آنچه لازم است درباره تصمیم جنجالی ترامپ بدانید

وب سایت تابناک در گزارشی نوشت: تصمیم احتمالی دونالد ترامپ برای انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به بیت المقدس و به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت رژیم اسرائیل آنقدر مناقشه برانگیز و نامشروع است که بسیاری از رؤسای کشورها و سازمان های بین المللی نسبت به اعلام این تصمیم ابراز نگرانی کرده اند.

بنا بر بیانیه ای که کاخ سفید روز گذشته صادر کرد و همچنین تماسی که ترامپ با محمود عباس داشته، قرار است امروز رئیس جمهور آمریکا تصمیم خود برای انتقال سفارت به قدس را اعلام کند.

در همین راستا، به نظر می رسد پرداختن به این موضوع و پرسش های مرتبط به آن می تواند درک بهتری از این موضوع و علت مخالفت ها به ما بدهد.

در این زمینه، شبکه خبری «سی.ان.ان» به جزئیات این ماجرا پرداخته و نوشته است: انتظار می‌رود ترامپ در هفته جاری بیت‌المقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت بشناسد. این موضوع سروصدای زیادی در سراسر جهان به پا خواهد کرد.

ترامپ در کمپین انتخاباتی خود نیز قول داده بود که سفارت آمریکا را از تل‌آویو به بیت‌المقدس منتقل کند. رؤسای جمهوری پیشین نیز چنین قولی داده بودند؛ اما از آنجا که دو طرف، فلسطین و اسرائیل، بیت‌المقدس را پایتخت خود می‌دانند، آمریکا برای جلوگیری از تنش، از این اقدام خودداری کرده است.

سی.ان.ان در ادامه به این سوالات پاسخ داده است: چرا اعلام قدس به عنوان پایتخت اسرائیل مناقشه برانگیز است؟

این موضوع یکی از موضوعات پیچیده و دشوار در مناقشه اسرائیل ـ فلسطین بوده است. این کار موجب می‌شود که مذاکرات صلح بین طرفین به شکست بینجامد و اجماع بین‌المللی بر سر صلح را از بین ببرد.

اگر آمریکا سفارتش را از تل‌آویو به بیت‌المقدس منتقل کند، یک قدم در به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل نزدیک‌تر می‌شود.

ساز و کار انتقال سفارت چگونه است؟

به صورت منطقی خیلی ساده است. آمریکا از قبل، یک کنسولگری در بیت‌المقدس داشته است. کافی است نام این دو تغییر کنند؛ یعنی کنسولگری بشود سفارتخانه و سفارتخانه به کنسولگری تبدیل شود. به همین سبب، کافی است سفیر آمریکا در اسرائیل از محل اقامت خود در تل آویو به قدس عزیمت کند.

اما این فقط بخش ساده ماجراست. انتقال سفارت می تواند باعث بحران در روابط آمریکا با کشورهای عربی شود و همچنین می تواند اعتراضات گسترده ای را علیه آمریکا در این کشورها به وجود آورد.

مختصری از تاریخچه این موضوع

سازمان ملل در سال ۱۹۴۷ بیت‌المقدس را یک شهر بین‌المللی عنوان کرد اما با جنگی که پس از آن رخ داد این شهر به دو بخش تقسیم شد. به این صورت که بخش غربی شهر تحت کنترل اسرائیل و بخش شرقی آن تحت کنترل اردن قرار گرفت. شهر مشهور قدیمی نیز در همین بخش شرقی واقع است.

از چه زمانی تغییر یافت؟

پس از جنگ شش روزه در ۱۹۶۷، اسرائیل بخش شرقی را نیز تصرف کرد. پس از آن کل شهر تحت کنترل اسرائیل درآمد. اما هنوز فلسطینیان و دیگر جوامع جهان، بخش شرقی را پایتخت آینده دولت فلسطین درنظر دارند.

براساس پیمان صلح ۱۹۹۳ میان دو طرف موقعیت نهایی شهر باید در مراحل نهایی مذاکرات صلح تعیین شود.

ترکیب جمعیتی بیت المقدس چگونه است؟

تقریبا ۸۵۰.۰۰۰ تن در آنجا زندگی می کنند. ۳۷ درصد عرب و ۶۱ درصد یهودی. جمعیت یهودیان شامل ۲۰۰.۰۰۰ یهودی ارتدوکس نیز می‌شود، بقیه این یهودیان نیز یا صهیونیست اند و یا سکولار. یک درصد باقی مانده نیز اعراب مسیحی.

بیشتر فلسطینیان در شرق بیت‌المقدس زندگی می‌کنند؛ هرچند محله‌هایی هست که هم اسرائیلیان ساکن اند و هم فلسطینیان اما غالب محله‌ها بین این دو تقسیم شده است.

تا به حال کشوری در بیت‌المقدس سفارت داشته است؟

بله. قبل از ۱۹۸۰ بعضی کشورها از جمله هلند و کاستاریکا. در ژولای همان سال اسرائیل قانونی تصویب می‌کند و بیت‌المقدس را پایتخت خود می‌نامد. سازمان ملل این اقدام را محکوم کرده و اسرائیل را متهم به نقض قوانین بین‌المللی می‌کند.

آیا کشورها سفارتشان را از آنجا منتقل کردند؟

بله. در ۲۰۰۶ کاستاریکا و السالوادور آخرین کشورهایی بودند که در بیت‌المقدس سفارت داشتند. پس از آن به تل‌آویو نقل مکان کردند.

کنسولگری‌ها چطور؟

آمریکا در بخش غربی بیت‌المقدس کنسولگری دارد و بریتانیا و فرانسه در بخش شرقی که در قلمروی فلسطینی‌هاست.

به صورت شفاف، موضع آمریکا چیست؟

آمریکا هیچ گاه سفارتی در بیت‌المقدس نداشته و همیشه در تل‌آویو بوده است. بی پرده بگوییم: در ۱۹۸۹ اسرائیل زمین‌هایی را با مبلغ ۱$ در سال به مدت ۹۹ سال به آمریکا برای احداث سفارتخانه اجاره می‌دهد اما این زمین‌ها هنوز خالی افتاده اند.

در ادامه سال ۱۹۹۵ کنگره قانونی را تصویب می‌کند و از آمریکا می‌خواهد که بیت‌المقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت بشناسد.

چرا هنوز رؤسای جمهور آمریکا این اقدام را انجام نداده اند؟

از ۱۹۹۵، کلینتون، بوش و اوباما از این کار سر باز زده اند و هر شش ماه یک بار این قانون را به تعویق انداخته اند.

واکنش اسرائیل به این موضوع چیست؟

دولت اسرائیل از این وعده ترامپ تمجید کرده است و قبل از معارفه‌ی ترامپ کمپینی تأسیس کرده و او را ترغیب به عمل به قولش می‌کند.

و در نهایت فلسطینیان چه خواهند کرد؟

فلسطینیان این موضوع را نقض قوانین بین‌المللی دانسته و بر این باورند این اقدام امیدهای صلح را نقش بر آب خواهد کرد. محمودعباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، از رهبران جهان از جمله پوتین و شاه اردن خواسته که نظر ترامپ را تغییر دهند.

این اقدام احتمالا منجر به وقوع یک موج ناآرامی، تظاهرات خیابانی و خشونت در سراسر قلمروی فلسطین و کشورهای عربی خواهد شد.