمت و سوی انتقادات نیز به لیست امید است.

علی نادری سردبیر سایت رجانیوز نزدیک به جبهه پایداری در این باره نوشت:‌ «به دعوا بر سر اصلحیت کاندیدا افتخارکنیم که چشم بسته لمپن ها را بایک تکرار میکنم وکیل و وزیر نمی کنیم. دعوا باخودی ها به ننگ این سلفی می ارزد.»

حسام الدین آشنا مشاور فرهنگی رییس جمهور نیز واکنش نشان داد و نوشت: «مشکل سیاسی نیست، فرهنگی است. ای کاش با تک تک نمایندگان محترم حاضر در آن تصویر سلفی، مصاحبه ای عمیق گرفته شود.»

هادی حیدری روزنامه نگار و کاریکاتوریست اصلاح طلب نیز نوشته است از تصاویر سلفی نمایندگان با موگرینی عمیقا ناراحت شده است.

عده ای از کاربران این تصاویر را "شرم آور" خوانده اند و خشم خود را از رفتار نمایندگان ابراز کرده اند، برخی نیز با انتشار طنز ها، جوک ها و تصویر سازی های به تمسخر آن ها پرداخته اند.

از نکات تعجب برانگیز دیگر در تصاویر جنجالی این است که در یکی از تصاویر قشقاوی معاون کنسولی وزارت خارجه که قاعدتا باید نمایندگان را از این رفتار منع کند در حال گرفتن عکس از نمایندگان و موگرینی است.

اما شب گذشه یکی از نمایندگان مجلس که تلاش او برای سلفی گرفتن با موگرینی جنجال فراوانی به پا کرده بود از این اقدام خود عذرخواهی کرد.

فرج الله رجبی، نماینده شیراز نوشته است که عکس با موگرینی "در جوی غیررسمی" گرفته شد. او گفت: «نمایندگان حاضر در محل از سر مطایبه مشغول گرفتن عکس بودند.»

عذرخواهی رجبی با استقبال برخی کاربران همراه بود.

در عین حال یک نماینده دیگر حاضر در عکس‌ها انتقادها را رد کرده و عکس یادگاری در مراسم تحلیف را طبیعی دانسته است.

همایون یوسفی به تسنیم گفته است: «این عکس، کاملا طبیعی بود. در حاشیه جلسات رسمی چنین عکس‌هایی گرفته می‌شود و نباید این مسئله را این‌قدر بزرگ کرد.»

یوسفی گفته است که نمایندگان مجلس "ذوق‌زده" نشده بودند.

در کنار انتشار این تصاویر، فدریکا موگرینی بازهم در کانون توجه کاربرای فضای مجازی قرار داشت. این بار به خاطر طرح روسری او که شباهت بسیار زیادی به چفیه فلسطینی ها داشت.

یکی از کاربران در این باره نوشته است: «آزاده نامداری رفت سوئيس، چادر ايرانيش افتاد. موگرينى اومد تهران چفيه اروپايى سر كرد. به اين ميگن تعامل فرهنگى!»

جنجال غایبان تحلیف

دومین جنجال پس از مراسم تحلیف بحث بر سر غایبان این مراسم بود. لیست غایبان بلند بالاست اما عدم حضور چند نفر بیش از دیگران مورد توجه رسانه ها و مردم قرار گرفت.

در مراسم دیروز هيچ يک از روسای جمهور قبلی، آیت الله هاشمی شاهرودی رئیس شورای حل اختلاف سران قوا، ‏برخی فقهای شورای نگهبان، سردار جعفری فرمانده سپاه، محسن رضایی، محمد باقر قالیباف و حجت الاسلام رئیسی حضور نداشتند.

عدم حضور رییس دولت اصلاحات به مسائل سیاسی و ممنوعیت های او باز می گردد. او 4 سال پیش نیز در مراسم تحلیف روحانی حضورنداشت.

عدم حضور محمود احمدی نژاد هم از مسائل حاشیه برانگیز بود.

براساس گزارش ها او به این مراسم دعوت نشده بود. مجتبی ذوالنور عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با آنا، در این باره گفت: «دعوت از این میهمانان برعهده دفتر ریاست جمهوری است و احتمالا آقای روحانی مایل نبوده که رئیس جمهور سابق در این مراسم حضور داشته باشد.»

ذوالنور در حالی از دعوت مهمانان توسط دفتری رییس جمهوری می گوید که دولتی ها درباره مهمانان مراسم روز گذشته نسبت به مجلس انتقاد کرده اند.

حسام الدین آشنا در این باره نوشته است: «از عزیزان مجلس هم شکر دارم و هم شکایت؛ کیفیت و کمیت دعوت‌ها، میزبانی ها، تصویربرداری‌ها و صدابرداری‌ها می‌توانست بهتر باشد. جای برخی محترمین خالی بود.»

البته مشخص نیست مصداق آشنا از "محترمین" چه کسی یا کسانی است. اما از روز گذشته برخی نمایندگان اصلاح طلب مجلس و کاربران فضای مجازی نسبت به عدم دعوت از مولانا عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان چهره شاخص اهل سنت و از حامیان حسن روحانی به شدت انتقاد کرده اند.

محمود صادقی نماینده مردم تهران با انتقاد از عدم حضور مولانا عبدالحمید در مراسم تحلیف رییس‌جمهور نوشت: «اگر عدم استفاده از اهل سنت در کابینه را با محدودیت‌ها توجیه می‌کنند، دعوت نکردن از مولوی ‌عبدالحمید در مراسم تحلیف را چگونه توجیه می‌کنند؟»

مولانا عبدالحمید درباره غیبت خود در این مراسم گفته است: «مجلس شورای اسلامی، آقای لاریجانی و هیات رئیسه مجلس برای حضور در مراسم تحلیف از ما دعوتی به عمل نیاوردند.»

امام جمعه اهل سنت زاهدان با این وجود از تمایل دولت برای حضور او در این مراسم سخن گفته است. او افزود: «میزبان تحلیف مجلس بود و ظاهرا تمایلی برای دعوت نداشتند، لذا ما هم دیدیم ظاهرا جا تنگ است ترجیح دادیم حضور نداشته باشیم.»

عدم حضور سرلشکر جعفری، فرمانده سپاه پاسداران در این مراسم نیز حاشیه ساز و تعجب برانگیز بود. اسماعیل کوثری از فرماندهان سپاه در این باره اعلام کرد: "سردار محمد علی جعفری، در همایش فرماندهان بسیج استان‌ها در مشهد به عنوان سخنران حضور داشت و برنامه‌ریزی لازم نیز برای حضور در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور صورت گرفته بود اما به دلیل تاخیر هواپیما به مراسم تحلیف نرسید."

شاید بحث برانگیز ترین غیبت، عدم حضور تعدادی از فقهای شورای نگهبان در مراسم بود. سید محمود هاشمی‌شاهرودی، محمد مؤمن، محمد یزدی و محمدمهدی شب‌زنده‌دار در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور شرکت نکردند. هنوز دلیل عدم حضورشان مشخص و اعلام نشده است.

غلامحسین الهام، از حقوقدانان سابق شورای نگهبان و سخنگوی دولت احمدی‌نژاد مراسم تحلیف رئیس‌جمهور را مخدوش دانست؛ چراکه فقهای شورای نگهبان در مراسم حاضر نبودند.

او در این باره نوشته است: «مطابق اصل ١٢١ قانون اساسى، رييس جمهور در مجلس شوراى اسلامى در جلسه‌اى كه با حضور رييس قوه‌قضاييه و اعضاى شوراى‌نگهبان تشكيل مى‌شود، سوگند ياد مى‌كند. براى اعتبار شكلى اين سوگند دو نكته بايد مراعت شود: يكم؛ رسميت مجلس يعنى حضور دو سوم نمايندگان و دوم؛ حضور رييس قوه قضاييه و اعضاى شوراى نگهبان.»

به گفته الهام "از فقهاى شورا فقط آيت‌الله جنتى حضور داشتند، (احتمالاً ايشان هم به عنوان رييس مجلس خبرگان ميهمان بوده‌اند) از پنج فقيه ديگر، تصويرى ديده نشد. البته همه حقوقدانان حضورشان مشاهده شد. اگر امروز پنج عضو فقيه غايب بوده باشند، اعتبار و رسميت جلسه تحليف على‌القاعده مخدوش است و با رويه عملى، كه نوع تفسير عينى از قانون اساسى است، مخالف است."

اما پس از آن نجات‌الله ابراهیمیان، عضو حقوقدان شورای نگهبان به سخنان الهام واکنش نشان داد و ادعای او را رد کرد.

ابراهیمیان گفت: «در جلسه دیروز تحلیف رئیس جمهور در پارلمان، همه ۶ حقوقدان‌ شورای نگهبان حضور داشتند. از فقهای شورای نگهیان علاوه بر آیت‌الله جنتی، آیت‌الله مدرسی هم در این مراسم حضور داشت و بنابراین از ۱۲ عضو شورای نگهبان، ۸ عضو آن در این جلسه حاضر بودند و قاعده اکثریت رعایت شده بود.»

او افزود: «قانون اعلام کرده که مراسم تحلیف باید با حضور اعضای شورای نگهبان برگزار شود و اشاره نکرده که حضور همه یا اکثریت الزامی است، ولی به نظر می‌رسد با حضور اکثریت اعضای شورای نگهبان نظر قانون در این رابطه محقق شده است.»