قطر و علت نزدیکی به ایران

بیانیه اخیر قطر مبنی بر بازگشت سفیرش به ایران، طی روزهای گذشته خشم متحدان ریاض به ‌ویژه بحرین و امارات را در پی داشته است و آنها به شیوه معمول خط‌ونشان‌هایی برای قطر کشیده و درنهایت مدعی شدند که قطر خود را با این رویکرد در منطقه گرفتار کرده و دوحه باید میان متحدان عربستان و ایران یکی را انتخاب کند.

سیدجلال ساداتیان در روزنامه آرمان نوشت: بیانیه اخیر قطر مبنی بر بازگشت سفیرش به ایران، طی روزهای گذشته خشم متحدان ریاض به ‌ویژه بحرین و امارات را در پی داشته است و آنها به شیوه معمول خط‌ونشان‌هایی برای قطر کشیده و درنهایت مدعی شدند که قطر خود را با این رویکرد در منطقه گرفتار کرده و دوحه باید میان متحدان عربستان و ایران یکی را انتخاب کند.

این پرسش به میان می‌آید که چه مسائلی قطر را ترغیب به گسترش روابط با ایران و پاسخ منفی به عربستان می‌کند؟ بر این اساس، به دنبال بحرانی که برای قطر و برخی از کشورهای عربی به رهبری عربستان ایجاد شد هر یک از کشورهای حاشیه خلیج‌فارس واکنش‌های خاص خود را داشتند.

عربستان و متحدان منطقه‌ای او از اینکه قطر نسبت به آنها وفاداری نشان نداده و به آنها پشت کرد، واکنش‌های بسیار منفی‌ای نسبت به قطر نشان دادند. قطر نیز برای آنکه بتواند خود را از تحریم و بحرانی که این کشورها برای دوحه ایجاد کرده‌اند رها کند، روابط خود را با روسیه و ایران گسترش داده است اما در این میان کشورهای عربی منطقه خشمشان نسبت به دوحه بیشتر به دلیل موضع مثبت قطر نسبت به ایران و گسترش روابط با کشورمان است.

قطر طی هفته‌های اخیر از طریق الجزیره و سایر رسانه‌ها سخنانی را مطرح می‌کرد که به‌هیچ‌ وجه خوشایند عربستان، امارات و سایر کشورهای عربی نبود. از سویی به‌رغم مخالفت‌های عربستان و متحدانش در منطقه نسبت به بهبود روابط قطر با ایران کاملا قابل پیش‌بینی بود که دوحه در برابر تهدیدهای عربستان تسلیم نخواهد شد و روابط خود را نه ‌تنها با ایران قطع نمی‌کند، بلکه افزایش خواهد داد.

زیرا این کشور با ایران منابع گازی مشترک دارد و این دو کشور با یکدیگر تقریبا ۵۲ میلیارد متر مکعب گاز دارند و رتبه نخست را در جهان به خود اختصاص داده‌اند. روسیه با تولید ۳۰ میلیارد دلار گاز رتبه دوم را در جهان دارد اما حجم منابع گازی روسیه به‌تنهایی از دو کشور قطر و ایران بیشتر است. بر این اساس کمپانی‌های غربی که در قطر فعالیت می‌‌کنند، اعلام موافقت و همکاری با ایران کرده‌اند که بتوانند منابع گازی قطر و ایران را توسعه دهند.

درنتیجه این دو کشور مهم‌ترین اشتراک منافعشان برای نزدیکی گاز است. ضمن اینکه ایران نزدیک‌ترین کشور به قطر است که دارای پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های لازم اقتصادی است و این هم‌جواری سبب شده در هر شرایطی ایران بتواند به قطر کمک کند.

درنهایت ایران جدی‌ترین رقیب عربستان تلقی می‌شود از این‌جهت برقراری ارتباط قطر با ایران می‌تواند دوحه را در برابر عربستان و امارات تجهیز و تقویت کند. به نظر می‌رسد موارد مذکور مهم‌ترین دلایلی است که قطر را به روابط بیشتر با ایران تشویق کرده است.