رمزگشایی از اظهارات پمپئو در سنای آمریکا

نامه نیوز: "مایک پمپئو" رئیس سازمان سیا و گزینه پیشنهادی دونالد ترامپ برای تصدی گری پست وزارت امور خارجه، اخیرا سخنان معناداری را در سنای آمریکا و در خصوص وضعیت توافق هسته ای با ایران بیان کرده استوی در سخنانی تامل برانگیز، اذعان کرده است که ایران قبل از توافق هسته ای نیز به دنبال ساخت سلاح اتمی نبوده و در آینده نیز نخواهد بود.

از سوی دیگر، وی اعلام کرده است که در صدد تعمیر و اصلاح توافق هسته ای با ایران می باشد! این در حالیست که قرار است دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا تا۲۲ اردیبهشت ماه، نظر نهایی خود را در خصوص توافق هسته ای با ایران اعلام کند.

مایک پمپئو، در جلسه اخیر سنا تاکید کرد که به عنوان مدیر سابق سازمان سیا، به هیچ گونه شواهد و مدارکی مبنی بر اینکه توافق هسته ای توسط ایران نقض شده دست نیافته و در عین حال معتقد است که تهران نمی تواند در صورت از بین رفتن توافق هسته ای ( خروج آمریکا از برجام) به زودی برنامه خود را توسعه دهد. وی تاکید کرده است که هدف او ، اصلاح معامله هسته ای با ایران است. پمپئودر این خصوص می گوید:"اگر شانسی برای بر طرف کردن توافق هسته ای با ایران وجود نداشته باشد، من به رئیس جمهور ( ترامپ ) توصیه خواهم کرد که بهترین همکاری ممکن را با متحدانمان برای رسیدن به نتیجه ای بهتر و کامل تر صورت دهیم. حتی این روند پس از ۱۲ ماه می( ۲۲ اردیبهشت) نیز می تواند ادامه پیدا کند. هنوز اقدامات دیپلماتیک زیادی وجود دارد که باید در این خصوص انجام شود."

یک رمزگشایی ساده از اظهارات مایک پمپئو نشان می دهد که وی علی رغم مخالفت با توافق هسته ای، سعی دارد در مسند وزیر امور خارجه آمریکا برخورد متفاوتی با این موضوع داشته باشد. برخی تحلیلگران نیز معتقدند پمپئو برای مواجهه با مخالفت نسبی سناتورهای آمریکایی در خصوص خروج کاخ سفید از برجام، چنین رویکردی را اتخاذ کرده است. در هر حال، با توجه به سخنان پمپئو امکان دارد که دونالد ترامپ در تاریخ ۱۲ ماه می نیز تصمیم نهایی خود را در خصوص توافق هسته ای با ایران اعلام نکند و به رایزنی با شرکای اروپایی خود بر سر آنچه "اصلاح نواقص برجام" می خواند ادامه دهد.

اظهارات پمپئو نشان داد که کاخ سفید تصمیم یکدست و قاطعانه ای در مواجهه با توافق هسته ای اتخاذ نکرده است. از سوی دیگر، رایزنی های فشرده نمایندگان ۴ کشور ایالات متحده آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان در سکوت خبری ادامه دارد. منابع غربی مدعی شده اند که این کشورها در خصوص سه موضوع محل مناقشه یعنی "بندهای غروب آفتاب"،"تحدید توان موشکی ایران " و " اعمال بازرسی های گسترده " در حال رایزنی هستند و تنها اختلاف باقیمانده میان آنها، موضوع دائمی کردن تحریم های هسته ای ایران ( حذف بندهای موسوم به غروب آفتاب از برجام) است.

تا قبل از سخنان پمپئو، بسیاری از سیاستمداران و تحلیلگران غربی انتخاب وی به عنوان وزیر امور خارجه آمریکا از سوی ترامپ را نشانه ای دال بر خروج واشنگتن از برجام تلقی می کردند. فراتر از آن، انتصاب جان بولتون به عنوان مشاور امنیت ملی ایالات متحده نیز پیام صریحی را به نظام بین الملل مبنی بر خروج ترامپ از توافق هسته ای با ایران مخابره کرده بود. هم اکنون جان بولتون در قبال برجام و سرنوشت توافق هسته ای با ایران سکوت کرده است! سکوتی که در برهه زمانی فعلی بسیار معنادار به نظر می رسد.

بر همگان مسجل است که جان بولتون از مخالفان ذاتی توافق هسته ای با ایران محسوب می شود و حتی به مذاکره با تروییکای اروپایی برای حفظ برجام قائل نیست. با این حال سوال اصلی اینجاست که آیا سکوت بولتون نشان دهنده ادامه رویکرد پارادوکسیکال و مبهم آمریکا در قبال برجام محسوب می شود یا اینکه ترامپ از وی خواسته است تا در این خصوص فعلا سکوت کرده و در انتظار نتایج نهایی مذاکره با اروپا بنشیند؟

سناتورهای آمریکایی نیز همچنان تصویر مشخصی از اقدام نهایی ترامپ در خصوص برجام ندارند. در این میان، برخی سناتورهای جمهوریخواه مانند راند پال و جف فلیک ، نگران هزینه ها و تبعات ناشی از تصمیم ترامپ مبنی بر عدم همراهی با دیگر اعضای ۱+۵ در خصوص برجام می باشند. اکثر سناتورهای آمریکایی طی هفته های اخیر سعی کرده اند کمتر در سخنرانی ها و بیانیه های خود از توافق هسته ای با ایران سخن به میان آورند. این در حالیست که برخی سناتورها مانند تام کاتن و تدکروز، شدیدا دولت دونالد ترامپ را در خصوص خروج از توافق هسته ای و ابطال برجام تشویق می کنند.