زیباکلام: مشکلات دوران قالیباف قابل حل نیست

روزنامه آرمان با صادق زیباکلام در باره استعفای شهردار تهران مصاحبه کرده است.

بخشی از این مصاحبه را می خوانید:

گمانه‌زنی‌های زیادی درباره دلیل استعفای آقای نجفی مطرح است؛ از بیماری ایشان تا فشارهای سیاسی. دلیل این تصمیم شهردار تهران را چه می‌دانید؟

واقعیت این است که آقای نجفی از روز نخست که شهردار شد از ناحیه اصولگرایان زیر فشار بود. دسته نخست، فشارهای وارده بر ایشان از دوران ریاست اصولگرایان بر شورای شهر و شهرداری است. آقای قالیباف و اصولگرایان، تعداد افراد زیادی را ظرف ۱۲ سال گذشته به اشکال و عناوین مختلف وارد شهرداری کردند و حتی در چندماه منتهی به انتخابات‌ ریاست جمهوری به دلیل آنکه می‌دانستند بازنده هستند، چندین هزار نفر را از استخدام قراردادی تبدیل به استخدام رسمی کردند تا در برهه‌هایی که خودشان در رأس کار نیستند، کسی نتواند این افراد را کنار بگذارد.

بنابراین یک مشکل اساسی آقای نجفی یا هر فرد دیگری که جای ایشان بیاید، این است که با خیل عظیم نیروهای مازاد مواجه می‌شود که آقای قالیباف استخدام کرده و اغلب هم توانمندی لازم را ندارند و شهرداری هم نیازی به آنها ندارد.

باید توجه داشت روزی که اصولگرایان شهرداری و شورای شهر تهران را تحویل گرفتند تعداد پرسنل شهرداری حدود ۳۵ هزار نفر بود و دوازده سال بعد یعنی روزی که قالیباف، شهرداری را تحویل اصلاح‌طلبان داد، تعداد کارکنان شهرداری به بالای ۷۰ هزار نفر رسیده بود. شهرداری باید بخش عمده‌ای از درآمد خود را صرف پرداخت حقوق این نیروها کند و ماهیانه حدود ۵۵۰ میلیارد حقوق پرسنل شهرداری است که در سال نزدیک ۶ هزارمیلیارد تومان می‌شود. این در حالی است که کل بودجه سازمان محیط زیست با ۶ هزار پرسنل به ۵۰۰ میلیارد تومان هم نمی‌رسد. بدهی‌های سنگینی که قالیباف و اصولگرایان به بار آورده‌اند فشار دومی است که بر شورای شهر و آقای نجفی تحمیل شد. رقم دقیق این بدهی‌ها را نمی‌شود تعیین کرد اما شهرداری تهران هزاران میلیارد تومان بدهکار است که همه این بدهی‌ها میراث اصولگرایان و قالیباف است.

علت اقدامات قالیباف مانند استخدام‌های زیاد و بدهی‌های فراوان چه بود، واقعا نیاز شهرداری بود؟

به عنوان یک قاعده کلی نانوشته، هرجا اصولگرایان حاکم هستند هیچگونه پاسخگویی وجود ندارد. زمانی هم که آقای قالیباف شهردار بود پاسخگویی وجود نداشت و چون شورای شهر هم دست اصولگرایان بود ایشان هرکاری می‌خواست انجام می‌داد و هر فردی را استخدام می‌کرد. شورای شهر قبلی باید به مسائل مالی رسیدگی می‌کرد، مانع استخدام‌های بیهوده می‌شد و از قالیباف درباره این موارد توضیح می‌خواست اما این کار انجام نشد چرا که اکثریت شورا اصولگرا بودند و آقای قالیباف هم به شکلی آنها را با خود همراه کرده بود.

برخی افراد، فشارهای سیاسی وارده بر روند کاری شهرداری تهران را علت اصلی استعفای نجفی ذکر می‌کنند. این عامل چقدر موثر بوده است؟

بله. همانطور که اشاره کردید، بخشی از فشارهای وارده بر شهردار اصلاح‌طلب و شورای شهر تهران متاثر از این بود که اصولگرایان به‌ویژه طیف تندروی آنها به هیچ نحوی حاضر نبوده و نیستند با شورای شهر و شهرداری جدید تهران همکاری کنند. علاوه بر این حتی اگر سنگی هم در دست داشتند به دلیل بغض و کینه‌ای که به اصلاح‌طلبان دارند، آن را جلوی پای آقای نجفی انداختند که ایشان با سر به زمین بخورد. درواقع از همان روز اول که شورا به دست اصلاح‌طلبان افتاد و خواهان انتخاب شهردار اصلاح‌طلب شدند، اصولگرایان شمشیر را از رو بستند و نشان دادند به هیچ وجه تحمل حضور اصلاح‌طلبان در شورای شهر را ندارند. به‌عنوان مثال اصولگرایان از ماجرای برج میلاد، جنجال‌آفریدند و آقای نجفی را با مشکل مواجه کردند در صورتی که اگر زمان احمدی‌نژاد و قالیباف این مراسم برگزار شده بود، اصولگرایان اصلا چنین کاری نمی‌کردند و حداکثر در مطبوعات چیزی گفته می‌شد.

تصور می‌کنید آقای نجفی تصمیم درستی اتخاذ کرده است؟

خیر؛ به هیچ وجه. معتقدم آقای نجفی به اتکای رای مردم باید قرص و محکم بایستد و تسلیم فشارهای اصولگرایان نشوند چرا که آنها نشان داده‌اند که بیشتر دنبال منافع خودشان باشد و هر زمان خلاف نفع‌شان باشد نظر دیگران برایشان مهم نیست و می‌گویند باید به تکلیفمان عمل کنیم. آقای نجفی و شورا باید این مساله را در نظر بگیرند که مردم و به‌ویژه اصلاح‌طلبان با امید در انتخابات شورای شهر تهران شرکت کردند و اکنون آقای نجفی به واسطه رای مردم باید ایستادگی کند و به آسانی تسلیم نشود. شهردار تهران از همان روز اول هم می‌دانست اصولگرایان نخواهند گذاشت یک لیوان آب خوش از گلوی هر اصلاح‌طلبی که شهردار تهران شود، پایین برود البته تا جایی که می‌دانم رئیس شورای شهر و سایر اعضا با آقای نجفی همراه بودند و به این خاطر که پای مصالح فردی و قدرت در میان نبود و فقط انگیزه خدمت به مردم و شهر بر شورا حاکم بود.

در صورت قبول استعفا از جانب شورای شهر، چه فردی را برای تصدی مدیریت شهرداری تهران مناسب می‌دانید؟

من مناسب‌ترین فرد را آقای حسین مرعشی می‌دانم چرا که مدیر با تجربه و توانمندی است و نشان داده امین و پاکدست است. در سمت‌های مختلفی که در سال‌های پس از انقلاب داشته‌اند هم هرگز نام ایشان همراه با مسائل مالی شبهه‌دار گره نخورده است. مهندس محسن هاشمی نیز برای سمت شهرداری تهران بسیار توانمند است و نشان داده که پاکدست است و در ۱۰ سالی که در مترو بود، به‌رغم بی‌حساب و کتاب بودن آنجا تاکنون یک مورد مطلب شبهه‌آمیز در مورد ایشان گفته نشده است. با این حال معتقدم که محسن هاشمی باید در شورای شهر بماند و شورا را از سیاسی کاری بیرون بیاورد و به سمت نهادی که کارش فقط برآوردن خدمات و نیازهای شهری است، سوق دهد. اما از آنجایی که می‌دانم با مرعشی به واسطه نزدیکی ایشان به مرحوم آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی به شدت مخالفت می‌شود آقای صفایی فراهانی هم به نظرم گزینه بسیار خوبی هستند چراکه هم از نظر اجرایی توانمند و پاکدست است و هم اینکه حساسیتی که نسبت به محسن هاشمی و حسین مرعشی به واسطه نزدیکی با آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی وجود دارد، در مورد ایشان وجود ندارد. تندروها حتی از مرده آقای هاشمی هم نمی‌گذرند و همچنان نسبت به ایشان بعض و کینه دارند. لذا با توجه به کمتر بودن حساسیت اصولگرایان به صفایی فراهانی، ایشان ارجحیت دارد و بهتر می‌تواند کار کند چرا که اگر هاشمی یا مرعشی شهردار شوند سنگ‌های زیادی جلوی پای آنها انداخته خواهد شد.