حضور پوتين در تهران؛ نه به مهار ايران
امروز در حالي ولاديمير پوتين، رييس‌جمهوري روسيه و الهام علي‌اف رييس‌جمهور آذربايجان به تهران سفر مي‌كنند كه روابط ميان سه كشور در طول ساليان اخير در سطح بالايي قرار داشته است.
يك سال پس از برگزاري نشست سه‌جانبه در باكو، اين‌بار سران سه كشور آذربايجان، روسيه و ايران در تهران گرد هم آمدند، از نظر شما اين اجلاس براي روسيه تا چه حد با اهميت است.
روسيه و ايران توانستند با كمك يكديگر سوريه را از بحران اوليه خارج و شرايط را براي رسيدن به يك راه‌حل سياسي هموار كنند، به نظر شما همكاري مشترك ميان دو كشور در بحث سوريه تا چه حد موفقيت‌آميز بوده است
به نظر من اين همكاري بسيار موفقيت‌آميز بوده است. هرچند دو كشور با نيروهاي تروريستي و در سوريه مبارزه مي‌كنند، اما ازسوي ديگر اقداماتي سياسي را براي حل بحران سوريه پيش مي‌برند. ما مي‌توانيم ببينيم كه مواضع دولت سوريه با كمك ايران و روسيه تثبيت شده است و اكنون بسياري از مناطق تحت اختيار نيروهاي دولتي قرار دارد. اكنون ايران و روسيه تلاش مي‌كنند نيروهاي متفاوتي كه بر ضد بشار اسد مبارزه مي‌كنند را در چارچوب يك فرآيند دموكراتيك قرار دهند. يكي از اين اشكال موضوع آستانه است كه ايران و روسيه در آن شركت دارند و فعالانه با آن برخورد مي‌كنند. روسيه هم تلاش مي‌كند در چارچوب ژنو نيز نقش ايران به عنوان شريك برابر در اين پروسه به رسميت شناخته شود و موضع روسيه اين است كه ايران حتما بايد از شركاي حل بحران سوريه باشد. به نظر من تصميمي كه در خصوص مناطق بدون تنش گرفته شد و پشتيباني ايران از اين پروسه بسيار مهم است و اين دو كشور در راه آشتي ملي در سوريه تاكنون اقدامات جدي انجام دادند و از اين لحاظ هرچند نمي‌توانيم در خصوص ثبات كامل در سوريه صحبت كنيم ولي كاهش تنش را مي‌توانيم دستاورد همكاري هر دو كشور بدانيم.
بسياري در بحث آينده روابط ايران و روسيه موضوع افغانستان را بسيار مهم مي‌دانند. به نظر شما افغانستان مي‌تواند به ميدان رقابت دوكشور تبديل شود يا اينكه مي‌تواند به يك سوريه دوم براي ايران و روسيه تبديل شود
به نظر من هرچند اهداف دو كشور در افغانستان مي‌تواند به يك رقابت تبديل شود اما به دشمني تبديل نخواهد شد. در حال حاضر روسيه هم مي‌خواهد نقش خود را در افغانستان فعال‌تر كند و هم در پروسه تحكيم ساختار دولت ملي و بازسازي افغانستان و اجراي پروژه‌هاي اقتصادي شركت داشته باشد. اما مهم‌ترين چيزي كه روسيه در افغانستان مي‌خواهد، بالانس منافع و بالانس قدرت‌ها در اين كشور است. در روسيه چنين فهمي وجود دارد كه بدون ايران، هند، پاكستان و چين حل بحران افغانستان امكان پذير نيست. روسيه نيز آماده است كه با كشورهاي ديگر همچون امريكا در راه برقراري ثبات در افغانستان و كاهش تشنج با ايران و كشورهاي ديگر همكاري داشته باشد. همچنين بايد تاكيد كنم كه در ديدگاه‌هاي ايران و روسيه نسبت به افغانستان و اقداماتي كه هر دو كشور در قبال افغانستان انجام دهند، ديدگاه‌هاي مشتركي وجود دارد.
برخي گزارش‌ها حاكي از آن است كه اسراييل مذاكراتي را با روسيه در خصوص دور كردن ايران و حزب‌الله از مرزهاي سرزمين‌هاي اشغالي در سوريه دارد و اين نگراني وجود دارد روسيه در مذاكرات با اسراييلي‌ها منافع ايران را مد نظر قرار ندهد، نگاه روسيه در اين زمينه چيست
هرچند كه روسيه با اسراييل روابط خوب و حسنه‌اي دارد و هميشه با آنها در تماس هستند. به طور مثال در سوريه آنچه به مناطق بدون تنش بود، روسيه سعي كرد تمايلات اسراييل را در نظر داشته باشد و بنا شد تا پنجاه كيلومتري مرز سرزمين‌هاي اشغالي واحدهاي حزب‌الله استقرار نداشته باشند. اما ايراني‌ها بايد در نظر داشته باشند كه روسيه مي‌خواهد با تمام كشورهاي بزرگ منطقه روابط داشته باشد. روابط و سياست روسيه واقع‌گرايانه است اما اين به معني آن نيست كه اولويت بيشتري به بازيگري نسبت به بازيگر ديگر دهد. روسيه مي‌خواهد با همه كشورها روابط داشته باشد. از همين رو روسيه تلاش مي‌كند روابط و تعامل با يك كشور به ضرر روابط با كشور ديگر منطقه تمام نشود. اين مهم است كه روسيه نمي‌خواهد به دوره جنگ سرد و تقسيمات جهان به شرق و غرب بازگردد و تبديل به يك قطب قدرتمند در خاورميانه شود. روسيه مي‌خواهد با تمام دولت‌هاي منطقه از جمله عربستان سعودي روابط واقع گرايانه و سودمند داشته باشد و اين روابط به ضرر كشور ديگر نشود.
آيا روسيه مي‌تواند بحران سوريه را بدون ايران به يك سرانجام مطلوب برساند
روسيه مي‌خواهد نقش ايران در حل بحران سوريه به رسميت شناخته شود. روسه تلاش مي‌كند نه‌تنها خودش بلكه كشورهاي ديگر اروپايي و امريكا نيز اين نقش را به رسميت بشناسند و ايران تبديل به شريك پروسه حل بحران شود و بدون ايران، روسيه اين آمادگي را ندارد كه اين مساله را به طور كامل حل كند.
روسيه در حال نزديكي با تركيه است كه يكي از اعضاي ناتو به شمار مي‌آيد و حتي شاهد قراردادهاي نظامي از جمله فروش اس-٤٠٠ از سوي روسيه به تركيه هستيم، آيا اين موضوع نمي‌تواند چالش‌هاي روسيه در برابر اروپا را افزايش دهد
درست است كه تركيه عضو ناتو است و روسيه در حال حاضر با سياست ناتو مخصوصا در مورد اروپاي شرقي و نفوذ آن در آسياي ميانه به‌شدت مخالف است. اما در طرف مقابل تركيه كشوري است كه مواضع خود را بسيار تغيير مي‌دهد و حتي نزديك شدن اين كشور به روسيه و خريد اس٤٠٠ هم تلاشي در راستاي چانه‌زني ترك‌ها با اروپايي‌ها و ناتو است. اما از طرفي ديگر قرار داد نظامي روسيه با تركيه اين امكان نفوذ به بازار تسليحاتي عظيم ناتو را فراهم كرده است و از آنجايي كه روسيه از سياست‌هاي پراگماتيك پيروي مي‌كند از فضاي به وجود آمده براي انعقاد قراردادهاي نظامي استفاده كرد. اما بايد تاكيد كرد كه هنوز شرايط تحويل اس- ٤٠٠ به تركيه معلوم نيست ولي فكر نمي‌كنم اين موضوع موجب افزايش چالش روسيه با ناتو و كشورهاي اروپايي شود. در ضمن بايد يادآوري كنم كه سيستم اس-٤٠٠ يك سيستم دفاع موشكي است، بنابراين نمي‌تواند چندان براي سايركشورها نگران‌كننده باشد.
ملك سلمان، پادشاه عربستان به تازگي سفري به مسكو داشت و موافقتنامه‌هاي اوليه بسيار مهمي ميان دو كشور به امضا رسيد. از طرفي گفته مي‌شود عربستان درخواست‌هايي از روسيه براي مهار ايران در منطقه داشته است، آيا مسكو حاضر است با توجه به سياست نزديكي خود به عربستان، درخواست‌هاي اينچنيني را بپذيرد
البته به نظر من حضور پوتين در تهران جواب به سوال شماست. چرا كه در هر صورت روسيه قبول ندارد كه نقش ايران در منطقه كاهش يابد و نمي‌خواهد روابط خود با عربستان به ضرر روابط روسيه و ايران تمام شود و اكنون روسيه حاضر نيست اين سطح بالا و محكم روابط با ايران را كاهش دهد. هرچند شايد از طرف عربستان مساله مهار ايران مطرح شده باشد اما انعكاس چنين موضوعي را در روابط مسكو-تهران نمي‌بينيم چرا كه هيچ تغييري در اين چارچوب صورت نگرفته است.
روسيه در طول سال‌هاي اخير مانور زيادي روي اتحاديه اوراسيا داد كه ايران نيز مذاكراتي در اين راستا براي پيوستن به آن آغاز كرد، سرانجام اين اتحاديه به كجا رسيد
به عنوان سوال آخر، روسيه در بحراني‌ترين شرايط در روابط با امريكا پس از فروپاشي شوروي به سر مي‌برد، آيا اين موضوع نمي‌تواند روي حل پرونده‌اي مانند سوريه تاثيرگذار باشد و تنش در روابط ميان دو طرف آيا نمي‌تواند بر بسياري از پرونده‌هاي بين‌المللي نيز تاثيرگذار باشد
حتما هست. تشنج‌ها در روابط امريكا و روسيه تاثير بسيار منفي روي حل بحران سوريه و بسياري از مشكلات بين‌المللي داشته است. متاسفانه سياست امريكا ضدروسي است و همين موضوع موانع زيادي را بر سر راه رفع مشكلات بين‌المللي ايجاد مي‌كند. روسيه مخالف يكجانبه‌گرايي امريكا به خصوص در خاورميانه است. روسيه طرفدار افزايش نقش كشورهاي اروپايي در عرصه بين‌المللي است اما ما مي‌توانيم اشاره‌اي داشته باشيم كه دشمني روسيه و امريكا كه امروز شاهد آن هستيم اشتراك منافع آنها را پنهان مي‌كند. روسيه و امريكا هرچند ظاهرا با يكديگر دشمني دارند و مواضع مخالفي با يكديگر دارند اما مهم‌ترين نقطه اشتراك آنها در مبارزه با تروريسم و افراط گرايي است. در هر صورت ادامه بي‌ثباتي و جنگ‌ها و بحران‌هاي متعدد در خاورميانه نه به نفع روسيه و نه امريكا است. هر دو كشور نيز آن را مي‌دانند. اما آنچه در روابط دوجانبه مسكو- واشنگتن شاهد آن هستيم، انعكاس اختلافات داخلي امريكا و تاثير آن بر دولت و رييس‌جمهور امريكاست.
نظر کاربران
باز پولهاشون ته کشیده