آیا کتابگردی موفق بود؟
علی‌اصغر سیدآبادی در روزنامه شرق نوشت: نزديك غروب برای ادای فریضه كتابگردي رفتم، یکی از کتاب‌فروشی‌های خوبی که صبح از جلويش رد می‌شدم، پر از جمعیت بود و بعدازظهر هم که برگشتم پر بود و غروب هم که رفتم، شلوغ بود.
علی‌اصغر سیدآبادی در روزنامه شرق نوشت: نزديك غروب برای ادای فریضه كتابگردي رفتم، یکی از کتاب‌فروشی‌های خوبی که صبح از جلويش رد می‌شدم، پر از جمعیت بود و بعدازظهر هم که برگشتم پر بود و غروب هم که رفتم، شلوغ بود.
در میان چند چهره آشنا آقای جابری انصاری، معاون وزارت خارجه را دیدم. تا به آن زمان ندیده بودمش. مثل یک شهروند معمولی به کتاب‌فروشی آمده و کتاب خریده بود. فکر کردم اگر همه مقامات و مدیران که پنجشنبه به کتاب‌فروشی‌ها در سراسر کشور سر زده‌اند. دست به جیب می‌شدند و کتاب می‌خریدند، برنامه کتابگردی موفق‌تر بود. البته پرس‌‌وجو کردم و دیدم دیگرانی از مقامات و مدیران هم این کار را کرده‌اند، اما باید از حالا یادمان بماند که هدف از راه‌اندازی این برنامه، هم‌چنان که در فراخوان احمد مسجدجامعی آمده است، افزایش خرید کتاب و عادت‌دادن مردم برای رفتن به کتاب‌فروشی است.
در کانال‌های مختلف تلگرامی که خبرهای کتاب را پوشش می‌دهند، تصویرها و گزارش‌هایی از حضور مقامات و مدیران و حضور مردم در کتاب‌فروشی‌های سراسر کشور منتشر شده است. برخی از خبرگزاری‌های رسمی نیز از استقبال مردمی خبر داده‌اند. در گزارشی آمده است که ساعت ۲۱ حدود ۶۰۰ نفر در کتاب‌فروشی پردیس مشهد حضور داشتند. گزارش‌هایی هم از حضور پررنگ مدیران و حضور کمرنگ مردم، سخن گفته‌اند. برخی از منتقدان کتابگردی معتقدند که این برنامه نمایشی و موقت است و مشکلات همیشگی کتاب‌فروشی‌ها را حل نمی‌کند.
طبیعی است که مشکلات ساختاری با برنامه‌های نمادین و در کوتاه‌مدت حل‌شدنی نیست، اما آیا از این می‌توان نتیجه گرفت که این برنامه موفق است یا نه؟ و اگر موفق نیست، چرا؟ برنامه کتابگردی بخش مهمی از سرمایه اجتماعی ایران را برای کمک به کتاب‌فروشی‌ها بسیج کرده است. بسیاری از نویسندگان و هنرمندان و چهره‌های مشهور در پاسخ به فراخوان برای حضور در کتاب‌فروشی‌ها آمادگی خود را اعلام کرده‌اند. بسیاری از مدیران شهری و شوراهای شهر و مدیران فرهنگی نیز به این فراخوان پاسخ مثبت داده بودند و روز پنجشنبه، دوم آذر در کتاب‌فروشی‌ها حضور پیدا کردند.
اگر کتابگردی را به‌عنوان یک پویش اجتماعی موقت مورد ارزیابی قرار دهیم و با دیگر پویش‌هایی که در ایران راه افتاده است، مقایسه کنیم، به نظر می‌رسد یکی از موفق‌ترین پویش‌ها در بسیج سرمایه اجتماعی و به‌میدان‌آوردن چهره‌های متنوع، معتبر و مشهور فرهنگی و هنری و سیاسی باشد. اما آیا متناسب با سرمایه اجتماعی که به میدان آورده است، در افزایش خرید کتاب مؤثر بوده است؟ برای اینکه بتوانیم به این پرسش پاسخ دقیقی بدهیم، باید از روال معمول فروش در کتاب‌فروشی‌ها آگاهی دقیق‌تری داشته باشیم و با روز دوم آذر مقایسه کنیم.
بااین‌حال، پرس‌وجوها از برخی کتاب‌فروشی‌ها و ناشران و مراکز پخش، حکایت از افزایش قابل‌توجه فروش کتاب در روزهای منتهی به این روز و روز کتابگردی دارد. به نظر برخی منتقدان، این استقبال محدود به برخی از کتاب‌فروشی‌هاست و تأثیر آن عمومی و متناسب با بسیج سرمایه اجتماعی نیست. شاید این سخن از منظری درست باشد. طبیعی است کتاب‌فروشی‌هایی از این فضا بهره گرفته‌اند که به آن توجه نشان داده‌اند. این فراخوان، سرمایه‌ای را برای حمایت از کتاب‌فروشی‌ها به میدان آورده است، اما شرط بهره‌بردن از این سرمایه مشارکت و همراهی در آن است.
کتاب‌فروشانی که خود دست‌به‌کار شده‌اند و کار ترویجی و تبلیغی برای حضور بیشتر مردم کرده‌اند، موفق‌تر و پرمشتری بوده‌اند. از طرف دیگر برخی از مقامات و مدیرانی هم که در کتاب‌فروشی‌ها حضور یافته‌اند، بیشتر به سرزدن و دید و بازدید اکتفا کرده‌اند. اگر مشارکت کتاب‌فروشان و ناشران افزایش یابد و بازدیدکنندگان دریابند که قصد از آن افزایش خرید کتاب و عادت‌دادن مردم به حضور همیشگی و مرتب در کتاب‌فروشی‌هاست، قطعا این پویش از نظر تأثیر در فروش نیز بسیار موفق‌ترخواهد بود.
پ
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان
اپلیکیشن برترین ها
را نصب کنید.
ارسال نظر